«Μπροστά μας υψωνόταν η πλαγιά, κάθετη. Κοφτή σα μαχαίρι. Τα παλικάρια σκαρφαλώνανε σαν κατσίκια. Εγώ γλιστρούσα, γονάτιζα, σηκωνόμουν, σκαρφάλωνα, ξανάπεφτα... Σκίστηκαν τα γόνατά μου, μάτωσαν οι χούφτες μου, κόπηκε η πνοή μου...

...Οι πρώτοι κυνηγημένοι που πέρασαν από μπρος μου σκύψανε, μ' άρπαξαν με τα γερά τους χέρια από τις μασχάλες και σηκώνοντάς με ψηλά - τα πόδια μου δεν άγγιζαν τη γη - και τρέχανε, με τρέχανε, με τρέχανε σκαρφαλώνοντας...

«Αφήστε με παιδιά», τους παρακαλούσα, «αφήστε με! Γιατί να σας παιδεύω και σας; Αφήστε με, ας με σκοτώσουν! Δεν αντέχω άλλο!».

«Οχι! Δε σ' αφήνουμε. Μαζί θα πεθάνουμε. Κουράγιο», μ' ενθάρρυναν, λαχανιάζοντας κι οι δυο. Κι όταν, ύστερα από ώρα αναγκάζονταν να μ' αφήσουν αποκαμωμένοι, άλλα χέρια που 'ρχονταν πίσω μας, μ' άρπαζαν, με σήκωναν ψηλά και σκαρφαλώναμε το Γολγοθά!.. Κι όταν και τούτα τα χέρια με τη σειρά τους μ' απόθεταν στη γη, τότε άλλα... κι άλλα... κι άλλα! που ερχόταν πίσω μας...».

Ηταν ένα απόσπασμα από το τελευταίο βιβλίο της Ναταλίας Αποστολοπούλου «Μετά τη Βάρκιζα, η τραγωδία». Ενα βιβλίο αφιερωμένο στη μνήμη των θυμάτων που δολοφονήθηκαν στη διάρκεια του δολοφονικού οργίου του παρακράτους της Μαγγανοκρατίας, στους νομούς Μεσσηνίας και Λακωνίας. Το βιβλίο κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις «Εντός». Ανάμεσα στις άλλες σπαρακτικές σκηνές και η δική της συγκλονιστική μαρτυρία: Νεαρή δασκάλα τότε, έγκυος έξι μηνών, βρέθηκε όμηρος στα χέρια των Μαγγανάδων που ήθελαν την «κεφαλή της επί πίνακι». Σώθηκε σαν από θαύμα τότε η νεαρή, όμορφη δασκάλα, για να ιστορήσει στην καινούρια γενιά την εποποιία των γυναικών που έδωσαν τα πάντα στον αγώνα. Και οι μορφές που ζωντάνεψε με την πένα της θυμίζουν τις μορφές που απαθανάτισε η αξέχαστη ζωγράφος Κατερίνα Χαριάτη στο λεύκωμά της με γυναίκες συνεξόριστές της - ηρωίδες του λαού...

Στην αγωνίστρια και συγγραφέα Ναταλία Αποστολοπούλου, που απαθανάτισε με την πένα της τις απλές γυναίκες του λαού μας και την ιστορική συμβολή τους στην προκοπή του τόπου μας, ήταν αφιερωμένη η φετινή πρωτοχρονιάτικη εκδήλωση της Ομοσπονδίας Γυναικών Ελλάδας - που γιορτάζει τα εικοσιπεντάχρονα γενέθλιά της.

Μέσα σε πανηγυρική ατμόσφαιρα την περασμένη Κυριακή, στο ξενοδοχείο «Τιτάνια», η πρόεδρος της ΟΓΕ συνέδεσε την απόδοση τιμής στη λογοτέχνιδα με την πρόταση της Ομοσπονδίας, που στηρίζεται «στις διαχρονικές αξίες, στην ιστορική μνήμη του λαού μας, ενάντια στην πολιτιστική καταχνιά που μας περιβάλλει». «Η σκυτάλη μας, είπε η Καλλιόπη Μπουντούρογλου, είναι παρμένη από τη λεβεντογενιά των γυναικών της Εθνικής μας Αντίστασης. Αγώνες μάς περιμένουν, τόνισε, αγώνες δυναμικοί, γιατί οι καιροί δεν περιμένουν...».

Αναφερόμενη στο 8ο Συνέδριο της Ομοσπονδίας, που θα γίνει στις 8-10 του Μάρτη στην Αθήνα, είπε ότι σ' αυτό θα συναντηθούν οι γυναίκες του καθημερινού μόχθου και θα καταγγείλουν την επέλαση στα δικαιώματά τους, θα αποκαλύψουν τους υπεύθυνους και θα οργανώσουν τα επόμενα αγωνιστικά τους βήματα, σαν πρωταγωνίστριες και όχι σαν θεατές της ζωής.

«Επεσαν τελείως οι μάσκες των ισχυρών», υπογράμμισε στη συνέχεια η πρόεδρος της ΟΓΕ. «Βομβαρδίζουν τα πάντα στη ζωή μας. Δε μένει τίποτα όρθιο, μπροστά στον τελικό τους στόχο, που είναι η συγκέντρωση του πλούτου σε όλο και πιο λίγα χέρια, στα χέρια των μονοπωλίων, των πολυεθνικών, των τραπεζών.

Βομβαρδίζουν και σαρώνουν τα εργασιακά, τα ασφαλιστικά, τα κοινωνικά μας δικαιώματα με βόμβες που τις ονομάζουν "ανταγωνιστικότητα", "ελεύθερη αγορά", "εκσυγχρονισμό".

Βομβαρδίζουν με ραδιενεργά όπλα, μολύνουν ολόκληρες περιοχές, καταδικάζουν σε αργό θάνατο ολόκληρους λαούς, τα γεννημένα και τα αγέννητα παιδιά, με όπλα που τα ονομάζουν "έξυπνα", "ανθρωπιστικά", "ειρηνευτικά"».

«Βομβαρδίζουν τη νέα γενιά με τα "μαλακά" και τα "σκληρά" όπλα των ναρκωτικών. Βομβαρδίζουν με τα "εμπλουτισμένα" όπλα - τα ηλεκτρονικά - τον εγκέφαλο, τη συνείδηση και την αξιοπρέπειά μας.

Βομβαρδίζουν με "απεμπλουτισμένη" κοινωνική ευαισθησία την υγεία, την παιδεία, το περιβάλλον και τον πολιτισμό. Εμείς από την πλευρά μας σφίγγουμε το χέρι της Ναταλίας ζεστά και συναγωνιστικά και τη διαβεβαιώνουμε ότι οι Σειρήνες της απάθειας, της μοιρολατρίας, του ατομισμού δεν είναι για μας!».

Σε καιρούς χαλεπούς...

Στην προσφορά της Ναταλίας Αποστολοπούλου, «της φλογερής αγωνίστριας με την αδάμαστη λαϊκή ψυχή», «της γενναίας και δοκιμασμένης στη φωτιά και τ' ατσάλι μαχήτριας για τα μεγάλα ιδανικά της ειρήνης, της λευτεριάς και του απελευθερωτικού αγώνα», ήταν αφιερωμένη η ομιλία της αντιπροέδρου της ΟΓΕ, Ασπας Μανδηλαρά, η οποία τόνισε: «Στο πρόσωπό της, όμως, σήμερα τιμούμε και όλες εκείνες τις πολλές ανώνυμες γυναίκες του λαού μας που η Ναταλία, μέσα από τη δική της γραφίδα, ανέδειξε σε πρωταγωνίστριες της ζωής, αυτές που μέσα στις "Μυλόπετρες της βίας" έδωσαν έναν μεγαλειώδη αγώνα για μια καλύτερη ζωή. Αυτές που έδωσαν "Γροθιά στο σκοτάδι" της αντίδρασης, του κράτους και του παρακράτους, για ν' ανοίξουν κάποια χαραμάδα στο φως και τον ήλιο. Τις "Μη νομιμόφρονες" αλλά πάντα παρούσες στο προσκλητήριο της πατρίδας. Στις γυναίκες της "Λεβεντογενιάς", που "Περήφανες και αδούλωτες", όπως επιγράφει ένα θαυμάσιο βιβλίο της η Ναταλία, πάλεψαν για ισοτιμία, χειραφέτηση και κοινωνική απελευθέρωση σε χαλεπούς και δύσκολους καιρούς. Ετσι, δίνοντας την εικόνα της ιστορικής συμβολής της γυναίκας στους αγώνες του λαού μας, συνδέεται με ακατάλυτους δεσμούς με το γυναικείο κίνημα και την ΟΓΕ».

«Είχα την τύχη - θυμήθηκε η ομιλήτρια - να τη γνωρίσω πριν σαράντα πέντε περίπου χρόνια σε μια σοφίτα -αετοφωλιά, κάπου στην Κυψέλη, σχεδόν μόλις είχε επιστρέψει με την οικογένειά της από τα υποχρεωτικά "τουριστικά" ταξίδια στα ξερονήσια της πατρίδας μας - αυτό ήταν το τίμημα που της επέβαλαν οι μετεμφυλιακές κυβερνήσεις, δείχνοντας το σκληρό και αποκρουστικό τους πρόσωπο, ιδιαίτερα στις γυναίκες που τόλμησαν να σηκώσουν το ανάστημά τους και πάνω από το μπόι τους».

«Αταλάντευτα ιδεολόγο», «σεμνή, γιατί ο αγώνας ήταν επιλογή της και στάση ζωής, όχι παντιέρα και εφαλτήριο για αναγνώριση και προσωπική προβολή και δόξα», τη χαρακτήρισε η ομιλήτρια.

«Η Ναταλία, σημείωσε, όλα αυτά τα βίωσε στο πετσί της, παρέα με τις συντρόφισσές της στη Χίο, στο Τρίκκερι, στο Μακρονήσι».

Επιστρέφουν...

Εκεί η μεγάλη παρέλαση των συναγωνιστριών της, η λεβέντισσα Μπλαζάκαινα και η φωτισμένη Ρόζα, η θεία Κοταντέλιαινα, το Σουφλελί και η Λίζα, η Δανάη και η Αργυρώ, η Σοφία, η Βαγγελίτσα, η Ελπίδα και η χρυσοχέρα Μπουμπού, ατέλειωτος ο κατάλογος του μαρτυρολογίου. Ολες όμως ανυπότακτες και απροσκύνητες. Κι όλες είχαν περίσσευμα καρδιάς κι ένα στοργικό χάδι για τους μικρούς δεσμώτες, τον Λαοκράτη και την Ελενίτσα, την Ασπα και τον Κωστάκη, την Τασούλα και τον Γιωργάκη (σ.σ.: Κείμενα της Ν. Α. για τους μικρούς κρατούμενους διάβασε η Τζένη Ζαχαροπούλου).

«Ωστόσο, παρατήρησε η ομιλήτρια, η συγγραφέας δε μας γέμισε μόνο με δάκρυα τα μάτια μας περιγράφοντας τις εκτελέσεις, τις βαριές αρρώστιες και τους άδικους θανάτους των συναγωνιστριών της, αλλά πολλές φορές ακόμα και με χιούμορ μας μίλησε», και επισήμανε την ευρηματικότητα, την εξυπνάδα μα και την πονηριά που χρησιμοποίησαν οι κρατούμενες για να αντιμετωπίσουν τους αδυσώπητους βασανιστές τους. «Η ιστορική διαδρομή μέσα στο έργο της Ναταλίας φτάνει μέχρι το σήμερα γι' αυτά που την πόνεσαν, που τη μάτωσαν τότε, με την ίδια αγωνία υποφέρει και σήμερα για τις μάνες και τον βασανισμένο λαό της Γιουγκοσλαβίας, για τα παιδιά του Ιράκ και της Παλαιστίνης...

Σ' ευχαριστούμε, Ναταλία, για όσα έκανες για μας και τα παιδιά μας, για όσα έκανες για τον τόπο μας».

Ιδιαίτερα συγκινημένη μετά την ομιλία την αφιερωμένη στην προσφορά της, η τιμώμενη Ναταλία Αποστολοπούλου ευχήθηκε επιτυχία στο συνέδριο της ΟΓΕ, που θα γίνει το Μάρτη και αναφέρθηκε στην όρθια στάση που κράτησε σ' όλη τη ζωή της η σκληρά δοκιμασμένη αγωνίστρια Ασπα Μανδηλαρά, σύντροφος του αξέχαστου, δολοφονημένου από τη χούντα δικηγόρου Νικηφόρου Μανδηλαρά. «Οταν ο αγωνιστής επιζεί, πρέπει ν' αγωνίζεται. Δεν έκανα λοιπόν κι εγώ παρά το καθήκον μου», είπε και έδωσε σ' όλες τις προσκεκλημένες «θερμές αγωνιστικές ευχές». Τελειώνοντας έκανε έκκληση στις γυναίκες να ενταχθούν στο Λαϊκό Μέτωπο που προτείνει το ΚΚΕ, να βάλουν φραγμό στο νέο δρόμο του παγκοσμιοποιημένου ιμπεριαλισμού και στη βαρβαρότητα που επιβάλλει στο λαό μας και στην ανθρωπότητα. «Ενωμένοι όλοι-ες την μπορούμε τη νίκη», είπε δυνατά.

Μετά τα ενθουσιώδη χειροκροτήματα, η κοπή της πίτας. Ανάμεσα στους παρευρισκόμενους, σε μια ασφυκτικά γεμάτη αίθουσα, αντιπροσωπεία της ΚΕ του ΚΕΚ και του Τμήματος για την Ισοτιμία και τη Χειραφέτηση της Γυναίκας, αντιπροσωπεία της Επιτροπής Γυναικών της ΠΕΑΕΑ, αντιπροσωπεία της Ενωσης Ελληνίδων Νομικών, ο δήμαρχος Καισαριανής Γ. Κατημερτζής, ο επίτιμος πρώην δήμαρχος Π. Μακρής, ο κ. Φατσέας από το Δήμο Βύρωνα, εκπρόσωποι του Εθνικού Συμβουλίου κατά των Ναρκωτικών, η Ζ. Μαρκόγλου, η Βαγγελιώ Λύτρα από το Σύλλογο για τη διάδοση δημοτικών χορών και τραγουδιών, η κιθαρίστρια Εύα Φάμπα, η Γιώτα Βέη, τραγουδίστρια, ο λογοτέχνης Βασίλης Λιόγκαρης, η Ματίνα Παναγιωτοπούλου (βραβευμένη επίσης πέρσι από την ΟΓΕ για την επιστημονική προσφορά της και τον αγώνα της κατά των ναρκωτικών) και άλλοι εκπρόσωποι μαζικών φορέων και προσωπικότητες του πνεύματος και της τέχνης.

Οι προσκεκλημένες χόρεψαν και τραγούδησαν με το συγκρότημα του Μπάμπη Τσέρτου αφού προηγήθηκαν τα καθιερωμένα πια κάλαντα της ΟΓΕ: «Να ζήσουμε περήφανα, όπως σ' εμάς ταιριάζει / στο σπίτι του κινήματος πέτρα να μη ραγίσει / κι η ΟΓΕ με τα μέλη της χίλια χρόνια να ζήσει...».