Το αίτημα για Ενιαία Δημόσια και Δωρεάν Ανώτατη Εκπαίδευση απαιτεί συντονισμένο αγώνα πανεπιστημιακών, φοιτητών, εργαζομένων

Ακολουθούν εκτενή αποσπάσματα από την ανακοίνωση αυτή:

«Εκλεισε ένας πρώτος κύκλος κινητοποιήσεων των πανεπιστημιακών. Στη μακράς διάρκειας εξέλιξη των κινητοποιήσεων αυτών, διεξήχθη ανάμεσα στους πανεπιστημιακούς μια έντονη και σε ουσιαστικά θέματα συζήτηση και αντιπαράθεση για την Ανώτατη Εκπαίδευση, για το μέλλον του πανεπιστημίου. Η ΔΗΠΑΚ πρωτοστάτησε στη συζήτηση αυτή με τεκμηριωμένες και έγκαιρα κατατεθειμένες θέσεις.

Με τις θέσεις αυτές η ΔΗΠΑΚ προσδιόρισε το χαρακτήρα της κυβερνητικής πολιτικής για την Παιδεία, που έχει ως στόχο την υλοποίηση των κατευθύνσεων της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αλλά και όλων των άλλων πολιτικών δυνάμεων του λεγόμενου ευρωπαϊκού προσανατολισμού, της ΟΝΕ και του Μάαστριχτ.

Εκανε σαφείς τις συνέπειες που θα έχει η εφαρμογή αυτής της πολιτικής για το πανεπιστήμιο. Για το περιεχόμενο των σπουδών, τη δομή των προπτυχιακών προγραμμάτων, τη μετατροπή των πτυχίων σε φάκελο πιστωτικών μονάδων και τη διαμόρφωση του καταρτίσιμου και απασχολήσιμου εργαζόμενου. Για τη σχεδιαζόμενη ολοκληρωτική υπαγωγή της έρευνας στις απαιτήσεις των επιχειρήσεων, τον καθολικό έλεγχο των ερευνητικών διαδικασιών και την εξάρτηση των ερευνητών από την αγορά, για το ρόλο των μεταπτυχιακών προγραμμάτων. Για τη μείωση των κρατικών δαπανών και την ψευδεπίγραφη αυτοτέλεια των πανεπιστημίων. Για το μισθολόγιο του ΔΕΠ και των άλλων εργαζομένων και τις νέες εργασιακές σχέσεις που ήδη εφαρμόζονται στα ΑΕΙ και την αποκλειστική απασχόληση. Για την αξιολόγηση και τη διά βίου εκπαίδευση.

Καθόρισε ως στρατηγικό στόχο του πανεπιστημιακού κινήματος την ύπαρξη ενός σύγχρονου, υψηλού επιπέδου δημοκρατικού δημόσιου και δωρεάν πανεπιστημίου, στην κατεύθυνση της μιας και ενιαίας ανώτατης εκπαίδευσης. Ενα πανεπιστήμιο της ελεύθερης διακίνησης των ιδεών, που θα καλύπτει τις ανάγκες της εξέλιξης των επιστημών και του εργαζόμενου λαού σε κάθε επίπεδο, που θα διαπαιδαγωγεί και θα διαμορφώνει επιστήμονες κοινωνικούς αγωνιστές.

Σε συνάρτηση με το στρατηγικό στόχο η ΔΗΠΑΚ κατέθεσε την πρότασή της για το πλαίσιο των αιτημάτων, για την τακτική που έπρεπε να ακολουθήσει το πανεπιστημιακό κίνημα, για τις μορφές πάλης και την πολιτική των συμμαχιών. Μια πρόταση συνεκτική και ευθύνης, που αντιμετώπιζε τις βασικές πλευρές της λειτουργίας των ΑΕΙ και το ρόλο του ΔΕΠ, που αξιοποιούσε τις δυνατότητες για συσπείρωση και που ανταποκρινόταν στις ανάγκες του αγώνα και της νέας πραγματικότητας που διαμορφώνεται στο χώρο της Ανώτατης Εκπαίδευσης, αλλά, ταυτόχρονα, στόχευε στην καρδιά της κυβερνητικής πολιτικής για την ανατροπή της.

Οι θέσεις αυτές υιοθετήθηκαν από αξιοσημείωτο αριθμό συλλόγων, με ισχυρή παρουσία στις κινητοποιήσεις. Δυστυχώς, η περιστασιακή πλειοψηφία της ΠΟΣΔΕΠ, η οποία υποτίθεται ότι εξέφραζε τις διαθέσεις των Γενικών Συνελεύσεων, δεν τις αποδέχτηκε ποτέ, παρά το γεγονός ότι απέσπασαν την ομόφωνη υποστήριξη εκ μέρους των πανεπιστημιακών στους παραπάνω συλλόγους.

Τώρα, όμως, γνωρίζουμε ότι το αποτέλεσμα και το τέλος αυτών των κινητοποιήσεων άφησαν την πικρή γεύση της απογοήτευσης στους πανεπιστημιακούς. Οι ίδιοι το χαρακτηρίζουν ένα άδοξο τέλος, στην πραγματικότητα του δίνουν τις διαστάσεις μιας ήττας.

Τώρα που έχει παρέλθει αρκετός χρόνος από το τέλος των κινητοποιήσεων και έχει κατασταλάξει η σκέψη, το συναφές και αναπότρεπτο ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί είναι: Ποιοι παράγοντες καθόρισαν την εξέλιξη και τη συγκεκριμένη έκβαση του αγώνα των πανεπιστημιακών;

Οι παράγοντες είναι πολλοί. Οι βασικότεροι από αυτούς είναι τρεις:

Ο πρώτος και κυρίαρχος παράγοντας που σφράγισε την πορεία και το αποτέλεσμα των κινητοποιήσεων των πανεπιστημιακών ήταν η έλλειψη πολιτικής πρότασης απέναντι στην κυβερνητική πολιτική από την πλευρά της ΠΟΣΔΕΠ με ευθύνη της πλειοψηφίας της. Κυριάρχησε ένας αντιδραστικός οικονομισμός στη λογική της, που προσδιόρισε τόσο τους στόχους των κινητοποιήσεων όσο και τις μορφές πάλης, που εγκλώβισε το συνδικαλιστικό κίνημα των πανεπιστημιακών, μια και έχασε την κοινωνική του αναφορά και τις συμμαχίες του μέσα στο πανεπιστήμιο.

Η πλειοψηφία της ΠΟΣΔΕΠ δε θέλησε να καταλάβει το στοιχειώδες. Οτι η πολιτική της κυβέρνησης είναι ενιαία και ότι στο τέλος, με την τακτική που ακολουθούσε, υπονόμευε και αποδυνάμωνε και αυτές ακόμη τις οικονομικές διεκδικήσεις, παρά το γεγονός ότι αυτοκολακευόταν ισχυριζόμενη ότι θα έσπαγε τη νεοσυντηρητική οικονομική πολιτική της κυβέρνησης. Αλλά κι όταν η πλειοψηφία της ΠΟΣΔΕΠ εξαναγκάστηκε, κάτω από την επίμονη και σταθερή στάση και κριτική της ΔΗΠΑΚ, να διαφοροποιήσει το πλαίσιο των αιτημάτων, στην πραγματικότητα αυτό δεν το πίστεψε ποτέ και ποτέ δεν το διεκδίκησε επί της ουσίας.

Το γεγονός αυτό οδήγησε την πλειοψηφία της ΠΟΣΔΕΠ στη γνωστή της διπροσωπία. Στο πλαίσιο του δόγματος που είχε υιοθετήσει "η διαπραγμάτευση είναι το παν", άλλη γλώσσα χρησιμοποιούσε ως συνομιλητής της κυβέρνησης και άλλη με τον κλάδο, εξέλιξη που συμπαρέσυρε και το κύρος του πανεπιστημιακού κινήματος μέσα στην ελληνική κοινωνία. Εφτασαν στο σημείο να καταψηφίζουν τις προτάσεις της ΔΗΠΑΚ για τη διεκδίκηση της αποκλειστικής απασχόλησης, όταν στις αναλύσεις τους τη θεωρούσαν απαραίτητη.

Ο δεύτερος παράγοντας που έπαιξε αποφασιστικό ρόλο στην εξέλιξη του αγώνα του πανεπιστημιακού κινήματος ήταν ασφαλώς η μορφή πάλης που επέλεξε η πλειοψηφία της ΠΟΣΔΕΠ. Η αποχή διάρκειας από το διδακτικό έργο και τις εξετάσεις.

Η πλειοψηφία της ΠΟΣΔΕΠ νόμισε, αφελώς, ότι η αποχή διάρκειας, για να πούμε την πραγματική αλήθεια, η απειλή της απώλειας του εξαμήνου και των εξετάσεων, θα λειτουργούσε ως αποτελεσματικός μοχλός πίεσης πάνω στην κυβέρνηση. Και δεν αντιλήφθηκε ότι στο τέλος θα έπεφτε θύμα της ίδιας της επιλογής της. Γιατί η κυβέρνηση με τη σειρά της άδραξε την ευκαιρία, που ανέξοδα της προσφερόταν σε μια παρατεταμένη και μεγάλης σημασίας γι' αυτήν προεκλογική περίοδο και "επέστρεψε" την απειλή με τη μορφή του ανοιχτού εκβιασμού για την απώλεια του εξαμήνου.

Τελικά η πλειοψηφία της ΠΟΣΔΕΠ, οδηγώντας τα πράγματα στην κόψη του ξυραφιού, αποφάσισε την αναστολή των κινητοποιήσεων, σε μια περίοδο που έπρεπε να συνεχιστούν αυτές και να οξυνθούν οι μορφές πάλης, κάτω από το βάρος του αδιεξόδου που η ίδια είχε δημιουργήσει και απορρίπτοντας την έγκαιρη και δικαιωμένη, από τις ίδιες τις εξελίξεις, πρόταση της ΔΗΠΑΚ για αλλαγή της μορφής πάλης.

Η αποχή συγκάλυπτε την ανυπαρξία πολιτικής πρότασης απέναντι στην κυβερνητική πολιτική και κατ' επέκταση στην πολιτική της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Ηταν βέβαιο ότι η όξυνση των μορφών πάλης θα έφερνε στην επιφάνεια την ανυπαρξία πολιτικής και άλλες πολιτικές προεκτάσεις. Θα αναδείκνυε, δηλαδή, και τις συμπτώσεις που προέκυπταν από τους γενικότερους προσανατολισμούς με βάση την ΟΝΕ και τη Συνθήκη του Μάαστριχτ. Γι' αυτό και η πλειοψηφία της ΠΟΣΔΕΠ απέρριπτε ασυζητητί τις προτάσεις της ΔΗΠΑΚ για όξυνση των μορφών πάλης, ενώ, παράλληλα, την κατηγορούσε για υπονόμευση του αγώνα.

Τρίτος παράγοντας και εξίσου σημαντικός που επέδρασε αποφασιστικά στο τελικό αποτέλεσμα ήταν το γεγονός ότι η πλειοψηφία της ΠΟΣΔΕΠ προωθούσε μια κινητοποίηση με το βλέμμα στραμμένο προς τις επερχόμενες εκλογές, στην ουσία αδιαφορώντας για τα πραγματικά προβλήματα που υπάρχουν και οξύνονται στο πανεπιστήμιο.

Οι ετερόκλητες δυνάμεις της πλειοψηφίας, κάτω από το επιχείρημα "να εκμεταλλευτούμε την προεκλογική περίοδο", συντήρησαν μια φανερά αναποτελεσματική μορφή πάλης, που έδινε τη δυνατότητα στους πολιτικούς φορείς που εκπροσωπούσαν να πολιτεύονται και να αντιπολιτεύονται την κυβέρνηση με υψηλούς τόνους, έχοντας, όμως, ταυτόχρονα, στο απυρόβλητο την πολιτική της κυβέρνησης αλλά και τη δική τους πολιτική.

Είναι χαρακτηριστικό και κραυγαλέο ότι στην τελευταία δημόσια εκδήλωση της ΠΟΣΔΕΠ οι εκπρόσωποι του ΣΥΝ και της Νέας Δημοκρατίας εξέφρασαν την απαίτησή τους προς την κυβέρνηση για την ικανοποίηση του κοινού πορίσματος της περίφημης επιτροπής διαλόγου, σε μια στιγμή που η ΠΟΣΔΕΠ, μετά από ανοιχτή αυτοκριτική και κάτω από την ισχυρή πίεση της ΔΗΠΑΚ, είχε αποσύρει το αίτημα της υλοποίησης του πορίσματος ως αποπροσανατολιστικό και άστοχο.

Ηταν εύκολο να δημαγωγούν, χωρίς κόστος, πάνω στην υλοποίηση του πορίσματος, που ενίσχυε τον επιδοματικό χαρακτήρα του μισθολογίου, παρά να υποστηρίζουν την κατάργηση του επιδοματικού χαρακτήρα του μισθολογίου, που ερχόταν σε αντίθεση με την κυβερνητική πολιτική και τις αντίστοιχες κατευθύνσεις της ΕΕ.

Η ΔΗΠΑΚ καλεί όλους τους συναδέλφους να σταθούν με περίσκεψη πάνω στην εξέλιξη των πρόσφατων κινητοποιήσεων των πανεπιστημιακών και στο αποτέλεσμα που είχε. Να συμβάλουν με το δικό τους προβληματισμό στην εμβάθυνση των συμπερασμάτων που εξάγονται από αυτές.

Οι μάχες είναι μπροστά. Η υλοποίηση των κατευθύνσεων της Μπολόνια θα αλλάξει ριζικά το τοπίο στα ΑΕΙ της χώρας μας. Με νέα πείρα, με συσπείρωση όλων των πανεπιστημιακών φορέων, του ΔΕΠ, των φοιτητών και των εργαζομένων, με ενότητα δράσης απέναντι στην κυβερνητική πολιτική και κάθε πολιτική που δεν αντιπαρατίθεται στις κατευθύνσεις και στα συγκεκριμένα μέτρα της Μπολόνια, της Πράγας και του Βερολίνου, το πανεπιστημιακό κίνημα θα δώσει τη μάχη ενάντια στις αντιδραστικές αναδιαρθρώσεις στην Ανώτατη Εκπαίδευση που επιβάλλει η αγορά και το μεγάλο κεφάλαιο.

Θα δώσει τη μάχη με τη βαθιά επίγνωση της ενεργού συμμετοχής και στήριξης στις δυνάμεις των πανεπιστημιακών, της ανάγκης για ανάπτυξη των αγώνων και της σύγκρουσης με τις αντιδραστικές πολιτικές. Στη μάχη αυτή η ΔΗΠΑΚ θα ξαναβρεθεί στην πρώτη γραμμή με νέες δυνάμεις και με δικαιωμένες πλέον θέσεις».