Μετανάστες εγκλωβισμένοι σε νησίδα του Εβρου ποταμού

Δημοσίευμα που αναρτήθηκε στην βρετανική ιστοσελίδα guardian.co.uk στις 7/12, επικαλούμενο μαρτυρίες προσφύγων, εκπροσώπων ΜΚΟ και δικηγόρων, υποστηρίζει ότι Σύριοι πρόσφυγες διερχόμενοι από Τουρκία με σκοπό να ζητήσουν άσυλο στην Ελλάδα, μόλις πάτησαν ελληνικό έδαφος τούς «γύρισαν πίσω» Ελληνες αστυνομικοί ή τους εμπόδισαν να εισέλθουν στην Ελλάδα. Συνοριοφύλακες τους ξανάβαλαν στις βάρκες με τις ποιες διέσχισαν προηγούμενα τον Εβρο ποταμό και τους έσπρωξαν πίσω προς την τουρκική όχθη.

Καταγράφει μια ιστορία κατά την οποία αυτό το καλοκαίρι δυο δουλέμποροι άφησαν 25 Σύριους πρόσφυγες να διασχίσουν τον Εβρο ποταμό μόνοι τους τη νύχτα με δυο φουσκωτές λέμβους. Η πρώτη εξαφανίστηκε παρασυρμένη από το ρεύμα του ποταμού μες στη νύχτα. Η δεύτερη κατευθύνθηκε προς Ελλάδα, παρουσίασε διαρροή και μετά από 15 λεπτά ανατράπηκε. Οι περισσότεροι από τους επιβαίνοντες, άνδρες γυναίκες και παιδιά, δεν μπορούσαν να κολυμπήσουν. Κάποιοι κατάφεραν να επιζήσουν πιασμένοι από ένα πεσμένο δέντρο ή κολυμπώντας ως τις νησίδες του ποταμού. Οι ταλαιπωρημένοι Σύριοι που κατάφεραν να βγουν στην ελληνική όχθη περπάτησαν μερικά μίλια μέσα από πυκνά δάση και χωράφια σπαραγγιών. Ηταν σχεδόν χαράματα, όταν έφτασαν σ' ένα μικρό ελληνικό χωριό στα σύνορα.

Ο «Gurdian» αναφέρει σε αυτό το σημείο ότι πεινασμένοι, λασπωμένοι μετανάστες είναι συνηθισμένο θέαμα στη βόρεια Ελλάδα. Από την αρχή του 2012, 23.000 μετανάστες χωρίς έγγραφα αιτούντες άσυλο συνελήφθησαν στην Ελλάδα μετά τη διέλευση των ελληνοτουρκικών συνόρων. Οι Σύριοι ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη εθνικότητα μεταναστών και προσφύγων που συνελήφθησαν. Μετά τη σύλληψή τους, συνήθως κρατούνται σε διοικητικά κέντρα κράτησης από αξιωματικούς της «Frontex» (οργανισμός της ΕΕ, επιβλέπει την φύλαξη των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ, την εφαρμογή της αντιμεταναστευτικής πολιτικής των κρατών μελών), στελέχη που έχουν αναπτυχθεί στα ελληνοτουρκικά σύνορα από το 2010. Ωστόσο, η συγκεκριμένη ομάδα Σύριων προσφύγων δεν κατεγράφησαν επισήμως.

Αντ' αυτού, συνελήφθησαν από αξιωματικούς με «μπλε στολές» και οδηγήθηκαν πίσω στο ποτάμι. «Ηταν 100 με 150 άτομα στο ποτάμι» δήλωσε στον «Gurdian» ένας από τους πρόσφυγες αυτούς. «Ηταν διαφόρων εθνικοτήτων, κυρίως όμως Σύριοι. Κάποιοι προσπάθησαν να δημιουργήσουν προβλήματα: Είχαν πληρώσει πολλά χρήματα για να φτάσουν ως εδώ. Οταν αντέδρασαν, οι αστυνομικοί τους χτύπησαν, τους κλότσησαν και τους χαστούκισαν, χτύπησαν και τις γυναίκες, άρπαξαν παιδιά και τα έριξαν σε μια βάρκα». Ο πρόσφυγας υποστηρίζει ότι οι αξιωματικοί τους έβαλαν με το ζόρι σε πλαστικές βάρκες που τις είχαν δέσει σε μεγαλύτερες μηχανοκίνητες λέμβους και τους επέστρεψαν στην τουρκική επικράτεια (στο δεξί μισό του πλάτους του ποταμού).

O «Gurdian» σημειώνει ότι η κατηγορία πως Ελληνες αξιωματικοί ή της FRONTEX επέστρεψαν πρόσφυγες χωρίς να ακολουθηθούν οι προβλεπόμενες διαδικασίες καταγραφής τους, είναι σοβαρή. Ιταλία και Μάλτα έχουν επίσης κατηγορηθεί για τέτοιες μεθόδους «πισωγυρίσματος» προσφύγων στη Μεσόγειο. ΜΚΟ, δικηγόροι και ντόπιοι στην ελληνική και τουρκική πλευρά γνωρίζουν ότι Ελληνες συνοριοφύλακες «κάποιες φορές στέλνουν πίσω μετανάστες δίχως έγγραφα και αιτούντες άσυλο».

Φιλοξενεί και δήλωση Τούρκου δικηγόρου από την Αδριανούπολη που εκπροσωπεί πρόσφυγες κρατούμενους σε κέντρα κράτησης στην Τουρκία. Πολλοί πελάτες του αναφέρουν περιπτώσεις επαναπροώθησής τους από Ελληνες συνοριοφύλακες: «Πολύ λίγοι άνθρωποι επιστρέφονται μέσω της νόμιμης οδού. Είτε τους σπρώχνουν πίσω αμέσως μόλις φτάνουν Ελλάδα, είτε τους συγκεντρώνουν σε κέντρα κράτησης και τους στέλνουν πίσω στην Τουρκία με βάρκες».

Οι Βρετανοί δημοσιογράφοι υπέβαλαν για το θέμα ερώτημα στην Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, «ανώνυμη πηγή» της οποίας αναγνώρισε ότι έχουν ακουστεί τέτοιες ιστορίες «άτυπων» επαναπροωθήσεων: «Υπάρχουν μαρτυρίες ότι άνθρωποι μπήκαν στην ελληνική επικράτεια αλλά δεν καταχωρήθηκαν ως άτομα που συνελήφθησαν στα σύνορα. Οτι επιστρέφονται με χρήση βίας τη νύχτα μέσω του ποταμού. Νομίζουμε ότι αυτές οι επιχειρήσεις έχουν εξαλειφθεί τα τελευταία δυο χρόνια». Μια τέτοια δήλωση και αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο να γίνονται ακόμα, και περίπου αναφέρει ότι οπωσδήποτε γίνονταν παλαιότερα.

Ο «Guardian» απευθύνθηκε και στον Πασχάλη Συριτούδη, αστυνομικό διευθυντή Ορεστιάδας, που αρνήθηκε ότι τα στελέχη του ακολουθούν τέτοιες μεθόδους επαναπροώθησης. Ωστόσο, παραδέχτηκε ότι κύριος σκοπός τους είναι να τους «εμποδίσουν να εισέλθουν στο ελληνικό έδαφος». Αυτό σημαίνει πως κάποιες φορές στελέχη του χρησιμοποίησαν βάρκες για να μπλοκάρουν μετανάστες σε λέμβους να διασχίσουν το ποτάμι. «Εχουμε δέκα βάρκες να περιπολούν στο ποτάμι όλη την ώρα. Οι βάρκες χρησιμεύουν για να τους εμποδίσουμε να διασχίσουν τον Εβρο, να εισέλθουν στην ελληνική επικράτεια».

Ο ίδιος πρόσθεσε: «Χρησιμοποιώντας θερμικές κάμαρες και κάμερες νυκτός, προσπαθούμε να τους εντοπίσουμε (τους μετανάστες) πριν μπουν στο ποτάμι, όταν βρίσκονται ακόμα στην τουρκική όχθη, και να τους εμποδίσουμε να το διασχίσουν. Οταν εντοπίζουμε έτσι μετανάστες στην απέναντι πλευρά, μεταβαίνουμε στο σημείο, και χρησιμοποιώντας αστυνομικές σειρήνες και φώτα τους καθιστούμε εμφανή την παρουσία μας προκειμένου να τους αποτρέψουμε από το να εισέλθουν».