ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Παρασκευή 28 Νοέμβρη 2014
Σελ. /24
Επαναλήψεις από την Παλαιστίνη

Πάμπολλες οι πρεμιέρες και αυτήν τη βδομάδα, η βρετανική παραγωγή τρόμου «Ouija Πίνακας Πνευμάτων» (2014) σε σκηνοθεσία Στάιλς Γουάιτ, η αμερικάνικη κωμωδία «Αφεντικά για σκότωμα 2» (2014) του Σον Αντερς, η καναδέζικη ταινία δράσης «Drive Hard» (2014) του Μπράιαν Τρένσαρντ Σμιθ, η γαλλική κωμωδία «Samba» (2014) των Ερίκ Τολεντανό και Ολιβιέ Νακάς, το δράμα «Η έκρηξη» (2014) μια συμπαραγωγή Ελλάδας, Γερμανίας, Ολλανδίας σε σκηνοθεσία Σύλλα Τζουμέρκα, η χαριτωμένη αμερικάνικη ταινία κινουμένων σχεδίων «Οι πιγκουίνοι της Μαδαγασκάρης» (2014) των Ερικ Ντάρνελ και Σάιμον Σμιθ και το βαρύγδουπο «Πρόμαχος» (2014), μια συμπαραγωγή Ελλάδας, Μ. Βρετανίας και ΗΠΑ σε σενάριο και σκηνοθεσία των Κέρτε και Γιον Βόρτες, ταινία φτιαγμένη για την επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα στον τόπο τους.

Τη βδομάδα σώζουν και πάλι άξιες επαναλήψεις. Με αφορμή τη Διεθνή Μέρα Αλληλεγγύης στον Παλαιστινιακό λαό στις 29 Νοέμβρη, στον κεντρικό κινηματογράφο «Τιτάνια Cinemax» (Πανεπιστημίου και Θεμιστοκλέους, τηλ.: 210.3811.147 και 210.3841.689) ξεκινά κινηματογραφικό φεστιβάλ Αλληλεγγύης στο λαό της Παλαιστίνης. Τρεις εξαιρετικές ταινίες θα προβάλλονται καθημερινά την ίδια ώρα: «Το αλάτι της θάλασσας» (2008) της Ανμαρί Ζασίρ στις 6 κάθε απόγευμα, η ταινία «Κάτω από τις βόμβες» (2007) του Φιλίπ Αρακτινζί που θα προβάλλεται καθημερινά στις 8 το βράδυ και τέλος το «Palestine Blues» (2008) του Νίντα Σίνοκροτ που θα προβάλλεται στις 10 το βράδυ. Υπενθυμίζουμε ακόμη ότι συνεχίζεται για 3η βδομάδα στο «Αστυ» η προβολή της σουηδικής ταινίας του Ρόι Αντερσον «Ενα περιστέρι έκατσε σε ένα κλαδί συλλογιζόμενο την ύπαρξή του»...

ΑΛΙΤΣΕ ΡΟΡΒΑΚΕΡ
Τα θαύματα

Οι μέλισσες είναι σύμβολο παραγωγικότητας. Η οικογένεια της 13χρονης εσωστρεφούς και ατίθασης Τζελζομίνα μοιάζει με κείνη των μελισσών. Ολοι δουλεύουν, έχουν συμβιωτικές σχέσεις και καθορισμένες ιεραρχίες. Η δεύτερη, μεγάλου μήκους ταινία της 32χρονης Αλίτσε Ρόρβακερ έρχεται τρία χρόνια μετά το «Corpo Celeste» (2011). Προβλήθηκε πέρσι στις Κάννες, στο τμήμα «Ενα κάποιο βλέμμα» κι έλαβε το μεγάλο βραβείο της κριτικής επιτροπής. Το φιλμ μιλά για έναν μικρόκοσμο έξω από τον κόσμο, στο όριο ενός ονείρου και μιας ήττας στη βάση της οποίας βρίσκονται αποτυχίες, μεταμφιεσμένες σε επιλογές... Σπρωγμένοι από θυμό και απογοήτευση, από την έλλειψη ευκαιριών στη μεγαλούπολη που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν, ο αυστηρός Γερμανός πατέρας και η μητέρα με τις γαλλικές ρίζες, βρήκαν καταφύγιο στην κεντρική Ιταλία, σε μια ερειπωμένη αγροικία μ' έναν απεριποίητο φράχτη τριγύρω και δουλεύουν ως μελισσοκόμοι, κερδίζοντας τα προς το ζην παράγοντας αγνό μέλι...

Η ταινία παραθέτει τα προτερήματα και τα ελαττώματα των τόπων που βρίσκονται μακριά από τα ανώνυμα, σύγχρονα κέντρα, μιας ζωής σε συνεχή εξέλιξη και θέτει το ερώτημα: υπάρχει εναλλακτική, ανάμεσα σε έναν κόσμο «φυσικό» (ουτοπικό) κι έναν τεχνητό και μολυσμένο ως το κόκκαλο; Ολα αλλάζουν, τίποτα δεν μένει το ίδιο. Η πρωταγωνίστρια Τζελζομίνα - πρωτότοκη από 4 αδελφές όλες με ονόματα λουλουδιών - χτυπιέται στα τοιχώματα αυτού του διλήμματος, ονειρευόμενη μια άλλη ζωή. Το πέρασμα της Τζελζομίνα από την παιδική ηλικία στις εφηβικές ανησυχίες και τα πρώτα χτυποκάρδια κυκλοφορεί σαν αέρας σε όλο το φιλμ. Ρίζες, εφηβεία, αλλαγές, θέματα κομβικά στην ταινία που αναζητά τα θαύματα μέσα από την ευαίσθητη, ποιητική περιγραφή του ανθρώπινου και αγροτικού περιβάλλοντος και μια διακήρυξη ελευθερίας σε ό,τι αφορά την ίδια την αφήγηση, την οπτική και την, μακριά από μόδες, ευρηματικότητα.

Με τους: Αλμπα Ρόρβακερ, Σαμ Λούβικ, Μαρία Αλεξάντρα Λούνγκου, κ.ά.

Παραγωγή: ΙΤΑΛΙΑ, ΕΛΒΕΤΙΑ, ΓΕΡΜΑΝΙΑ (2014)

ΑΝΜΑΡΙ ΖΑΣΙΡ
Το αλάτι της θάλασσας

Το παλαιστινιακό σινεμά δεν θα μπορούσε να επιβιώσει εκτός «συμπαραγωγών». Αυτή είναι και η περίπτωση της παρθενικής ταινίας της Ανμαρί Ζασίρ - σπούδασε σινεμά στις ΗΠΑ - που γυρίστηκε στο Ισραήλ σε απόλυτη μυστικότητα, με τους περισσότερους ηθοποιούς να μην έχουν καν βίζα ή άδεια παραμονής... Στην σκηνοθέτιδα, πριν ολοκληρωθούν τα γυρίσματα, απαγορεύτηκε η είσοδος στο Ισραήλ, κάτι που ίσως ισχύει ακόμα... Παρά την ακατάσχετη πίεση η Ζασίρ καταγράφει εντυπωσιακές εικόνες που αποδεικνύουν τις αναπτυξιακές αντιθέσεις ανάμεσα στην παλαιστινιακή πλευρά με τα ερειπωμένα κουφάρια των κτιρίων και την ισραηλινή, με προφίλ αναπτυγμένης χώρας. Η Ανμαρί Ζασίρ δείχνει τις αδιαμφισβήτητες ανισότητες μέσα από ένα road movie, με πρωταγωνίστρια μια νεαρή, γόνο Παλαιστίνιων προσφύγων του 1948, γεννημένη και μεγαλωμένη στο Μπρούκλιν - έχει αμερικανικό διαβατήριο - που επιστρέφει στη Ραμάλα για να διεκδικήσει τη γη των προγόνων της. Ο νεαρός της σύντροφος στο ταξίδι, ωστόσο, δεν προσβλέπει παρά στη φυγή από μια ανυπόφορη γεωπολιτική κατάσταση.

Η όσμωση μεταξύ της σκηνοθέτιδας - που δεν επεμβαίνει για να αποτρέψει τον εμφανή μανιχαϊσμό - και της πρωταγωνίστριας ως φυσικού προσώπου και δραματουργικού χαρακτήρα είναι τέλεια σε αυτήν την αναγκαία, στρατευμένη και πυκνή ταινία, ίδια χτύπημα που βρίσκει το στόχο. Η ιδιαιτερότητα του φιλμ δεν συνίσταται στις «καταστάσεις», αυτές είναι χρόνιες και αμετάβλητες, αλλά στο «βλέμμα», στην «οπτική» της σκηνοθέτιδας που είναι παρούσα στην οθόνη μαζί με μια οργή που απορρίπτει όποια συναίνεση.

Κόσμημα λακωνικότητας και ειρωνείας, πορτρέτο της καθημερινότητας των Παλαιστινίων σε μια χώρα διάσπαρτη από σταθμούς ελέγχου, «Το αλάτι της γης» αφηγείται απλά, πειστικά, νευρικά αλλά με ευαισθησία για τη μνήμη και τα τρία στάδια της εξορίας: Τη γη, τον ξεριζωμό, την προσφυγιά και τη διασπορά ενός ολόκληρου λαού που θυσιάστηκε στο βωμό συμφερόντων.

Κατοχή, φτώχεια, ανεργία και προσβολές ατέλειωτες σε κάθε πόστο ελέγχου, να η ζωή των Παλαιστινίων που περιγράφεται με δύναμη αγανάκτησης ουδόλως συνηθισμένη, που κάνει την ταινία να παίρνει θέση υπέρ των Παλαιστινίων. Σαν σύνολο το φιλμ στρατεύεται στην επιστροφή του Παλαιστινιακού λαού στα υπό κατοχή εδάφη του. Και η Σοράγια επέστρεψε στη Ραμάλα για να ασκήσει το δικαίωμά της στην επιστροφή...

Με τους: Σουχέιρ Χάμαντ, Σάλεχ Μπάκρι, Ριγιάντ Ιντέις, κ.ά.

Παραγωγή: ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗ, ΓΑΛΛΙΑ, ΙΣΠΑΝΙΑ, ΒΕΛΓΙΟ, ΕΛΒΕΤΙΑ (2008)

ΦΙΛΙΠ ΑΡΑΚΤΙΝΖΙ
Κάτω από τις βόμβες

Ταινία του 2007 που δυστυχώς αποδεικνύεται όλο και πιο επίκαιρη. Το καλοκαίρι του 2006, στα τελειώματα του πολέμου του Ισραήλ στον Λίβανο, ο σκηνοθέτης Φιλίπ Αρακτινζί πήρε άδεια να γυρίσει μια ταινία στο Νότιο Λίβανο. Και γύρισε εν θερμώ, ένα πυρετώδες road movie γεμάτο οργή, που ισορροπεί ανάμεσα στη μαρτυρία και τη μυθοπλασία. Μια μητέρα αναζητά τα ίχνη του μικρού της γιου που, λίγες βδομάδες πριν τους βομβαρδισμούς, άφησε σε συγγενή της για να ταξιδεύσει. Σε αυτήν την απλή ιστορία χωρίς πάθος και ηδονοβλεπτική διάθεση, τα ντεκόρ δεν οφείλουν τίποτα στην αναπαράσταση. Συγκλονιστικό το δράμα και η φρίκη ενός πολέμου που μόλις πάει να τελειώσει, αναζωπυρώνεται ξανά. Θέτοντας τη μυθοπλασία στο πλαίσιο του ντοκιμαντέρ, ο σκηνοθέτης μεταφέρει, μέσα από καυτό υλικό, μια σοκαριστική μαρτυρία για την κατάρα που κρέμεται στο κεφάλι του λιβανέζικου λαού.

Σκληρή βουτιά σε μια πραγματικότητα που δεν τελειώνει να παράγει δράματα η ταινία «Κάτω από τις βόμβες», δείχνει την πορεία μιας Λιβανέζας μητέρας που μόλις έφθασε από το εξωτερικό και αναζητά τα ίχνη του γιου της που άφησε στην αδελφή της. Η γυναίκα βρίσκει τελικά έναν ταξιτζή που δέχεται να πάει στο Νότο - απ' τις ίδιες περιοχές κατάγεται κι αυτός - και μαζί διασχίζουν τη χώρα, ολοκληρωτικά κατεστραμμένη, από χωριό σε χωριό, μια έρευνα στο κενό που όμως προσκολλάται σε ισχνές ενδείξεις που κατορθώνει να συλλέξει, ενώ το άγχος αρχίζει να μετατρέπεται σε πανικό. Η κοινή τους αναζήτηση, μετουσιώνεται σε δικαιολογία για τον σκηνοθέτη να δείξει μια ερειπωμένη χώρα όπου η «Χεζμπολάχ» εδραιώνει τη δύναμή της. Ο σκηνοθέτης δεν εκμεταλλεύεται αυτό το πλαίσιο μετωπικά, αλλά κάνει εργαλείο τις ντοκουμενταρίστικες εικόνες του σε όφελος ενός επαναληπτικού και παθιασμένου σεναρίου. Ο πόνος των αθώων και της εξορίας, αλλά και το αίσθημα ενοχής όσων επιβίωσαν, μπροστά στον αγώνα αυτής της Μάνας Κουράγιο...

Με τους: Νάντα Αμπου Φάρχατ, Ζορζ Καμπάζ, κ.ά.

Παραγωγή: ΛΙΒΑΝΟΣ, ΓΑΛΛΙΑ (2007)

ΝΙΚΟΣ ΒΕΝΤΟΥΡΑΣ
Παλικάρι - Ο Λούης Τίκας και η Σφαγή του Λάντλοου

«Δεν γνωρίζαμε τη συγκεκριμένη ιστορία γιατί δεν υπήρχε καταχωρημένη στα σχολικά βιβλία»... αναφέρει ένας Αμερικανός συγγραφέας στο εξαιρετικά χρήσιμο, ελληνικής παραγωγής ντοκιμαντέρ «Παλικάρι - Ο Λούης Τίκας και η Σφαγή του Λάντλοου». Ακριβώς εδώ εντοπίζεται όλη η αξία και η δύναμη της ταινίας, στην ιστορική γνώση που μεταφέρει έναν αιώνα αργότερα, για μια κομβική στιγμή του αμερικανικού εργατικού κινήματος. Το ντοκιμαντέρ χωρίζεται σε κατατοπιστικά κεφάλαια που εισάγουν τον θεατή στο περιβάλλον που κυοφόρησε την πιο βίαιη σύγκρουση εργοδοσίας και εργατών στην αμερικανική ιστορία, η οποία κορυφώθηκε με τη σφαγή των απεργών ανθρακωρύχων στο Λάντλοου του Κολοράντο, ανήμερα του ορθόδοξου Πάσχα, τον Απρίλη του 1913 και την εν ψυχρώ δολοφονία του Ελληνα μετανάστη, ηγετικού συνδικαλιστικού στελέχους Λούη Τίκα, από μισθοφόρο της Εθνοφρουράς.

Θεμελιώδες υλικό στο ακαδημαϊκής και γραμμικής αφήγησης ντοκιμαντέρ του Νίκου Βεντούρα οι επεξεργασμένες και εμπλουτισμένες με λεπτομέρειες καταθέσεις πανεπιστημιακών, ιστορικών, καλλιτεχνών αλλά και απογόνων των ανθρακωρύχων, που, υπό τη μορφή συνεντεύξεων, μιλούν για την απάνθρωπη εκμετάλλευση των εργατών για το μέγιστο κέρδος - έναν αιώνα πριν όπως και σήμερα - από το μεγάλο κεφάλαιο, γίνεται συγκεκριμένη αναφορά στο όνομα Ροκφέλερ που συνεχίζει να ζει και να βασιλεύει... Οι έγχρωμες, σύγχρονες μαρτυρίες εναλλάσσονται με ασπρόμαυρο φωτογραφικό κυρίως, αλλά και κάποιο κινηματογραφημένο υλικό εποχής, που αποκαλύπτει άγνωστες πτυχές της ελληνικής μετανάστευσης και της αμερικανικής εργατικής τάξης.

Παραγωγή: ΕΛΛΑΔΑ (2014)



Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ