Περιμένει κέρδη από την επένδυση σε κάποια χρόνια. Ομως θα χάσει μεγάλο μέρος της αξίας του μέσα σε μια στιγμή. Οταν η κυβέρνηση βρει την ξένη εταιρία («στρατηγικό επενδυτή») που αναζητά και της παραδώσει μεγάλο πακέτο των μετοχών του (10 - 15%) και το μάνατζμεντ. Δηλαδή μεγάλο κομμάτι από την εγχώρια περιουσία του (που κτίστηκε με τον κόπο των εργαζομένων του και τα χρήματα του ελληνικού λαού), αλλά και την «προίκα» των ανατολικών αγορών.

Μιλάμε για τον ΟΤΕ, που κατόπιν κυβερνητικών αποφάσεων ξεκίνησε τη δραστηριότητά του στο εξωτερικό. Να δούμε κατ' αρχάς μερικές από στις σημαντικότερες επενδύσεις του:

- Σερβία: Εχει το 20% των μετοχών και μερικό διευθυντικό δικαίωμα της Telecom Serbia, του οργανισμού της Σερβίας που παρέχει σταθερή τηλεφωνία. Η Telecom Italia έχει το 29%. Το 51% παραμένει στο Σερβικό δημόσιο. H Telecom Serbia το 1998 ξεκίνησε την παροχή και κινητής τηλεφωνίας.

- Αρμενία: Εχει το 90% των μετοχών της Armentel, του δημόσιου οργανισμού παροχής τηλεπικοινωνιών της Αρμενίας.

- Ρουμανία: Εχει το 35% των μετοχών και το διευθυντικό δικαίωμα της Romtelecom, του οργανισμού τηλεπικοινωνιών της Ρουμανίας.

- Αλβανία: Κοινοπραξία της θυγατρικής του ΟΤΕ, ΚΟΣΜΟΤΕ, και της νορβηγικής TELENOR επένδυσε 85,6 εκατ. δολ. για να αναπτύξει στην Αλβανία ό,τι της λείπει: Κινητή τηλεφωνία. Εξαγόρασε το 85% της Αλβανικής κρατικής εταιρείας κινητής τηλεφωνίας (AMC).

Οι αρμόδιοι του ΟΤΕ επαίρονται ότι οι επενδύσεις θα αποδώσουν 350 - 400 δισ. δρχ. κέρδη στα επόμενα χρόνια. Ομως, η κατάσταση μόνο ρόδινη δεν είναι.

Στη Ρουμανία: Στον ΟΤΕ περιμένουν τις εκλογές στο τέλος του χρόνου, με την ελπίδα η κατάσταση να ομαλοποιηθεί. Για την ώρα ο πληθωρισμός καλπάζει. Ανέμεναν ότι θα κλείσει στο 25%. Είναι ήδη στο 40% και αναμένεται να φτάσει στο 60%. Φυσικά, η τιμολογιακή πολιτική των ΟΤΕ και Romtelecom, μόνο φιλολαϊκή δεν είναι. Ετσι, οι Ρουμάνοι πληρώνουν μέχρι στιγμής αυξήσεις στα τιμολόγια κατά 22%. Στον ΟΤΕ υπολογίζουν ότι μέχρι το τέλος του χρόνου, οι αυξήσεις στα τιμολόγια των τηλεπικοινωνιών θα φτάσουν στο 65% του πληθωρισμού.

Στη Σερβία: Η διοίκηση του ΟΤΕ στην έκθεσή της για τα πεπραγμένα του 1999, παραδέχεται ότι «εξαιτίας του πολέμου και των δυσκολιών που δημιούργησε στην επιχειρηματική δραστηριότητα της εταιρίας πολλοί από τους στόχους που είχαν τεθεί για το 1999, δεν κατέστη δυνατό να επιτευχθούν».

Επιπλέον, μετά το τέλος του πολέμου, οι τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες καταλήφθηκαν από τους Αλβανούς με παράλληλη εκδίωξη των εκπροσώπων της Telecom Serbia. Με απόφαση της διορισμένης από τον ΟΗΕ διοίκησης του Κοσσόβου, νομιμοποιήθηκε η ίδρυση νέου τηλεπικοινωνιακού οργανισμού από τους Αλβανούς. Σε αυτόν τον οργανισμό ανατέθηκε η διαχείριση του τηλεπικοινωνιακού δικτύου σταθερής τηλεφωνίας της Telecom Serbia. Επίσης εκδόθηκε νέα άδεια κινητής τηλεφωνίας, ενώ δεν επιτράπηκε η ενεργοποίηση κινητής τηλεφωνίας από την «Telecom Serbia».

Ετσι, χάθηκε για τον ΟΤΕ κομμάτι της αγοράς του στη Σερβία. Ο ΟΤΕ στις οικονομικές καταστάσεις του για το 1999 σημειώνει ότι η επένδυσή του στη Σερβία λόγω του πολέμου υπέστη ζημιές ύψους 5,8 δισ. δρχ.

Τέλος, η διοίκηση του ΟΤΕ δεν είναι ευχαριστημένη από την κατανομή εξουσίας ανάμεσα στους Σέρβους, Ιταλούς και Ελληνες συνεταίρους. Επιδιώκει καλύτερη αντιπροσώπευση στη διοίκηση της Telecom Serbia.

Στην Αρμενία: Εχουν εντοπιστεί πολλές δυσλειτουργίες και έχουν γίνει αλλεπάλληλες αλλαγές στη διοίκηση της Armentel. Ακόμα και σημαίνοντες παράγοντες του Οργανισμού σημειώνουν ότι «από την Αρμενία περιμέναμε περισσότερα».

Στην Αλβανία - την «πατρίδα» της ευημερίας, της ανάπτυξης και της σταθερότητας - πέρα από τα εκατομμύρια δολάρια που δαπανώνται για μια αγορά τόσο μικρή, η ΚΟΣΜΟΤΕ έχει να αντιμετωπίσει και τις απαρχαιωμένες υποδομές. Σύμφωνα με το επιχειρησιακό σχέδιο της κοινοπραξίας, θα πρέπει να προχωρήσει στον εκσυγχρονισμό και την επέκταση του δικτύου, στην ανάπτυξη του εμπορικού δικτύου και την κατάρτιση του προσωπικού.

Να σημειωθεί και η περίπτωση της εταιρίας ICO GLOBAL COMMUNICATIONS (ICO). Ιδρύθηκε με σκοπό να παρέχει παγκόσμια κινητή δορυφορική επικοινωνία. Η συμμετοχή του ΟΤΕ στο μετοχικό κεφάλαιο της ICO, τον Ιούνη 1998, ανερχόταν σε ποσοστό περίπου 6,15% και 37,1 δισ. δρχ.

Η «ICO» αντιμετώπισε προβλήματα. Αναδιοργανώθηκε και μεταβλήθηκε η μετοχική της σύνθεση, με εισροή κεφαλαίων από νέους μετόχους. Η συμμετοχή των παλαιών μετόχων - όπως ο ΟΤΕ - περιορίστηκε σε ελάχιστο ποσοστό. Στις οικονομικές καταστάσεις του ΟΤΕ της χρήσης 1999, απεικονίστηκε σχετική πρόβλεψη ζημιάς ύψους 34 δισ. δρχ.

Τέλος, ο ΟΤΕ υποχρεώθηκε το 1999 σε νέο δανεισμό ύψους 1,1 δισ. δολ. Μέχρι το τέλος του προηγούμενου χρόνου, άντλησε από αυτό το δάνειο, 283,6 δισ. δρχ. Ενα μέρος χρησιμοποιήθηκε για την εξόφληση άλλου δανείου ύψους 198,6 δισ. δρχ. Το ποσό αυτό δαπανήθηκε για την εξαγορά της Romtelecom. Αναμένεται μεγάλο ποσό του υπόλοιπου δανείου να δαπανηθεί για την εξαγορά του BTC.

Οπως σημειώνουν συνδικαλιστές του ΟΤΕ οι διεθνείς επενδύσεις του χαρακτηρίζονται από μεγάλο ρίσκο, αμφίβολη απόδοση και μικρό τζίρο. Οι επιχειρήσεις που εξαγόρασε έχουν μικρό αριθμό συνδρομητών, μικρό εγκατεστημένο και όχι ψηφιακό δίκτυο. Οι εξαγορές έγιναν πρόχειρα, έτσι οι συμβάσεις και η εφαρμογή τους παρουσιάζουν προβλήματα. Τα δάνεια που πάρθηκαν για να γίνουν οι εξαγορές, επιβάρυναν τον ΟΤΕ.

Ταυτόχρονα, υπογραμμίζουν ότι ο ΟΤΕ χρησιμοποιείται από τρίτους ως μέσο εισόδου σε αυτές τις αγορές που χαρακτηρίζονται ως «υψηλού κινδύνου». Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι καμία μεγάλη τηλεπικοινωνιακή εταιρία δεν ενδιαφέρθηκε να δραστηριοποιηθεί σε αυτές τις αγορές, πλην της ουγγρικής.

Αυτοί οι «τρίτοι» προσδιορίζονται από τους εργαζομένους του Οργανισμού, ως κατασκευαστικές και προμηθευτικές εταιρίες (π.χ. ΙΝΤΡΑΚΟΜ, ΖΗΜΕΝΣ κλπ.) που αναλαμβάνουν έργα των επενδύσεων του ΟΤΕ σε χώρες όπως η Ρουμανία και η Αρμενία.

Από την πλευρά του, ο ΟΤΕ αναλαμβάνει το ρίσκο της επένδυσης και την ευθύνη για εκσυγχρονισμό των δικτύων, απολύσεις προσωπικού (μόνο στη Ρουμανία το προσωπικό «περιορίστηκε» κατά 3.700 άτομα), μειώσεις των αμοιβών και «ξεκαθάρισμα» των εργασιακών σχέσεων.

Οταν αυτά τελειώσουν, μεγάλες ιδιωτικές εταιρίες θα έρθουν για να απολαύσουν τις καθαρές αποδόσεις αυτών των αγορών, μέσω της αγοράς του ίδιου του ΟΤΕ.

Τα κέρδη που κάποιοι αναμένουν από τις εξορμήσεις, θα χρησιμοποιηθούν σαν κράχτης για την προσέλκυση ξένων αγοραστών νέων μετοχικών πακέτων του ΟΤΕ. Οταν η κυβέρνηση βρει το λεγόμενο «στρατηγικό επενδυτή» που ψάχνει, του παραδώσει ένα 10% - 15% των μετοχών και ο Οργανισμός βρεθεί υπό τον πλήρη έλεγχο των ιδιωτικών συμφερόντων, μαζί με την αξία του ΟΤΕ, θα παραδώσει στα χέρια του «επενδυτή» και την προίκα των άλλων χωρών.

Ενδεικτική του τι συμβαίνει στις χώρες όπου επένδυσε ο ΟΤΕ και των «σχέσεων» που αναπτύσσονται με το ιδιωτικό κεφάλαιο, είναι η περίπτωση της Αρμενίας.

Η Armentel (θυμίζουμε: ο ΟΤΕ έχει το 90%) προχωρά στην εγκατάσταση 70 χιλιάδων ψηφιακών παροχών. Το έργο θα μπορούσε να ανατεθεί στη θυγατρική του ΟΤΕ, ΕΛΛΑΣΚΟΜ, που ασχολείται με τέτοια έργα. Κύριος μέτοχός της είναι ο ΟΤΕ με 51,4%. Συμμετέχουν και οι ΙΝΤΡΑΚΟΜ και ΖΗΜΕΝΣ με 14% εκάστη.

Οπως καταγγέλλει η «Ενιαία Συνδικαλιστική Κίνηση - ΟΤΕ» το έργο ανέλαβε η ΙΝΤΡΑΚΟΜ. Αυτή ως υπεργολάβος το ανέθεσε κατόπιν στην ΕΛΛΑΣΚΟΜ (εκεί όπου συμμετέχει με 14%). Ακολούθως η ΕΛΛΑΣΚΟΜ απευθύνθηκε στη μητρική της εταιρία, τον ΟΤΕ (και μεγαλομέτοχο της Armentel) προκειμένου να της διαθέσει το αναγκαίο προσωπικό για να εκτελέσει το έργο της Armentel. Μύλος...

Στη συνέχεια, συνταξιούχοι του ΟΤΕ, πρώην στελέχη του Συγκροτήματος Κατασκευών Αστικών Κέντρων (ΣΚΚΑ) του Οργανισμού και νυν στελέχη της ΙΝΤΡΑΚΟΜ εμφανίστηκαν στο κτίριο του ΣΚΚΑ και ως τριτεργολάβοι μαζί με κάποια ενεργά στελέχη του ΣΚΚΑ, διάλεγαν υπαλλήλους για την Αρμενία.

Επίσημη ενημέρωση ή σχετική εντολή από ανώτερη υπηρεσία του ΟΤΕ για διάθεση προσωπικού δεν υπήρξε. Η ΕΣΚ έθεσε το θέμα στην «Πανελλήνια Ενωση Τεχνικών ΟΤΕ» και στην «Ομοσπονδία Εργαζομένων ΟΤΕ». Δόθηκαν υποσχέσεις ότι θα διερευνηθεί η νομιμότητα των μετακινήσεων υπαλλήλων και τυχόν παρατυπίες. Το θέμα έγινε «γαργάρα».

Η ΕΚΣ διατυπώνει φόβους ότι ανάλογες «διαδικασίες» θα τηρηθούν και για τη Ρουμανία. Υπογραμμίζει ότι «ο Οργανισμός έχει μετατραπεί σε ξέφραγο αμπέλι, όπου ο καθένας "απ' έξω" και δυστυχώς και "από μέσα" μπορεί να χειρίζεται διάφορα θέματα σύμφωνα με το ατομικό συμφέρον του».