ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

«Ανάπτυξη» κερδών με απολύσεις και λιτότητα

Οι δύο όψεις των οικονομικών εξελίξεων στη Γερμανία: Από τη μία, αύξηση των εξαγωγών και των κερδών, από την άλλη, αύξηση της ανεργίας και μείωση εισοδημάτων

Παπαγεωργίου Βασίλης

Αν οι θεωρίες των αστών οικονομολόγων ήταν αληθινές, τότε η διαφαινόμενη οικονομική ανάπτυξη στις μεγάλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης (Γερμανία, Γαλλία) θα έπρεπε να οδηγεί και σε έστω μικρή βελτίωση της θέσης των εργαζομένων. Ομως, οι εργαζόμενοι στις χώρες αυτές, όπως και στις υπόλοιπες, διαπιστώνουν ότι η «ανάπτυξη» σημαίνει νέα, πρόσθετα, βάρη και προβλήματα.

Σύμφωνα με τα στοιχεία (της περασμένης Δευτέρας) του υπουργείου Οικονομίας της Γαλλίας, η οικονομία της χώρας αναπτύχθηκε το τρίτο τρίμηνο του 2005 κατά 0,6%. Λίγες μέρες μετά, αντίστοιχα στοιχεία του υπουργείου Οικονομίας της Γερμανίας ανέφεραν ότι και η γερμανική οικονομία παρουσίασε ανάπτυξη το ίδιο τρίμηνο. Για τις χώρες αυτές τα ποσοστά που ανακοινώθηκαν συνιστούν σχεδόν διπλασιασμό του ρυθμού ανάπτυξης (σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο).

Ειδικά για τη Γερμανία, που θεωρείται «ατμομηχανή» της οικονομίας στην ΕΕ, η παραπάνω εξέλιξη χαιρετίστηκε από πολιτικούς και οικονομικούς παράγοντες ως στοιχείο ανάκαμψης. Στήριξαν, μάλιστα, την αισιοδοξία τους στους υψηλούς ρυθμούς αύξησης των εξαγωγών, αλλά και των επενδύσεων κεφαλαίου. Συγκεκριμένα, το τρίμηνο Ιούλη - Σεπτέμβρη, οι επενδύσεις αυξήθηκαν κατά 2,2% και οι εξαγωγές κατά 4,7%. Τις εκτιμήσεις αυτές ήρθαν να ενισχύσουν και τα στοιχεία για την κερδοφορία των επιχειρήσεων, η οποία αυξήθηκε εντυπωσιακά.

Ομως αυτή είναι η «λαμπερή» όψη των οικονομικών εξελίξεων στη Γερμανία, η όψη που παρουσιάζουν οι δείκτες της ευημερίας των κερδών. Στην άλλη όψη, οι εργαζόμενοι όχι μόνο πλήρωσαν ακριβά αυτές τις «επιτυχίες», αλλά διαπίστωσαν ότι θα πληρώσουν ακόμη ακριβότερα.

Ετσι, είδαν τις επιχειρήσεις που αύξησαν σημαντικά τα κέρδη τους να προχωρούν σε χιλιάδες νέες, ομαδικές απολύσεις. Οι πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις είναι του τηλεπικοινωνιακού κολοσσού «Ντόιτς Τέλεκομ» («Deutsche Telecom») ο οποίος ανακοίνωσε την απόλυση 32.000 εργαζομένων, της «Μερσεντές» που ανακοίνωσε επίσης την απόλυση 8.500 εργαζομένων και - την τελευταία εβδομάδα - της γνωστής εταιρίας παραγωγής ελαστικών «Κοντινένταλ» («Continental») η οποία εξήγγειλε 320 απολύσεις. Οι ομαδικές απολύσεις είχαν ως αποτέλεσμα τη διατήρηση της ανεργίας στο υψηλότατο 11,6% τον Οκτώβρη.

Παράλληλα, οι εργαζόμενοι είδαν το ίδιο διάστημα να μειώνονται και τα εισοδήματά τους. Τα τελευταία στοιχεία και για το γ' τρίμηνο του 2005 του υπουργείου Απασχόλησης της Γερμανίας δείχνουν για πέμπτο συνεχόμενο τρίμηνο μείωση των μισθών.

Η κατάσταση των λαϊκών νοικοκυριών στη χώρα αποτυπώνεται και στη διαρκή μείωση των καταναλωτικών δαπανών τους. Συγκεκριμένα, για τρίτο συνεχόμενο τρίμηνο (πρωτοφανές στη γερμανική ιστορία) οι δαπάνες των νοικοκυριών μειώθηκαν, ως αποτέλεσμα της οικονομικής τους δυσπραγίας. Μετά τα μέτρα της κυβέρνησης Μέρκελ (περικοπή του δώρου Χριστουγέννων κλπ.) η μείωση θα είναι μεγαλύτερη.

Οπως αποδεικνύεται, η «ανάπτυξη» όπως τη θέλουν τα μονοπώλια και την υλοποιούν οι πολιτικοί τους εκφραστές δε συναντά πουθενά τα συμφέροντα των εργαζομένων.

Ανθρωποβόρες «αναδιαρθρώσεις»

Συνεχίζονται με αμείωτο ρυθμό οι «αναδιαρθρώσεις» στον κλάδο της αμερικανικής αυτοκινητοβιομηχανίας. Δηλαδή, οι ομαδικές απολύσεις εργαζομένων και το κλείσιμο εργοστασίων για τη μείωση του «λειτουργικού κόστους».

Πρωταθλήτρια αναδεικνύεται ασφαλώς η «Τζένεραλ Μότορς», η οποία ανακοίνωσε αυτή τη βδομάδα την απόλυση 30.000 εργαζομένων και το κλείσιμο ή συρρίκνωση 12 εργοστασίων της στη Βόρεια Αμερική.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η ίδια εταιρεία, με το ίδιο πρόσχημα, είχε προχωρήσει το 2001 σε απόλυση 70.000 εργαζομένων!

Ταυτοχρόνως, με την ανακοίνωση των 30.000 απολύσεων η «Τζένεραλ Μότορς» καταλαμβάνει τη δεύτερη θέση μεταξύ των επιχειρήσεων με τις περισσότερες απολύσεις από τον Γενάρη του 2003, οπότε η γνωστή εταιρία λιανικών πωλήσεων «Kmart» είχε ανακοινώσει την απόλυση 32.0000 εργαζομένων.

Οι «αναδιαρθρώσεις» στοχεύουν, κατά τη δήλωση της εταιρίας, στη μείωση του λειτουργικού της κόστους κατά 7 δισ. δολάρια ως τα τέλη του 2006, ένα δισ. δολάρια περισσότερο απ' τον αρχικό της στόχο.

Στον ίδιο δρόμο βρίσκεται και η άλλη μεγάλη αμερικανική αυτοκινητοβιομηχανία, η «Φορντ», η οποία θα ανακοινώσει το δικό της πρόγραμμα «αναδιαρθρώσεων» τον ερχόμενο Γενάρη. Ωστόσο, η διοίκηση της εταιρίας έδωσε αυτή τη βδομάδα ένα μικρό δείγμα των όσων θα ακολουθήσουν. Συγκεκριμένα, ο πρόεδρος των αμερικανικών δραστηριοτήτων της «Φορντ», Μαρκ Φιλντς, ανακοίνωσε την περασμένη Δευτέρα την απόλυση 2.750 διοικητικών υπαλλήλων. Την αμέσως επόμενη μέρα, άλλοι 4.000 υπάλληλοι της εταιρίας έλαβαν μέσω του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου τους (e-mail) την προειδοποίηση για την απόλυσή τους!

«ΠΟΛΕΜΟΣ» Η διαμάχη μεταξύ της ευρωπαϊκής αεροναυπηγικής εταιρείας «Airbus» και της αμερικανικής «Boeing» συνεχίζεται σε όλα τα επίπεδα. Το θέμα της επιδότησής τους από την ΕΕ και την κυβέρνηση των ΗΠΑ, αντιστοίχως, έχει οδηγήσει τις δύο πλευρές στα «μαχαίρια», αφού η μία κατηγορεί την άλλη για νόθευση του «ανταγωνισμού» και παραβίαση των κανόνων του ελεύθερου εμπορίου. Το επόμενο επεισόδιο μεταξύ ΕΕ - ΗΠΑ για το «έπαθλο» της ηγεμονίας στην αεροπορική βιομηχανία θα εξελιχθεί στη σύνοδο του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, τον επόμενο μήνα, στην Κίνα.

ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΕΣ Το δεύτερο πεδίο αντιπαράθεσης «Airbus» και «Boeing» βρίσκεται στο ποια από τις δύο θα εξασφαλίσει το μεγαλύτερο αριθμό παραγγελιών για νέα αεροσκάφη. Την τελευταία βδομάδα η «Airbus» είχε μια επιτυχία, αφού εξασφάλισε μια παραγγελία κατασκευής 12 αεροσκαφών τύπου «Α350», από την αμερικάνικη εταιρία «International Lease Finance» (ILFC). Προς το παρόν, η «Airbus» φαίνεται να βγαίνει κερδισμένη αφού κατά τη διάρκεια της αεροπορικής έκθεσης στο Ντουμπάι πέτυχε να αυξήσει τις παραγγελίες της κατά 20%.

«ΑΝΤΕΠΙΘΕΣΗ» H «Boeing» δεν έμεινε απαθής και με αντεπίθεση, στην οποία επιστράτευσε και την αμερικανική κυβέρνηση, ανακοίνωσε ότι πήρε και η ίδια παραγγελία για την κατασκευή 20 αεροσκαφών τύπου «787», από την ίδια αμερικανική εταιρία, την ILFC! Οι Ευρωπαίοι ανταγωνιστές επιμένουν ότι η αμερικανική κυβέρνηση πίεσε την ILFC να «μοιράσει» την παραγγελία της, έστω και αν η προσφορά της «Airbus» ήταν πολύ καλύτερη.