ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 25 Αυγούστου 1996
Σελ. /41
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΒΙΒΛΙΟ
Βρεττάκου "Αρχάγγελος"

Η εποχή των κορυφαίων ποιητών μας που γέννησε ο 20ός αιώνας και τους έθρεψε - άλλους διά βίου και άλλους στις μεγάλες ιστορικές καμπές του - με οράματα, αν δεν έχει παρέλθει, οπωσδήποτε παρέρχεται ολοταχώς. Αν θέλουμε όμως να κυοφορηθεί μια νέα εποχή άλλων σπουδαίων ποιητών, χρειάζεται και οι προσδοκώντες τη νέα ποίηση να στρέφονται στους απελθόντες ποιητές. Εξάλλου η ποίηση, ποτέ και κανενός, δεν είναι "παρθενογένεση". Είναι "κύημα" εκλεκτικών συγγενειών διαφόρων εποχών και ποιητών.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα, το έξοχο "Ταξίδι του Αρχάγγελου" του Νικηφόρου Βρεττάκου (517 στίχοι), γραμμένο σε "φουρτουνιασμένη" εποχή (1938), το οποίο, εκτός από την ομηρική "Οδύσσεια", "συγγενεύει" και με το γνώριμο στον Βρεττάκο "Μεθυσμένο καράβι" του Ρεμπό.

Τις "εκλεκτικές συγγένειες", δηλαδή τις συγκλίσεις και αποκλίσεις (μυθοποιητικές συμβολοποιητικές, λεξιλογικές, σημασιολογικές, εικονοπλαστικές κλπ.) του ποιήματος του Βρεττάκου με την "Οδύσσεια" και - κυρίως - με το ρεμποτικό ποίημα εξετάζει αναλυτικά (στίχο, στίχο), αναφερόμενη συγκριτικά και σε άλλες σχετικές απόψεις μελετητών και κριτικών λογοτεχνίας, η επίκουρος καθηγήτρια Γαλλικής και Συγκριτικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Ελένη Ι. Σκούρα στο βιβλίο της "ΝΙΚΗΦΟΡΟΥ ΒΡΕΤΤΑΚΟΥ "ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΟΥ ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΥ". Δύο νέες προτάσεις ανάγνωσης" (εκδόσεις "Φιλιππότη").

Το βιβλίο, εκτός από βιβλιογραφία, περιλαμβάνει και ολόκληρο το, λίγο - πολύ, άγνωστο στις νεότερες γενιές ποίημα του Βρεττάκου.

Η μελέτη της Ε. Ι. Σκούρα δε χρησιμεύει μόνο σε μελετητές ή λάτρεις της ποίησης του Βρεττάκου. Διδάσκει τους αυριανούς μελετητές της λογοτεχνίας μας, αλλά και τους μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ένα λεπτομερή τρόπο για να αναλύουν και να εμβαθύνουν τα Κείμενα Λογοτεχνίας που διδάσκονται. Η μελέτη εξετάζει τις έξι ενότητες του ποιήματος, αρχίζοντας από ένα προλογικού τύπου δωδεκάστιχο, που προαναγγέλλει τη δραματική καταβύθιση του "Αρχάγγελου" - του καραβιού που (ως άλλη Μικρασιατική Καταστροφή) ξεκινά για την Τροία, χωρίς όμως να κατορθώσει να επιστρέψει με τους "θησαυρούς" της στην Ιθάκη. Συγκρίνει τον ενδεκασύλλαβο, ανομοιοκατάληκτο στίχο του Βρεττάκου με το δωδεκασύλλαβο ομοιοκατάληκτο του Ρεμπό και διερμηνεύει τα κοινά και μη σύμβολα και δραματικά στοιχεία των δύο ποιημάτων, στα οποία τραγουδούν πένθιμα οι Σειρήνες, για διαφορετικούς λόγους. Οι ποιητικές "σειρήνες" του Βρεττάκου τραγουδούσαν, τότε, πένθιμα, γιατί η Ελλάδα στέναζε από το φασισμό και την Ευρώπη τρομοκρατούσε το ναζιστικό τέρας που σχεδίαζε "ένα βαθύ καταραμένο κόσμο".

Αρ. ΕΛΛΗΝΟΥΔΗ

Περί αλήθειας

Με τη "γλώσσα της αλήθειας" θα πάμε στις εκλογές, δηλώνουν το ένα μετά το άλλο τα κυβερνητικά στελέχη. Σιγά το νέο! Αυτό το έλεγε ο Μητσοτάκης - ο κατ' εξοχήν... ειλικρινής πολιτικός - εδώ και πόσα χρόνια.

Ετσι, αυτό που μένει στο ΠΑΣΟΚ δεν είναι τίποτα άλλο, από το να συναγωνιστεί τη ΝΔ στο μέγεθος της... ειλικρίνειας.

Μαύρο επίτευγμα της κυβέρνησης

Δεν υπάρχουν αυταπάτες ότι τα καυτά προβλήματα των εργαζομένων, όπως αυτό της ανεργίας, θα απασχολήσουν την προεκλογική "αντιπαράθεση" των κομμάτων του δικομματισμού. Κι όμως, σύμφωνα με τελευταία στοιχεία του ΟΑΕΔ, μόνο κατά τον Ιούλη έγιναν 22.598 απολύσεις.

Ενα μήνα νωρίτερα, τον Ιούνη έγιναν 27.139 απολύσεις. Ετσι για πρώτη φορά παρουσιάζεται το φαινόμενο κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού να αυξάνεται η ανεργία, ενώ μέχρι σήμερα χάρη στην εποχιακή απασχόληση η ανεργία συγκρατούνταν σε χαμηλότερα ποσοστά.

Πρόκειται για ένα ακόμα "επίτευγμα" της κυβέρνησης Σημίτη, η οποία πρέπει και για αυτό το λόγο να λογοδοτήσει στον ελληνικό λαό και να αποδοκιμαστεί και καταδικαστεί η πολιτική της.

Κι άλλη "μάσα" μετά τις εκλογές

Σε σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στη Νομαρχία Μαγνησίας παραβρέθηκαν διάφοροι επιχειρηματίες, που ενδιαφέρονται για τη "Βαμβακουργία", η οποία παραμένει, εδώ και καιρό, κλειστή. Ανάμεσά τους και ο κ. Γιώργος Αλεξανδρίδης, μάνατζερ του "Ομίλου Βαρδινογιάννη", μέλος του ΔΣ της Εθνικής Τράπεζας και φίλος - όπως δηλώνει - του ιδιοκτήτη της "Βαμβακουργίας" κ. Μπακάλη.

Ο εν λόγω κύριος υποσχέθηκε ότι, μετά τις εκλογές, εταιρία που θα δημιουργηθεί και θ' ανήκει στον "Ομιλο Βαρδινογιάννη", θ' αναλάβει την επαναλειτουργία της "Βαμβακουργίας". Φαίνεται ότι, μετά τις εκλογές, αναμένεται κι άλλη "μάσα" χρημάτων από χρηματοδοτήσεις της Εθνικής Τράπεζας - αυτή τη φορά εκτός από τον κ. Μπακάλη, που "έφαγε τον αγλέουρα", θα περιδρομιάσει και ο κ. Βαρδινογιάννης - ενώ δεν εξασφαλίζεται ούτε το μέλλον της επιχείρησης, ούτε η εργασία όλων των εργαζομένων σ' αυτή.

Και φυσικά δεν περίμενε κανείς από τον νομάρχη Π. Σκοτινιώτη και τη φιλοκυβερνητική πλειοψηφία της διοίκησης του Εργατικού Κέντρου Βόλου, ν' αντιδράσουν σ' αυτή την προοπτική και να υποστηρίξουν τη λύση που διασφαλίζει την επιχείρηση και τους εργαζόμενους και είναι η επαναλειτουργία υπό την ευθύνη των κρατικών τραπεζών και η ένταξή της στον ΟΑΕ. Διότι αυτοί στέκονται στο πλευρό του Βαρδινογιάννη και του Μπακάλη και όχι σ' αυτό των εργαζομένων της περιοχής.

Αγωνία...

Ρε παιδιά, τελικά πόσο θα ζούμε με αυτή την αγωνία; Μα δε μας σκέφτονται καθόλου; Νισάφι πια. Ηρθε η ώρα να μας απαντήσουν: Πού θα πολιτευτεί η Ντόρα, βρε; Θα ξανακατέβει στο Καρπενήσι ή όχι; Πού θα κατέβει υποψήφιος ο Γιωργάκης, άσπλαχνοι; Θα είναι, ναι ή όχι στην Πάτρα; Δεν μπορεί να ζει ο λαός άλλο στην αναμονή.

Πάντως, αν είχαν λίγο φιλότιμο θα σκέφτονταν πού και πού ότι σε εκείνα τα απόμακρα χωριά του Καρπενησίου, και σε εκείνες της γειτονιές ανεργίας της Πάτρας, όντως δεν μπορεί να ζήσουν οι άνθρωποι.

Ετσι κι αλλιώς τα μέτρα μετά τις εκλογές θα είναι καταιγιστικά, όποιος και να βγει, διαμήνυσε ο Στ. Μάνος προχτές το βράδυ από το πρώτο τηλεοπτικό πάνελ του ΜΕΓΚΑ, συνηγορούντος - εις την πασοκική - και του Γ. Παπαντωνίου. Ετσι, σύμφωνα με τα λεγόμενά τους, οι ψηφοφόροι δεν έχουν παρά να επιλέξουν τίνος καταιγισμό προτιμάνε, του ΠΑΣΟΚ ή της ΝΔ! Δηλαδή κ.κ. Μάνο και Παπαντωνίου, δεν μπορούνε οι ψηφοφόροι να σας αφήσουν και τους δυο στα κρύα του λουτρού; Πρέπει ντε και καλά να υπογράψουν την καταδίκη τους;

Κάποιες φορές οι δηλώσεις τους δε θέλουν κανένα απολύτως σχολιασμό. Τα λένε όλα μόνοι τους.

Οπως ο Ν. Αλευράς του ΠΑΣΟΚ, ο οποίος απαντώντας χτες σε ερώτημα περί της κυβερνητικής αξιοπιστίας, επειδή τελικά επισπεύστηκαν οι εκλογές, είπε κατά λέξη το εξής: "Είναι γνωστό πως στην πολιτική παίζονται διάφορα παιχνίδια. Ο κόσμος ξέρετε δεν ενοχλείται...".

ΠΡΟΣΩΠΟ
Αλέν Ζιπέ

Ο Γάλλος πρωθυπουργός, αμέσως μόλις γύρισε από τις διακοπές του, κάλεσε έκτακτο υπουργικό συμβούλιο και αποφάσισαν να εφαρμόσουν τη μεγαλύτερη δυνατή σκληρότητα προς τους τριακόσιους Αφρικανούς μετανάστες, που είχαν καταλάβει την εκκλησία Σεν Μπερνάρ και έκαναν απεργία πείνας. Οι πιο πολλοί από αυτούς τους μετανάστες είχαν πάνω από δέκα χρόνια ήδη στη Γαλλία, αλλά, όπως γίνεται πάντα σε αυτές τις κοινωνίες της απάνθρωπης μεταχείρισης του ανθρώπου, το επίσημο κράτος τούς είχε επί "ξύλου κρεμάμενους" για να μπορεί και η εκμετάλλευσή τους να είναι η σκληρότερη, αλλά και να τους πετάξει σαν μεταχειρισμένα κουρέλια πίσω στις χώρες προέλευσής τους, όταν θα το έκρινε αναγκαίο. Το δράμα των αδικημένων μεταναστών, που τώρα διώκονταν με τους σκληρούς νόμους Πασκουά, είχε συγκινήσει την κοινή γνώμη της χώρας και με πρωτοβουλία του Κομμουνιστικού Κόμματος Γαλλίας είχε ξεκινήσει ένα ρεύμα αλληλεγγύης και συμπαράστασης από τους εργαζόμενους, που σε μεγάλο βαθμό η μοίρα τους είναι κοινή στην εργασία και τη ζωή. Ολα αυτά, όμως, δε συγκίνησαν καθόλου το επίσημο κράτος της κυβέρνησης του Α. Ζιπέ που έστειλε τις ειδικές δυνάμεις της Αστυνομίας με ρόπαλα και δακρυγόνα να σπάσουν τον κλοιό αλληλεγγύης και να συλλάβουν τους μετανάστες. Κάτι τέτοιες στιγμές αποκαλύπτεται το αληθινό πρόσωπο του βάρβαρου κόσμου τους και η ουσία του πολιτισμού τους.

Π. Α.

Τα δύσκολα και τα... προεκλογικά

Πριν αρκετούς μήνες, η τότε ηγεσία του υπουργείου Μεταφορών αποφάσισε, στα πλαίσια της πολιτικής της κυβέρνησης για την καλύτερη προβολή των στελεχών της, να καλέσει τηλεοπτικούς σταθμούς και να παρουσιάσει πανηγυρικά την έναρξη ενός προγράμματος που θα ανακούφιζε τους Αθηναίους και θα προσέλκυε μερικούς ψήφους στο μέλλον. Ετσι γίναμε μάρτυρες της τοποθέτησης ενός μικρού αριθμού πρόσθετων εξατμίσεων σε λεωφορεία παλιάς τεχνολογίας, έτσι ώστε τα καυσαέρια - που οι επιβάτες αντιμετωπίζουν "κατά πρόσωπο" καθημερινά - να κατευθύνονται από την οροφή των λεωφορείων στον ουρανό και όχι στα μούτρα μας.

Από τότε οι νέες εξατμίσεις συνεχίζουν να υπάρχουν μόνο σε εκείνα τα ολιγάριθμα λεωφορεία που χρησιμοποιήθηκαν στην τηλεοπτική παράσταση, επειδή προφανώς θεωρήθηκε ιδιαίτερα δύσκολο να τοποθετηθούν άλλες 600 - 800 εξατμίσεις στα υπόλοιπα παλιά λεωφορεία.

Αλλά φαίνεται ότι το πρόβλημα ξεπεράστηκε, στο φόντο των επερχόμενων εκλογών. Τι εξατμίσεις και σαχλαμάρες. Αυτά είναι δύσκολα πράγματα. Ετσι λοιπόν υπουργός Εθνικής Οικονομίας ανακοίνωσε ότι θα γίνει ανανέωση των στόλων των ΕΘΕΛ, ΗΣΑΠ, ΗΛΠΑΠ, κάτι που είναι πολύ πιο εύκολο...

Υ.Γ. Οχι, δεν είναι προεκλογική εξαγγελία, προεκλογικό ανέκδοτο είναι.

Αν τους αφήσουμε, θ' αφηνιάσουν

Σε όλους τους τόνους κυβερνητικά στελέχη, με πρώτους και καλύτερους τους οικονομικούς υπουργούς, δηλώνουν ότι δεν πρόκειται η κυβέρνηση να αλλάξει την πολιτική της και κυρίως την οικονομική πολιτική.

Κι όμως και αυτή τη φορά δε λένε την αλήθεια. Τουλάχιστον λένε τη μισή αλήθεια. Μπορεί να μην αλλάξει η κατεύθυνση της οικονομικής πολιτικής, αλλά θα αφηνιάσουν οι ρυθμοί λήψης και εφαρμογής αντιλαϊκών μέτρων σε βάθος και πλάτος.

Αυτή τη φορά η κυβέρνηση Σημίτη έχει σαφείς δεσμεύσεις απέναντι στα μεγάλα αφεντικά και την οικονομική ολιγαρχία οι οποίες δεν περιορίζονται στις ιδιωτικοποιήσεις - με μεγάλη ευκολία πλέον τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ αναγνωρίζουν δημόσια την "αναγκαιότητά" τους - τις περικοπές των κοινωνικών δαπανών και την παράταση της λιτότητας.

Πρέπει να είναι καθαρό στους εργαζόμενους ότι η κυβέρνηση Σημίτη, αν κερδίσει τις εκλογές, θα επεκταθεί σε κατακτήσεις και δικαιώματα των εργαζομένων, τα οποία μέχρι τώρα "δίσταζαν" να αγγίξουν. Θα προχωρήσουν στη μείωση του "κόστους εργασίας", πράγμα που σημαίνει μείωση των κατωτάτων αμοιβών, μείωση των εργοδοτικών εισφορών - και κατάρρευση των ταμείων - κατάργηση των περιορισμών στις απολύσεις, ελαστικό ωράριο, μερική απασχόληση, βδομάδα 4 ημερών, περικοπές αδειών κ.ο.κ.

Ανάλογη θα είναι η πολιτική που θα ακολουθήσει για τους αγρότες, τους επαγγελματοβιοτέχνες κλπ.

Για τα παραπάνω δεν πρέπει να υπάρχουν αυταπάτες. Οι εργαζόμενοι, οι λαϊκές μάζες οφείλουν να πάρουν τα μέτρα τους. Ενα ισχυρό όπλο αντίστασης είναι η ψήφος στο ΚΚΕ και πρέπει να το αξιοποιήσουν.



Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ