ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Παρασκευή 25 Ιούνη 2021
Σελ. /24
«Η πιο μαύρη νύχτα θα φέρει το φως»

«Κοίτα μπροστά... Ενας ολόκληρος κόσμος που όλο προχωράει. Ολο μπροστά, σαν ένα ποτάμι. Εμείς τον πάμε μπροστά...».

Η πρώτη μέρα του 21ου Συνεδρίου του ΚΚΕ ολοκληρώθηκε με μια μεγάλη οπτικοποιημένη συναυλία. Μια συναυλία που χάρισε απλόχερα δυνατές στιγμές, στιγμές ανάτασης και συγκίνησης. Καλλιτέχνες και δημιουργοί από όλα τα είδη της Τέχνης συνέβαλαν στο να δημιουργήσουν μια πολύ όμορφη ατμόσφαιρα, γεμάτη «νου» και «καρδιά».

«Ποτάμι ο κόσμος και δε γυρνάει» ήταν ο τίλος της παράστασης, που ήταν δανεισμένος από «Tο τραγούδι του Μολδάβα» των Μπέρτολτ Μπρεχτ και Κουρτ Βάιλ και εκφράζει τη θεωρητικά θεμελιωμένη και ιστορικά επιβεβαιωμένη πεποίθηση ότι ο κόσμος, παρά τις καμπές και τα εμπόδια, προχωρά μπροστά.

Τραγούδια από όλο τον κόσμο μαζί με τις εικόνες και τα βίντεο που τα συνοδεύουν μας αφηγούνται μια ιστορία. Ο παλιός εκμεταλλευτικός κόσμος έρχεται σε αντιδιαστολή με τον νέο κόσμο, της πραγματικής ελευθερίας, τον σοσιαλισμό - κομμουνισμό.

Μια παιδική φωνή γεμίζει το στάδιο. «Ερχεται» από το μέλλον, από τις «κόκκινες, φωτεινές πολιτείες» και μας μιλά σαν παραμύθι, για έναν κόσμο που κάποτε υπήρξε. «Ενας παράξενος κόσμος με παράξενες λέξεις. Εκμετάλλευση, κέρδος, πείνα. Τότε, λέει, υπήρχαν οι πολλοί και οι λίγοι...». Σε αυτόν τον κόσμο υπήρχε παντού «σκοτάδι και ήταν τόση η δυστυχία... Ούτε όρεξη, ούτε χρόνο είχαν, για να θαυμάσουν τα μακρινά αστέρια. Μόνο αν έπεφτε κανένα, έκαναν μια ευχή...». Αυτοί οι πολλοί, οι Προλετάριοι ήταν το περιεχόμενο της χτεσινής συναυλίας, η οποία διαρθρώθηκε σε τέσσερα μέρη: «Στην "ειρήνη"», «Στον Πόλεμο», «Σε κάθε καιρό», «Μέχρι τη Νίκη».

Με το «Τραγουδάω» του Τάσου Λειβαδίτη και του Γιώργου Τσαγκάρη ξεκινά η συναυλία και ο Θάνασης Χουλιαράς τραγούδησε για «το αίμα που παντού στη Γη είναι κόκκινο» και έδωσε τη σκυτάλη στην Ρίτα Αντωνοπούλου, για τον «Μικρόκοσμο» του Ναζίμ Χικμέτ και του Θάνου Μικρούτσικου τραγουδώντας, όπως η ίδια ξέρει, για όλους αυτούς που τους «'μποδίζουν να βαδίζουν» και τους «αλυσοδένουνε». Και η εικόνα του μικρού Αϊλάν πρώτα χαρούμενου και ζωντανού και στη συνέχεια πεσμένου μπρούμυτα σε μια ακτή στα παράλια της Τουρκίας να μας «στοιχειώνει».

«Στην "ειρήνη"»

Η πρώτη ενότητα μιλά για τη σκληρή πραγματικότητα που βιώνει η εργατική τάξη στον καπιταλισμό. Εκμετάλλευση, μετανάστευση, φτώχεια, προσφυγιά, καταπίεση, εντατικοποίηση της εργασίας, καταστολή, χιλιάδες ζωές χαμένες στον βωμό του κέρδους και της πανδημίας... Τα βίντεο κάνουν ακόμα πιο αποκαλυπτικά τα τραγούδια. «Φορτώνεις 16 τόνους και τι κερδίζεις; Μια παραπάνω μέρα πιο γερασμένος και πιο βαθιά χρεωμένος», λέει το αμερικάνικο εργατικό τραγούδι «Sixteen Tons», που τραγούδησε ο Στέλιος Μαγαλιός και συνέχισε με το «A working class hero». «Ηρωας της εργατικής τάξης είναι κάτι που πρέπει να γίνεις» και οι σπίθες του οξυγονοκολλητή όπως αποτυπώνονται στο βίντεο να θυμίζουν ότι από τα χέρια του εργάτη βγαίνει όλος ο πλούτος και η ομορφιά του κόσμου.

«Στον πόλεμο»

Η δεύτερη ενότητα αναφέρεται στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους. Από την «Μπαλάντα του νεκρού στρατιώτη» και το θέατρο σκιών που φέρνει στο νου εικόνες του Α' Παγκοσμίου Πολέμου στο ισπανικό «El Tururu» για τα χτυπήματα των εργατών που είναι πιο δυνατά απ' αυτά των βομβαρδιστικών, και ο πίνακας της Γκουέρνικα του Πικάσο - μια διαρκής υπόμνηση για τα εγκλήματα του φασισμού - συμπληρώνεται σιγά - σιγά και γεμίζει την οθόνη. Και η Νατάσσα Μποφίλιου δίνει το δικό της στίγμα στα δύο αυτά τραγούδια.

Φυσικά, από αυτήν την ενότητα δεν θα μπορούσε να λείπει και η απάντηση της εργατικής τάξης. Η αρχή γίνεται με το συγκλονιστικό γερμανικό τραγούδι της δεκαετίας του '30, «Η μυστική πορεία» του Εριχ Βάινερτ και Χανς Αϊσλερ και το ερμηνεύει ο Ερνστ Μπους: «Εργάτη άκου, σε τραβάνε στο μέτωπο και φωνάζουν για έθνος και φυλή. Αυτός είναι ο πόλεμος των ηγεμόνων του κόσμου, ενάντια στην εργατική τάξη! Γιατί η επίθεση στη Σοβιετική Ενωση είναι το χτύπημα στην καρδιά της επανάστασης και ο πόλεμος που τώρα περνά μέσα από τις χώρες, είναι πόλεμος εναντίον σου, Προλετάριε!». Στη συνέχεια, ο Κώστας Τριανταφυλλίδης ερμηνεύει το σοβιετικό «V Put», ενώ η Ρ. Αντωνοπούλου τραγουδά το «Bella ciao». Πλάνα του ένδοξου Κόκκινου Στρατού και του ηρωικού σοβιετικού λαού μπλέκονται με τις εικόνες των δικών μας αγώνων, των δικών μας μεγάλων στιγμών της ταξικής πάλης στη χώρα μας: ΕΑΜ, ΕΛΑΣ, Δεκέμβρης '44, ΔΣΕ.

«Σε κάθε καιρό»

Η τρίτη ενότητα της συναυλίας έχει αναφορά στην παρανομία, στο κυνηγητό, στις διώξεις, στους χιλιάδες ήρωες του Κομμουνιστικού Κόμματος που έμειναν όρθιοι και περπάτησαν ως το θάνατο δίχως να σκοντάψουν. Τα βίντεο αναδεικνύουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα παραπάνω. Πόσο εύγλωττη η εικόνα με το «συνωμοτικό» φως να φαίνεται από την κλειστή πόρτα... Τον «Αντόνιο Τόρες Χερέδια» του Λόρκα και του Θεοδωράκη ερμήνευσε η Ρ. Αντωνοπούλου και το «The Partisan», ένα πανέμορφο τραγούδι του Λέοναρντ Κοέν βασισμένο σε ύμνο της γαλλικής αντίστασης ερμήνευσε ο Παρασκευάς Θεοδωράκης.«Αλλαξα όνομα εκατό φορές. Εχασα γυναίκα και παιδιά... Εμεινα μόνος απόψε βράδυ. Εχω, όμως, χρέος να συνεχίσω...».

«Μέχρι τη νίκη»

Η τελευταία ενότητα της συναυλίας και μιλά για την αντίσταση, τους αγώνες, τις σοσιαλιστικές επαναστάσεις, αυτές που έγιναν κι εκείνες που θα 'ρθουν. Το έναυσμα δίνεται με το κουβανέζικο τραγούδι «Hasta Siempre» και το τούρκικο εργατικό τραγούδι «Geliyoruz» - «Ερχόμαστε», που ερμήνευσε η Μαριλίζα Λούντζη. «Ερχόμαστε, έχοντας σπάσει τις αλυσίδες μας. Ερχόμαστε έχοντας συντρίψει τα αφεντικά μας. Είμαστε στον αγώνα συνειδητοί».

Με τους στίχους της κομμουνάριας Λουίζ Μισέλ τραγουδάμε για την πρώτη έφοδο στον ουρανό, την Παρισινή Κομμούνα: «La danse des bombes» - «Το τραγούδι των βομβών". Το τραγούδι ερμήνευσε η Ροδάνθη Κασκαφέτου μαζί με τις Νατάσα Μουσάδη, Π. Καράκογλου και Μ. Λούντζη. Και από το 1871 φτάνουμε στο 1917 και τη μεγάλη Οκτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση. Η Ν. Μουσάδη ερμηνεύει το «Προσκλητήριο της Διεθνούς» σε διάφορες γλώσσες. «Του λενινισμού μας φωτίζει η λάμψη. Συντρίμμια τις άλυσες ρίχνει στην πλάση. Δυο τάξεις χτυπιούνται σε πάλη στερνή. Ο κόσμος θ' αλλάξει, έχει έρθει η στιγμή...».

Αυτή η πορεία διακόπτεται από τις ανατροπές. Η Γαμμαγραφία του Αλκη Αλκαίου και του Θάνου Μικρούτσικου «ντύνει» μουσικά αυτήν τη δύσκολη περίοδο της αντεπανάστασης. Και πίσω στην οθόνη, τα κινούμενα σχέδια δείχνουν το άγαλμα του Λένιν να πέφτει, τον ήλιο να χάνεται και ένα νεκρό, ερημωμένο τοπίο με τηλεοράσεις να φυτρώνουν, καθώς «μας πουλάν ενέσεις ευθυμίας»... Ομως, όπως λέει και «Το τραγούδι του Μολδάβα», που ακολουθεί «Οι άνθρωποι αλλάζουν, οι νέοι φωνάζουν, η πιο μαύρη νύχτα θα φάει το φονιά... Ποτάμι αυτός ο κόσμος και δε γυρνάει». Ο δρόμος, όσα πισωγυρίσματα και αν υπάρξουν έχει χαραχτεί! Ο πάγος έχει σπάσει!

Με την ορχήστρα να παίζει τη μελωδία του Πολιούτσκο Πόλιε, μικρά παιδιά μπαίνουν στο γήπεδο. Διαβάζουν ένα βιβλίο και κοιτάνε μακριά στο μέλλον. Η «τάξη» αποκαθίσταται. Το άγαλμα του Λένιν, που είχε πέσει, τοποθετείται ξανά στη θέση. Ο ήλιος ξαναβγαίνει... Και η αναδρομή στο παρελθόν τελειώνει. Το παιδάκι της αρχής ακούγεται να λέει, «Οι προλετάριοι δεν είχαν τίποτα να χάσουν. Είχαν όμως να κερδίσουν έναν ολόκληρο κόσμο». Η οθόνη γεμίζει χαρούμενα, φωτεινά, πολύχρωμα σπίτια, τα οποία μας θυμίζουν το έργο του Πολ Κλεέ, «Το κάστρο και ο ήλιος». Παρόμοιες κατασκευές σηκώνονται δεξιά και αριστερά της σκηνής.

Πράγματι, θα κερδίσουμε αυτόν τον κόσμο!

Συντελεστές

Τα βίντεο δημιούργησαν οι: Αρης Γαληνός, Γιάννης Κλεφτογιάννης, Σέργιος Κολισίκας, Κώστας Σταματόπουλος. Animation: Νίκος Ραδαίος.

Συντονισμός - επιμέλεια βίντεο: Κώστας Σταματόπουλος

Σενάριο - καλλιτεχνική επιμέλεια: Θαλασσιά Αντωνοπούλου

Τραγούδησαν με αλφαβητική σειρά: Ρίτα Αντωνοπούλου, Παρασκευάς Θεοδωράκης, Πολυξένη Καράκογλου, Ροδάνθη Κασκαφέτου, Μαριλίζα Λούντζη, Στέλιος Μαγαλιός, Νατάσα Μουσάδη, Νατάσα Μποφίλιου, Κώστας Τριανταφυλλίδης, Θανάσης Χουλιαράς

Παίζουν οι μουσικοί: Βασίλης Βασιλάτος (κρουστά), Χρήστος Γκόντζος (βιόλα), Τάσος Γουσέτης (βιολί), Γιώργος Θεοφάνους (ηλεκτρική κιθάρα), Γιώργος Κατσίκας (drums), Δημήτρης Κουφαλάκος (φαγκότο), Κώστας Κωνσταντινίδης (ηλεκτρική κιθάρα), Περικλής Μαλακατές (ηλεκτρικό μπάσο), Θύμιος Παπαδόπουλος (πνευστά), Φίλιππος Παχνιστής (πιάνο), Βασίλης Ραψανιώτης (βιολί), Ελλη Φιλίππου (βιολοντσέλο).

Ενορχήστρωση: Φίλιππος Παχνιστής

Ακούγεται η φωνή της μικρής Μυρτώς Ακτύπη

Αυτονόητη η παρουσία, μεγάλη τιμή η συμμετοχή μας

Για τη σημασία της χτεσινής εκδήλωσης και τη συμμετοχή τους σε αυτήν μίλησαν στον «Ριζοσπάστη» λίγο πριν από την έναρξή της, δυο από τις μεγάλες ερμηνεύτριες που πήραν μέρος, η Ρίτα Αντωνοπούλου και η Νατάσσα Μποφίλιου.

«Η παρουσία μου εδώ σήμερα θεωρείται μάλλον αυτονόητη. Μετά από τόσα χρόνια παρουσίας σε ό,τι κάνει το ΚΚΕ, θεωρώ ότι έχουμε συνδέσει πια τις πορείες μας και δεν είναι μόνο θέμα ιδεολογικό, αλλά ότι στηρίζει και ένα μεγάλο μέρος του πολιτισμού, το οποίο είναι πάρα πολύ σημαντικό για μας. Οπότε εγώ με πάρα πολύ μεγάλη χαρά είμαι εδώ. Εχει ετοιμαστεί κάτι πάρα πολύ όμορφο και για μένα είναι τιμή μου που είμαι κομμάτι του», μας είπε η Ρίτα Αντωνοπούλου.

Ενώ η Νατάσσα Μποφίλιου σημείωσε: «Είναι μεγάλη μου τιμή η πρόσκληση που δέχτηκα. Είναι πολύ νομίζω ωραία η συγκυρία, για να συναντιέσαι με ανθρώπους που μοιράζεσαι μια κοινή ιδεολογία, και είναι και υπέροχα για μένα και σε καλλιτεχνικό επίπεδο, που θα βρεθώ με τόσο αξιόλογους συναδέλφους μου, και αγαπημένα μου πρόσωπα στη σκηνή και θα τραγουδήσω αυτά τα υπέροχα τραγούδια».

«ΔΥΝΑΤΟ ΚΚΕ. ΝΟΥΣ - ΚΑΡΔΙΑ - ΟΡΓΑΝΩΤΗΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΤΙΚΗΣ - ΛΑΪΚΗΣ ΠΑΛΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ!»


Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ