Η παγκόσμια καπιταλιστική κρίση και το πώς θα βγει αλώβητο το κεφάλαιο από τις συνέπειές της ήταν στο επίκεντρο των συζητήσεων της 22ης Ιβηροαμερικανικής Συνόδου αρχηγών κρατών των χωρών της Λατινικής Αμερικής, της Καραϊβικής, της Ισπανίας και της Πορτογαλίας, που πραγματοποιήθηκε στις 16 - 17 Νοέμβρη στη νότια πόλη της Ισπανίας, το Κάντιθ. Η επιλογή της συγκεκριμένης πόλης δεν ήταν καθόλου τυχαία καθώς το Κάντιθ υπήρξε το κύριο κέντρο εισόδου στο ισπανικό έδαφος των λεηλατημένων θησαυρών που άρπαξαν από τους ντόπιους αμερικανικούς πληθυσμούς οι κονκισταδόρες (κατακτητές). Παρόντες στη Σύνοδο ήταν 15 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων καθώς και άλλοι εκπρόσωποι χωρών.

Το συμπέρασμα της Συνόδου ήταν πως οι χώρες της Λατινικής Αμερικής είναι σε θέση να βοηθήσουν να ξεπεραστεί η οικονομική κρίση, όχι μόνο στην Ισπανία και την Πορτογαλία, αλλά και σε όλη την Ευρωπαϊκή Ενωση. Μάλιστα, στη Διακήρυξη της Συνόδου, που υπογράφτηκε στο τέλος της συνάντησης, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων που συγκεντρώθηκαν μιλούν για την αρχή μιας σχέσης «ανανεωμένης συνεργασίας», που θα πρέπει να επικεντρωθεί στην προώθηση της «οικονομικής ανάπτυξης στην υπηρεσία των πολιτών». Φυσικά, δεν εννοούν τους εργαζόμενους και την πλειοψηφία του λαού αλλά τους επιχειρηματίες και το κεφάλαιο που με τη διεθνή καπιταλιστική κρίση βλέπουν να χάνουν μέρος των κερδών τους. Γι' αυτό οι συμμετέχοντες στη Σύνοδο υποσχέθηκαν να επενδύσουν σε εταιρείες της Ιβηρικής, υπέγραψαν συμφωνία για την προώθηση και ανάπτυξη μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων, στο όνομα της... ανάπτυξης της παραγωγής και του ανταγωνισμού. Δεσμεύτηκαν επίσης στην ανάπτυξη των υποδομών σε τομείς όπως οι μεταφορές, οι τηλεπικοινωνίες, η ενέργεια και η διαχείριση των υδάτων.

Πρόκειται για συνεργασία μονοπωλιακών ομίλων που μπαίνουν στον ανταγωνισμό και στην ΕΕ και ευρύτερα, ενώ αποφασίστηκε και η δημιουργία Κέντρου Διαιτησίας ώστε να επιλύουν τις διαφορές τους και να μη χρειάζεται να προσφύγουν στα δικαστήρια.

Μιλώντας στη Σύνοδο ο Ισπανός πρωθυπουργός, Μαριάνο Ραχόι, ισχυριζόμενος πως η οικονομική ανάπτυξη στη χώρα του θα ξεκινήσει από το τέλος του 2013, υπενθύμισε πως πριν από 10 χρόνια η Ισπανία είχε βοηθήσει τις χώρες της Λατινικής Αμερικής (φυσικά αυτοί που βοηθήθηκαν ήταν οι αστικές τάξεις) και πως τώρα οι ρόλοι έχουν αλλάξει και χρειάζεται η ενίσχυση της συμμετοχής τους στην οικονομία της χώρας του, κάτι που θα ωφελήσει και πάλι τους καπιταλιστές. Στο ίδιο σκεπτικό κινήθηκε ο χαιρετισμός και του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, που συμμετείχε στη Σύνοδο ως παρατηρητής. Ο Πρόεδρος της Πορτογαλίας, Ανιμπαλ Καβάκο Σίλβα, εξήρε τη Λατινική Αμερική ως «μία από τις βασικές κινητήριες δυνάμεις της παγκόσμιας οικονομίας» και εκτίμησε πως η συνεργασία με τη Λατινική Αμερική είναι «μια επένδυση για το μέλλον». Οι περισσότεροι αρχηγοί κρατών και χωρών στις ομιλίες τους έκαναν λόγο για την ανάγκη «προώθησης εμπορικών συμφωνιών», «άνοιγμα των οικονομικών της Λατινικής Αμερικής στην ελεύθερη αγορά», κ.ά.

Βλέποντας τα κέρδη και τα συμφέροντα να απειλούνται, η άρχουσα τάξη κάνει ό,τι περνάει από το χέρι της για να μετρήσει όσο το δυνατόν λιγότερες απώλειες από την καπιταλιστική κρίση. Τόσο στην Ισπανία και την Πορτογαλία, όπως και εδώ, εφαρμόζει μια σκληρή πολιτική λιτότητας στο όνομα του δημοσιονομικού ελλείμματος.

«Ανευ προηγουμένου περικοπές», χαρακτήρισε ο Πορτογάλος υπουργός Οικονομικών, Βίτορ Γκασπάρ, τις περικοπές που εφαρμόζει η κυβέρνηση με το πρόσχημα να επιτευχθεί μείωση του ελλείμματος και του δημόσιου χρέους, στο πλαίσιο του «πακέτου σωτηρίας» από την τρόικα, ύψους 78 δισεκατομμυρίων ευρώ. Χρήματα που πάνε στα χρηματοκιβώτια των καπιταλιστών και φέρνουν λιτότητα χωρίς ημερομηνία λήξης για το λαό. Επιπλέον, έχουν τεθεί σε εφαρμογή μεταρρυθμίσεις στις εργασιακές σχέσεις, μια επίθεση του κεφαλαίου στα εργασιακά δικαιώματα.

Στην Ισπανία, που δεν έχει (ακόμα τουλάχιστον) μνημόνιο, το κεφάλαιο και τα κόμματα εξουσίας επιτίθενται μετωπικά στην εργατική τάξη και τα άλλα λαϊκά στρώματα προκαλώντας δραματικές συνέπειες στην καθημερινή ζωή τους. Οι διαδοχικές κυβερνήσεις, τόσο του Λαϊκού Κόμματος όσο και του Σοσιαλιστικού, εξυπηρετώντας τα συμφέροντα της ολιγαρχίας, επιβάλλουν νέα μέτρα ενάντια στο λαό, με περικοπές στην Υγεία, στην Παιδεία και τις κοινωνικές υπηρεσίες, αύξηση των φόρων για τους εργαζόμενους, ενώ ταυτόχρονα βρίσκονται στα ύψη η ανεργία και η φτώχεια, σημειώνεται κατακόρυφη μείωση της αγοραστικής δύναμης των εργαζομένων και εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι έχουν χάσει τα σπίτια τους από τις κατασχέσεις των τραπεζών.

Σε αναβρασμό βρίσκονται οι εργαζόμενοι που διαμαρτύρονται κατά της εφαρμοζόμενης πολιτικής λιτότητας είτε με συγκεντρώσεις, πορείες και διαδηλώσεις, είτε με απεργίες, στάσεις εργασίας και άλλες μορφές αγώνα. Δεν έχουν περάσει και πολλές μέρες από τη γενική απεργία που πραγματοποιήθηκε στις 14 Νοέμβρη τόσο στην Ισπανία όσο και στην Πορτογαλία, στο πλαίσιο της λεγόμενης πανευρωπαϊκής μέρας δράσης που κήρυξε η συμβιβασμένη ηγεσία της Συνομοσπονδίας Ευρωπαϊκών Συνδικάτων (ΣΕΣ) κάτω από την πίεση των εργαζομένων και των τεράστιων προβλημάτων σε συνθήκες βαθιάς καπιταλιστικής κρίσης. Οι εργαζόμενοι έδειξαν ότι θέλουν να αντισταθούν, ωστόσο το δυνάμωμα των ταξικών δυνάμεων και η απομόνωση του εργοδοτικού συνδικαλισμού τύπου ΣΕΣ, η σύγκρουση με την εξουσία του κεφαλαίου και όχι απλά με μία κυβέρνηση είναι βασικές προϋποθέσεις για να έχει προοπτική ο αγώνας.