Ενα από τα ταχύπλοα της εταιρίας MDF που ακινητοποίησαν οι ναυτεργάτες

Η ΑΝΕΚ - με μεγαλομέτοχο τον Σήφη Βαρδινογιάννη - το δεύτερο μεγαθήριο που έχει προκύψει στην ακτοπλοϊα, είχε κηρύξει πρώτη τον πόλεμο ενάντια στη Συλλογική Σύμβαση. Επιχείρησε να επιβάλει μια «νέου τύπου» σύμβαση, όπως την είχε ονομάσει, με την οποία απαλλασσόταν από κάθε στοιχειώδη συμβατική υποχρέωση, που είχε προς τους ναυτεργάτες των πληρωμάτων των πλοίων της. Τα σχέδια της ΑΝΕΚ χάλασαν από την αποφασιστικότητα των ναυτεργατών. Ακολούθησε μετεκλογικά η τρίτη μονοπωλιακή εταιρία Επιχειρήσεις Αττικής του Π. Παναγόπουλου, προσλαμβάνοντας κυρίως επίκουρους σε πλοία του, τους οποίους ασφάλιζε στο...ΙΚΑ!

Τέλος, τη σκυτάλη πήραν οι Μινωικές Γραμμές, εξαπολύοντας κατά μέτωπο επίθεση. Η εταιρία έφτασε στο σημείο να αξιώνει οι ναυτεργάτες να δουλεύουν μέχρι και 16 ώρες παραπάνω, χωρίς να παίρνουν δραχμή, μετατρέποντας σε κενό γράμμα βασικούς όρους των Συλλογικών Συμβάσεων! Επιπλέον, επιτέθηκε συνολικά εναντίον της ναυτεργατικής νομοθεσίας, παραβιάζοντας κατάφωρα ακόμα και το ΝΔ 187/73, το οποίο προβλέπει ρητά την 10μηνη κίνηση των ακτοπλοϊκών πλοίων και απασχόληση των ναυτεργατών με 2 μήνες άδειας, προκειμένου το πλοίο να τεθεί στη διαδικασία της ετήσιας επιθεώρησης. Με το έτσι θέλω και με πρόσχημα την ετήσια συντήρηση έδεσε πέντε πλοία της πετώντας στο δρόμο πάνω από 350 ναυτεργάτες. Μάλιστα, ο υπουργός όχι μόνο δε μερίμνησε για την τήρηση της νομοθεσίας, αφού τα πλοία αυτά θα έπρεπε να επιθεωρηθούν το 2001, αλλά συμφώνησε γραπτώς στο αίτημα των Μινωικών!

Η ασυδοσία των Μινωικών Γραμμών «ξεχείλισε το ποτήρι». Οι ασφυκτικές πιέσεις που ασκούσαν οι ναυτεργάτες, η ΠΕΜΕΝ και ο ΣΤΕΦΕΝΣΩΝ, προς την Πανελλήνια Ναυτική Ομοσπονδία να ξεκινήσει αγωνιστικές, απεργιακές κινητοποιήσεις εντάθηκαν. Τελικά, η Εκτελεστική Επιτροπή της Ομοσπονδίας την Τετάρτη 13 Σεπτέμβρη δίνει το αγωνιστικό σύνθημα, αποφασίζοντας επίσχεση εργασίας σε 5 πλοία της εταιρίας HELLAS FERRIES (θυγατρική των Μινωικών), απαιτώντας την κατά γράμμα τήρηση της Συλλογικής Σύμβασης, την καταβολή όλων των δεδουλευμένων, που όφειλε η εταιρία προς τα πληρώματα από διανυκτερεύσεις, υπερωρίες, εξπρές δρομολόγια και άλλα. Διεκδίκησε, επίσης, την εφαρμογή του ΝΔ 187/73 και την επαναπρόσληψη των ναυτεργατών, που απολύθηκαν από τα 5 πλοία που ακινητοποιήθηκαν για δήθεν ετήσια επιθεώρηση. Τα «πρωτοπαλίκαρα» της εταιρίας μπαίνουν αμέσως σε «κίνηση». Καλούν τους ναυτεργάτες των 5 πλοίων να υπογράψουν... δηλώσεις «μετανοίας», ότι δηλαδή η εταιρία δεν τους οφείλει. Οι ναυτεργάτες αντιστέκονται και κατεβαίνουν σύσσωμοι στους καταπέλτες.

Την Πέμπτη, 15Σεπτέμβρη, η Εκτελεστική Επιτροπή της ΠΝΟ, παίρνοντας εντολή από τους ίδιους τους ναυτεργάτες κηρύσσει απεργία σε όλα τα πλοία της HF. Η συμμετοχή των ναυτεργατών ήταν καθολική. Στο πλευρό τους συμπαρατάσσονται εργαζόμενοι του Πειραιά, συνδικαλιστές και Σωματεία.

Την Παρασκευή στο χορό της απεργίας μπαίνουν και όλα τα πλοία της GA FERRIES του εφοπλιστή Αγούδημου -επίσης θυγατρική των Μινωικών. Ταυτόχρονα στο «φουλ» δουλεύουν και οι τρομοκρατικοί μηχανισμοί των εφοπλιστών. Ενας αρχιμηχανικός της εταιρίας επιτίθεται εναντίον προέδρων ναυτεργατικών Ενώσεων. Ταυτόχρονα, αρχιπλοίαρχος της εταιρίας περιδιαβαίνει τα πλοία, εξαπολύοντας κάθε είδους απειλές με πρώτη αυτή της απόλυσης. Οι ναυτεργάτες ρίχνουν στον «πάτο» αυτές τις μεθοδεύσεις.

Τη Δευτέρα, η απεργία επεκτείνεται και στα τέσσερα ταχύπλοα ΧΑΪ ΣΠΙΝΤ της MFD, επίσης θυγατρική των Μινωικών. Ταυτόχρονα, «φουντώνει» και η αλληλεγγύη προς τους ναυτεργάτες. Εργαζόμενοι παραμένουν στους καταπέλτες μαζί με τους απεργούς. Την ίδια μέρα τα εφοπλιστικά και κυβερνητικά επιτελεία εμπλέκουν την ΠΝΟ σε ατέρμονες συζητήσεις και διαπραγματεύσεις. Παράλληλα, οι ναυτεργάτες από τα καράβια εντείνουν τις πιέσεις τους προς την Εκτελεστική, προειδοποιώντας τη να μην «κάνει πίσω» και να αποφύγει τους «συναινετικούς ελιγμούς». Τη Δευτέρα το βράδυ η Εκτελεστική παίρνει απόφαση για συνέχιση της απεργίας.

Την Τρίτη, 7η μέρα απεργίας ο... διάλογος συνεχίζεται, αλλά και οι πιέσεις από τα πλοία. Την ίδια μέρα το μεσημέρι υπουργείο και ο πρόεδρος της MFD και αφεντικό των Μινωικών Π. Σφηνιάς, υποχωρούν. Στις 2 το μεσημέρι υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας και Π. Σφηνιάς με κοινές τους δηλώσεις κάνουν γνωστό ότι δέχονται το διεκδικητικό πλαίσιο των ναυτεργατών.

«Ο αγώνας συνεχίζεται». Με αυτό το σύνθημα γύρισαν στα πόστα τους οι ναυτεργάτες των ακτοπλοϊκών πλοίων μετά τη νικηφόρα έκβαση του 7ήμερου απεργιακού τους αγώνα. Η αποφασιστικότητα και η καθολική συμμετοχή που έδειξαν, αναγκάζοντας το μονοπωλιακό κολοσσό των «Μινωικών Γραμμών» και τον υπουργό Εμπορικής Ναυτιλίας σε οπισθοχώρηση, αποτέλεσαν σαφέστατο μήνυμα προς την κυβέρνηση για τα όσα εκτρωματικά απεργάζεται τόσο σε βάρος τους, όσο και σε βάρος της ίδιας της εδαφικής συνοχής της χώρας.

Η κυβέρνηση και οι εφοπλιστές προσπαθούν να προετοιμάσουν το έδαφος για τη λεγόμενη «απελευθέρωση» της ακτοπλοΐας, την εφαρμογή δηλαδή του Κανονισμού 3577/92 της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που αίρει το δικαίωμα της Ελλάδας να προστατεύει τα κυριαρχικά της δικαιώματα, τις ελληνικές θάλασσες, δρομολογώντας αποκλειστικά πλοία με ελληνική σημαία και ελληνικά πληρώματα, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα την εδαφική συνοχή της χώρας με την απρόσκοπτη συγκοινωνιακή σύνδεση των νησιών με την ηπειρωτική χώρα.

Ακριβώς στο όνομα της «απελευθέρωσης» προετοιμάζονται τα μέτρα σε βάρος των ναυτεργατών των ακτοπλοϊκών πλοίων και αλλάζει άρδην το σημερινό τοπίο της ακτοπλοΐας με την επικράτηση μονοπωλιακών καταστάσεων. Αξίζει εδώ να αναφέρουμε ότι από τον πρόλογο ακόμα του Κανονισμού γίνεται σαφές ότι το Συμβούλιο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων εξέδωσε τον Κανονισμό στις 7 Δεκέμβρη του 1992, παίρνοντας υπόψη: «Οτι η κατάργηση των περιορισμών στην παροχή υπηρεσιών θαλάσσιων μεταφορών εντός των κρατών-μελών είναι αναγκαία για την εγκαθίδρυση της εσωτερικής αγοράς, ότι η εσωτερική αγορά περιλαμβάνει ένα χώρο στον οποίο εξασφαλίζεται η ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων, των προσώπων, των υπηρεσιών και των κεφαλαίων. Οτι, κατά συνέπεια, η ελεύθερη κυκλοφορία των υπηρεσιών πρέπει να εφαρμοστεί στις θαλάσσιες μεταφορές εντός των κρατών-μελών. Οτι της ελευθερίας αυτής πρέπει να επωφεληθούν οι πλοιοκτήτες της Κοινότητας»!

Οσο για το πώς θα επωφεληθούν οι πλοιοκτήτες, μια «γεύση» δίνει το έγγραφο που κατέθεσε στις 2 του Αυγούστου ο πρόεδρος της Ενωσης Ακτοπλόων Εφοπλιστών και στέλεχος των «Μινωικών Γραμμών», Π. Σφηνιάς, στην ...«Επιτροπή Προσωπικοτήτων» που αποτελεί μορφή «κοινωνικού διαλόγου» και έχει συστήσει ο υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας, Χρ. Παπουτσής, για να καθοριστούν από αυτήν οι άξονες του νέου θεσμικού πλαισίου της ακτοπλοΐας. Το κείμενο αυτό περιέχει ...8 «ελευθερίες» και μία «απαλλαγή» των εφοπλιστών, που, όπως αναφέρεται, αποτελούν τη «γενική τοποθέτηση στην έννοια "απελευθέρωση" των ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών».

Εχουμε και λέμε: «1) Ελεύθερο τιμολόγιο. 2) Ελεύθερη διάρκεια δραστηριότητας πλοίου. 3) Ελεύθερα δρομολόγια (λιμάνια προσέγγισης - ώρες αφίξεων-αναχωρήσεων - συχνότητες δρομολογίων. 4) Ελεύθερες συνθέσεις πληρωμάτων. 5) Ελεύθερη δραστηριότητα, η οποία δε θα περιορίζεται από τις επικρατούσες καιρικές συνθήκες. 6) Ελεύθερη χρονική διάρκεια ζωής του κάθε πλοίου. 7) Ελεύθερη είσοδος και αποχώρηση πλοίων. 8) Ελεύθερη δρομολόγηση τύπων πλοίων»! Και η... απαλλαγή: «Απαλλαγή από επιβαρύνσεις τελών υπέρ τρίτων»!

Οι ναυτεργάτες ήδη προετοιμάζονται αγωνιστικά γιατί και ο τελευταίος έχει αντιληφθεί ότι το χτύπημα σε βάρος των Συλλογικών Συμβάσεων και της ναυτικής νομοθεσίας, που επιχείρησαν να καταφέρουν κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και εφοπλιστές, ήταν μία «πρόβα τζενεράλε». Το αγωνιστικό κάλεσμα έχουν ήδη απευθύνει η ΠΕΜΕΝ και ο ΣΤΕΦΕΝΣΩΝ, υπογραμμίζοντας με ανακοίνωσή τους: «Η επαγρύπνηση επιβάλλεται να ενταθεί, για να υλοποιηθούν αμέσως οι εφοπλιστικές δεσμεύσεις και να ματαιωθούν τα νέα αντιναυτεργατικά σχέδια που ετοιμάζουν τα κυβερνητικά- εφοπλιστικά επιτελεία από τον "κοινωνικό διάλογο" της απάτης. Η "Μαύρη Βίβλος" των προτάσεων του προέδρου των "Μινωικών Γραμμών", Π. Σφηνιά, που καταπατά θεμελιακά ναυτεργατικά δικαιώματα, η διαλυτική "αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου της ακτοπλοΐας", που προωθεί η κυβέρνηση και το ΥΕΝ, επιβάλλεται να αντιμετωπιστούν με μαζικούς ενωτικούς ταξικούς αγώνες. Η πολυήμερη απεργιακή κινητοποίηση διαμόρφωσε τις προϋποθέσεις για να δώσουν οι ναυτεργάτες από καλύτερες θέσεις τις νέες μάχες για την υπεράσπιση και τη διεύρυνση των δικαιωμάτων τους».