Η συρρίκνωση - παρά τους κομπασμούς της κυβέρνησης για την ενίσχυση του λεγόμενου «κοινωνικού κράτους» - είναι πια εμφανής και στην πίτα του προϋπολογισμού: Ετσι οι δαπάνες της υγείας και της πρόνοιας παρουσιάζουν πτωτική τάση (από 3,48% σε 3,4% της υγείας και της πρόνοιας από 0,84% σε 0,8%). Η αποδυνάμωση των δημόσιων μονάδων υγείας και πρόνοιας αποτυπώνεται και στο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων του υπουργείου Υγείας. Παρ' ότι εμφανίζει μια αύξηση της τάξης 9,6% (από 252,384 εκατ. ευρώ το 2002 σε 280 εκατ. ευρώ το 2003) εντούτοις όμως οι αποκλίσεις μεταξύ προϋπολογισμένων κονδυλίων και εκείνων που τελικά διατέθηκαν είναι μειωμένες από 20-35% την τελευταία δεκαπενταετία. Μάλιστα απ' ό,τι φαίνεται δεν υπάρχουν εγγραφές κονδυλίων ούτε για τις συμφωνηθείσες υποδομές - όπως στο ΕΚΑΒ - για τους Ολυμπιακούς Αγώνες.

Οι δαπάνες του τομέα υγείας-πρόνοιας είναι 3.881 εκατ. ευρώ έναντι 4.093 εκατ. ευρώ το 2002 (αύξηση 5,5%). Τα κονδύλια των κεντρικών υπηρεσιών του υπουργείου Υγείας για τον τομέα της υγείας είναι 3.131 εκατ. ευρώ (έναντι 2.298,9 εκατ. ευρώ το 2002) και για την πρόνοια 564,637 εκατ. ευρώ (έναντι 555,637 εκατ. ευρώ το 2002).

Η επιχορήγηση του ΕΚΑΒ για δαπάνες λειτουργίας είναι μειωμένη κατά 18% ενώ η επιχορήγηση για τις διακομιδές είναι αυξημένη μόνο κατά 12,1%, όταν ήρθε στην επιφάνεια πως το ΕΚΑΒ χρωστά 2.211.467 ευρώ προς την ιταλική εταιρία που έχει αναλάβει τις πτήσεις. Μάλιστα δεν περιέχει ούτε ένα ευρώ στον κωδικό του ΕΚΑΒ για λειτουργικές δαπάνες, όσον αφορά τους Ολυμπιακούς αγώνες.

Τα νοσοκομεία στραγγαλίζονται στην κυριολεξία καθώς μειώνεται η επιχορήγηση στο ένα τρίτο για τις λειτουργικές δαπάνες (σε 10.342.000 εκατ. ευρώ από 29.500.000 το 2002). Ακόμα υπάρχει μείωση των κονδυλίων των κεντρικών υπηρεσιών για τη μισθοδοσία προσωπικού των ιδρυμάτων υγείας κατά 11,48%.

Το κονδύλι για τις εφημερίες αυξήθηκε σε 258 εκατ. ευρώ από 253 εκατ. ευρώ.

Επιγραμματικά υπάρχουν τα εξής στοιχεία στον προϋπολογισμό;

• Μειώνεται η επιχορήγηση προς το Κέντρο Βρεφών η «Μητέρα» κατά 0,10% (ενώ προς το ΠΙΚΠΑ αυξάνεται κατά 2% και προς το Ιδρυμα Βρεφονηπιακών Σταθμών κατά 1,7%).
• Μειώνονται κατά 39% οι επιχορηγήσεις προς τους λοιπούς οργανισμούς πρόνοιας.
• Μειώνονται κατά 71,4% τα βοηθήματα και τα επιδόματα κοινωνικής πρόνοιας και τα επιδόματα των πολυτέκνων κατά 0,04%!
• Η επιχορήγηση για σκοπούς κοινωνικής αντίληψης από καθαρό ποσό του Ειδικού λαχείου κατά 12,5%.
• Μειώνονται κατά 40% τα βοηθήματα στους νεφροπαθείς και μηδενίζονται τα κονδύλια για τα βοηθήματα σε οικονομικά αδύνατους για νοσηλεία στο εξωτερικό.
• Ενώ η κυβέρνηση υπόσχεται παρεμβάσεις για τη δημόσια υγεία εντούτοις οι δαπάνες όπως για το ΕΪΤΖ μειώνονται κατά 1.000 ευρώ.

Στάσιμη παραμένει η επιχορήγηση προς τα Ιδρύματα και τις εταιρίες προστασίας ανηλίκων και ενηλίκων.

Σε εξευτελιστικά επίπεδα κυμαίνονται τα ποσά που προϋπολογίζονται να δοθούν στην Αυτοδιοίκηση το 2003. Κατά την προσφιλή της τακτική, η κυβέρνηση συνεχίζει την παρακράτηση πόρων που δικαιούται ο θεσμός, στο πλαίσιο της πολιτικής της να λειτουργήσουν οι δήμοι με ίδια έσοδα. Τη βούληση αυτή, άλλωστε, έκανε σαφή ο αρμόδιος υπουργός Εσωτερικών Κ. Σκανδαλίδης, ο οποίος στις αρχές τις βδομάδας - οπότε και παρουσίασε το σχέδιο για το νέο κώδικα Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΤΑ) - ξεκαθάρισε ότι οδεύουμε στη μείωση της κρατικής επιχορήγησης. Συγκεκριμένα, οι Κεντρικοί Αυτοτελείς Πόροι (ΚΑΠ) (υπολογίζονται με βάση συγκεκριμένα ποσοστά επί των κρατικών φόρων) που αποδίδονται στην ΤΑ, θα μειωθούν ανάλογα με τη φοροδοτική ικανότητα των δήμων. Την εξέλιξη αυτή, είναι σαφές ότι θα πληρώσουν οι δημότες, με νέα φορολογία για υπηρεσίες που έχουν ήδη πληρώσει μέσα από τη φορολογία του εισοδήματός τους.

Στο πλαίσιο αυτό, το 2003 συνοδεύεται από δραστικές μειώσεις σε ποσά που λαμβάνουν οι δήμοι, ενώ η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση (ΝΑ) παραμένει καταδικασμένη στο ρόλο της κατανομής προνοιακών επιδομάτων και κάλυψης λειτουργικών δαπανών ιδρυμάτων, σαφώς μειωμένων.

Χαρακτηριστικό είναι ότι η ΝΑ θα διαχειριστεί μόλις το 0,69% του συνόλου του κρατικού προϋπολογισμού. Με βάση τους κωδικούς του κρατικού προϋπολογισμού, η ΝΑ έπρεπε να εισπράξει από τους ΚΑΠ 482,95 εκατομμύρια ευρώ, αλλά τελικά θα εισπράξει 412 εκατομμύρια ευρώ, όσα έλαβε και το 2000, γιατί έτσι αποφάσισε η κυβέρνηση. Με το «καλημέρα», δηλαδή, του νέου έτους, οι ΚΑΠ περικόπτονται κατά 70,95 εκατομμύρια ευρώ. Ενδεικτική της «προνοιακής» πολιτικής της κυβέρνησης, είναι η πορεία των επιχορηγήσεων προς τις ΝΑ, οι οποίες χρησιμοποιούνται για την κάλυψη κρατικών υποχρεώσεων - όπως βοηθήματα υγειονομικής περίθαλψης, δαπάνες μισθοδοσίας προσωπικού και λειτουργίας διαφόρων προνοιακών ιδρυμάτων κλπ. Συγκεκριμένα, ανέρχονται σε 203,9 εκατομμύρια ευρώ, μειωμένες κατά 12,4% σε σχέση με πέρσι. Συνολικά (ΚΑΠ και επιχορηγήσεις), η ΝΑ προϋπολογίζεται να λάβει 615,9 εκατομμύρια ευρώ.

Σε παρόμοια εξευτελιστικά επίπεδα κινούνται και οι ΚΑΠ προς την ΤΑ, η οποία εισπράττει μόλις το 2,74% επί του συνόλου του κρατικού προϋπολογισμού. Αν αφαιρέσουμε τα κονδύλια που διοχετεύονται προς το ειδικό Πρόγραμμα Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΕΠΤΑ) για την ενίσχυση των «Καποδιστριακών» δήμων - ενίσχυση που παρέχουν οι ίδιοι οι δήμοι, μέσω ΚΑΠ, αφού τα υπόλοιπα υπουργεία αρνούνται να παρέχουν τα κονδύλια που υποχρεούνται - το ποσοστό αυτό μειώνεται στο 2,42%. Για το 2002 το αντίστοιχο ποσοστό είναι 2,5%.

Συνολικά η ΤΑ προϋπολογίζεται να λάβει 1.660,5 εκατομμύρια ευρώ. Οι ΚΑΠ προϋπολογίζονται σε 1.406 εκατομμύρια ευρώ, ενώ η παρακράτησή τους, από το 1990 μέχρι και σήμερα, φτάνει στο υπέρογκο ποσό των περίπου 2,3 τρισ. δραχμών (7.004,02 εκατομμύρια ευρώ).