ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ (Του ανταποκριτή μας Βησ. ΓΚΙΝΙΑ). -

Ο παντοδύναμος, ελέω μεγάλου κεφαλαίου, και ανεξέλεγκτος από δημοκρατικούς θεσμούς πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) Βιμ Ντόιζεμπεργκ στις πρώτες επίσημες δηλώσεις "εφ' όλης της ύλης" από τη Φρανκφούρτη, όχι μόνο απείλησε τις κυβερνήσεις των κρατών - μελών ότι "χαλαρώνουν" από την "αυστηρή εφαρμογή" της ΟΝΕ του Μάαστριχτ, ενόψει, μάλιστα, "ενδεχόμενης χειροτέρευσης του οικονομικού κύκλου", αλλά διακήρυξε την επέμβαση των κεντρικοτραπεζιτών στις "μισθολογικές εξελίξεις" και διέταξε "γενική και ριζική αναθεώρηση των συνταξιοδοτικών καθεστώτων". Οι πρώτες αυτές εξαγγελίες του νέου υπερ-οργάνου της ΟΝΕ του Μάαστριχτ κατέστησαν σαφές σε όλους ότι οι κεντρικοτραπεζίτες δεν πρόκειται να περιοριστούν στις νομισματικές αρμοδιότητες που τους παρέχουν οι Συνθήκες, αλλά προτίθενται να ασκήσουν "γενική πολιτική" και να παρέμβουν ενεργά, ιδιαίτερα σε θέματα ταξικής ηγεμονίας και ανταγωνισμού κεφαλαίου - μισθωτής εργασίας.

Ο πρόεδρος της ΕΚΤ εκδήλωσε "ανησυχία" για την παρατηρούμενη, από τις υπηρεσίες του, "χαλάρωση" στη δημοσιονομική "εξυγίανση", κατά τη διάρκεια του 1998, "η οποία, πιθανά, θα συνεχιστεί και το 1999". Αυτή η "χαλάρωση" απειλεί να τινάξει στον αέρα την "αυστηρή εφαρμογή" των επιταγών του Μάαστριχτ, ιδιαίτερα για τα ετήσια ελλείμματα και το συσσωρευμένο χρέος. Σύμφωνα με τον Β. Ντόιζεμπεργκ, "εκείνα τα κράτη - μέλη, που δεν έχουν ακόμη κάνει μεγάλη πρόοδο σε σχέση με το στόχο ισοσκελισμού των ελλειμμάτων, ευρίσκονται τώρα σε μια κατάσταση τέτοια, που, αν ο οικονομικός κύκλος χειροτερεύσει, δε θα 'χουν περιθώρια ελιγμών". Είναι μια έμμεση, πλην σαφής ομολογία του ίδιου του προέδρου της ΕΚΤ ότι τα ασφυκτικά περιθώρια που επιβάλλει η ΟΝΕ του Μάαστριχτ δυσχεραίνουν την "εξυγίανση" των δημοσιονομικών που το ίδιο επιτάσσει ως "υψηλή αρχή" του νεο-φιλελευθερισμού. Πρόκειται, μ' άλλα λόγια, για ουσιαστική ομολογία αποτυχίας της οικονομικής αντίληψης του Μάαστριχτ, που δεν πρέπει να περάσει απαρατήρητη. Ακριβώς γιατί αναμένεται οικονομική χειροτέρευση, ο πρόεδρος της ΕΚΤ διέψευσε τους σχετικούς ισχυρισμούς του Συμβουλίου ΕΚΟΦΙΝ πως τον περασμένο Οκτώβρη συμφωνήθηκε δήθεν ότι το 2002 θα 'χουν "μηδενικά" ελλείμματα. Οι κεντρικοτραπεζίτες δε βολεύονται με τους πλασματικούς ισχυρισμούς των κυβερνητικών οικονομικών επιτελείων και η δήλωση Ντόιζεμπεργκ κατέστησε σαφές ότι "το Σύμφωνο Σταθερότητας (ΣΣ) δεν έχει ημερομηνίες", για τίποτα, ούτε στις υποχρεώσεις ούτε στα δικαιώματα: Η παράταση του Μάαστριχτ από το ΣΣ είναι "επ' αόριστο". Ο πρόεδρος της ΕΚΤ κατέστησε σαφές και κάτι άλλο "θολό", που βολεύει συχνά τις κυβερνήσεις, ότι δηλαδή "μπορεί η ΕΚΤ να είναι υπεύθυνη για τη νομισματική πολιτική, αλλά η περιφρούρηση της εύρυθμης λειτουργίας των τραπεζικών συστημάτων ανήκει στις εθνικές Κεντρικές Τράπεζας". Μ' άλλα λόγια, εποπτεία για τα μακροπρόθεσμα συμφέροντα του κεφαλαίου ναι, ευθύνες για επιμέρους χειρισμούς στα κράτη - μέλη όχι.

Αφού "τακτοποίησε" τα των σχέσεων κεντρικοτραπεζιτών, κεφαλαίου και κυβερνήσεων, ο πρόεδρος της ΕΚΤ έκανε εκτεταμένη αναφορά και στους δύο "πυλώνες" της ταξικής κοινωνικής πολιτικής της ΟΝΕ του Μάαστριχτ: Μισθολογική "ευελιξία" και "αναδιάρθρωση" των συντάξεων. Ο Β. Ντόιζεμπεργκ, που εκτός από τραπεζίτης έχει και υπουργικές θητείες στην Ολλανδία, ερωτηθείς σχετικά με το "policy mix", δηλαδή μια εκ των προτέρων συμφωνία νομισματικής, δημοσιονομικής και μισθολογικής πολιτικής μεταξύ ΕΚΤ, κυβερνήσεων και "κοινωνικών εταίρων", δήλωσε ότι διαφωνεί με τις προκαταβολικές συμφωνίες, αλλά "η ΕΚΤ έχει εντολή να διατηρεί τη σταθερότητα των τιμών, πολιτική που εντάσσεται σ' ένα "μείγμα πολιτικών", που κρίνεται εκ των υστέρων". Πρόκειται για την πρώτη, έστω και έμμεση αναγνώριση της παρέμβασης της ΕΚΤ στα μισθολογικά, η οποία χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερη ευελιξία, αφού ο Β. Ντόιζεμπεργκ αρνείται τη συνυπευθυνότητα της μισθολογικής πολιτικής, διατηρεί όμως το "αναφαίρετο" δικαίωμα να την εποπτεύει και να την καθοδηγεί από τους γυάλινους πύργους της Φραγκφούρτης. Ακόμη πιο ωμός και κυνικός ήταν ο πρόεδρος της ΕΚΤ για τις συντάξεις, επιβεβαιώνοντας ότι ΟΝΕ σημαίνει κινητός εργάτης, σχετικός μισθός και ιδιωτικές συντάξεις. Σύμφωνα, λοιπόν, με τον Β. Ντόιζεμπεργκ, "η αναθεώρηση των συνταξιοδοτικών καθεστώτων αποτελεί προτεραιότητα για ολόκληρη την Ευρώπη, αλλά και για την Ιαπωνία και της ΗΠΑ". Και αυτό, γιατί "το μακροπρόθεσμο γενικό πρόβλημα της γήρανσης του πληθυσμού θα δημιουργήσει σ' όλες τις χώρες μια σημαντική αύξηση του συνταξιοδοτικού και ιατροφαρμακευτικού κόστους". Αυτό το "κόστος" θα 'ναι "αναπόφευκτο" και πρέπει "από τώρα να αντιμετωπιστεί η πρόκληση" με αναθεώρηση "του συνταξιοδοτικού καθεστώτος και του μηχανισμού χρηματοδότησής του". Ο Ολλανδός πρόεδρος της ΕΚΤ εξήρε τη Βρετανία και την Ολλανδία, χώρες όπου "το συνταξιοδοτικό σύστημα χρηματοδοτείται διά της δημιουργίας κεφαλαίου", δηλαδή με μακροπρόθεσμες "επενδύσεις", κατά τη διάρκεια της εργάσιμης περιόδου, που "αποδίδουν" αργότερα ως "σύνταξη". Ποιος είπε ότι οι κεντρικοτραπεζίτες ασχολούνται μόνο με το νόμισμα;

Βάση του οικοδομήματος της Ευρωπαϊκής Ενωσης, μετά τη Συνθήκη του Μάαστριχτ, είναι οι περιβόητες "τέσσερις ελευθερίες", δηλαδή η ελευθερία στην κίνηση των κεφαλαίων, εμπορευμάτων, υπηρεσιών και εργατικού δυναμικού. Οι τέσσερις αυτές "ελευθερίες" θεσμοθετήθηκαν με την "Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη" το 1986 και έδωσαν μια νέα ώθηση στην καπιταλιστική ενοποίηση. Στη συνέχεια, με το κείμενο στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ενωσης, δηλαδή τη Συνθήκη του Μάαστριχτ, θεσμοθετήθηκε η Οικονομική και Νομισματική Ενωση, που ενισχύθηκε και προσαρμόστηκε με τη Συνθήκη του Αμστερνταμ και το Σύμφωνο Σταθερότητας. Κάθε βήμα σ' αυτήν την πορεία, η πολιτική της Ευρωπαϊκής Ενωσης σήμαινε ενίσχυση του μονοπωλιακού ανταγωνισμού και ένταση της εκμετάλλευσης.

Η κάθε μια από τις "τέσσερις ελευθερίες" είχε σαν αντίκρισμα νέα δεσμά για τους εργαζόμενους.

Η ελευθερία κίνησης των κεφαλαίων, ένα από τα επιτακτικά αιτήματα των μονοπωλίων, είχε σαν προαπαιτούμενο την κατάργηση όλων των σχετικών φραγμών και των ελέγχων από τις εθνικές αρχές. Ετσι δημιουργήθηκε και το υπόβαθρο για την "παγκοσμιοποίηση" της οικονομίας που δίνει τη δυνατότητα στις πολυεθνικές επιχειρήσεις και τις μεγάλες τράπεζες να διακινούν ποσά απίστευτου ύψους από το ένα σημείο του πλανήτη στο άλλο κερδοσκοπώντας, έστω κι αν αυτό είχε σαν αποτέλεσμα ολόκληρες περιοχές και χώρες να πέφτουν στην κρίση και την εξαθλίωση. Δεν είναι τυχαίο ότι ακόμη και κορυφαίοι αστοί οικονομολόγοι, που διαπιστώνουν ότι αυτή η εξέλιξη μπορεί να απειλήσει το συνολικό σύστημα, εισηγούνται τώρα την επαναφορά κάποιων ελέγχων στην κίνηση των κεφαλαίων.

Η ελευθερία κίνησης εμπορευμάτων και υπηρεσιών αποστέρησε από τα κράτη ένα σημαντικό έσοδο, από την είσπραξη των δασμών, προσθέτοντας νέα κέρδη για τα μονοπώλια. Ταυτόχρονα, αφόπλισε τα κράτη από το δικαίωμα υπεράσπισης της εγχώριας παραγωγής. Για την Ελλάδα αυτό αποτυπώνεται στο εμπορικό ισοζύγιο που δείχνει τις εισαγωγές και τις εξαγωγές. Ετσι, στη δεκαετία 1987 - 1997 το έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο της Ελλάδας με την Ευρωπαϊκή Ενωση αυξήθηκε κατά 158%!

Τέλος, η ελευθερία κίνησης του εργατικού δυναμικού αποτελεί τη βάση για τις ρυθμίσεις της "Λευκής Βίβλου", που μετατρέπουν τον εργαζόμενο σε "απασχολήσιμο", υποχρεωμένο να παρέχει την εργασία του όπου, όπως και όταν του το ζητήσει ο εργοδότης του.

Είναι χαρακτηριστικό για τον τρόπο που μεθοδεύτηκε η οικοδόμηση της Ευρωπαϊκής Ενωσης ότι τα τέσσερα κριτήρια που τέθηκαν από τη Συνθήκη του Μάαστριχτ (πληθωρισμός, επιτόκια, δημόσιο χρέος και έλλειμμα) εξυπηρετούν ακριβώς αυτές τις "τέσσερις ελευθερίες" και τις ενισχύουν ακόμη περισσότερο. Ετσι, η πορεία προς την ΟΝΕ είναι ταυτόχρονα και πορεία εμπέδωσης των προνομίων του μεγάλου κεφαλαίου, καθώς η "σύγκλιση" των οικονομιών μόνο ονομαστική θα μπορούσε να είναι. Από τη στιγμή που ισχύουν οι τέσσερις ελευθερίες πραγματική σύγκλιση δεν μπορεί να υπάρξει. Η ανισομετρία ανάμεσα στα κράτη - μέλη θα αυξάνεται και το χάσμα θα διευρύνεται. Αν μετρήσουμε τη θέση της κάθε χώρας με το μέσο κατά κεφαλήν εισόδημα (έστω κι αν αυτή η λογική των μέσων όρων καλύπτει ένα μεγάλο μέρος των πραγματικών ταξικών διαφορών), θα βλέπαμε ότι η Ελλάδα έχει καταλάβει την τελευταία θέση, μεγαλώνοντας μάλιστα την απόσταση από την προτελευταία Πορτογαλία.

Η ισχύς των "τεσσάρων" ελευθεριών είναι ακόμη και η απάντηση σε όσους υποστηρίζουν ότι δήθεν είναι δυνατόν να ακολουθηθεί στην Ευρωπαϊκή Ενωση μια άλλη πολιτική, προς όφελος των εργαζομένων.

Δ. Π.

Μια νέα περίπτωση εμπαιγμού των αγροτών από την κυβέρνηση, αυτήν τη φορά στη Λήμνο, έφερε στη Βουλή με Επίκαιρη Ερώτηση του ο βουλευτής του ΚΚΕ Στρ. Κόρακας.Συγκεκριμένα η Ενωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Λήμνου προκειμένου να βελτιώσει το εισόδημα των οινοπαραγωγών του νησιού και να συμβάλει στην προστασία του περιβάλλοντος, ξεκίνησε με παρότρυνση του υπουργείου Γεωργίας πρόγραμμα βιοκαλλιέργειας στο οποίο ανταποκρίθηκε μεγάλος αριθμός αμπελοκαλλιεργητών. Η συγκεκριμένη καλλιέργεια απαιτεί αυξημένα έξοδα αλλά παρ' όλα αυτά όχι μόνο δεν έχουν εγκριθεί στους παραγωγούς τα προβλεπόμενα κίνητρα, αλλά δεν υπάρχει ούτε καν έγκριση του προγράμματος από το υπουργείο, με αποτέλεσμα να υπάρχει κίνδυνος διακοπής του.

Ο υφυπουργός Γεωργίας, Κ. Βρεττός, στην απάντησή του επιβεβαίωσε ουσιαστικά ότι οι παραγωγοί δε θα πάρουν επιδοτήσεις επειδή "δεν υπάρχει πρόγραμμα" σχετικό και τόνισε ότι η αμπελοκαλλιέργεια θα περιληφθεί οπωσδήποτε για την"καλλιεργητική περίοδο του 1999". Ανακοίνωσε δε ότι η έκταση των βιοκαλλιεργειών έχει αυξηθεί κατά 140.000 στρέμματα, τα οποία κατανέμονται ανά 2.000 στρέμματα σε κάθε νομό της χώρας ενώ 28.000 στρέμματα θα θεωρούνται "εθνικό απόθεμα" από το οποίο θα ενισχύονται διάφορες περιπτώσεις σε περιοχές της χώρας.

Ο Στρ. Κόρακας στην τοποθέτησή του είπε, ότι το υπουργείο είχε υποσχεθεί πως θα καταβληθούν οι προβλεπόμενες αποζημιώσεις για το 1998 και τώρα οι αγρότες μαθαίνουν ότι δεν εντάχθηκαν στο πρόγραμμα. Ο βουλευτής που επισκέφθηκε το συνεταιρισμό τόνισε, ότι οι αγρότες είναι "βαθύτατα πικραμένοι και αγανακτισμένοι και υπάρχει ο κίνδυνος να διακόψουν το πρόγραμμα". Ζήτησε δε να πληρωθούν από τα εθνικά αποθέματα, επεσήμανε ότι υπάρχει κίνδυνος να μην αποζημιωθούν ούτε και το 1999 και πρότεινε από το εθνικό απόθεμα να δοθούν 3.000 στρέμματα παραπάνω για τον ακριτικό Νομό της Λέσβου.

Το τελευταίο αίτημα ο υφυπουργός Γεωργίας υποσχέθηκε να το λάβει "σοβαρά υπόψη".

"Οι κατασταλτικοί μηχανισμοί της Ευρωπαϊκής Ενωσης", είναι το θέμα της εκπομπής "Ματιές στον κόσμο",που θα μεταδοθεί σε επανάληψη, από την Τηλεόραση του "902", σήμερα στις 2.30 μμ.Την εκπομπή επιμελείται και παρουσιάζει η δημοσιογράφος Α. Μπαλλή.

Αρχίζουν τη Δευτέρα, οι... περιοδείες του πρωθυπουργού. Οχι, μη νομίσετε ότι επέρχεται κάθοδος του κ. Σημίτη στο λαό. Για τηλεοπτικές... περιοδείες πρόκειται, αφού ο κ. Σημίτης αποφεύγει να εμφανίζεται σε λαϊκές συγκεντρώσεις, ένεκα της... φιλολαϊκής πολιτικής του. Είναι γνωστό, άλλωστε, ότι προχτές ανέκρουσε πρύμναν και απέφυγε να κατέβει στον Πειραιά, όπου του είχε προγραμματιστεί σχετική... υποδοχή από κατοίκους της περιοχής. Από τηλεοράσεως, λοιπόν, ο κ. Σημίτης θα ξεκινήσει τη Δευτέρα να αναλύει τα "καλά" που προέκυψαν στον τόπο, άμα τη στιγμή που ανέλαβε την πρωθυπουργία της χώρας. Επ' αφορμής αυτού του γεγονότος, της συμπλήρωσης 3 ετών δηλαδή από την ανάδειξή του σε πρωθυπουργό, θα δοθούν και οι τηλεοπτικές εμφανίσεις του κ. Σημίτη. Βεβαίως, εμείς επιμένουμε: Γιατί δεν κατεβαίνει στο λαό, αντί να πει αυτά που θα πει από τηλεοράσεως;..

Η ΚΟ Χολαργού του ΚΚΕ διοργανώνει εκδήλωση - συζήτηση με θέμα "Η επικαιρότητα του σοσιαλισμού", αύριο Κυριακή 24.1.99, ώρα 11 το πρωί, στο Πνευματικό Κέντρο Δήμου Χολαργού.