ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 21 Μάη 2017
Σελ. /40
ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΤΟΥ ΚΚΕ
Λεύκωμα - αφιέρωμα στην 3η Μεραρχία του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας

Παρουσίασή του θα γίνει σε ειδική εκδήλωση στο πλαίσιο του Διήμερου τιμής στις 27 - 28 Μάη

Ενα εξαιρετικό λεύκωμα - αφιέρωμα στην 3η Μεραρχία του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας θα παρουσιαστεί σε ειδική εκδήλωση το Σάββατο 27 Μάη στο χώρο των κατασκηνώσεων της Αγ. Μαρίνας στον Ταΰγετο, στο πλαίσιο του Διημέρου που οργανώνει η Επιτροπή Περιοχής Πελοποννήσου του ΚΚΕ.

Εξαιρετικό όχι μόνο για τις ιστορικές πληροφορίες που περιέχει, αλλά και γιατί αναδεικνύει τις πολύπλευρα μεγάλες δυνατότητες που προσφέρει στις Οργανώσεις του Κόμματος η αξιοποίηση του Αρχείου του ΚΚΕ. Οχι μόνο για την απόκτηση γνώσης για την Ιστορία του εργατικού κινήματος, αλλά και για την δια-παιδαγωγική αξία που μπορεί να έχει η αξιοποίηση του Αρχείου ειδικά για τους νέους συντρόφους.

Οι 320 σελίδες του λευκώματος στέκονται αυτοτελώς ως μια υψηλού επιπέδου πλήρης ιστορική αναφορά σε μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο, δίνοντας όχι μόνο τα πολεμικά γεγονότα της εποχής αλλά και το πλαίσιο μέσα στο οποίο αυτά διαδραματίζονται.

Στις πρώτες σελίδες του λευκώματος περιέχονται αποσπάσματα από τη Διακήρυξη της ΚΕ του ΚΚΕ για τα 70 χρόνια από την ίδρυση του ΔΣΕ και ακολουθεί ο πρόλογος από την Επιτροπή Περιοχής Πελοποννήσου.

Στη συνέχεια αρχίζει η ιστορική καταγραφή από την απελευθέρωση και τη «λευκή τρομοκρατία». Μια σειρά από ντοκουμέντα παρουσιάζουν τις δυνάμεις του ΕΑΜ στην απελευθέρωση και τους πανηγυρισμούς του λαού. Ακολουθούν ο «Δεκέμβρης» και η Βάρκιζα, η τρομοκρατία και οι παρακρατικές συμμορίες. Ενα σημείωμα αναφέρεται στη στρατηγική του ΚΚΕ στα χρόνια 1945 - 1946. Γίνεται αναλυτική παρουσίαση των γεγονότων της Καλαμάτας αλλά και των λαϊκών αγώνων της περιόδου. Ακολουθούν οι εκλογές του Μάρτη του '46 και το Γ' Ψήφισμα. Υστερα τα πρώτα βήματα των ανταρτών με πανοραμική φωτογραφία του Πάρνωνα. Το δημοψήφισμα το Σεπτέμβρη του '46 και η ίδρυση του ΔΣΕ. Η επιχείρηση της Σπάρτης συνοδεύεται από χρονολόγιο για τις μάχες αυτής της περιόδου.

«Είμαστε ένα απέραντο συγγενολόι που δέθηκε με το αίμα των σκοτωμένων» (από το ποίημα «Λεύτερα μνήματα» του Τάκη Δημόπουλου, ψευδώνυμο Αγγελος, μαχητή του ΔΣΕ, που σκοτώθηκε τον Αύγουστο του 1949 στον Πάρνωνα)
«Είμαστε ένα απέραντο συγγενολόι που δέθηκε με το αίμα των σκοτωμένων» (από το ποίημα «Λεύτερα μνήματα» του Τάκη Δημόπουλου, ψευδώνυμο Αγγελος, μαχητή του ΔΣΕ, που σκοτώθηκε τον Αύγουστο του 1949 στον Πάρνωνα)
Η επόμενη ενότητα αναφέρεται στη δημιουργία του δεύτερου μετώπου από τον ΔΣΕ στην Πελοπόννησο (εδώ δεσπόζει ο Ταΰγετος). Γίνεται αναφορά στις βασικές μάχες και τη δημιουργία μιας μεγάλης ελεύθερης περιοχής. Ακολουθούν η σφαγή των αγωνιστών στο Γύθειο, η εφαρμογή του δόγματος Τρούμαν και το σχέδιο Μάρσαλ. Η ενότητα συμπληρώνεται με την ανασυγκρότηση του ΔΣΕ στην Πελοπόννησο, τις σημαντικές μάχες στα τέλη του '47 και γενικό χρονολόγιο μαχών.

Ακολουθεί η ενότητα «Ο ΔΣΕ στην Πελοπόννησο ενισχύεται και περνά σε νέα φάση ανάπτυξης» (με φωτογραφία από τον Ερύμανθο). Εδώ βρίσκουμε την ανασυγκρότηση του Γραφείου Περιοχής και του Αρχηγείου Πελοποννήσου, τις προσαρμογές στην τακτική του ΔΣΕ, τη μάχη των Καλαβρύτων, τις μάχες του Ιούνη του '48 στη δυτική Πελοπόννησο, τη μάχη της Χαλανδρίτσας, τη σύλληψη στελεχών του ΔΣΕ τον Αύγουστο του 1948, τη μάχη της Δημητσάνας και την αποτυχημένη προσπάθεια ανεφοδιασμού από τον όρμο Φωκιανού. Την τρίτη επιχείρηση στη Ζαχάρω, το γιορτασμό των δύο χρόνων του ΔΣΕ στη Δίβρη.

Εκτενής αναφορά γίνεται στο σχηματισμό της 3ης Μεραρχίας Πελοποννήσου του ΔΣΕ με στοιχεία για την πλήρη σύνθεσή της. Εδώ παρουσιάζονται ένα γράμμα του Νίκου Ζαχαριάδη στον «Στέφανο» (Στέφανο Γκιουζέλη) καθώς και άρθρο του Γκιουζέλη για την πορεία ανάπτυξης των δυνάμεων του ΔΣΕ. Ακολουθεί και σ' αυτήν την ενότητα χρονολόγιο μαχών.

Σκαρίφημα για τη μάχη της Σπάρτης
Σκαρίφημα για τη μάχη της Σπάρτης
Η τελική σύγκρουση με τον αστικό στρατό αναφέρεται στην επιχείρηση «ΠΕΡΙΣΤΕΡΑ», με την οποία το αστικό κράτος ξεκινά από την Πελοπόννησο για το τελικό χτύπημα στον ΔΣΕ. Γίνεται εκτενής αναφορά στις διάφορες φάσεις της επιχείρησης έως τον Αύγουστο του 1949 και η ενότητα κλείνει με αναφορά στις τελικές μάχες του ΔΣΕ στο Βίτσι και τον Γράμμο.

Μετά τις στρατιωτικές επιχειρήσεις γίνεται παρουσίαση της λειτουργίας του ΔΣΕ στην Πελοπόννησο, των εφημερίδων, των εντύπων, των περιοδικών, της υγειονομικής υπηρεσίας και της ιατρικής σχολής, της ζωής στην ελεύθερη Πελοπόννησο, της Λαϊκής Πολιτοφυλακής και το αφιέρωμα κλείνει με μια έκθεση φωτογραφιών από τις σημαντικές περιοχές δράσης του ΔΣΕ.

Μια ξεχωριστή ενότητα κλείνει την αναφορά στον ΔΣΕ στην Πελοπόννησο υπό τον τίτλο «Επεσαν για να θριαμβεύσει η ζωή». Εδώ βρίσκουμε 13 σελίδες με τους εκτελεσμένους και 27 σελίδες με τους νεκρούς του αγώνα συνολικά στην Πελοπόννησο.

Στο οπισθόφυλλο της έκδοσης υπάρχει «η προσευχή του αντάρτη» (από την εφημερίδα της Δημοκρατικής Νεολαίας Ελλάδας, «Νέος Μαχητής», φύλλο 1 της 6.12.1947).

Η πρόσφατη Ιστορία του τόπου μάς δείχνει το δρόμο

Στον πρόλογο της έκδοσης, η ΕΠ Πελοποννήσου του ΚΚΕ σημειώνει:

«Η έκδοση με θέμα την ιστορική πορεία του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας στην Πελοπόννησο, το ιστορικό λεύκωμα για την ηρωική 3η Μεραρχία του ΔΣΕ, μας γεμίζει υπερηφάνεια. Σε όλους εμάς που πήραμε μέρος στη συγκέντρωση, επεξεργασία και μορφοποίηση αυτού του υλικού, μέλη και φίλους του ΚΚΕ, ανοίχτηκε μπροστά μας ένας νέος κόσμος γεμάτος μεγαλείο, που βάζει πολύ ψηλά τα όρια της ανθρώπινης θέλησης, την πίστη στον αγώνα για μια καλύτερη κοινωνία, την πίστη στο σοσιαλισμό - κομμουνισμό.

Το δισέλιδο για τη μάχη της Χαλανδρίτσας
Το δισέλιδο για τη μάχη της Χαλανδρίτσας
Στο λεύκωμα υπάρχει πλήθος στοιχείων περιοδολογημένα χρονικά από την Απελευθέρωση (1944) έως και την ήττα του ΔΣΕ (1949). Ολα αυτά πιστοποιούν ότι η κορυφαία στιγμή της ταξικής πάλης στην Ελλάδα εκφράστηκε και στην Πελοπόννησο έχοντας και ιδιαίτερα στοιχεία, μιας και η στράτευση στον ΔΣΕ εδώ ήταν απόφαση ζωής ή θανάτου. Δεν υπήρχε δρόμος διαφυγής.

Ο αναγνώστης θα διαπιστώσει το όργιο βίας και τρομοκρατίας, που εξαπλώθηκε στην Πελοπόννησο αμέσως μετά την παράδοση των όπλων του ΕΛΑΣ το 1945. Ο στόχος τους ήταν και είναι ένας: Να διαφυλάξουν την εξουσία των καπιταλιστών. Ο κρατικός μηχανισμός δεν έχασε χρόνο. Διατάσσει όλες του τις δυνάμεις κρατικές και "παρακρατικές", αστούς πολιτικούς και ταγματασφαλίτες, για να υποτάξουν το λαό που λίγους μήνες πριν νίκησε και έδιωξε τους Γερμανούς και Ιταλούς κατακτητές.

Θα δει τον πρωτοπόρο ρόλο που έπαιξε η ΚΟ Λακωνίας του ΚΚΕ, που διατήρησε τις Οργανώσεις της σε όλη τη διάρκεια της τρομοκρατίας και αποτέλεσε τη βάση για την ανασυγκρότηση του Κόμματος και τη συγκρότηση του ΔΣΕ. Θα παρακολουθήσει τη δράση των κομμουνιστών ηγετών Μπελογιάννη, Γκιουζέλη, Ρογκάκου, Κανελλόπουλου, Μπασακίδη, Κιαππέ και πολλών άλλων, μέσα από πλήθος ντοκουμέντων που δίνουν γλαφυρά την ανάπτυξη όλης της ηρωικής - επαναστατικής δραστηριότητας, τους ισχυρότατους δεσμούς με τον πελοποννησιακό λαό.

Προκήρυξη: «Κομμουνιστές, Πρώτοι στο αντάρτικο. Πρώτοι στη μάχη. Πρώτοι στα σαμποτάζ. Πρώτοι στις φάλαγγες επίθεσης. Πρώτοι παντού. Φανείτε άξιοι της τιμής να είσαστε μέλη του ηρωικότερου Λαϊκού και πιο δυνατού κόμματος της Ελλάδας. Οδηγείστε το λαό στη νίκη και στο θρίαμβο. Κομ. Οργ. Αρκαδίας»
Προκήρυξη: «Κομμουνιστές, Πρώτοι στο αντάρτικο. Πρώτοι στη μάχη. Πρώτοι στα σαμποτάζ. Πρώτοι στις φάλαγγες επίθεσης. Πρώτοι παντού. Φανείτε άξιοι της τιμής να είσαστε μέλη του ηρωικότερου Λαϊκού και πιο δυνατού κόμματος της Ελλάδας. Οδηγείστε το λαό στη νίκη και στο θρίαμβο. Κομ. Οργ. Αρκαδίας»
Ο κύριος όγκος των υλικών που παρουσιάζονται προέρχεται από το Ιστορικό Αρχείο του ΚΚΕ και δίνονται για πρώτη φορά στη δημοσιότητα. Εχουν αξιοποιηθεί, επίσης, πλήθος σχετικών εκδόσεων, αρχείων από τα Ιστορικά Αρχεία του Κράτους, εφημερίδες κ.τ.λ. Ιδιαίτερη αξία έχουν υλικά που διασώθηκαν από πρωταγωνιστές ή απογόνους και έφτασαν στα χέρια μας. Παρά το γεγονός ότι χιλιάδες απόγονοι θα βρουν στοιχεία για τους σκοτωμένους τους, η έκδοση αυτή δεν απευθύνεται αποκλειστικά σε όσους αναζητούν την ιστορία τους. Πρώτα απ' όλα, απευθυνόμαστε στη νέα γενιά, στους εργαζόμενους και τις εργαζόμενες της σύγχρονης εποχής, σε όλους αυτούς που αναζητούν διέξοδο από τη μαύρη ζωή και το μαύρο μέλλον που ο καπιταλισμός προδιαγράφει.

Οι μαχητές του ΔΣΕ πριν σχετικά λίγα χρόνια - ορισμένοι ζουν ακόμα - αμφισβήτησαν την εξουσία του κεφαλαίου. Οι αστοί και το πολιτικοστρατιωτικό τους προσωπικό ένιωσαν την καυτή ανάσα των εργατών και αγροτών στο σβέρκο τους. Αυτή η απόπειρα αποτελεί σπουδαία παρακαταθήκη, εμπεριέχει μεγάλα διδάγματα και πολύτιμη πείρα για το μέλλον των αγώνων. Γι' αυτό από κοινού ιστορικοί και δημοσιολόγοι επιδιώκουν να ανατρέψουν τα ιστορικά γεγονότα, να συκοφαντήσουν τον ΔΣΕ, να αντιστρέψουν την πραγματικότητα παρουσιάζοντας τους λύκους σαν αρνάκια. Οι βανδαλισμοί, οι αποτρόπαιοι βασανισμοί, τα χιλιάδες θύματα σε βάρος των λαϊκών δυνάμεων είχαν τέτοια έκταση και τέτοιο μίσος, γιατί είχαν χαρακτήρα ταξικής σύγκρουσης. Αυτή ήταν η μάχη του ΔΣΕ, μια επανάσταση που χάθηκε μεν, αλλά, όπως κάθε επανάσταση, αφήνει "σπόρο". Η λύση στα προβλήματα που βιώνουν οι εργαζόμενοι και η νεολαία δεν μπορεί να βρεθεί μέσα από τους συνεχείς συμβιβασμούς, το σκύψιμο του κεφαλιού, την απατηλή πίστη ότι ο καπιταλισμός είναι ανίκητος. Η πρόσφατη Ιστορία του τόπου μάς δείχνει το δρόμο».

Χάρτης του «Ριζοσπάστη» για τις ελεύθερες περιοχές στην Πελοπόννησο
Χάρτης του «Ριζοσπάστη» για τις ελεύθερες περιοχές στην Πελοπόννησο
«Οι αρτεργάται εζήτησαν χθες την άδειαν συγκεντρώσεως προς γενικήν συνέλευσιν με θέμα την απεργίαν. Εκ μέρους των αρμοδίων Αρχών εδόθη η απάντησις ότι διά παν άλλο θέμα επιτρέπεται συγκέντρωσις εκτός της συζητήσεως απεργιακών ζητημάτων. Ούτω, δεν εδόθη η άδεια»
«Οι αρτεργάται εζήτησαν χθες την άδειαν συγκεντρώσεως προς γενικήν συνέλευσιν με θέμα την απεργίαν. Εκ μέρους των αρμοδίων Αρχών εδόθη η απάντησις ότι διά παν άλλο θέμα επιτρέπεται συγκέντρωσις εκτός της συζητήσεως απεργιακών ζητημάτων. Ούτω, δεν εδόθη η άδεια»
«Με ζωντανό, πολεμικό τόνο»

Ανάμεσα στα κείμενα του λευκώματος ξεχωρίσαμε ένα ενδιαφέρον - αντιπροσωπευτικό του κλίματος της εποχής - άρθρο του Γραφείου Διαφώτισης με τίτλο «Πώς θα οργανώσουμε τη διαφώτιση στην ΙΙΙ Μεραρχία του ΔΣΕ» που βρέθηκε στο αρχείο Ρογκάκου. Παραθέτουμε ορισμένα αποσπάσματα:

«Πρέπει να προσέξουμε την έκδοση των εφημερίδων των Συγκροτημάτων. Να μερικές υποδείξεις για την εφημερίδα του κάθε Συγκροτήματος:

Να προσέξουμε πρώτο την εμφάνιση της εφημερίδας, ζήτημα τιμής για όλα τα Συγκροτήματα να περάσουν από τον πολύγραφο στο τυπογραφημένο φύλλο. Αλλά όπως και να 'ναι πρέπει να μην είναι μουτζουρωμένο, κακοτυπωμένο και δε διαβάζονται τα γράμματά του γιατί τότε είναι άχρηστο. Πρέπει να προσπαθήσουμε να βάλουμε χρωματιστό τον τίτλο της εφημερίδας, να βάλουμε ξυλογραφία και να κάνουμε καλή σελιδοποίηση ώστε η διάταξη των κομματιών της κάθε σελίδας να προκαλεί ευχάριστη εντύπωση στο μάτι και να προσέξουμε τους τίτλους: Να 'ναι λιγόλογοι αλλά με μεγάλα εντυπωσιακά γράμματα, περιεκτικοί και να 'ναι διατυπωμένοι όχι με ακαδημαϊκό χρονικό ύφος αλλά με ζωντανό πολεμικό τόνο (...) Οι τίτλοι της εφημερίδας μας πρέπει να καταφέρουμε να δημιουργούν τη ψυχική διάθεση που θέλουμε να δημιουργήσουμε γράφοντας στην εφημερίδα, γιατί οι τίτλοι εντυπώνονται στο μυαλό των αναγνωστών που συχνά δε μπορούν να τα διαβάσουν όλα τα κείμενα (π.χ. οι φαντάροι και οι αγρότες προς τους οποίους επίσης απευθύνεται η εφημερίδα).

Η εφημερίδα καλό είναι τις περισσότερες φορές να 'χει κύριο άρθρο αλλά αυτό δε πρέπει να 'ναι περί ανέμων και υδάτων (...) Η εφημερίδα πρέπει να 'χει πολεμικό τόνο. Να εμπνέει για τον πόλεμο, να διδάσκει την τέχνη του πολέμου στους μαχητές μας. Η εφημερίδα πρέπει να 'χει δημοσιογραφικό ύφος. Η εφημερίδα δεν είναι συμβολαιογραφική πινακίδα ανακοινωθέντων και διακηρύξεων. Χωρίς περιγραφή και απασχόληση γύρω από τα γεγονότα δε φτιάχνεται εφημερίδα. Δηλαδή μ' άλλο ύφος γράφεται το κύριο άρθρο και με άλλο η ανταπόκριση ή το χρονογράφημα ή η είδηση, να μην ανακατεύουμε τον τρόπο που γράφουμε αυτά τα είδη. Να διαθέτουμε τις στήλες της εφημερίδας για παραδείγματα αντοχής, επινοητικότητας, αυτοθυσίας, καλής εφαρμογής των κανονισμών καλής εκμάθησης της τέχνης του πολέμου. Ακόμα να πλουτίσουμε την εφημερίδα με το σατυρικό καυστικό για τον εχθρό κομμάτι. Να ειρωνευτούμε και γελοιοποιήσουμε και τη δράση του (τα παθήματά του) και τις εκφράσεις του (σύμπτυξη λόγο κακοκαιρίας, σύμπτυξη βάση σχεδίου, δράσης περιπόλων, πληροφορίαι ελείπουν κ.λπ.).

Ετσι με τις μορφές που υποδείχνονται νομίζουμε ότι η διαφώτισή μας ενοποιείται και γίνεται πραχτική και πραγματοποιήσιμη. Καλή οργάνωση της διαφώτισης είναι κείνη που κατορθώνει να κάνει όλους τους μαχητές, όλους τους αγωνιστές να ξέρουν τη γραμμή μας και να διαφωτίζουν το καθένα γι' αυτήν. Ετσι μόνο ανοίγουμε το δρόμο για να καταφέρουμε κάθε μαχητής να είναι και ένας διαφωτιστής για τους συναγωνιστές του και για το λαό».

Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων

Περιοδεία του ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ στη Λακωνία:

Στη Σπάρτη

  • Πολιτική συγκέντρωση την Παρασκευή 26 Μάη, στις 8.30 μ.μ. στο ξενοδοχείο «SPARTA INN», με ομιλητή τον Δ. Κουτσούμπα, ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ.
  • Σύσκεψη φορέων του Νομού Λακωνίας το Σάββατο 27 Μάη, στις 10 π.μ. στην αίθουσα του Δημοτικού Συμβουλίου Σπάρτης, με παρουσία του Δ. Κουτσούμπα.

Διήμερο του ΚΚΕ και της ΚΝΕ στις δημοτικές κατασκηνώσεις Αγίας Μαρίνας Ταϋγέτου:

-- Σάββατο:

  • Μεσημεριανό φαγητό.
  • Απόγευμα: Αθλητικές δραστηριότητες και ξενάγηση στις εκθέσεις της κατασκήνωσης.
  • Στις 20.30 παρουσίαση του λευκώματος της Επιτροπής Περιοχής Πελοποννήσου.
  • Λαϊκό γλέντι.

-- Κυριακή:

  • Στις 11 π.μ. αποκαλυπτήρια του μνημείου στο 32ο χλμ. Εθν. Οδού.
  • Στις 12 μ. ομιλία από τον Δ. Κουτσούμπα στο χώρο της κατασκήνωσης.
  • Μεγάλο γλέντι με τοπικά εδέσματα.


Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ