Το "πάγωμα" των εισοδημάτων των εργαζομένων για τη διετία 1998-1999, είναι η "πρόταση" της - κατά κυβερνητική παραγγελία - έκθεσης της επιτροπής Σπράου, για τη μείωση του πληθωρισμού στο 2,3% στο τέλος του 1999, ώστε να επιτευχθεί ο στόχος της Συνθήκης του Μάαστριχτ. Πρόκειται για απροκάλυπτη και απροσχημάτιστη παρέμβαση του κράτους στο μηχανισμό διανομής του εισοδήματος, καθώς πετάνε τις μάσκες των - υποτιθέμενων - ελεύθερων συλλογικών διαπραγματεύσεων, τις οποίες και παραγκωνίζουν πλήρως, ενώ παράλληλα εκτοξεύονται και απειλές για όσους υπερβούν τα όρια της εισοδηματικής πολιτικής, αναβιώνοντας ουσιαστικά την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, που επίσης με πρόταση του καθηγητή Σπράου είχε επιβάλει το 1985 ως υπουργός Εθνικής Οικονομίας ο Κ. Σημίτης. Οι "προτάσεις" δημοσιοποιούνται λίγες ημέρες μετά τη διακυβερνητική διάσκεψη του Αμστερνταμ και ενώ δεν έχει κοπάσει ακόμα ο θόρυβος του "αριστερού Μάαστριχτ" που προσπάθησαν να δημιουργήσουν τεχνηέντως, προσκείμενα στην κυβέρνηση Σημίτη Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης.

Στο 60 περίπου σελίδων κείμενο που συνέταξαν γνωστά κυβερνητικά στελέχη "εκσυγχρονιστικών" απόψεων, ξεδιάντροπα επισημαίνεται ότι οι στόχοι μείωσης του πληθωρισμού στο 2,3% στο τέλος του 1999, είναι αδιαπραγμάτευτοι. Με δεδομένο τον κυβερνητικό αυταρχισμό, καλούνται οι εργαζόμενοι σε άνευ όρων υποταγή, ώστε να "συναινέσουν" στο "πάγωμα" των εισοδημάτων τους, μια και σε διαφορετική περίπτωση, θα ληφθούν μέτρα ακόμα περισσότερο σκληρά και επώδυνα. Οι προκλήσεις όμως, δε σταματούν στην άκρατη κινδυνολογία καθώς η επιτροπή καλεί την κυβέρνηση να θεσπίσει ένα ολόκληρο εποπτικό τρομοκρατικό μηχανισμό παρακολούθησης της εφαρμογής της εισοδηματικής πολιτικής και όπου διαπιστωθούν παραβιάσεις να επιβάλλει ποινές, κυρίως μέσω της νομισματικής πολιτικής. Να σταματήσουν πχ να χορηγούνται δάνεια στις... απείθαρχες επιχειρήσεις. Τολμούν μάλιστα να δηλώσουν ότι οι προτάσεις τους δε συνιστούν πνεύμα λιτότητας, μια και προβλέπουν... πραγματικές αυξήσεις στις αμοιβές των εργαζομένων.

Σαν κερασάκι στην τούρτα οι συντάκτες της έκθεσης διατύπωσαν τη σκέψη για εφάπαξ έκτακτη φορολογία στα κέρδη των επιχειρήσεων με συντελεστή 10%, πρόταση την οποία παράγοντες του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας έσπευσαν αμέσως να χαρακτηρίσουν ανεφάρμοστη...

Οι μισθοί στο "γύψο", οι εργαζόμενοι και όποιοι απείθαρχοι στα ιδιόμορφα εργασιακά "γκέτο"... Ιδού το πνεύμα της σκέψης Σημίτη, την οποία εξέφρασε η επιτροπή Σπράου.

Το πρόγραμμα της διετίας προβλέπει μείωση του πληθωρισμού στο 2,5% και 2% το 1998 και 1999 αντίστοιχα, βελτίωση της παραγωγικότητας κατά 1,5% κάθε έτος, όριο ετήσιων μισθολογικών αυξήσεων κάτω από το 4% και 3,5% και μηδενική διορθωτική ρήτρα.

Οι συντάκτες της έκθεσης προσπαθώντας να τεκμηριώσουν θεωρητικά, γιατί η παρέμβασή τους με στόχο τη μείωση του πληθωρισμού, στρέφεται αποκλειστικά στο χώρο των λαϊκών εισοδημάτων καταφεύγουν σε αλχημείες. "Ο ισχυρισμός ότι η εισοδηματική πολιτική καλύπτει ένα μικρό μέρος του συνολικού κόστους των προϊόντων - αναφέρουν στο κείμενο - είναι ανυπόστατος. Για την οικονομία το συνολικό κόστος αποσυντίθεται σε κόστος εργασίας, κόστος εισαγόμενων, περιθώριο κέρδους και έμμεσων φόρων. Το κόστος εργασίας είναι το μεγαλύτερο μέρος και άλλωστε τα άλλα τρία μέρη ελέγχονται ή επηρεάζονται από τα άλλα μέσα της μακροοικονομικής πολιτικής". Μας λένε δηλαδή, ότι η παρέμβαση στρέφεται προς τη συμπίεση των εισοδημάτων, επειδή τα υπόλοιπα τρία στοιχεία του κόστους, μεταξύ αυτών και το κέρδος, είναι... ελεγχόμενα. Τόσο ελεγχόμενα που, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΣΕΒ, τα καθαρά κέρδη των επιχειρήσεων την περίοδο 1991-1995 αυξήθηκαν περισσότερο από 2.000%! Σε άλλο σημείο όμως ομολογούν ότι δεν μπορούν να ελέγξουν τα κέρδη, επειδή "μία άκρως ριζοσπαστική αναδιανομή των κερδών επιτυγχάνει πενιχρή μόνο βελτίωση για το κατά κεφαλήν εισόδημα των εργαζομένων". Δεν το λένε αλλά το εννοούν, ότι αν μείωναν το μερίδιο των κερδών, τότε οι επιχειρηματίες θα μετακυλίανε τις απώλειες αυτές στην τιμή του προϊόντος. Επομένως, τα επιχειρηματικά κέρδη στην... άκρη.

Αφού ξεκαθάρισαν γιατί πρέπει οι "παρεμβάσεις" να γίνουν στα εισοδήματα και όχι στα κέρδη, τονίζουν στη συνέχεια τα οφέλη από τη "συναίνεση" - υποταγή των εργαζομένων. Για τους τελευταίους "το πρόγραμμα ενσωματώνει μία μέση βελτίωση των πραγματικών αποδοχών, που εξαντλεί τα όρια του δυνατού και είναι πολλαπλάσια της μέσης ετήσιας αύξησης μεταξύ 1980 και 1995. Επιπλέον η αύξηση, αντί να καταβάλλεται εκ των υστέρων μέσω του διορθωτικού ποσού προκαταβάλλεται".

Σε περίπτωση όμως που οι εργαζόμενοι δε "συναινέσουν" αλλά αντισταθούν, τότε τίθεται σε λειτουργία ο μηχανισμός κινδυνολογίας: "Σχεδόν όλα τα εισοδήματα θα συρρικνωθούν αν δεν επέλθει η συναίνεση. Η νομισματική και δημοσιονομική πολιτική θα είναι αυστηρότερη, συνεπώς η απασχόληση και τα κέρδη θα υποφέρουν και, επειδή η παραγωγικότητα θα επηρεαστεί δυσμενώς, οι πραγματικές αποδοχές θα αυξηθούν λιγότερο". Μετά από μία υπερδεκαετή εφαρμογή πολιτικών λιτότητας και συρρίκνωσης των λαϊκών εισοδημάτων, έχουν το θράσος να λένε τέτοια πράγματα.

Εκεί όμως που η μελέτη "απογειώνεται" είναι στο κεφάλαιο "πιστή εφαρμογή" του προγράμματος, όπου και ζητείται η δημιουργία μηχανισμών χαφιέδων για τη επιτήρησή της.

"Στο δημόσιο τομέα με την πιο ευρεία έννοια η βούληση για πιστή εφαρμογή πρέπει να πηγάζει από τα ανώτατα επίπεδα της κυβέρνησης και πρέπει να είναι πασιφανές ότι παραβιάσεις, άμεσες η έμμεσες δε θα είναι ανεκτές. Σε κάθε υπουργείο, δημόσια επιχείρηση κλπ, δεν πρέπει να υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία για το ποιος χρεώνεται την ευθύνη για την εφαρμογή της εισοδηματικής πολιτικής και λογοδοτεί για παραβιάσεις". Κατονομάζονται μάλιστα και οι δράστες του εγχειρήματος παρακολούθησης. "Η κεντρική παρακολούθηση της εφαρμογής θα εξασκείται από το ΥΠΕΘΟ, παράλληλα με τη παρακολούθηση του ιδιωτικού τομέα, σε συνεργασία με το υπουργείο Εργασίας". Σε άλλο σημείο αναφέρεται ότι "στον ιδιωτικό τομέα η ύψιστη έκφραση της συναίνεσης θα εκδηλωθεί στην Εθνική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας. Αλλά το οικοδόμημα των συλλογικών διαπραγματεύσεων είναι τριώροφο και θα χρειαστεί έντονη και συνεχής προσπάθεια και κατάλληλοι μηχανισμοί για να μείνουν οι κλαδικές και επιχειρησιακές συμβάσεις μέσα στα όρια της εισοδηματικής πολιτικής".

Κι αλλού... "επιχειρήσεις με περισσοτέρους από 100 μισθωτούς πρέπει να ενημερώνουν υποχρεωτικά το υπουργείο Εργασίας για κάθε πράξη που έχει επίπτωση στο κόστος εργασίας. Οι κακοί παίκτες που καταστρατηγούν τους κανόνες του παιχνιδιού πρέπει να "απομονώνονται" από τους συμπαίκτες τους. Ομως πρέπει να υπάρχει και ένας σίγουρος μηχανισμός όταν η αυτοπειθαρχία απειλείται και αυτός προσφέρεται από τη νομισματική πολιτική, η οποία πρέπει να αντιδρά κατάλληλα και έγκαιρα εάν διακινδυνεύει η εφαρμογή της εισοδηματικής πολιτικής...".

"Πάγωμα" των μισθών για την επόμενη διετία 1998 - 1999, προανήγγειλε ουσιαστικά χτες ο καθηγητής Ι. Σπράος, αναφερόμενος στο "εισοδηματικό πακέτο" προτάσεων που περιλαμβάνει η έκθεση και αναμένεται να υιοθετηθεί από την κυβέρνηση, αφού καταρτίστηκε με γνώμονα τις δικές της επιλογές. Το εισοδηματικό πακέτο της έκθεσης προβλέπει αύξηση του συνολικού κονδυλίου για τα εισοδήματα των εργαζομένων 4% για το 1998 και μέχρι 3,5% για το 1999, ενώ ακόμη χαμηλότερες από τα ποσοστά αυτά θα πρέπει είναι οι αυξήσεις που θα υπογραφούν με την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (ΕΓΣΣΕ).

Σύμφωνα με όσα αναφέρονται στην έκθεση, βασικοί παράμετροι που οριοθετούν τα περιθώρια εντός των οποίων μπορεί να κινηθεί η εισοδηματική πολιτική είναι ο στόχος για τον πληθωρισμό (2,3% σε μέσα επίπεδα το 1999) και η πρόβλεψη για βελτίωση της παραγωγικότητας (1,5% ετησίως με βάση την ιστορική εμπειρία). Επίσης, η κατάρτιση του εισοδηματικού πακέτου προτάσεων για τα επόμενα δύο χρόνια έγινε με γνώμονα την πρόβλεψη - την "απαισιόδοξη" όπως χαρακτηρίστηκε - ότι ο πληθωρισμός φέτος θα κλείσει στο 5,5% αρχή - τέλος. Με βάση τα παραπάνω τα κύρια σημεία του εισοδηματικού πακέτου συνοψίζονται στα εξής:

• Για το 1998: ονομαστικές αυξήσεις μισθών 4% (συν το διορθωτικό ποσό που θα κληροδοτηθεί από το 1997 στον ιδιωτικό τομέα). Με βάση τις αλχημείες της επιτροπής υποστηρίζεται ότι αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα πραγματικές αυξήσεις μισθών 1,5%. Στόχος για πληθωρισμό 2,5% αρχή - τέλος.
• Για το 1999: Ονομαστικές αυξήσεις μισθών 3,5%. Στόχος για πληθωρισμό τόσο σε μέσα επίπεδα όσο και αρχή - τέλος 2,3%.

Στην έκθεση επισημαίνεται ότι το παραπάνω εισοδηματικό όριο (4% για το 1998 και 3,5% για το 1999) είναι το απόλυτο όριο,δηλαδή δεν αποτελεί ένα αρχικό ποσοστό που μπορεί να διευρυνθεί σε άλλα διαπραγματευτικά επίπεδα. Συνεπώς - τονίζεται - η αύξηση στο επίπεδο της ΕΓΣΣΕπρέπει να είναι μικρότερη του 4% το 1998 και του 3,5% το 1999 για να αφήνει χώρο για το κλαδικό και το επιχειρησιακό επίπεδο.

Πέρα από το γεγονός ότι οι παραπάνω προτάσεις - μέτρα ακυρώνουν για μια ακόμα φορά στην πράξη τις λεγόμενες ελεύθερες συλλογικές διαπραγματεύσεις, η επιτροπή - κατά το πρότυπο της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου του 1985 - προτείνει τη λήψη μέτρων για όσες επιχειρήσεις δώσουν ενδεχόμενα μεγαλύτερες αυξήσεις στους μισθούς. Οπως χαρακτηριστικά αναφέρεται, σε τέτοιες περιπτώσεις θα παίρνονται μέτρα νομισματικού χαρακτήρα από την Τράπεζα της Ελλάδας, προφανώς μέσα από τον περιορισμό της δανειοδότησης των συγκεκριμένων επιχειρήσεων

Η έκθεση συνιστά ακόμη στην κυβέρνηση να μεριμνά για την αναγγελία του εκάστοτε προγράμματος για την εισοδηματική πολιτική εγκαίρως και όχι αργότερα από τις αρχές του φθινοπώρου, προκειμένου να ελέγχεται κατά το μέγιστο δυνατό η πιστή εφαρμογή του.

Σε σχετικό κεφάλαιο της έκθεσης γίνεται ειδική αναφορά σχετικά με το πώς εννοεί η επιτροπή Σπράου την κατανομή των λεγόμενων "πραγματικών" εισοδηματικών αυξήσεων, οι οποίες είναι ανάλογες της πρόβλεψης για ετήσια βελτίωση της παραγωγικότητας κατά 1,5%. Οπως αναφέρεται συγκεκριμένα, "το όριο του 1,5% ετησίως για την πραγματική αύξηση των αποδοχών πρέπει να καλύψει δύο ειδών απαιτήσεις: μια γενικευμένη αύξηση και ένα περιθώριο ευελιξίας για την ανταμοιβή ποιότητας στην εργασία, την προσέλκυση προσωπικού κλπ.". Η κατανομή μεταξύ των δύο απαιτήσεων αφορά τις συλλογικές διαπραγματεύσεις. Τονίζεται ότι η πρώτη απαίτηση, της οποίας χρονολογικά η κάλυψη προηγείται (επίπεδο ΕΓΣΣΕ)), πρέπει να αφήνει χώρο και για τη δεύτερη. Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί ότι τα μέλη της επιτροπής που συνέταξαν την έκθεση δε διστάζουν σε κάποιο σημείο να προσθέσουν ότι "πρέπει να θεωρείται θεμιτή και η μηδενική χρήση του περιθωρίου ευελιξίας"!

Αν η κυβέρνηση της ΝΔ προχώρησε στην κατάργηση της ΑΤΑ με το επιχείρημα ότι η τιμαριθμική αύξηση των μισθών συμβάλλει στην άνοδο του πληθωρισμού, με το ίδιο επιχείρημα η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ στρώνει το χαλί για την κατάργηση του διορθωτικού ποσού,δηλαδή την εκ των υστέρων κάλυψη της διαφοράς της εισοδηματικής πολιτικής από την αύξηση του επίσημου πληθωρισμού. Αδιάψευστος μάρτυρας, η εκτενής αναφορά στο διορθωτικό ποσό, που γίνεται στην έκθεση της επιτροπής Σπράου, και η εμφάνισή του ως ενός εκ των μέτρων για τη συγκράτηση του πληθωρισμού τα επόμενα χρόνια.

Με δεδομένη τη βασική επιλογή της κυβέρνησης, να μειώσει κι άλλο τα πραγματικά εισοδήματα των εργαζομένων στην επόμενη διετία και να εξασφαλίσει έτσι τη "σταθεροποίηση και ανάκαμψη" των υπερκερδών των μεγαλοεπιχειρηματιών, ο Ι. Σπράος μηχανεύτηκε μια σειρά επιχειρήματα και προτείνει τους σχετικούς μηχανισμούς, για τη διαιώνιση της εισοδηματικής πολιτικής λιτότητας. Ενα από αυτά τα επιχειρήματα κινείται στη λογική πως, αν η κυβέρνηση συνεχίσει να χορηγεί το διορθωτικό ποσό με την εισοδηματική πολιτική του 1998 και του 1999, ο πληθωρισμός θα κλείνει σε υψηλότερα επίπεδα από το στόχο, ενώ, αν καταργηθεί το διορθωτικό ποσό εδώ και τώρα, ο πληθωρισμός θα συγκρατηθεί κοντά στο στόχο.Οπως σημειώνεται χαρακτηριστικά, "απαιτείται μια εφάπαξ παρέμβαση για να εξαλείψει την απόκλιση του πληθωρισμού από το στόχο του 1998, ώστε να μην οφείλεται διορθωτικό στο τέλος του έτους!

Προετοιμάζοντας το έδαφος για την κατάργηση και του διορθωτικού ποσού, ο συνεργάτης του πρωθυπουργού θεωρεί δεδομένο, ότι και φέτος η κυβέρνηση θα πέσει έξω στο στόχο της για συγκράτηση του πληθωρισμού (δε μας εξηγεί ποιος θα φταίει). Εκτιμά ότι ο πληθωρισμός (αρχή - τέλος) θα κλείσει στο 5,5% και όχι 4,5% που είναι ο στόχος του προγράμματος "σύγκλισης", γεγονός που θα έχει ως συνέπεια τη χορήγηση "διορθωτικού ποσού" της τάξης του 1%. Αν δοθεί αυτό το διορθωτικό ποσό με την εισοδηματική πολιτική του 1998, τότε ο πληθωρισμός θα κλείσει στο 3,7%, αντί 2,5% που είναι ο στόχος του προγράμματος "σύγκλισης", ενώ αντίστοιχη επιβάρυνση θα υπάρχει κατά την επιτροπή και το 1999, αν επίσης δοθεί διορθωτικό ποσό. Με δυο λόγια πάντως υποστηρίζεται η άποψη ότι το διορθωτικό ποσό "παρατείνει τον πληθωρισμό". Ο Ι. Σπράος θεωρεί μεν ότι το διορθωτικό ποσό είναι μια ρήτρα για "τους εργαζόμενους ότι η εισοδηματική πολιτική δε θα τους εξαπατήσει", αφήνει όμως ανοιχτό το ενδεχόμενο υπονόμευσής του ή και πλήρους κατάργησής του. Σε ένα σημείο της έκθεσης αναφέρεται μάλιστα πως, "αν δε χρησιμοποιηθεί σε ορισμένους κλάδους του ευρύτερου δημόσιου τομέα, προφανώς δε δημιουργεί δυσκολίες" (!), ενώ προβάλλει και το ενδεχόμενο πλήρους κατάργησής του σαν "όπλο έσχατης ανάγκης".

Στην περίπτωση που η κυβέρνηση απορρίψει την ακραία πρόταση για κατάργηση του διορθωτικού ποσού, ο Ι. Σπράος εισηγείται να καλυφθεί η αναμενόμενη για φέτος απόκλιση του πληθωρισμού είτε με μείωση των έμμεσων φόρων είτε με συγκρατημένες αυξήσεις στα τιμολόγια των ΔΕΚΟ, χωρίς όμως να κρύβει ότι θεωρεί ως προσφορότερο τρόπο την κατάργηση του διορθωτικού ποσού ή την υπονόμευσή του (με το να αφαιρείται από την υπέρβαση του πληθωρισμού η επίπτωση που θα έχουν οι τιμές στα καύσιμα).

Αποκαλυπτικές από μόνες τους είναι οι προτάσεις Σπράου με τις οποίες "κλείνει" η έκθεση που δόθηκε χτες στη δημοσιότητα. Ιδού λοιπόν το σχετικό απόσπασμα:

"1. Με γνώμονα τις βασικές επιλογές της κυβέρνησης, να τεθούν οι εξής στόχοι για τον πληθωρισμό: αρχή - τέλος 1998 2,5%, αρχή - τέλος 1999 2,3%, μέσα επίπεδα 1999 2,3%.

2. Να ενσωματωθεί στο πρόγραμμα, ως υπόθεση, μία βελτίωση παραγωγικότητας κατά 1,5% ετησίως.

3. Να προγραμματιστεί μια μέση αύξηση των πραγματικών αποδοχών επίσης 1,5% ετησίως.

4. Το όριο για τις αυξήσεις των ονομαστικών αποδοχών - αθροιστικά για όλες τις απαιτήσεις και για όλα τα διαπραγματευτικά επίπεδα - να είναι 4% το 1998 και 3,5% το 1999.

5. Να διατηρηθεί ο θεσμός της διορθωτικής ρήτρας, με προσωρινή και αποζημιώσιμη εξαίρεση μόνο εάν η υπέρβαση οφείλεται σε έξαρση των τιμών των καυσίμων.

6. Να συμπεριλαμβάνεται στο εισοδηματικό όριο ένα περιθώριο ευελιξίας για την ανταμοιβή υψηλής εργασιακής απόδοσης και για την αντιμετώπιση στενοτήτων στην προσφορά εργασίας.

7. Στο δημόσιο, στις ΔΕΚΟ και στις τράπεζες να κοστολογείται η ωρίμανση, υπολογισμένη με ομοιόμορφη και ορθή μεθοδολογία και να γνωστοποιείται το κόστος στην πλευρά των εργαζομένων.

8. Να προγραμματιστεί αποφασιστική παρέμβαση στην πορεία των τιμών το 1998, κυρίως με μείωση της έμμεσης φορολογίας, για να επιτευχθεί ο στόχος για τον πληθωρισμό και να μην κληροδοτηθεί διορθωτικό ποσό στο 1999.

9. Να ανακοινώνονται εγκαίρως, όχι πέρα από τις αρχές του φθινοπώρου, οι βασικές παράμετροι που οριοθετούν την εισοδηματική πολιτική της κυβέρνησης για το επόμενο έτος.

10. Να επιδιώξει επίμονα η κυβέρνηση τη συναίνεση των κοινωνικών εταίρων, δίνοντας έμφαση στα οφέλη που θα αποκομίσουν όλες οι πλευρές, χωρίς όμως συμβιβασμούς που θα υπονομεύσουν τους στόχους.

11. Να τεθούν υπό την κρίση των κοινοτικών εταίρων παραλλαγές του προγράμματος που είναι συνεπείς με το στόχο για τον πληθωρισμό.

12. Να καταστήσει σαφές η κυβέρνηση ότι εάν δεν επιτευχθεί συναίνεση, θα εμμείνει στο στόχο για τον πληθωρισμό, έστω και εάν η επιδίωξή του χωρίς συναίνεση θα είναι πιο επώδυνη.

13. Η κυβέρνηση, η οποία θα έχει τη συνολική επιτήρηση τόσο στον ιδιωτικό όσο και στο δημόσιο τομέα, να εγκαταστήσει κεντρικό μηχανισμό παρακολούθησης της εφαρμογής της εισοδηματικής πολιτικής, που θα είναι αντάξιος του αντικειμένου του.

14. Να θεσπιστεί η υποχρέωση όλων των επιχειρήσεων με προσωπικό άνω των εκατό ατόμων (στην εποχιακή αιχμή) να ενημερώνουν το υπουργείο Εργασίας ή το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, για κάθε πράξη τους που έχει επιπτώσεις στο κόστος εργασίας και να καταρτιστεί το σχετικό ερωτηματολόγιο.

15. Η Τράπεζα της Ελλάδας να σηματοδοτήσει ότι η νομισματική πρακτική θα αντιδρά αντισταθμιστικά σε υπερβάσεις της εισοδηματικής πολιτικής.

16. Να εφαρμοστεί με συνέπεια το πρόγραμμα αποκρατικοποίησης ή εκκαθάρισης των προβληματικών επιχειρήσεων.

17. Να θεσπιστεί ένας εφάπαξ φόρος με συντελεστή 10% επί του εισοδήματος των επιχειρήσεων ή, εναλλακτικά, μια εφάπαξ εισφορά με τον ίδιο συντελεστή σε ταμείο που μεριμνά για εργατικά θέματα.

18. Να δοθεί έμφαση στην επικοινωνιακή αποτελεσματικότητα της κυβέρνησης σε οικονομικά θέματα, κάνοντας χρήση της επαγγελματικής εμπειρίας στον τομέα των επικοινωνιών".

Σχετικά με την έκθεση Γ. Σπράου, το Γραφείο Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ εξέδωσε ανακοίνωση, η οποία έχει ως εξής:

"Νέα, ακόμη πιο σκληρά μέτρα λιτότητας σε βάρος των εργαζομένων και περιορισμού του βιοτικού επιπέδου και των δικαιωμάτων τους ετοιμάζει η κυβέρνηση, σύμφωνα με την έκθεση Σπράου.

Με τη δημοσίευση της έκθεσης, η κυβέρνηση, κατά τη συνηθισμένη και προσφιλή τακτική της, προετοιμάζει το έδαφος, ώστε να μπορέσει στο επόμενο διάστημα να επιβάλει την υλοποίηση της αντιλαϊκής της πολιτικής, σύμφωνα με τις απαιτήσεις του Μάαστριχτ και της πλουτοκρατίας. Πρόκειται για πολιτική και μέτρα που θα ρίξουν στη φτώχεια και στην ανεργία νέα μεγάλα τμήματα των εργαζομένων, ενώ θα δώσουν νέα κέρδη στους λίγους.

Αποδεικνύεται και πάλι, ότι ο οργανωμένος ενωτικός αγώνας όλων των εργαζομένων και η σύγκρουσή τους εφ' όλης της ύλης με την κυβερνητική πολιτική, είναι ο μόνος δρόμος που έχουν μπροστά τους".

Με βάση τις προτάσεις για την αντιμετώπιση των προβλημάτων της Εθνικής Οικονομίας, που εκπόνησε το αρμόδιο υπουργείο, η ΓΣΕΕ με ανακοίνωσή της επισημαίνει, ότι οι εργαζόμενοι σύμφωνα με όλες τις εκτιμήσεις και στατιστικές, έχουν υποστεί μείωση του πραγματικού τους εισοδήματος κατά την τελευταία δεκαπενταετία και δεν είναι διατεθειμένοι να δεχτούν προτάσεις που έχουν στόχο στη δημιουργία εντυπώσεων, ότι δήθεν από την καθήλωση των αμοιβών των εργαζομένων θα επέλθει ανάκαμψη της οικονομίας.

Ωστόσο, στην ανακοίνωση τονίζεται ότι τα συνδικάτα και οι εργαζόμενοι δεν πρόκειται σε καμιά περίπτωση να δεχτούν αυτές τις λογικές και είναι αποφασισμένοι να περιφρουρήσουν και να βελτιώσουν το εισόδημά τους, αφού έχει μάλιστα θέσει στα πλαίσια του "κοινωνικού διαλόγου" την αναδιανομή του εθνικού εισοδήματος προς όφελος των εργαζόμενων και των συνταξιούχων.