Από το 15ο Συνέδριο το Κόμμα μας προσδιορίζοντας την επικείμενη επανάσταση στην Ελλάδα ως σοσιαλιστική απέρριψε τη λογική των σταδίων. Σε εκείνο το συνέδριο περιγράψαμε τη συμμαχία διάφορων κοινωνικών στρωμάτων ως προϋπόθεση για τη δημιουργία μετώπου για τη δημιουργία των προϋποθέσεων για την επίτευξη της επανάστασης. Παρόλο που ήταν ξεκάθαρο και λόγω του χαρακτήρα και του τελικού σκοπού του ΑΑΔΜ ότι η δράση δεν θα μπορούσε να ήτανε άλλη εκτός από κοινωνική, η αναφορά του ΑΑΔΜ στις αποφάσεις του 15ου Συνεδρίου ως «κοινωνικοπολιτική συμμαχία» έδωσε τροφή μέχρι και σήμερα σε εχτρούς και προδότες της τάξης μας να επιτίθενται στη στρατηγική του Κόμματός μας. Από τότε κύλησε νερό στο αυλάκι. Δημιουργήσαμε το ΠΑΜΕ-ΠΑΣΕΒΕ-ΠΑΣΥ-ΜΑΣ ως τους φορείς της κοινωνικής συμμαχίας, καθορίσαμε με σαφήνεια το ποια πρέπει να είναι η δράση των κομμουνιστών μέσα στο κίνημα για την ενδυνάμωση της συμμαχίας.

Πολλές φορές κουβεντιάζουμε στις Οργανώσεις μας ότι η αγκύλωση στις κοινοβουλευτικές αυταπάτες αποτελεί τροχοπέδη στην ανάπτυξη της δράσης μας σε τοπικό επίπεδο αλλά κύρια στους εργασιακούς χώρους, με τη λογική ότι μέχρι και πρόσφατα μεγάλο κομμάτι των δυνάμεών μας ανέπτυσσε έντονη δράση μπροστά σε εκλογές και έκανε «κοιλιά» όλο το προηγούμενο διάστημα. Βέβαια, το ζήτημα των κοινοβουλευτικών αυταπατών δεν πρέπει να χαρακτηριστεί ως ένα πρόβλημα το οποίο μόνο με σωστή καθοδήγηση θα λυθεί. Δεν είναι τόσο απλό. Η λογική των εκλογικών συμμαχιών του Κόμματός μας με άλλους πολιτικούς σχηματισμούς για την ανάδειξη μιας «προοδευτικής-δημοκρατικής» κυβέρνησης στα πλαίσια του συστήματος χρησιμοποιείται από το ΣΥΡΙΖΑ, τα ΜΜΕ, την αστική τάξη για να χτυπηθεί η στρατηγική του Κόμματος. Χρησιμοποιείται από «φίλους» αλλά και μέλη του Κόμματός μας σε συνδυασμό με τη λογική της «κοινωνικοπολιτικής συμμαχίας» του ΑΑΔΜ του 15ου Συνεδρίου, για να υποστηρίξουν ότι το Κόμμα (διαχωρίζοντας τις περισσότερες φορές την ηγεσία από τη βάση) παραβιάζει το πρόγραμμά του και τελικά να κατηγορήσουν την ηγεσία μας για σεχταρισμό και παραβίαση των αρχών του ΚΚΕ. Υπουλα προσπαθούν να μπάσουν στο Κόμμα τη λογική των σταδίων που ουσιαστικά οδηγεί στο συμβιβασμό, στην απεμπόληση των επαναστατικών χαρακτηριστικών και τελικά στην υποταγή μας στην αστική τάξη και το σύστημά της. Ολοι αυτοί είναι που προσπάθησαν δύο φορές (1968 και 1991) με έφοδο να διαλύσουν το Κόμμα μας, να αποκλίνουμε από τον μαρξισμό-λενινισμό, να συμβιβαστούμε, αλλά δεν τα κατάφεραν. Θέλουν το Κόμμα μας να γίνει ένα ακόμα κόμμα του αστικού συστήματος, ένα κόμμα της διαχείρισης του καπιταλισμού. Η ηγεσία του Κόμματός μας είναι αυτή που από τα χρόνια της ανασυγκρότησης μέχρι και σήμερα υπεράσπισε τα χαρακτηριστικά του Κόμματός μας ως κόμμα επαναστατικό, διεθνιστικό, πατριωτικό, το οποίο δεν απεμπόλησε την ιστορία, τις αρχές και τα σύμβολά του.

Σωστά πλέον δε μιλάμε για αντιιμπεριαλιστικό αλλά για αντικαπιταλιστικό - αντιμονοπωλιακό αγώνα. Στο αντιιμπεριαλιστικό μέτωπο χωράνε οι πάντες, από σοσιαλδημοκράτες και οπορτουνιστές μέχρι και κομμάτι της ντόπιας αστικής τάξης η οποία θίγεται από το μονοπωλιακό πολυεθνικό κεφάλαιο. Ιμπεριαλισμός είναι ο μονοπωλιακός καπιταλισμός. Με τη θέση μας για αντικαπιταλιστικό - αντιμονοπωλιακό Αγώνα δεν αφήνουμε ούτε καν υπόνοια ότι μπορεί να υπάρξει περίπτωση να ξεχωρίσουμε το κεφάλαιο σε ντόπιο και ξένο, σε θύτη και θύμα, σε καλό και κακό, όπως κάνουν οι οπορτουνιστές, οι σοσιαλδημοκράτες αλλά και οι ναζί στη χώρα μας σήμερα. Για εμάς η αιτία των προβλημάτων της τάξης μας είναι το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα και η οριστική λύση βρίσκεται στην κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής και στην ανατροπή της αστικής τάξης στο σύνολό της. Δεν αρνούμαστε την αντιιμπεριαλιστική πάλη και είμαστε πρωτοπόροι στους αντιιμπεριαλιστικούς αγώνες του λαού μας. Ο αντικαπιταλιστικός - αντιμονοπωλιακός αγώνας σε συνθήκες κυριαρχίας των μονοπωλίων είναι και αντιιμπεριαλιστικός, με την έννοια ότι το κεφάλαιο ντόπιο και ξένο έχει ιμπεριαλιστικές βλέψεις (π.χ. επενδύσεις και επέκταση του ντόπιου κεφαλαίου στα Βαλκάνια κ.α., συμμετοχή της χώρας μας σε ιμπεριαλιστικούς πολέμους με τις ευχές και της ντόπιας αστικής τάξης κ.ά.). Αντιιμπεριαλιστικό μέτωπο δίχως να στρέφεται και ενάντια στα ντόπια μονοπώλια και σε όλους τους καπιταλιστές που είναι ιδιοκτήτες των μέσων παραγωγής οδηγεί τελικά σε συμπεράσματα περί καλών και κακών καπιταλιστών, ότι μπορεί ο εργαζόμενος να ζήσει καλά μέσα στα πλαίσια του καπιταλιστικού τρόπου ανάπτυξης αρκεί να γίνουν σωστές συμμαχίες και επιλογές από την εκάστοτε κυβέρνηση για την υπεράσπιση του ενός ή του άλλου κομματιού της ντόπιας αστικής τάξης ενάντια στα «ιμπεριαλιστικά» μονοπώλια που επενδύουν και στη χώρα μας. Ο αντιιμπεριαλιστικός αγώνας από μόνος τους σε καθεστώς μονοπωλιακής κυριαρχίας είναι ικανός να δηλητηριάζει συνειδήσεις και να ενισχύει και τον εθνικισμό ο οποίος προωθείται από την ντόπια αστική τάξη για την υπεράσπιση των συμφερόντων της ενάντια στο ξένο κεφάλαιο. Σωστά λοιπόν το Κόμμα μας ως γνήσια εργατικό ταυτίζει τον πατριωτισμό με την ταξική πάλη, παίρνει θέση για τους ιμπεριαλιστικούς πολέμους και τη δράση μας σε περίπτωση ξεσπάσματος πολέμου στην περιοχή μας, τη δράση μας απέναντι στην ντόπια αστική τάξη.

Μέχρι και σήμερα, πατώντας στο υπάρχον καταστατικό, υπάρχουν σύντροφοι οι οποίοι εκφράζουν τη συνολική διαφωνία τους στη στρατηγική του Κόμματος, στην τακτική του. Επικαλούνται το καταστατικό ως προς το κομμάτι της δημιουργικής έκφρασης της γνώμης, για να αναπτύξουν μια φραξιονιστική «πλατφόρμα», η οποία είναι ίδια με αυτήν που συναντούμε στα διάφορα προβοκατόρικα μπλογκ. Δηλαδή, συμφωνούν με το σοσιαλισμό αλλά διαφωνούν σε όλα τα άλλα (τη μη ύπαρξη σταδίων, την τακτική μας, για το ΠΑΜΕ και τη συμμαχία, για το Β' Τόμο της Ιστορίας του ΚΚΕ κ.ά.), κάνουν μονίμως στείρα κριτική και δεν συμμετέχουν στην υλοποίηση των συλλογικών αποφάσεων. Αποδεικνύεται από την ίδια τη ζωή και από τα γεγονότα ότι σωστά το νέο μας καταστατικό δίνει προτεραιότητα στο δημοκρατικό συγκεντρωτισμό, στην εσωκομματική δημοκρατία και λειτουργία η οποία βέβαια πατάει στο χαρακτήρα του Κόμματός μας ως μαρξιστικού - λενινιστικού, ως Κόμμα νέου τύπου και δένει τη λειτουργία του κόμματος, την αυστηρή εφαρμογή του καταστατικού και την πειθαρχεία στην εφαρμογή των συλλογικών αποφάσεών μας. Το πρόγραμμά μας περιγράφει αναλυτικά τη μορφή την Λαϊκής Εξουσίας, τα όργανά της. Οι διαφωνίες που εκφράζονται ως προς το νέο πρόγραμμα είναι διαφωνίες στρατηγικού χαρακτήρα. Οσοι τις εκφράζουν θέλουν ένα άλλο ΚΚΕ. οπορτουνιστικό, τυχοδιωκτικό, συμβιβασμένο. Το κάνουν συνειδητά για να δημιουργήσουν σύγχυση σε οπαδούς και μέλη. Στο όνομα της ηγεσίας και της ΓΓ του Κόμματός μας χτυπάνε ανοιχτά τη στρατηγική μας.

Πρέπει να δώσουμε τεράστιο βάρος, με επιμονή και υπομονή και σχέδιο, να παρεμβαίνουμε στους χώρους δουλειάς. Οι δεσμοί του ΚΚΕ με την εργατική τάξη της χώρας μας θα δυναμώνουν όσο συλλογικά αλλά και με την ατομική ευθύνη του καθενός εμπνέουμε και οργανώνουμε την τάξη μας. Η συνείδηση χτίζεται μέσα στους χώρους δουλειάς. Εκεί ο συνάδελφός μας θα βγάλει συμπεράσματα, θα μπει στη μάχη, θα σπάσει αυταπάτες. Εκεί θα οικοδομήσουμε τη νέα φουρνιά των κομμουνιστών. Αυτό αποτελεί και προϋπόθεση για το ενδυνάμωμα των λαϊκών επιτροπών, την παρέμβασή μας και σε τοπικό επίπεδο.

Το συνέδριό μας γίνεται σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο για την πορεία του κόμματος, ειδικά μετά τις δυο πρόσφατες εκλογικές αναμετρήσεις αλλά και μια σχετικά μεγάλη περίοδο στασιμότητας (κάτι που φαίνεται αρκετά καθαρά) όλο το προηγούμενο διάστημα.

Μπαίνουμε σε μια εσωκομματική φάση όπου το κάθε μέλος του κόμματος με συναίσθηση της ευθύνης του καλείται να απαντήσει, εάν με τη σημερινή πολιτική μας κατεύθυνση μπορούμε να χτίσουμε κόμμα ικανό να εμπνεύσει και να οδηγήσει την εργατική τάξη και τα σύμμαχα λαϊκά στρώματα στην επίτευξη του βασικού της σκοπού (την ανατροπή του καπιταλισμού και την οικοδόμηση του σοσιαλισμού - κομμουνισμού). Κατά τη δική μου γνώμη «δεν είναι στραβός ο γιαλός».

Ολο το προηγούμενο διάστημα (και με τα δύο προηγούμενα συνέδρια αλλά και παλαιότερα) υπήρχε μια διολίσθηση στην εφαρμογή της πολιτικής γραμμής του κόμματος σε «αριστερή» κατεύθυνση. Σαν αποτέλεσμα, ένα κόμμα πού είχε κεντρικό του στόχο την δημιουργία της κοινωνικοπολιτικής συμμαχίας (Α.Α.Δ. μετώπου) και ενώ είχε πολύ μεγάλη μαζική, πολιτική και ιδεολογική δράση όλα αυτά τα χρόνια και έβαλε τη βασική «πλάτη» στο να αλλάξει το κλίμα στην ελληνική κοινωνία και για το ρόλο της ΕΕ αλλά και να ξεπεραστεί η ηττοπάθεια μετά τις ανατροπές το '89-'91 (κάτι που αναγνωρίζεται από πολύ πλατιά λαϊκά στρώματα), στην πράξη να αναλώνεται σε πολιτική χαρακωμάτων. Χωρίς να μπορεί να μετουσιώσει σε ολοκληρωμένη πολιτική πρόταση, ικανή να εκφράσει τις ανάγκες και τα συμφέροντα των εργαζομένων σήμερα, όλη αυτή την πρωτόγνωρη κατάσταση που ζει ο ελληνικός λαός. Με τις καταστρεπτικές συνέπειες της καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης που απειλεί ακόμη και την επιβίωση και το μέλλον ενός μεγάλου μέρους των λαϊκών οικογενειών. Με την πρωτόγνωρη κινητοποίηση πλατιών λαϊκών στρωμάτων ειδικά την τελευταία τριετία. Θεωρητικά θα έπρεπε να αποτελεί το καλύτερο υπόβαθρο για την πλατύτερη δυνατή συσπείρωση δυνάμεων σε κατεύθυνση ρήξης με τις βασικές επιλογές του συστήματος και το μεγαλύτερο δυνατό πολιτικό αλλά γιατί όχι και εκλογικό όφελος για το κόμμα.

Δύο βασικές παρατηρήσεις γι' αυτό.

Είναι άλλο πράγμα να έχεις στρατηγικό στόχο την ανατροπή του καπιταλισμού και άλλο να ταυτίζεις την στρατηγική με την ταχτική και ουσιαστικά να καταργείς την ταχτική σου διακηρύσσοντας συνεχώς την ανάγκη της συγκέντρωσης των δυνάμεων για την ανατροπή του καπιταλισμού, που όμως δε γίνεται με τα λόγια και με την (ουσιαστική) απόσπαση (παρά την συνεχή δράση για τα προβλήματα )από την καθημερινότητα των εργαζομένων και την υποτίμηση της πίεσης και για άμεσες λύσεις λόγω της οξύτητας των προβλημάτων.

Ούτε με τη διατύπωση (προσχηματικών στη ουσία) προτάσεων για το σήμερα χωρίς συνοχή και χωρίς την παραμικρή δυνατότητα υλοποίησής τους ακόμη και εάν ήταν το ΚΚΕ στην κυβέρνηση, απλώς και μόνο για να μη μας κατηγορούν ότι παραπέμπουμε την λύση των προβλημάτων στη «δευτέρα παρουσία». Αυτό δημιουργεί την αίσθηση στους εργαζόμενους ενός κόμματος ηθικού μεν (με την θρησκευτική έννοια του όρου) που μπορεί να έχουν για αποκούμπι, αλλά ανίκανου να αντιληφθεί τη σημερινή πραγματικότητα και κυρίως να κάνει ό,τι είναι απαραίτητο για να την αλλάξει. Στην πράξη αυτό σε οδηγεί (παρά τις αντίθετες και επίμονες προσπάθειες) στην υποχώρηση από την πάλη για άμεσα λαϊκά προβλήματα και γενικότερους αντιιμπεριαλιστικούς και αντιμονοπωλιακούς στόχους (αφού τα συνδέεις όλα με την κατάκτηση της εξουσίας) και φτάνουμε στο παράδοξο να δικαιώνεται η πολιτική μας για την ΕΕ και εμείς αντί να καλούμε για άμεση αποχώρηση από την ευρωζώνη και την ΕΕ με ένα συνεκτικό πρόγραμμα στόχων, κάτι που θα μπορούσε να συσπειρώσει άμεσα πολύ πλατύτερες δυνάμεις. Θα δημιουργούσε στην πράξη πολύ καλύτερες προϋποθέσεις αμφισβήτησης συνολικά του συστήματος, στην πορεία υλοποίησής του, τα συνδέουμε όλα πρώτα από όλα με την κατάκτηση της εξουσίας.

Πρέπει να απαντήσουμε με ειλικρίνεια: Το κόμμα θα αγωνίζεται για τη λύση προβλημάτων στο έδαφος του καπιταλισμού χωρίς να παραιτείται από το καθήκον της ανατροπής του; Υπάρχει περιθώριο ανακούφισης των λαϊκών στρωμάτων χωρίς να έχει προηγηθεί η ανατροπή του συστήματος, κάτω από ποιες συνθήκες; Τι συνεκτικό περιεχόμενο θα έχει ένα τέτοιο σύνολο στόχων στις σημερινές συνθήκες (δε μιλάμε για κυβέρνηση της λεγόμενης «αριστεράς») που θα μπορούσε να συσπειρώσει μια πλατιά λαϊκή πλειοψηφία να υιοθετήσει αυτό το σύνολο των στόχων που δε θα είναι σοσιαλισμός, αλλά θα έρχεται σε σύγκρουση με βασικές επιλογές του συστήματος. Θα του αφαιρεί συμμάχους. Θα βάζει σε κίνηση πλατύτερες μάζες και μέσα από τη διαδικασία της δράσης για την υλοποίησή τους και τη συνεχή ιδεολογική και πολιτική δράση των κομμουνιστών θα δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την τελική αναμέτρηση και τη συνολική ανατροπή του καπιταλισμού και την κατάκτηση της εξουσίας. Ενας τέτοιου είδους «συμβιβασμός» μας απομακρύνει από τον στρατηγικό μας στόχο ή αντιθέτως τον φέρνει ακόμη πιο κοντά;

Κατά τη γνώμη μου, εάν θέλουμε να παραμείνουμε στη «ζωή» σαν κομμουνιστικό κόμμα και να μην μετατραπούμε σε ένα κλειστό αριστερίστικο μόρφωμα με μειωμένη πολιτική επιρροή, το οποίο απλώς θα ανακοινώνει σοφιστείες και θα κουνάει δασκαλίστικα το δάχτυλο από τη μεριά της Μαρξιστικής ορθοδοξίας και του κατόχου της απόλυτης αλήθειας σε όλους τους άλλους (και τελευταία και στο παγκόσμιο κομμουνιστικό κίνημα), πρέπει αξιοποιώντας και στηριζόμενοι στην υπερ90χρονη ιστορία μας, να ασχοληθούμε ουσιαστικά με τον αγώνα για την λύση των άμεσων και των γενικότερων λαϊκών προβλημάτων, στην επαναφορά του Α.Α.Δ. μετώπου των κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων στο πρόγραμμά μας και την αποφασιστική δράση για τη δημιουργία του.

Το σύστημα δεν έχει σαν μοναδική επιδίωξη την ενσωμάτωση του κομμουνιστικού κόμματος. Εξίσου καλά βολεύεται και με την περιθωριοποίησή του και την απόσπασή του από τις πλατιές μάζες των εργαζομένων. Ας αφήσουμε για άλλους πολιτικά και μαρξιστικά κριτήρια συνεργασίας του τύπου «ποιοι πέρασαν από το ΚΚΕ και έφυγαν» (χωρίς να θεωρείται μικρό και αυτό) και ας τα προσδιορίσουμε πιο ουσιαστικά με βάση τους στόχους μας σε θετική κατεύθυνση. Διαφορετικά εάν δεν σταθούμε εμείς στο ύψος των αναγκών, ειδικά αυτή την περίοδο, «κάποιος άλλος θα καλύψει αυτό το κενό» και δε θα μας το συγχωρήσει ο λαός και η ιστορία.

Η μέχρι τώρα πορεία του προσυνεδριακού διαλόγου και η καθημερινή πολιτική μας συμπεριφορά και πρακτική, δεν αφήνουν πολλά περιθώρια αισιοδοξίας. Πολύ φοβάμαι ότι στα επόμενα χρόνια από χειρότερη θέση θα ξανασυζητάμε για της πορεία του κόμματος. Μακάρι η εκτίμηση αυτή να είναι βαθιά λαθεμένη.