Kazakhstan's President Press O

Από την πρόσφατη σύνοδο Ρωσίας - Κεντρικής Ασίας

Η ιμπεριαλιστική σύγκρουση στην Ουκρανία, με γεωπολιτικές προεκτάσεις σε όλο τον κόσμο, μεγαλώνει τη σημασία της Κεντρικής Ασίας και του Νότιου Καυκάσου, για δρόμους μεταφοράς εμπορευμάτων και Ενέργειας. Τους τελευταίους μήνες ο ανταγωνισμός μεταξύ ΗΠΑ, Βρετανίας, ΕΕ, Ρωσίας και Κίνας γενικότερα στην Ευρασία οξύνεται.

Οι ΗΠΑ και ΕΕ βλέπουν σε αυτή τη συγκυρία μια ευκαιρία να «αντισταθμίσουν» την παραδοσιακά σημαντική επιρροή της Ρωσίας στις πρώην Σοβιετικές Δημοκρατίες της Κεντρικής Ασίας, ενώ και η Κίνα εντείνει τις προσπάθειες να βαθύνει τις οικονομικές και γεωπολιτικές σχέσεις με αυτά τα κράτη, να προχωρήσει επενδύσεις σε στρατηγικές υποδομές.

Σε αυτό το φόντο και με τις εντάσεις μεταξύ μελών της CIS (Αρμενία, Αζερμπαϊτζάν, Λευκορωσία, Καζακστάν, Κιργιστάν, Μολδαβία, Ρωσία, Τατζικιστάν, Ουζμπεκιστάν) να εξελίσσονται και σε ένοπλα επεισόδια, συναντήθηκαν οι ηγέτες των κρατών - μελών (εκτός της Μολδαβίας), ενώ στη συνέχεια οργανώθηκε και η πρώτη σύνοδος κορυφής του σχήματος Ρωσία - Κεντρική Ασία (Καζακστάν, Κιργιστάν, Τατζικιστάν, Τουρκμενιστάν και Ουζμπεκιστάν). Αντίστοιχα σχήματα για την Κεντρική Ασία έχουν τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Κίνα.

Ο Βλ. Πούτιν υπογράμμισε στη σύνοδο Ρωσίας - Κεντρικής Ασίας πως «τώρα η Ρωσία ενδιαφέρεται για την Ασία ακόμη περισσότερο», καθώς «οι όγκοι του εμπορίου αυξάνονται και μάλιστα με ταχύτερο ρυθμό από ό,τι τα προηγούμενα χρόνια», αναπτύσσονται «νέες εφοδιαστικές αλυσίδες που διασχίζουν αυτή την περιοχή» και οι περιφερειακές χώρες ενδιαφέρονται όλο και περισσότερο για αυτό. Μάλιστα, σύμφωνα με τον Πούτιν ορισμένες επιχειρήσεις που βρίσκονταν σε τέλμα, αναβιώνουν τώρα σε νέα τεχνολογική βάση.

Φυσικά δεν παρέλειψε να αναφερθεί στις «εξωτερικές προσπάθειες» από άλλα κέντρα «για παρέμβαση στις πολιτικές, οικονομικές και ανθρωπιστικές σχέσεις μεταξύ της Ρωσίας και των χωρών της Κεντρικής Ασίας», ιδιαίτερα τώρα που «η κατάσταση στον κόσμο και την περιοχή, που γίνεται πιο περίπλοκη, μας ωθεί προς την αναζωογόνηση όλων των μηχανισμών της αλληλεπίδρασής μας».

«Τώρα είναι πολύ σημαντικά τα συντονισμένα βήματα των χωρών μας τόσο για την ενίσχυση της συμμαχίας και της στρατηγικής μας εταιρικής σχέσης όσο και για την αύξηση της ανθεκτικότητας των οικονομιών μας», είπε ο Ρώσος Πρόεδρος.

Πιο συγκεκριμένα η Μόσχα είναι πρόθυμη να επενδύσει στην αποκατάσταση του ενιαίου ενεργειακού συστήματος της Κεντρικής Ασίας, το οποίο «θα αυξήσει την ενεργειακή ασφάλεια όλων των χωρών της περιοχής».

Σύμφωνα με τον Πούτιν, προοπτικές ανοίγονται επίσης σε τομείς όπως η επέκταση των οδών μεταφοράς πετρελαίου, καθώς και η κοινή ανάπτυξη ενεργειακών πόρων στην Κασπία Θάλασσα, παρέχοντας προσιτό και «καθαρό» καύσιμο κινητήρων αερίου, με κατασκευή και επέκταση αγωγών, ενίσχυση του εμπορίου άνθρακα και μεταφορά του στις ασιατικές αγορές.

Στο μεταξύ, τα κράτη της Κοινοπολιτείας έχουν ξεκινήσει κοινές πρωτοβουλίες για να μειώσουν τις εισαγωγές τους και να εδραιώσουν «οικονομική και τεχνολογική κυριαρχία», να μειώσουν δηλαδή την εξάρτησή τους από τη Δύση και την Κίνα. Παράλληλα γίνονται προσπάθειες οι διακανονισμοί μεταξύ των κρατών να γίνονται στα εθνικά νομίσματα.

Ο Ρώσος ηγέτης σημείωσε ότι αυτό καθιστά δυνατό «ανεξάρτητα από εξωτερικούς παράγοντες να επεκτείνουμε τις ανταλλαγές εμπορευμάτων, να κάνουμε αμοιβαίες επενδύσεις, να αναπτύξουμε τη δική μας κεφαλαιαγορά και να εμβαθύνουμε έτσι την ηπειρωτική οικονομική ολοκλήρωση».

Κατά τη διάρκεια της συνόδου αποφασίστηκε η σύσταση της λεγόμενης «Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων» της CIS, για να «αντιμετωπιστούν οι προσπάθειες της Δύσης να χρησιμοποιήσει τον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ως εργαλείο πολιτικής πίεσης και παρέμβασης στις κυριαρχικές υποθέσεις των χωρών».

Τη σύνοδο της CIS απασχόλησαν και ζητήματα «ασφάλειας», καταπολέμησης της «διεθνούς τρομοκρατίας» κ.ά. Σε μια προσπάθεια να ενισχυθεί ο «αμυντικός» της χαρακτήρας, εγκρίθηκε το καθεστώς παρατηρητή για το - υπό ρωσική ηγεσία - στρατιωτικό μπλοκ Οργανισμός Συνθήκης Συλλογικής Ασφάλειας.

Στο μεταξύ, ο ηγέτης του Τατζικιστάν, Ιμομάλι Ραχμόν, εξέφρασε έντονα παράπονα για τη στάση της Μόσχας που δεν έχει προχωρήσει σε σοβαρές επενδύσεις στη χώρα και γενικότερα στην περιοχή.

«Θέλουμε σεβασμό. Τίποτα άλλο», είπε ο Ραχμόν, εκφράζοντας απογοήτευση που η Μόσχα έστειλε μόνο έναν υφυπουργό σε επενδυτικό συνέδριο στο Ντουσάνμπε τον περασμένο μήνα.

Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι χώρες της Κεντρικής Ασίας, συμπεριλαμβανομένου του Τατζικιστάν, έχουν ήδη αυξήσει σημαντικά την αξία των εμπορικών συναλλαγών με το εξωτερικό, εξάγοντας πιθανά προϊόντα στη Ρωσία που δεν μπορεί να αγοράσει απευθείας λόγω των κυρώσεων και της αποχώρησης ξένων επιχειρήσεων.

Εξάλλου κράτη όπως το Καζακστάν και το Αζερμπαϊτζάν προσπαθούν να επωφεληθούν από τις αντιρωσικές κυρώσεις να αυξήσουν τις εξαγωγές υδρογονανθράκων στην Ευρώπη.

Επιπλέον 14 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου από τα στρατηγικά αποθεματικά των ΗΠΑ σχεδιάζει να ρίξει στην αγορά η αμερικανική κυβέρνηση, σε μία προσπάθεια να περιορίσει σε ένα βαθμό την αύξηση των τιμών Ενέργειας που αναμένεται να προκαλέσει τον ερχόμενο μήνα η απόφαση του OPEC+ να προχωρήσει στη μείωση της ημερήσιας παραγωγής κατά 2 εκατ. βαρέλια. Για την εν λόγω κίνηση συνυπολογίζονται και οι επικείμενες ενδιάμεσες βουλευτικές εκλογές στις ΗΠΑ στις 8 Νοέμβρη.

Κυβερνητικές πηγές που επικαλείται το «Reuters» αναφέρουν πως η κυβέρνηση Μπάιντεν αναμένεται αυτή την εβδομάδα να προβεί στην αποδέσμευση των υπολοίπων 14 εκατ. βαρελιών από την προαναγγελθείσα διάθεση αποθεμάτων 180 εκατομμυρίων βαρελιών πετρελαίου που ξεκίνησε τον Μάη.

Πληροφορίες από τον Λευκό Οίκο αναφέρουν πως το υπουργείο Ενέργειας έχει ήδη ξεκινήσει διαπραγματεύσεις για την αναπλήρωση του πετρελαίου που διατίθεται από τα στρατηγικά αποθέματα.

Στο μεταξύ, με φόντο τη νέα ένταση στις σχέσεις ΗΠΑ - Σαουδικής Αραβίας μετά την προαναφερθείσα απόφαση του OPEC+, καταγράφεται και η επιθυμία του Ριάντ για ένταξη στο σχήμα των BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Νότια Αφρική). Την πρόθεση αυτή του Ριάντ επιβεβαίωσε χτες ο Νοτιοαφρικανός Πρόεδρος Σ. Ραμαφόσα, επικαλούμενος πρόσφατη συνάντηση με Σαουδάραβες αξιωματούχους.

Επιπλέον χτες η αραβική ειδησεογραφική ιστοσελίδα «The New Arab» μετέδωσε πως η Σαουδική Αραβία για πρώτη φορά από το 2017 που πραγματοποιεί το επενδυτικό Φόρουμ που είναι γνωστό σαν το «Νταβός της Ερήμου» (γνωστό επισήμως ως FII) δεν προσκάλεσε καθόλου Αμερικανούς κυβερνητικούς αξιωματούχους. Προσκάλεσε ωστόσο περίπου 400 Αμερικανούς διευθύνοντες συμβούλους μονοπωλίων και άλλων κορυφαίων αμερικανικών εταιρειών.

Την ίδια ώρα, ο οίκος αξιολόγησης Fitch Ratings προέβλεψε για τις ΗΠΑ μία «ήπια ύφεση» από την ερχόμενη άνοιξη. Η πρόβλεψη αποδίδεται στον πληθωρισμό και τις αυξήσεις των επιτοκίων από την ομοσπονδιακή Κεντρική Τράπεζα.

Στο Κιργιστάν, στο μεταξύ, ορισμένες τράπεζες, όπως οι Companion, Dos Credos bank και Bakai Bank, σταμάτησαν να εξυπηρετούν τις ρωσικές τραπεζικές κάρτες Mir, επικαλούμενες «τεχνικά προβλήματα». Οι τράπεζες στις ανακοινώσεις τους δεν αναφέρουν πότε θα αρχίσουν να εξυπηρετούν τις ρωσικές τραπεζικές κάρτες. Παρόμοια μέτρα πάρθηκαν πριν μερικές βδομάδες σε Ουζμπεκιστάν, Καζακστάν και Τουρκία, καθώς εντείνονται οι πιέσεις των ΗΠΑ σε τράπεζες και οι απειλές ότι μπορούν να ενεργοποιηθούν κυρώσεις εναντίον τους εφόσον συνεχίσουν να διευκολύνουν τις ρωσικές συναλλαγές.