ΑΠΟ ΜΕΡΑ ΣΕ ΜΕΡΑ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

Κινούμενη άμμος η ΕΕ

Παρά το κλίμα ευφορίας που θέλουν να δημιουργήσουν για την εξέλιξη της κρίσης στην Ευρωζώνη, τα επιτελεία της αστικής τάξης δεν παύουν να υπενθυμίζουν ότι η Ευρωένωση βρίσκεται σε «κομβικό σημείο». Η κρίση επιβεβαίωσε και βάθυνε την ανισομετρία στην καπιταλιστική ανάπτυξη. Οι αντιθέσεις ανάμεσα στα ιμπεριαλιστικά κέντρα μεγάλωσαν. Οπως μεγάλωσαν οι αντιθέσεις και ανάμεσα στα κράτη μέλη, τόσο που να προκαλούν ανησυχία ότι «εμπεδώνεται η επιστροφή στην εθνοκεντρική αντίληψη και το δόγμα ο καθείς για τον εαυτό του, αντί για κοινή ευρωπαϊκή στάση με στόχο την ανάπτυξη της οικονομίας και των κοινωνιών μας», όπως γράφει η χτεσινή «Καθημερινή».

Η συζήτηση για την αναμόρφωση της Ευρωζώνης παραμένει ζωηρή, έστω κι αν συγκυριακά έχει απομακρυνθεί το ενδεχόμενο μια ή περισσότερες χώρες να αποχωρήσουν ή να εκδιωχθούν από το ευρώ. Αμεσα συνδεδεμένη με τα παραπάνω, είναι η διαπάλη για το μείγμα διαχείρισης της κρίσης. Ολοι συμφωνούν με τις αντεργατικές - αντιλαϊκές αναδιαρθρώσεις, που θέλουν να ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητα των μονοπωλίων παγκόσμια και στην ενιαία αγορά. Εκεί που αρχίζουν οι διαφωνίες, είναι στο ποιος θα πληρώσει το μάρμαρο από την καταστροφή κεφαλαίου που συνεπάγεται η κρίση. Ποιος θα ωφεληθεί περισσότερο από την (έστω και αναιμική) ανάκαμψη. Πάνω εκεί εκφράζονται αντιθέσεις, ανάλογα με τα ιδιαίτερα συμφέροντα της αστικής τάξης σε κάθε χώρα.

Για παράδειγμα, η Γαλλία, δεύτερη οικονομία της Ευρωζώνης, που έχει συγκριτικά μεγαλύτερο έλλειμμα και σχοινοβατεί ανάμεσα σε συρρίκνωση του ΑΕΠ και την αναιμική ανάκαμψη, ασφυκτιά από την προσπάθεια να πιάσει τους δημοσιονομικούς δείκτες που συνομολόγησε τα προηγούμενα χρόνια, αλλά σε συνθήκες κρίσης δυσκολεύουν την ανάκαμψη της οικονομίας της. Η κατάσταση αυτή, μεγαλώνει την απόσταση στον ανταγωνισμό με τη Γερμανία. Στρέφουν τη γαλλική αστική τάξη να αναθεωρήσει τις συμμαχίες της εντός και εκτός ΕΕ. Το ίδιο ισχύει με την Ελλάδα και από αυτό το πρίσμα πρέπει να ιδωθεί η κόντρα για το μείγμα διαχείρισης της κρίσης, η σύσφιξη των σχέσεων με τις ΗΠΑ, η φιλολογία που αναπτύσσεται τελευταία ενάντια στην τρόικα, που «πρέπει να φύγει από την Ελλάδα».

Ετσι πρέπει να ερμηνευθούν και οι αναφορές για το μέλλον της ΕΕ, που έκανε προχτές ο Αντ. Σαμαράς, μιλώντας στις Βρυξέλλες. Είπε μεταξύ άλλων: «Δεν νοείται Ενωση χωρίς αλληλεγγύη ανάμεσα στα μέλη της. Και δεν υπάρχει αλληλεγγύη για όλους, χωρίς ευθύνη του καθενός ατομικά. Και αυτό είναι που βιώνει σήμερα η Ελλάδα. Αφ' ενός απίστευτες θυσίες εκ μέρους του λαού της και αφ' ετέρου την υπάρχουσα και την προσδοκώμενη αλληλεγγύη των κρατών μελών προς αυτή την κοινή μας οικογένεια (...) Μαζί μπορούμε να διαμορφώσουμε το κοινό μας μέλλον. Διαφορετικά, θα καταντήσουμε οι "παρίες" του μέλλοντος». Η φράση - κλειδί είναι η «προσδοκώμενη αλληλεγγύη», που στη γλώσσα των αστών σημαίνει: τα αστικά κράτη της λυκοσυμμαχίας θα πρέπει να αλληλοστηρίζονται για οικονομικούς και πολιτικούς λόγους. Αλλωστε οι πολιτικοί λόγοι υπήρξαν ανέκαθεν κριτήριο για την ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ παλιότερα (και στην ΕΕ σήμερα).

Το εφοπλιστικό δαιμόνιο

Με ένα ημερήσιο κόστος λειτουργίας που (σύμφωνα με τα δικά τους στοιχεία όπως δημοσιεύονται στο ναυτιλιακό ρεπορτάζ ) δεν ξεπερνά τις 7 - 8 χιλιάδες δολάρια, οι εφοπλιστές βρίσκονται ξανά μπροστά σε μια περίοδο τρελών κερδών καθώς ναυλώνουν τα πλοία τους προς 30 - 40 χιλιάδες δολάρια τη μέρα. Τα στοιχεία αφορούν την κατηγορία των μεγάλων φορτηγών ξηρού χύδην φορτίου με τον χαρακτηρισμό capesize (η κατηγορία αυτή έχει πάρει τ' όνομά της από το γεγονός ότι τα πλοία περνούν από το νότιο άκρο της Αφρικής - cape). Τα στοιχεία αυτά έρχονται να εξηγήσουν το γεγονός ότι ήδη οι Ελληνες εφοπλιστές έχουν επενδύσει στο πρώτο 9μηνο του 2013 περισσότερα από 6 δισ. δολάρια για αγορές μεταχειρισμένων πλοίων (οι τιμές των οποίων βρίσκονται στο ιστορικά χαμηλότερο σημείο τους), ενώ άλλο 1,5 δισ. δολάρια έχει επενδυθεί για νέες ναυπηγήσεις. Τι μένει απ' όλο αυτό για τη «μαμά - πατρίδα», από την οποία ζητούν όλο και περισσότερα προνόμια; Οι τσακισμένοι μισθοί των ναυτεργατών που είναι όλο και πιο λίγοι στον διαρκώς αυξανόμενο στόλο και οι κλειστές ναυπηγικές μονάδες στις οποίες οι Ελληνες εφοπλιστές δεν πλησιάζουν ούτε από μακριά.

... που αυξάνουν τα κέρδη τους στην κρίση

Με τη λογική που ανέπτυξε ο ΣΥΡΙΖΑ για τους φαρμακοβιομήχανους, σίγουρα στους «υγιείς» επιχειρηματίες συγκαταλέγει και τους Ελληνες εφοπλιστές. Οι οποίοι, σύμφωνα με έρευνα της «The Boston Consulting Group», «συνεισφέρουν» σε σύνολο περίπου 13,4 δισ. ευρώ ετησίως στο ελληνικό ΑΕΠ, βάσει στατιστικών του 2010, ενώ υπολογίζεται ότι απασχολούν περί τα 165.000 άτομα. Αρα, με τα κριτήρια της προσφοράς εργασίας και της συμβολής στην «ανάπτυξη», που η Ειρ. Αγαθοπούλου έβαλε για τους φαρμακοβιομήχανους, το εφοπλιστικό κεφάλαιο έχει κι αυτό να λαμβάνει από μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό που δεν είπε η εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ στην εκδήλωση των φαρμακοβιομηχάνων, είναι ότι ο κλάδος τριπλασίασε τα καθαρά κέρδη το 2012 σε σύγκριση με το 2011, σε ποσοστό 3,6% έναντι 1,2%. Για το 2013 μάλιστα αναμένεται σημαντική αύξηση των κερδών των εγχώριων βιομηχανιών φαρμάκου, αφού ήδη το α΄ εξάμηνο του έτους καταγράφεται αύξηση στον όγκο της παραγωγής κατά 10,7%, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής. Βάσει στοιχείων για 24 επιχειρήσεις, οι συνολικές πωλήσεις ανέρχονται σε 1,35 δισ. ευρώ και είναι αυξημένες κατά 2% σε σύγκριση με το έτος 2011. Τα συνολικά καθαρά κέρδη για το 2012, μετά την πρόβλεψη για φόρους, είναι 48,8 εκατ. ευρώ και ίσα προς το 3,6% των πωλήσεων, έναντι αντίστοιχου ποσοστού 1,2% το 2011. Πώς βγήκαν αυτά τα λεφτά, αν όχι με το τσάκισμα μισθών και εργασιακών δικαιωμάτων, με το βάθεμα της εμπορευματοποίησης του φαρμάκου; Ετσι «ακμάζει» ένας κλάδος στον καπιταλισμό και από αυτόν το νόμο δεν μπορεί να ξεφύγει κανένας, ανεξάρτητα από προθέσεις και διακηρύξεις.

Κλείνει το μάτι στους φαρμακοβιομήχανους

Μιλώντας την περασμένη βδομάδα σε εκδήλωση της Πανελλήνιας Ενωσης Φαρμακοβιομηχανίας, η Ειρ. Αγαθοπούλου, εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ, είπε μεταξύ άλλων: «Στηρίζουμε την εγχώρια φαρμακοβιομηχανία αναγνωρίζοντας ότι μέχρι τώρα έχει συνεισφέρει στην ανάπτυξη της χώρας, προσφέροντας χιλιάδες θέσεις εργασίας. Είμαστε όμως σίγουροι ότι με πολιτικές πρωτοβουλίες μπορεί να κάνει ακόμα περισσότερα. Και εμείς θα τη στηρίξουμε (...) Θεωρούμε απαραίτητη την εφαρμογή μιας σταθερής και διαφανούς πολιτικής έναντι των εταιρειών εκείνων που παράγουν και διαθέτουν στην ελληνική αγορά φάρμακα μοναδικά και απαραίτητα. Η εμμονή άσκησης πολιτικής με μόνο κριτήριο τη χαμηλότερη τιμή οδηγεί στη διάλυση της εγχώριας παραγωγής και απώλεια θέσεων εργασίας (...) Και αυτό γιατί στη λογική της χαμηλότερης τιμής δεν περιλαμβάνεται η προστιθέμενη αξία της εγχώριας παραγωγής, που όλες οι προηγμένες χώρες τη συνυπολογίζουν και με το παραπάνω». Οι όρκοι πίστης του ΣΥΡΙΖΑ στους ντόπιους φαρμακοβιομήχανους, τους οποίους ούτε λίγο ούτε πολύ παρουσιάζει σαν ευεργέτες, που δίνουν δουλειά στον κόσμο και συμβάλλουν στην ανάπτυξη, βγάζουν μάτι. Προφανώς, ο ΣΥΡΙΖΑ συγκαταλέγει τους φαρμακοβιομήχανους στους «υγιείς» επιχειρηματίες, τους οποίους, αν κυβερνήσει, θα τους βοηθήσει να τα πάνε ακόμα καλύτερα, με μέτρα που τονώνουν την ανταγωνιστικότητα και την κερδοφορία τους. Ταυτόχρονα, όμως, κλείνει το μάτι στις πολυεθνικές του φαρμάκου, με διαβεβαιώσεις ότι η ενίσχυση της ντόπιας φαρμακοβιομηχανίας δεν θα πλήξει τα συμφέροντα «των εταιρειών εκείνων που παράγουν και διαθέτουν στην ελληνική αγορά φάρμακα μοναδικά και απαραίτητα», αφού ο ΣΥΡΙΖΑ θα θεσπίσει «διαφάνεια» στην κρατική πολιτική για το φάρμακο. Το οποίο, βέβαια, θα συνεχίσει να διατίθεται ως εμπόρευμα, όπως γίνεται και σήμερα, με κυβέρνηση ΝΔ.