Σε μία περίοδο σύνθετης και βαθιάς κρίσης σε επίπεδο οικονομίας, ζητημάτων εσωτερικής, εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής αλλά και σταδιακών αλλαγών στα κόμματα που εκφράζουν την αστική τάξη της Ιαπωνίας, εκατομμύρια Ιάπωνες ψηφοφόροι καλούνται σήμερα στις κάλπες για να αναδείξουν νέα κυβέρνηση και τα μέλη της 480μελούς Κάτω Βουλής των Αντιπροσώπων.

Τα προγνωστικά των εταιρειών σφυγμομέτρησης των διαθέσεων των Ιαπώνων ψηφοφόρων φωτογραφίζουν ως σχεδόν βέβαιη την επάνοδο των «Φιλελεύθερων Δημοκρατών» (LDP) στην εξουσία μετά από την τριετή διακυβέρνηση της χώρας από το κάποτε, πολλά υποσχόμενο (για την άρχουσα τάξη), «Δημοκρατικό Κόμμα Ιαπωνίας» (DPJ) που στην πράξη έκανε ακριβώς τα αντίθετα από όσα υποσχόταν έως και τις εκλογές του 2009: Δηλαδή, ενίσχυσε τη στρατηγική - αμυντική σχέση με τις ΗΠΑ ενώ υποσχόταν «ισότιμη εταιρική σχέση», αύξησε σημαντικά τους φόρους στα εισοδήματα και σε αγαθά ευρείας κατανάλωσης, ενώ παιάνιζε προγράμματα σημαντικής ενίσχυσης της κοινωνικής πολιτικής και του κράτους πρόνοιας, διαχειρίστηκε ανεπιτυχώς το πυρηνικό δυστύχημα στη Φουκουσίμα, διασπάθισε δισεκατομμύρια γιεν σε «ημέτερους» αντί στα δεκάδες χιλιάδες θύματα της καταστροφής που έμειναν άστεγα, άνεργα και δίχως ουσιαστική βοήθεια μετά τον πυρηνικό εφιάλτη...

Ομως, το ξεχωριστό (σε σχέση με άλλες εκλογικές αναμετρήσεις) χαρακτηριστικό της σημερινής εκλογικής αναμέτρησης είναι η σημαντική -αν και επιφανειακή...- «μεταμόρφωση» του πολιτικού σκηνικού. Είναι ενδεικτικό ότι από τα μέσα Νοέμβρη οπότε επισημοποιήθηκε η προκήρυξη των πρόωρων εκλογών μετά από την κοινοβουλευτική συνεργασία των υποτιθέμενων αντιπάλων -δηλαδή ανάμεσα στην κυβέρνηση «Δημοκρατικού Κόμματος Ιαπωνίας» του πρωθυπουργού Γιοσιχίκο Νόντα και των «Φιλελεύθερων Δημοκρατών» του Σίντζο Αμπε- δημιουργήθηκαν, συγχωνεύτηκαν ή συνεργάστηκαν τουλάχιστον πέντε κόμματα...

Στις 17 Νοέμβρη ο δήμαρχος της Οσάκα, Τόρου Χασιμότο, και ο πρώην κυβερνήτης του Τόκιο Σιντάρο Ισιχάρα, ανακοίνωσαν συγχώνευση των κομμάτων τους «Κόμμα Αποκατάστασης της Ιαπωνίας» και «Κόμμα Ανατολής» με στόχο να γίνουν η τρίτη μεγαλύτερη κοινοβουλευτικά δύναμη.

Στις 23 Νοέμβρη ο δήμαρχος Ναγκόγια Τακάσι Καουαμούρα και οι πρώην υπουργοί Σιζούκα Καμέι και Μαχαχίκο Γιαμάντα ένωσαν τις δυνάμεις τους ιδρύοντας ένα κόμμα-σαρανταποδαρούσα: Το κόμμα: «Φορο-μειώσεις στην Ιαπωνία-Κατά της Οικονομικής Συνεργασίας στον Ειρηνικό-Κόμμα Μηδενικής Πυρηνικής Ενέργειας». Την ίδια μέρα, η κυβερνήτρια της περιφέρειας Σίγκα, Γιουκίκο Κάντα, ανακοίνωσε την ίδρυση του «Κόμματος για το Αύριο της Ιαπωνίας» που έχει ως βάση προτάσεις για πλήρη κατάργηση της πυρηνικής ενέργειας και της ενίσχυσης της ισότητας των δύο φύλων στη χώρα.

Στις 27 Νοέμβρη το «Κόμμα Μείωση Φόρων-Κατά της Οικονομικής Συνεργασίας Ειρηνικού-Κόμμα Μηδενικής Πυρηνικής Ενέργειας» ανακοινώνει τη συγχώνευσή με το κόμμα της Γ. Κάντα αναγνωρίζοντας ότι έχουν κοινές θέσεις για βασικά ζητήματα πολιτικής και κοινούς στόχους...

Μετά απ' όλα αυτά, η περίπτωση του 94χρονου Ριοκίσι Καουασίμα που αποφάσισε να αυτοχρηματοδοτήσει την ανεξάρτητη υποψηφιότητά του μόλις τρεις μέρες πριν τις σημερινές εκλογές επειδή απηύδησε από όσα άκουγε στις τηλεοπτικές προεκλογικές αναμετρήσεις μεταξύ των «μεγάλων» κομμάτων μάλλον δεν είναι ανεξήγητη...

Ανεξήγητη επίσης δεν είναι ούτε αυτή η υπερκινητικότητα στο αστικό πολιτικό σκηνικό της Ιαπωνίας, που ενδεχομένως να ερμηνεύεται από την ανάγκη της αστικής τάξης να δημιουργήσει είτε μία εναλλακτική αξιωματική αντιπολίτευση μετά το μάλλον αποτυχημένο πείραμα του «Δημοκρατικού Κόμματος Ιαπωνίας» (που αναμένεται να υποστεί συντριπτική ήττα) ή έναν «τρίτο» πόλο που θα παίξει το ρόλο «ρυθμιστικού» παράγοντα, δηλαδή το δεκανίκι ενός πολυκομματικού κυβερνητικού συνασπισμού σε περίπτωση που «δε βγαίνουν τα κουκιά» για τη συγκρότηση κυβερνήσεων συνεργασίας μεταξύ το πολύ τριών κομμάτων.

Στις εκλογές αυτές οι διαφορές μεταξύ των «Φιλελεύθερων Δημοκρατών» του Σίντζο Αμπε (που διετέλεσε πρωθυπουργός για έναν χρόνο το 2006) και του «Δημοκρατικού Κόμματος Ιαπωνίας» του απερχόμενου πρωθυπουργού Νόντα δεν είναι διαφορές ουσίας, αλλά τέτοιες που «χρωματίζουν» άλλοτε έντονα άλλοτε απαλά διαφοροποιήσεις σε εσωτερική και εξωτερική πολιτική.

Οι «Φιλελεύθεροι Δημοκρατικοί» (που όπως λέει και το κλασικό πολιτικό ανέκδοτο στην Ιαπωνία, δεν είναι ούτε το ένα, ούτε το άλλο...) επιδιώκουν μία ενίσχυση της αμυντικής και οικονομικής σχέσης με τις ΗΠΑ και υιοθέτηση μίας πιο επιθετικής πολιτικής έναντι της Κίνας διατηρώντας υψηλό εθνικιστικό προφίλ με αφορμή και την αντιπαράθεση Τόκιου-Πεκίνου για τις διαφιλονικούμενες βραχονησίδες με τα τεράστια υποθαλάσσια κοιτάσματα υδρογονανθράκων Σενκάκου (στα ιαπωνικά) Ντιαόγου (στα κινέζικα). Ειδικά για τα (ακατοίκητα εδώ και δεκαετίες) διαφιλονικούμενα νησιά προτείνουν την εγκατάσταση δημόσιων υπαλλήλων ώστε να υπάρχει μόνιμη παρουσία στο έδαφος. Τάσσονται υπέρ της συνταγματικής αναθεώρησης και δη υπέρ της άρσης του περιβόητου άρθρου 9 που απαγορεύει τη χρήση ένοπλης βίας και την κήρυξη πολέμου ως μέσω διευθέτησης διεθνών διαφορών. Κλείνουν πονηρά το μάτι στους μεγαλο-εργολάβους υποσχόμενοι σημαντική αύξηση των κρατικών δαπανών για την κατασκευή νέων δημόσιων έργων ή ολοκλήρωσης παλιών κατασκευών που έμειναν ανολοκλήρωτες.

Απ' την άλλη, το «Δημοκρατικό Κόμμα Ιαπωνίας» άλλαξε ριζικά το πρόγραμμά του σε σχέση με εκείνο του 2009. Πλέον δεν υπάρχει λέξη περί «ισότιμης σχέσης» Ιαπωνίας-Τόκιου αφού η στρατιωτική διμερής συμμαχία αναγορεύεται σε κεντρικό άξονα της εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής. Επιδιώκεται η ενίσχυση και των οικονομικών σχέσεων με την Ουάσιγκτον και η υιοθέτηση όσων σχεδίων προωθεί η τελευταία για την ευρύτερη περιοχή του Ειρηνικού, όπως η «Συμμαχία για την περιοχή του Ειρηνικού» (TPP). Οσο για τα σχέδια του κόμματος για τη δημιουργία μίας «Κοινότητας Ανατολικής Ασίας» στα πρότυπα της ΕΕ που υπήρχαν στο πρόγραμμα του 2009; Σήμερα δεν υπάρχει ούτε η παραμικρή αναφορά.

Το Ιαπωνικό Κομμουνιστικό Κόμμα που στις προηγούμενες εκλογές είχε πάρει 4,22% και εκλέξει εννιά βουλευτές έχει βάλει φιλόδοξους στόχους για τη σημερινή εκλογική αναμέτρηση επιδιώκοντας ακόμη και διπλασιασμό του ποσοστού του. Εχει θέσει 299 υποψήφιους στις 300 μονοεδρικές περιφέρειες και 35 υποψήφιους σε περιφέρειες με αναλογική εκπροσώπηση. Τάσσεται υπέρ της κατάργησης της Συμφωνίας Ασφάλειας ΗΠΑ - Ιαπωνίας με σκοπό μία νέα ειρηνευτική συμφωνία που θα οδηγεί στον αφοπλισμό και στη δημιουργία μίας ζώνης ελεύθερης από πυρηνικά όπλα στην περιοχή της ΒΑ Ασίας ενώ υποστηρίζει την ενεργειακή απεξάρτηση της χώρας από την πυρηνική ενέργεια. Ο πολιτικός του προσανατολισμός είναι περισσότερο για μια καλύτερη διαχείριση του συστήματος και ελάχιστα θέτει το ζήτημα της ρήξης και της ανατροπής του.