ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Πέμπτη 11 Μάη 2023
Σελ. /28
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
ΚΡΙΤΙΚΗ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ
«1900» και 12 νέες ταινίες

Ιταλία 1945. Λίγο μετά την απελευθέρωση. Μια ομάδα αγροτών περνάει το αφεντικό λαϊκό δικαστήριο. Το αφεντικό περικυκλωμένο από τους αγρότες απολογείται...

- Εγώ ποτέ δεν έβλαψα κανέναν.

- Ολα τα αφεντικά το ίδιο πράγμα ισχυρίζονται. Κι είναι τόσο μεγάλοι υποκριτές που νομίζουν ότι είναι αλήθεια.

- Ποτέ δεν έβλαψα κανέναν.

- Πώς μπορείς να το πεις αυτό... έχεις βγάλει εγκληματίες από τη φυλακή και έχεις βάλει στη θέση τους κομμουνιστές.

Ο Αγρότης γυρίζει προς την κάμερα. Κοιτάει μέσα στο φακό απευθυνόμενος προς τους θεατές.

- Ακούστε με, σύντροφοι. Οι φασίστες δεν φυτρώνουν ξαφνικά σε μια νύχτα όπως τα μανιτάρια. Οχι, οι φασίστες είναι προϊόντα των αφεντικών. Εφευρέσεις τους. Με τους φασίστες άρχισαν να κερδίζουν όλο και περισσότερα. Τόσα πολλά που δεν ήξεραν πού να τα βάλουν, έτσι επινόησαν τον πόλεμο. Και μας έστειλαν στην Αφρική, τη Ρωσία, την Ελλάδα, την Αλβανία και την Ισπανία. Αλλά πλήρωσαν; Εμείς είμαστε που πληρώσαμε. Το προλεταριάτο, οι αγρότες, οι εργάτες...

Σκηνή από την σπουδαιότερη και πλέον πολιτική ταινία του Μπερνάρντο Μπερτολούτσι, «1900». Η ταινία γυρίστηκε το 1976 και μέσα σε 317 λεπτά απαθανατίζει τη σύγχρονη ιστορία της Ιταλίας από το 1900 μέχρι το 1945. Το πέρασμα από τη φεουδαρχία στον καπιταλισμό. Τον Α' και τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και τον φόρο αίματος της αγροτιάς και της εργατικής τάξης στους πολέμους, την ιστορία του ιταλικού Κομμουνιστικού Κόμματος, τους παρτιζάνους, τη σύντομη λαϊκή κυριαρχία και την συνθηκολόγηση και συμμετοχή στην αστική κυβέρνηση. Οσο κι αν φαίνονται πολλά τα 317 λεπτά που κρατάει μαζί το πρώτο και το δεύτερο μέρος, στην τελευταία σκηνή σκέφτεσαι ότι ήθελες να συνεχίσει την ιστορία και μετά το 1945.

«Υπνωτιστές»
«Υπνωτιστές»
Ολα τα παραπάνω μέσα από την παράλληλη ιστορία δύο νέων που γεννήθηκαν την πρωτοχρονιά του 1900, σε γειτονικά σπίτια: Ο γιος ενός τσιφλικά και ο γιος ενός κολίγα. Τα παιδιά συνδέονται με στενή φιλία, μεγαλώνουν μαζί, αλλά όσο περνούν τα χρόνια, η ταξική διαφορά που στα νεανικά τους χρόνια είχε μικρή σημασία, αυξάνει όλο και περισσότερο, για να καταλήξει να αποτελεί ανάμεσά τους ένα χάσμα. Αυτή τη βδομάδα θα παίζεται στο «STUDIO new star art cinema».

Κατά τ' άλλα αυτή η κινηματογραφική βδομάδα έχει το 76ο κινηματογραφικό Φεστιβάλ των Καννών, που ξεκινά την ερχόμενη Τρίτη 16 Μάη. Μεγάλα ονόματα του κινηματογράφου θα δείξουν τις ταινίες τους, ανάμεσά τους οι Κεν Λόουτς, Βιμ Βέντερς, Νάνι Μορέτι, Χιροκάζου Κορε Εντα, Γουές Αντερσον κ.λπ.

Από τις 12 ταινίες της βδομάδας, πέρα από το «1900» η στήλη επικεντρώνει σε 4 ταινίες...

Υπνωτιστές / Hypnotic / Ρόμπερτ Ροντρίγκεζ / 2023 / 92 λεπτά

Ο ντετέκτιβ Ντάνι Ρουρκ προσπαθεί να βρει την κόρη του που εξαφανίστηκε μυστηριωδώς, ενώ παράλληλα ερευνά μια σειρά από ληστείες τραπεζών με τη βοήθεια μιας υπνωτίστριας. Στη διάρκεια της ιστορίας θα φτάσει να αμφισβητήσει τα πιστεύω του και όσα γνωρίζει μέχρι τώρα...

Ο Ρόμπερτ Ροντρίγκεζ των «El Mariachi», «Desperado», «Sin City» είναι ένας ιδιαίτερος σκηνοθέτης ταινιών δράσης, που δεν ξεχνάει ποτέ τις ταπεινές ρίζες του και τις «παραδόσεις» της πατρίδας του, του Μεξικού. Αυτή η ταινία, με το εξαιρετικό σενάριο γεμάτο ανατροπές και μυστήριο έως το τέλος, είναι ένα γράμμα αγάπης στο σινεμά. Γιατί; Γιατί το σινεμά του φανταστικού μπορεί να κάνει τον θεατή να δει το ψέμα σαν αλήθεια, να ταυτιστεί με τους ήρωες, να επενδύσει συναισθηματικά, να φτιάξει 10 διαφορετικά σενάρια με το μυαλό του, την ίδια στιγμή που ο σκηνοθέτης έχει τη δύναμη να τον ξυπνήσει από το όνειρο και να τον εκπλήξει, ανατρέποντας τα πάντα και δείχνοντάς του την «αλήθεια». Οσο περισσότερο παίξει με το μυαλό του θεατή, τόσο μεγαλύτερη θα είναι και η έκπληξη. Μη ρωτήσετε εάν υπάρχουν υπνωτιστές κι αν μπορούν με ένα τους βλέμμα να μας κάνουν να δούμε αυτό που θέλουν. Απολαύστε επικεντρωμένοι στη λύση του μυστηρίου και δεν θα χάσετε. Περισσότερο «υπνωτισμό» κακής ποιότητας προσφέρουν τα ΜΜΕ πριν τις εκλογές, τουλάχιστον εδώ συνειδητοποιημένοι θα διασκεδάσετε.

Τηλεφώνησε στην Τζέιν / Call Jane / Φίλις Νάγκι / 2022 / 121 λεπτά

Η ταινία εξετάζει τα χρόνια πριν τον Νόμο Roe v. Wade, κατά τον οποίο το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ αποφάσισε να νομιμοποιήσει την άμβλωση και επικεντρώνεται στην ιστορία της «Τζέιν», μιας παράνομης ομάδας γυναικών που κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του '60 στο Σικάγο διεκπεραίωσαν «ασφαλείς και εγγυημένες» αμβλώσεις σε περίπου 12.000 γυναίκες και κορίτσια.

Τα εισαγωγικά στις λέξεις «ασφαλείς και εγγυημένες» δεν υπήρχαν στην περιγραφή, μπήκαν από μας. Πώς μπορούν να θεωρούνται ασφαλείς και εγγυημένες οι αμβλώσεις που γίνονται από μια ομάδα γυναικών χωρίς καμιά ιατρική ειδικότητα στο δωμάτιο ενός σπιτιού; Πραγματικά η ταινία είναι συγκινητική ως προς την αλληλεγγύη και την ομαδικότητα, αλλά και ως προς την ενσυναίσθηση μιας γυναίκας που είχε την οικονομική δυνατότητα να πληρώσει μια (αμφίβολη) άμβλωση για τις γυναίκες που δεν είχαν στον ήλιο μοίρα. Η ταινία είναι επίκαιρη ιδιαίτερα στις ΗΠΑ του σήμερα... Ομως η ωραιοποίηση μιας τέτοιας προσπάθειας έχει διπλή ανάγνωση, γιατί αφενός δείχνει την άμβλωση σαν μια πολύ απλή επέμβαση, χωρίς κινδύνους, που μπορεί να εκτελεστεί από τον καθένα, και αφετέρου δείχνει έναν «διαφορετικό δρόμο» για τις γυναίκες από αυτόν του συλλογικού αγώνα για την κατάκτηση των δικαιωμάτων τους. Ουσιαστικά μας «περνάει το μήνυμα» ότι αφού δεν μπορούμε να έχουμε ένα δημόσιο και δωρεάν σύστημα Υγείας για τις σύγχρονες ανάγκες μας, μπορούμε απλώς να «στηριχτούμε» η μια στην άλλη. Πρωτόγονος φεμινισμός. Είναι όμως αυτός ο δρόμος για τις σύγχρονες γυναίκες; Σε μια Αμερική που το σύστημα Υγείας είναι ιδιωτικό μέχρι κεραίας; Σε μια Αμερική που απαγορεύει τις αμβλώσεις εν έτει 2023;

Επιστροφή στη Σεούλ / Return to Seoul / Ντάβι Τσου / 2023 / 119 λεπτά

Η 25χρονη Φρέντι ταξιδεύει για πρώτη φορά στη Νότια Κορέα όπου γεννήθηκε πριν δοθεί για υιοθεσία και μεγαλώσει στη Γαλλία, σε μια παρόρμηση να επανασυνδεθεί με την καταγωγή της και έχοντας ως σκοπό την αναζήτηση των βιολογικών γονιών της.

Η Φρέντι χρειάζεται τη συγκατάθεση του κάθε γονέα ξεχωριστά για την αποκάλυψη της ταυτότητάς του, όσο και για να τον συναντήσει. Η νομοθεσία στη Νότια Κορέα είναι πολύ αυστηρή ως προς αυτό το θέμα. Εάν ο γονιός δεν απαντήσει στις οχλήσεις της υπηρεσίας, τότε το παιδί έχει δικαίωμα μετά από δυο χρόνια πάλι να ξανακάνει αίτηση για να συναντήσει τον γονέα του. Η Φρέντι επισκέπτεται τα πατρογονικά της εδάφη ξανά και ξανά, μέχρι να καταφέρει να συναντήσει και τους δυο... Σε αυτό το διάστημα επαναπροσδιορίζει τον εαυτό της, ανακαλύπτοντας πλευρές του εαυτού της που δεν είχε φανταστεί έως τότε. Το τραύμα είναι βαθύ. Το αντιλαμβάνεται κανείς βλέποντας την ταινία. Η αποδοχή που λείπει στην Φρέντι δεν αναπληρώνεται με τίποτα άλλο. Χωρίς αυτήν χάνει τον εαυτό της. Το σενάριο είναι σαν μια οροσειρά, αλλού πιάνει κορυφές με πολύ δυνατές σκηνές και αλλού μεγάλα σεναριακά κενά. Ο Ντάβι Τσου, ενώ έχει ξεκινήσει με κλασική λιτή συγκινητική αφήγηση, αλλάζει τελείως το ύφος της ταινίας του από ένα σημείο και μετά, δημιουργώντας ένα ανούσιο κενό χρόνου χωρίς να εξελίσσει την ιστορία του. Στα σημεία που προσπαθεί να περάσει και «πολιτική χροιά», εκεί είναι που βγαίνει ο θεατής τελείως από το κλίμα που δημιούργησε στην αρχή.

Το Καλύτερο Παιχνίδι του Κόσμου / Le nouveau jouet / Τζέιμς Ουτ / 2022 / 112 λεπτά

Ο Σαμί ζει σε ένα παρισινό προάστιο με την έγκυο σύζυγό του και πιάνει δουλειά ως νυχτοφύλακας σε ένα πολυκατάστημα και την ίδια στιγμή εκείνη απολύεται από τη δουλειά της σε ένα εργοστάσιο που κλείνει. Ιδιοκτήτης του πολυκαταστήματος και του εργοστασίου είναι ο ίδιος άνθρωπος, κληρονόμος μιας από τις πλουσιότερες δυναστείες της Γαλλίας, που έχει κακομάθει τον μοναχογιό του, Αλεξάντρ, ο οποίος στα γενέθλιά του, αντί για κάποιο παιχνίδι, ζητάει σαν δώρο τον νυχτοφύλακα...

Η ταινία είναι διασκευή του «Le Jouet» του Φρανσίς Βεμπέρ. Αν και δεν έτυχε να συναντηθούμε με την παλαιότερη ταινία, ώστε να συγκρίνουμε τις οπτικές γωνίες, η μοντέρνα εκδοχή είναι απαράδεκτη στο περιεχόμενό της. Ακόμα και αν εξαιρέσουμε ότι μπορεί να τιτλοφορείται ως κομεντί μια τέτοια θεματική προσέγγιση που οι άνθρωποι γίνονται χρηστικά αντικείμενα στα χεριά της αστικής τάξης... Ακόμα κι αν εξαιρέσουμε ότι και οι αστοί έχουν προβλήματα, πράγμα που ουδόλως μας αφορά, ακόμα και αν εξαιρέσουμε ότι το χάσμα των τάξεων γεφυρώνεται και «όλοι πάνε χαρούμενοι στην ακρογιαλιά», μας θλίβει το γεγονός ότι οι εργάτες που διαμαρτύρονταν να μην κλείσει το εργοστάσιο, μόλις εμφανιστεί το αφεντικό και τους χαριστεί... σκύβουν το κεφάλι και του κάνουν υποκλίσεις... Μα πόσο πιο ξεδιάντροπη προπαγάνδα πια...


Π. Α.



Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ