Παπαγεωργίου Βασίλης

Ο Ρ. Κουκ, Σκοτσέζος στην καταγωγή, εκλέχθηκε με 257 ψήφους υπέρ, 3 κατά και 13 αποχές, και διαδέχεται στην προεδρία τον Γερμανό υπουργό Αμυνας, Ρ. Σάρπινγκ, που προήδρευε του ΕΣΚ από το 1995. Πρόκειται για σημαντική εκλογή, αφ' ενός γιατί το βρετανικό Εργατικό Κόμμα προεδρεύει πλέον της ηπειρωτικής σοσιαλδημοκρατίας, όταν τα «αδελφά» κόμματα αντιμετωπίζουν κρίσιμες εκλογικές αναμετρήσεις, σε μια βδομάδα στην Ιταλία, σ' ένα μήνα στη Βρετανία και σ' ένα χρόνο στη Γαλλία, και, αφ' ετέρου, γιατί το κόμμα του Τ. Μπλερ, το «νέο» Εργατικό Κόμμα, έχει απορρίψει εδώ και καιρό την «παραδοσιακή» διάκριση «Δεξιά-Αριστερά» ασκώντας νεοφιλελεύθερη πολιτική με σημαντικές παλαιο-δεξιές αποχρώσεις.

Ο Ρ. Κουκ ανέλαβε την προεδρία του ΕΣΚ δηλώνοντας ότι «το δίδαγμα των Βρετανών Εργατικών για την Ευρώπη είναι ότι η σοσιαλδημοκρατία πρέπει να γίνει πλειοψηφικό ρεύμα, διαχειριζόμενη την οικονομία πιο αξιόπιστα από τη Δεξιά, βασισμένη όχι πλέον στην αναδιανομή του πλούτου αλλά στη δημιουργία του πλούτου της κοινωνίας».

Η εκλογή και οι δηλώσεις του Ρ. Κουκ αποτέλεσαν σαφή ένδειξη ότι το σύνολο της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας μετατοπίζεται πλέον και ιδεολογικά προς το χώρο της (...) παραδοσιακής Δεξιάς. Οπως δήλωσε με περηφάνια ο ίδιος ο Ρ. Κουκ, «ήμασταν το κόμμα των μη προνομιούχων κοινωνικών μειονοτήτων, αλλά τώρα έχουμε γίνει το κόμμα των πλειοψηφιών, που εργάζονται σκληρά, πληρώνουν τους φόρους και αισθάνονται τιμωρημένοι από τα προνόμια των ολίγων στην κορυφή της κοινωνικής πυραμίδας».

Η επίσημη δεξιά στροφή του ΕΣΚ δεν αφορά μόνο στην πολιτική οικονομία. Χτυπώντας το καμπανάκι του «δεξιού εθνικισμού» και αλληθωρίζοντας προς τις ΗΠΑ, ο νέος πρόεδρος του ΕΣΚ δήλωσε ότι «εμείς οι σοσιαλδημοκράτες καταλαβαίνουμε καλύτερα τη "νεοτερικότητα" και τη σημασία της διεθνούς συνεργασίας», επαναλαμβάνοντας, και στην τωρινή φάση, την παραδοσιακή φιλοατλαντική πίστη της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας.

Πιο μπερδεμένη παρουσιάζεται η κατάσταση όσον αφορά στις απόψεις του ΕΣΚ για το «μέλλον της Ευρώπης», όπου η προώθηση ξεχωριστών συμφερόντων εκ μέρους των ευρωπαϊκών μεγάλων δυνάμεων, ιδιαίτερα της Γερμανίας, συγκρούεται με τα ιδεολογήματα της πολιτικής διαχείρισης και τα «πολυ-πολιτισμικά» φληναφήματα της «παγκοσμιοποίησης».

Η γερμανική πρόταση για «ομοσπονδιοποίηση» της ΕΕ υπό γερμανική ηγεμονία (η σημερινή Κομισιόν αναλαμβάνει «κυβερνητικά» καθήκοντα, το σημερινό Συμβούλιο Υπουργών και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συνιστούν τα δύο Σώματα μελλοντικής «ευρωπαϊκής» Βουλής) δεν ήταν στην ημερήσια διάταξη του συνεδρίου, όπως δήλωσε ο Ρ. Κουκ, αφού το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Νίκαιας (Δεκέμβρης 2000) παραπέμπει για το 2004 τη νέα Διάσκεψη για την «ολοκλήρωση» της πολιτικής μεταρρύθμισης της ΕΕ.

Οπωσδήποτε όμως πρόκειται για ένα από τα βασικά ζητήματα που απασχολούν ήδη την ΕΕ, και είναι χαρακτηριστικό ότι οι προτάσεις του Γερμανού καγκελάριου, Γκ. Σρέντερ, έχουν διχάσει τους σοσιαλδημοκράτες, ενώ τις επικροτούν διάφοροι χριστιανοδημοκράτες και Ευρωπαίοι «συντηρητικοί», όπως οι κυβερνήσεις του Βελγίου και του Λουξεμβούργου.

Ο Ρ. Κουκ δήλωσε ότι οι Βρετανοί Εργατικοί δεν πρόκειται να αποδεχτούν «μη δημοκρατικές» επεμβάσεις «σε θέματα Αμυνας και Ασφάλειας που μπορεί να αντιμετωπιστούν μόνο με τη διακυβερνητική μέθοδο», αντίθετα με την «κοινή αγορά», η οποία «λειτουργεί καλύτερα με την κοινοτική μέθοδο». Το Λονδίνο αντιπροτείνει το δεύτερο Σώμα της μελλοντικής «ευρωπαϊκής Βουλής» να αποτελείται από εκπροσώπους των «εθνικών» Κοινοβουλίων. Το Παρίσι σιωπά επίμονα και ο Πρόεδρος Ζακ Σιράκ επανέλαβε και μετά το συνέδριο του ΕΣΚ στο Βερολίνο ότι η Γαλλία δε συζητά παρά μόνο «ένα ευρωπαϊκό Σύνταγμα για μια ομοσπονδία κρατών-εθνών», ενώ η σοσιαλιστική κυβέρνηση Λ. Ζοσπέν «θα εκφραστεί μελλοντικά». Μόνο ο Γάλλος υπουργός Εσωτερικών, Ζ. Π. Σεβενεμάν, κάνει λόγο για ανασύσταση «μιας γερμανικής Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας».