ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 1 Σεπτέμβρη 1996
Σελ. /48
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Ο άγνωστος Τσάπλιν

Αναρωτιέται κανείς: είναι άραγε σωστό να απομυθοποιείται ένας μύθος; Είναι σωστό να μπαίνουν όλοι στα ιδιωτικά μυστικά της ζωής ενός ιερού τέρατος; Τι ενδιαφέρει το κοινό; Οι πιθανές αδυναμίες ενός μεγάλου καλλιτέχνη, οι λόγοι που τον έσπρωξαν να πάρει την τάδε απόφαση ή να μην πάρει κάποια άλλη; Αν κάποια στιγμή της ζωής είχε αδυναμία σε μικρότερες γυναίκες ή αν αδιαφορούσε παντελώς για τον εαυτό του; Εκείνο που ενδιαφέρει να μάθει ο κόσμος είναι το έργο ενός καλλιτέχνη και όχι η προσωπική του ζωή. Αλλωστε, το έργο καθρεφτίζει και τον ίδιο. Κατά τη γνώμη μας η απομυθοποίηση δε χρειάζεται, όπως άλλωστε δε χρειάζονται και οι ίδιοι οι μύθοι. Ενας κινηματογραφικός μύθος, αλλά και μια πραγματικότητα που σημάδεψε με την παρουσία του την 7η Τέχνη είναι και ο Τσάρλι Τσάπλιν, ο αγαπημένος μας Σαρλό, το εξαιρετικό, χαριτωμένο μας αλητάκι... Το αλητάκι, που συνάρπαζε και συναρπάζει ακόμη το κοινό, που αφήνει άναυδους τους κριτικούς με το σπάνιο και πολύπλευρο ταλέντο του στη σκηνοθεσία, την υποκριτική και τη μουσική σύνθεση. Ο άνθρωπος που άφησε πίσω του ταινίες που θεωρούνται κλασικά αριστουργήματα και συνεχίζουν να μαγεύουν μικρούς και μεγάλους. Αν κάποιος από μας θέλει να μάθει τι κρυβόταν πίσω από τα καλοκάγαθα μάτια του, από το θλιμμένο και αθώο βλέμμα του, αν κάνεις θέλει και επιμένει να ξέρει λεπτομέρειες για τον καθημερινό Τσάπλιν και για τη μέθοδο που χρησιμοποιούσε όταν γύριζε μια ταινία, ή άλλες μικρές ανθρώπινες, όμως, αδυναμίες, τότε ας μη χάσει τις τρεις εκπομπές της ΕΤ-2 στις 20.00, που ξεκινάνε την Τετάρτη με τίτλο: "Ο άγνωστος Τσάπλιν". Παρόλο, που ο ίδιος ο μεγάλος σκηνοθέτης και ηθοποιός έχει δώσει εντολή να καταστραφεί ό,τι υλικό υπήρχε που θα μπορούσε να τον εκθέσει στα μάτια του κοινού, η γυναίκα του έδωσε στους σκηνοθέτες της σειράς το προνόμιο να έχουν πρόσβαση στο προσωπικό της αρχείο, όπου οι δύο δημιουργοί ανακάλυψαν εκατοντάδες μέτρα κινηματογραφικών ταινιών, που πότε δεν είδαν το φως της δημοσιότητας.

Από τις τρεις εκπομπές της ΕΤ-2 παρουσιάζεται ένα σπάνιο αρχειακό υλικό από τη ζωή του Τσάπλιν και ακούγονται συνεντεύξεις με πρωταγωνίστριές του, ενώ διαπιστώνεται ότι τα δυο αριστουργήματά του της δεκαετίας του '30, "Τα φώτα της πόλης" και οι "Μοντέρνοι καιροί",δημιουργήθηκαν για την προσωπική του διασκέδαση. Και εδώ μπαίνει ένα ερώτημα: είναι, τάχα, κάτι τέτοιο απομυθοποίηση ή συντήρηση ενός μύθου; Για χρόνια ολόκληρα συλλέκτες και ιστορικοί είχαν μια μόνον επιθυμία. Να ανακαλύψουν και να συλλέξουν κάποια στοιχεία άγνωστα μέχρι τώρα για την κρυφή ζωή του Τσάρλι Τσάπλιν. Και τώρα που το όνειρο έγινε πραγματικότητα, ας δούμε αν κάποιες αδυναμίες ενός δυνατού και μεγάλου άνδρα, είναι ικανές να θαμπώσουν τη λάμψη του, να μειώσουν την αξία του, να ελαττώσουν τη μαγεία που εξέπεμπε. Η σκηνοθεσία είναι των: Κέβιν Μπράουνσολου και Ντέβιντ Γκιλ.


ΑΪΖΕΝΣΤΑΙΝ
Ο ποιητής του κινηματογράφου

Αντε, καλό μήνα να 'χουμε. Και θα έχουμε. Γιατί όχι. Η θετική σκέψη βοηθά πολύ και μερικοί υποστηρίζουν ότι επηρεάζει - ασφαλώς θετικά - τα γεγονότα. Πρώτη έχει ο μήνας, που σηματοδοτεί το τέλος των διακοπών, της ξεκούρασης, της ανεμελιάς αλλά ταυτόχρονα και την "ολική επαναφορά" στα καθημερινά και στην ένταση της κούρσας των εκλογών. Αν έχουμε αρχίσει ήδη να κουραζόμαστε λιγάκι κι αν επιθυμούμε για λίγο, έτσι, μόνο για δυο ώρες, να ξεχαστούμε, τότε, "ο Αλέξανδρος Νιέφσκι" του Σεργκέι Αϊζενστάιν, μας περιμένει στην ΕΤ-1 στις 00.20. Η αριστουργηματική ταινία του μεγάλου Σοβιετικού σκηνοθέτη, που γυρίστηκε στα 1938, θα μας ταξιδέψει στη Ρωσία του 13ου αιώνα και θα μας δείξει πώς, μόλις οι χωρικοί απαλλάσσονται από του Μογγόλους, αντιμετωπίζουν ένα νέο εισβολέα: τους Τεύτονες ιππότες. Τότε ο λαός καλεί τον πρίγκιπα Αλέξανδρο, που έχει αποσυρθεί στο βιβάριό του για να ξαναδώσει κουράγιο στους Ρώσους και να κατορθώσει να συγκεντρώσει τη στρατιά του στην παγωμένη λίμνη Τσουνσκ.

Ο Σεργκέι Αϊζενστάιν είναι ο σημαντικότερος Σοβιετικός σκηνοθέτης και θεωρείται ως ένας από τους μεγαλύτερους θεωρητικούς του παγκόσμιου κινηματογράφου. Σπούδασε πολιτικός μηχανικός, ακολουθώντας έτσι το επάγγελμα του ευκατάστατου πατέρα του. Οταν απαλλάχτηκε οριστικά από την πατρική κηδεμονία, αναγνώρισε ότι η επανάσταση του πρόσφερε το πιο πολύτιμο αγαθό.: τον έκανε καλλιτέχνη. Το 1920, συμμετείχε ενεργά ως σκηνογράφος και αργότερα σαν σκηνοθέτης στο πρώτο Εργατικό Θέατρο της Προλεταριακής Κουλτούρας. Ο Αϊζενστάιν γνώρισε για πρώτη φορά την παγκόσμια αναγνώριση σε ηλικία 28 χρόνων με την ταινία του "Θωρηκτό Ποτέμκιν". Το 1929 έκανε μια θριαμβευτική περιοδεία στην Ευρώπη και μετά στην Αμερική, όπου διαπραγματεύτηκε την παραγωγή της ταινίας "Αμερικανική τραγωδία" βασισμένη στο μυθιστόρημα του Τεοντόρ Ντράιζερ. Το σχέδιο ναυάγησε και ο Αϊζενστάιν πήγε στο Μεξικό, όπου γύρισε 70 χιλιάδες μέτρα φιλμ, προσπαθώντας να τις ενσωματώσει στην ταινία: "Κε βίβα Μέξικο". Τα δυο τελευταία χρόνια της ζωής του ο Αϊζενστάιν, σχεδίασε μια ταινία με θέμα τον Αλέξανδρο Πούσκιν, με τίτλο "Ο έρωτας του ποιητή",που σκόπευε να τη γυρίσει ολόκληρη έγχρωμη. Τέλος, οργάνωσε το Τμήμα της Ιστορίας του Σοβιετικού Κινηματογράφου στην Ακαδημία Τεχνών της ΕΣΣΔ. Πέθανε από έμφραγμα, που τον βρήκε σε ώρα δουλιάς στο σπίτι του, ενώ μόλις είχε προλάβει να σημειώσει σ' ένα χαρτί δυο λέξεις: "Μάνα Πατρίδα". Θα πρέπει εδώ να σημειώσουμε όταν εισχώρησε στο ΛΕΦ, το αριστερό μέτωπο το 1920, είχε διατυπώσει το σύνθημα "Μέσα από την επανάσταση στην Τέχνη. Μέσα από την Τέχνη στην Επανάσταση".



Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ