Το 1996 για τους συνταξιούχους ήταν ένας χρόνος αγωνιστικών διεκδικήσεων με αιτήματα που θα κατοχυρώνουν βασικά αιτήματα των εργαζομένων και των συνταξιούχων.

Γι' αυτά μιλούν στο "Ρ" τα μέλη της Συντονιστικής Επιτροπής Αγώνα των συνταξιούχων (ΣΕΑ) Δ. Μαυροδόγλου (ΙΚΑ), Χρ. Τριάντης (ΤΕΒΕ) και Δ. Κούστας (ΤΣΑ).

Δ. Μαυροδόγλου: Το 1996 ήταν ένας χρόνος έντονων αγωνιστικών κινητοποιήσεων. Οι συνταξιούχοι πραγματοποίησαν έξι κινητοποιήσεις, οι δύο απ' αυτές ήταν με τη ΓΣΕΕ. Στη μία που έγινε το Μάη καταλάβαμε το υπουργείο Οικονομικών για πέντε ώρες. Συναντηθήκαμε τρεις φορές με τον πρωθυπουργό και περισσότερες με τους αρμόδιους υπουργούς. Δηλαδή σπάσαμε ρεκόρ διαλόγου. Το αποτέλεσμα αυτών των κινητοποιήσεων και του διαλόγου είναι ότι κατ' αρχήν η κυβέρνηση αναγνωρίζει ότι έχουμε δίκιο. Δεύτερον, συγκροτήθηκε η επιτροπή του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας που θα μελετούσε το θέμα των χαμηλοσυνταξιούχων. Τελικά, αποχωρήσαμε απ' αυτή την επιτροπή, την καταγγείλαμε ότι δεν επρόκειτο να αντιμετωπίσει στο σύνολο τα προβλήματα των συνταξιούχων και δεν πέσαμε έξω. Αποδείχτηκε αυτό από τις προϋποθέσεις που έβαλε μετά για την καταβολή των ΕΚΑΣ και το πήρε ο ένας στους τέσσερις. Βέβαια, ακόμα κι αυτό το επίδομα είναι αποτέλεσμα των αγώνων μας.

Στις συναντήσεις που είχαμε, ο μεν πρωθυπουργός είπε ότι είμαστε στην ΕΕ, έχουμε μπροστά μας το πρόγραμμα "σύγκλισης", το Μάαστριχτ και η οικονομία δεν αντέχει για περισσότερες παροχές. Ο δε υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων μας είπε ότι, αν δεν πιάσουμε τους στόχους του προγράμματος "σύγκλισης", οδηγούμαστε στην απομόνωση και το περιθώριο. Μάλιστα, μας είπε ότι οι κατώτερες συντάξεις με τη χορήγηση του επιδόματος έφτασαν στα 19 ΗΑΕ. Πρόκειται για χοντροκομμένο ψέμα. Η αλήθεια είναι ότι η κυβέρνηση έχει κάνει Ευαγγέλιό της το πρόγραμμα "σύγκλισης" και το Μάαστριχτ. Είναι κατηγορηματική: δηλώνει πως δε συζητάει την επανασύνδεση της κατώτερης σύνταξης με τα 20 ΗΑΕ ή το 80%.

Η κυβέρνηση ιδιαίτερα μετά τις εκλογές σκληραίνει τη στάση της και εφαρμόζει το γνωστό "με ψηφίσατε και θα εφαρμόσω αυτό που θέλω". Φαίνεται ότι δεν παίρνει υπόψη τους κανόνες της κοινωνίας, της ταξικής πάλης, που οι εργαζόμενοι δεν μπαίνουν σε καλούπια ώστε να σταματήσουν να αγωνίζονται. Η κυβέρνηση με την πολιτική που εφαρμόζει θα εισπράττει κοινωνικές θύελλες. Απόδειξη, οι τελευταίες αγωνιστικές κινητοποιήσεις των αγροτών. Η κοινή εμφάνιση των εργατών με τους αγρότες ήταν πρωτοφανής. Ενώθηκε στην πράξη η αγροτιά με την εργατιά.

Η κυβέρνηση να είναι βέβαιη ότι και το 1997 θα αντιμετωπίσει τέτοιες αγωνιστικές κινητοποιήσεις, διότι θα είναι χειρότερη χρονιά για τους εργαζόμενους και τους συνταξιούχους.

Η ΣΕΑ πέρασε από μία κρίση, αλλά χάρη στις προσπάθειες των ταξικών δυνάμεων ξεπεράστηκαν τα προβλήματα. Το 1997 προχωράμε ενωμένοι για την αντιμετώπιση των προβλημάτων μας. Καλούμε τη ΓΣΕΕ να εγκαταλείψει αυτό το συμβιβαστικό ρόλο, και όλη την εργατική τάξη να αγωνιστεί και να παλέψουμε μαζί γιατί τα προβλήματά μας είναι και δικά τους προβλήματα. Μαζί με την εισοδηματική πολιτική, τις αυξήσεις δηλαδή σε μισθούς και συντάξεις, πρέπει να δούμε και το φορολογικό, το ασφαλιστικό, την περίθαλψη. Εχουμε προβλήματα που θα πρέπει μαζί, εργάτες, συνταξιούχοι, να δώσουμε τη μάχη ενάντια σ' αυτή την πολιτική. Το μόνο που μπορεί να ανατρέψει αυτή την πολιτική είναι ο ενωμένος αγώνας εργατών - συνταξιούχων σε συνδυασμό με τις κινητοποιήσεις που θα έχουμε από την πλευρά των αγροτών, των εκπαιδευτικών και των εμπόρων, οι οποίοι παρότι είναι γιορτές κάνουν χαμηλό τζίρο και σκέφτονται να κάνουν νωρίτερα τις εκπτώσεις. Τους περιμένει δηλαδή μαύρη κρίση.

Αυτή η πολιτική οδηγεί στο περιθώριο τη χώρα μας και όχι η άλλη που λέει ενάντια στο Μάαστριχτ και το πρόγραμμα "σύγκλισης". Ο ενωμένος αγώνας είναι η μόνη εγγύηση για να δούμε καλύτερες μέρες.

Χρ. Τριάντης: Βιώνουμε τη χειρότερη πολιτική λιτότητας. Κανένας αγώνας δεν είναι μάταιος. Σίγουρα προωθήσαμε κάποια προβλήματα, μέσα απ' αυτούς τους αγώνες πετύχαμε κάποιες βελτιώσεις, γιατί είναι γνωστό ότι η κατεστημένη τάξη δε δίνει ούτε ψίχουλο αν δε νιώσει το τράνταγμα των αγωνιστικών κινητοποιήσεων. Η πολιτική τους έχει φτάσει σε τέτοιο σημείο που όλο και περισσότερο ένας ολόκληρος κόσμος εντάσσεται μέσα σ' αυτούς τους αγώνες, αναπτύσσει με τη μαζική του συμμετοχή πίεση στους κυβερνώντες που συνεχίζουν αυτή την πολιτική λιτότητας με αόριστο χρόνο λήξης και πιστεύουμε ακράδαντα ότι πολύ σύντομα αυτό το μέτωπο θα διευρυνθεί. Πρόσφατα, δε, κατεβήκαμε σε κοινούς αγώνες με τους εργαζόμενους. Είμαι βέβαιος ότι με ένα παλλαϊκό μέτωπο αντιμετώπισης αυτής της σκληρής πολιτικής, θα ανοίξουμε τους δρόμους για να αλλάξει και ο συσχετισμός δύναμης μέσα στο εθνικό Κοινοβούλιο και τους κοινωνικούς φορείς.

Η ενότητά μας συσφίγγεται όλο και περισσότερο ως αποτέλεσμα αυτής της συνεχιζόμενης άθλιας πολιτικής που εκφράζεται και με τον προϋπολογισμό για το 1997. Αυτή η ενότητα θα δώσει καρπούς στη δημιουργία ευρύτερου κοινωνικού μετώπου. Μοναδικός δρόμος για μας, για να αντιμετωπίσουμε τη λαίλαπα που έρχεται, της ακρίβειας, της φορομπηχτικής μηχανής, είναι ο αγώνας. Θέλουμε να πιστεύουμε ότι μέσα απ' αυτούς τους αγώνες θα φράξουμε το δρόμο σ' αυτή τη συνέχιση της πολιτικής της κυβέρνησης που γύρισε την πλάτη, όχι μόνο στους συνταξιούχους, αλλά σε όλες τις κοινωνικές ομάδες, όπως οι εργάτες, οι έμποροι, οι αγρότες, οι ναυτεργάτες που τις μέρες αυτές με τον αγώνα τους συγκλόνισαν το πανελλήνιο.

Με την τελευταία εμφάνισή μας μαζί με τους αγρότες, τους οικοδόμους, τους άνεργους, τους εργάτες και τη νεολαία, βλέπουμε να στεριώνει αυτό το παλλαϊκό μέτωπο. Η πολιτική αυτή πλήττει τους πάντες, εκτός από την οικονομική ολιγαρχία του τόπου, που κυριολεκτικά θησαυρίζει.

Δ. Κούστας: Με την πείρα που έχουμε τόσα χρόνια στους αγώνες, προβλέψαμε ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση, όχι μόνο δε θα μας δώσει, αλλά θα μας πάρει κι αυτά που είχαμε κατακτήσει. Σήμερα, το πού μας πάνε είναι ξεκαθαρισμένο. Γι αυτό μέσα στο 1996 έχουμε κάνει τόσες συγκεντρώσεις. Μάλιστα, το Μάη του 1995 έξω από το Μέγαρο Μαξίμου έδωσε εντολή η "σοσιαλιστική" κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και μας κτύπησαν, εμάς που πήγαμε για να καλυτερεύσουμε τους όρους διαβίωσής μας.

Ο στόχος μας είναι να ενώσουμε αγρότες, εργαζόμενους, υπαλλήλους, επαγγελματοβιοτέχνες, γιατί "μας πήρε και μας σήκωσε". Τα χρυσά κουτάλια που θα τρώγαμε με την ευρωπαϊκή αγορά των 350 εκατ. είναι πέρα για πέρα αποδείχτηκε μια μεγάλη απάτη.

Στην τελευταία συγκέντρωσή μας στις 10 Δεκέμβρη μάς δέχτηκε ο κ. Σημίτης. Τα ίδια πράγματα, συμπάθεια μπόλικη. Την επομένη μάς δέχτηκε ο κ. Παπαϊωάννου, που όταν του θέσαμε τα δύο βασικά αιτήματά μας, την επανασύνδεση της κατώτερης σύνταξης με τα 20 ΗΑΕ και στους υπαλλήλους του δημοσίου στο 80% του μισθού, και πως αν δεν ικανοποιηθούν δεν υποχωρούμε, μας είπε χαρακτηριστικά: "ούτε κουβέντα γι' αυτό". Μίλησε μόνο για τα ΕΚΑΣ και τόλμησε να πει ότι με τη χορήγηση των ΕΚΑΣ ικανοποιήθηκε ουσιαστικά το αίτημά μας. Ακόμη, θεωρώ ρατσιστικό το διαχωρισμό που γίνεται στους συνταξιούχος με τα ΕΚΑΣ. Υπάρχει τέτοιος δόλος και υποκρισία από τη μεριά της κυβέρνησης με στόχο να διχάσει κάθε κλάδο. Λέει "οι μισοί παίρνουν, οι άλλοι όχι".

Βρισκόμαστε στην αυγή του 1997. Ετοιμαζόμαστε στις 10 Γενάρη να κάνουμε ως ΣΕΑ την πρώτη συνάντηση, για να βρούμε νέες μορφές αγώνα. Κι έχουμε τη δυνατότητα. Θα μας βλέπουν στον ύπνο τους μέρα - νύχτα. Μέχρι να φτάσουμε στο σημείο να πάρουμε αυτά που δικαιούμαστε. Γιατί τόσα χρόνια πληρώναμε τις ασφαλιστικές μας υποχρεώσεις. Πληρώναμε για καλή σύνταξη, περίθαλψη και το σύνθημά μας "δώστε πίσω τα κλεμμένα" δεν το λέμε τυχαία. Χρόνια ολόκληρα μας ανάγκαζαν οι κυβερνήσεις να τα καταθέτουμε με 3% επιτόκιο στην Τράπεζα της Ελλάδας κι αυτοί τα έδιναν στους βιομηχάνους.

Ο συνταξιουχικός αγώνας προχωράει. Τόλμησαν κάποιοι καλοθελητές - όπως με τους αγρότες - να βάλουν χέρι για να διαλύσουν τη ΣΕΑ. Δεν τα κατάφεραν.Το 1997 μας βρίσκει ενωμένους, αλλά έχουμε και την παρακαταθήκη της τελευταίας πανελλαδικής συγκέντρωσης που ήταν μαζί μας η ΓΣΕΕ και η ΑΔΕΔΥ. Βέβαια, και οι συνταξιούχοι πήραν μέρος στην υποδοχή των αγροτών στις 19 Δεκέμβρη. Οσο για τους φορτηγατζήδες, ευτυχώς που κατάλαβαν τι έκαναν έστω και την τελευταία στιγμή και δεν έκλεισαν, όπως είχαν πει, τους δρόμους για να εμποδίσουν τους αγρότες να έρθουν στην Αθήνα. Γιατί κι αυτοί ετοιμάζονται για απεργία τώρα. Υπάρχουν οδηγίες της ΕΟΚ που τους διαλύουν. Πρέπει να το καταλάβουν όλοι, ο αγώνας είναι μονόδρομος. Κάθε αγώνας που γίνεται έχει και τα ανάλογα οφέλη.

Το βασικό αίτημα των συνταξιούχων είναι η επανασύνδεση των κατώτερων συντάξεων του ΙΚΑ με τα 20 ημερομίσθια του ανειδίκευτου εργάτη (ΗΑΕ) και να ισχύσει η ανάλογη ρύθμιση για τα υπόλοιπα ταμεία.

Για τους συνταξιούχους του ΤΕΒΕ, του ΤΣΑ και του ΝΑΤ η κατώτερη σύνταξη να διαμορφωθεί στο 80% του μισθού που προκύπτει απ' την Εθνική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας και για τους συνταξιούχους του Δημοσίου, των Τραπεζών και των ΔΕΚΟ με το 80% του μισθού. Η δαπάνη να καλυφθεί από τον κρατικό προϋπολογισμό και να σταματήσει η επιδοματική πολιτική (ΕΚΑΣ).

Τα άλλα αιτήματα των συνταξιούχων είναι:

• Το κράτος να εγγυηθεί την απρόσκοπτη καταβολή των συντάξεων και αυτό γιατί καταληστεύτηκαν τα αποθεματικά των Ασφαλιστικών Ταμείων. Το κράτος οφείλει να καταβάλει το ΕΚΑΣ στα Ταμεία.
• Αύξηση της επιχορήγησης των Ασφαλιστικών Ταμείων από τον προϋπολογισμό για το 1997 και εξασφάλιση του κοινωνικού πόρου.
• Ουσιαστικές αυξήσεις στις συντάξεις, ώστε να καλύπτεται ο τιμάριθμος.
• Κατάργηση των αντιασφαλιστικών διατάξεων των τριών νόμων της ΝΔ 1902/90, 1976/91, 2084/92.
• Ανακοστολόγηση των φαρμάκων από μηδενική βάση και μείωση της συμμετοχής των συνταξιούχων από 25% σε 10%. Ακόμη, να μην εφαρμοστεί η "λίστα" γιατί υποβαθμίζει τη φαρμακευτική περίθαλψη.
• Οχι στην ενοποίηση των Ταμείων, αν δεν εξασφαλιστεί η βελτίωση των παροχών.
• Να μην ενταχθεί ο ΟΓΑ στο ΙΚΑ, αν δε ληφθούν μέτρα. Διαφορετικά θα μεγαλώσουν οι "ουρές" και οι λίστες αναμονής.
• Να σταματήσει η άγρια φορολογία των συντάξεων με το νόμο 1084/92. Το αφορολόγητο εισόδημα να ανέλθει στις 2.000.000 δραχμές και να τιμαριθμοποιηθεί η φορολογική κλίμακα.
• Να μην περικοπούν από τον προϋπολογισμό για το 1997 οι συντάξεις των αντιστασιακών και των πολυτέκνων.

Ρεκόρ συναντήσεων με τον πρωθυπουργό και τους αρμόδιους υπουργούς "έσπασαν" το 1996 οι συνταξιούχοι.

Το μόνο που αποκόμισαν από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ ήταν τα Επιδόματα Κοινωνικής Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΚΑΣ), το κόστος των οποίων για το 1996 μεταφέρθηκε στα Ασφαλιστικά Ταμεία. Ομως κι αυτά τα επιπλέον χρήματα είναι αποτέλεσμα των αγώνων των συνταξιούχων.

Η Συντονιστική Επιτροπή Αγώνα (ΣΕΑ) των Συνταξιούχων, που συγκροτήθηκε τον Απρίλη του 1994 και εκπροσωπεί 1.300.000 συνταξιούχους του ΙΚΑ, του ΤΕΒΕ, του ΤΣΑ, του ΝΑΤ, του ΟΣΕ, του ΟΤΕ, των ΕΛΤΑ, της ΔΕΗ, του Δημόσιου και των Τραπεζών, έχει οργανώσει μεγαλειώδεις κινητοποιήσεις.

Η ΣΕΑ υπήρξε - πέρα από επιμέρους ενστάσεις - ο οργανωτής μεγάλων συγκεντρώσεων. Εγιναν έξι συγκεντρώσεις σε όλη τη χώρα, εκ των οποίων η μία ήταν πανελλαδική συγκέντρωση στην Αθήνα, στις 23.5.1996.

Μετά τη συγκέντρωση στην Αθήνα και πορεία προς το υπουργείο Οικονομικών, έκαναν κατάληψη στο υπουργείο, επειδή οι υπουργοί Γ. Παπαντωνίου και Αλ. Παπαδόπουλος αρνήθηκαν να πάνε στο υπουργείο για να συναντηθούν μαζί τους. Ακόμη, είχε προγραμματιστεί για τις 10.12.1996 πανελλαδικό συλλαλητήριο, το οποίο μετατράπηκε σε περιφερειακές συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας, λόγω των κινητοποιήσεων των αγροτών. Οι συνταξιούχοι έδειξαν για μια ακόμη φορά ότι σέβονται τους αγώνες των άλλων κοινωνικών ομάδων. Μετά τη συγκέντρωση που έγινε στην Αθήνα, ακολούθησε πορεία προς τη Βουλή, όπου συναντήθηκαν με τον πρωθυπουργό Κ. Σημίτη.Μάλιστα, ο πρωθυπουργός για να τους δεχτεί διέκοψε το Υπουργικό Συμβούλιο. Κι αυτή τη φορά, όμως, ο θησαυρός ήταν άνθρακες. Ο πρωθυπουργός είδε με συμπάθεια τα αιτήματά τους και τους παρέπεμψε στον υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων Μ. Παπαϊωάννου.

Οι συνταξιούχοι συναντήθηκαν άλλες δύο φορές με τον Κ. Σημίτη (13.3.1996 και 24.5.1996). Ακόμη συναντήθηκαν με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κ. Στεφανόπουλο,τον πρόεδρο της Βουλής Απ. Κακλαμάνη,καθώς με αρχηγούς κομμάτων. Είδαν την ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Αλ. Παπαρήγα,τον αρχηγό της ΝΔ Μ. Εβερτ,τον αρχηγό της Πολιτικής Ανοιξης Αντ. Σαμαρά,τον αρχηγό του Συνασπισμού Ν. Κωνσταντόπουλο) και τον πρόεδρο του ΔΗΚΚΙ Δ. Τσοβόλα.

Είχαν πολλές συναντήσεις και με υπουργούς "πρώτης γραμμής". Συναντήθηκαν με τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας Γ. Παπαντωνίου,τον πρώην υπουργό Οικονομικών Αλ. Παπαδόπουλο και τελευταία - στις 11.12.1996 - με τον υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων Μ. Παπαϊωάννου,ο οποίος τους ξεκαθάρισε ότι δεν πρόκειται να τους δώσει ούτε ένα ημερομίσθιο του ανειδίκευτου εργάτη. Ακόμη, αντιπροσωπεία της Ομοσπονδίας Συνταξιούχων ΤΕΒΕ συναντήθηκε με τον πρώην υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων Ε. Γιαννόπουλο.

1. Δ. Μαυροδόγλου

2. Χρ. Τριάντης

3. Δ. Κούστας

Οι συνταξιούχοι με τις κινητοποιήσεις τους συγκλόνισαν το πανελλήνιο

"Εδώ και τώρα τα 20 ημερομίσθια" ήταν και είναι το σύνθημα των συνταξιούχων