Στις Βρυξέλλες, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Χαβιέρ Σολάνα, εξέφρασε την ικανοποίησή του για την παραίτηση του Κάρατζιτς από το δημόσιο βία, αλλά τόνισε ότι η "κατάλληλη θέση" γι' αυτόν εξακολουθεί να είναι το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. "Η δικαιοσύνη πρέπει να αποδοθεί", τόνισε και πρόσθεσε ότι είναι τώρα ανοιχτός ο δρόμος για "ελεύθερες και δίκαιες" εκλογές στις 14 του Σεπτέμβρη.

Το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωσε ότι θεωρεί την παραίτηση του Κάρατζιτς ως "ένα βήμα μπροστά", αλλά θα πρέπει να δικαστεί για εγκλήματα πολέμου. Ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Νίκολας Μπερνς, είπε στους δημοσιογράφους ότι η συμφωνία αυτή "δεν είναι πλήρως ικανοποιητική", μιας και ο υπουργός Εξωτερικών, Ουόρεν Κρίστοφερ, "πιστεύει ότι αυτό είναι μια δουλιά που δεν έχει τελειώσει, ότι η πίεση θα πρέπει να διατηρηθεί στον Κάρατζιτς και ότι στόχος παραμένει το ότι θα πρέπει να καταλήξει στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης".

Η Βρετανία εξέφρασε χτες την ικανοποίησή της για την παραίτηση του ηγέτη των Σερβοβόσνιων. Ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών, Μάλκολμ Ρίφκιντ, σε δήλωσή του εξέφρασε την ικανοποίησή του για την είδηση και συγχάρηκε τον Χόλμπρουκ "για τις προσπάθειές του", ενώ πρόσθεσε ότι "είναι ένα περαιτέρω βήμα για την ειρηνευτική διαδικασία και τις εκλογές στη Βοσνία το Σεπτέμβρη".

Στη Μόσχα, το πρακτορείο "Ιντερφαξ" μετέδωσε ανακοίνωση του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, στην οποία απλώς επισημαίνεται η παραίτηση από τον δημόσιο βίο του Κάρατζιτς.

Παράλληλα, στη Βόννη, ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών, Κλάους Κίνκελ, χαρακτήρισε την παραίτηση σημαντικό βήμα για τη σταθεροποίηση της κατάστασης στη Βοσνία. "Τώρα ο Κάρατζιτς πρέπει να αποσυρθεί χωρίς καθυστέρηση από την πολιτική. Δε θα του επιτραπεί να κυβερνήσει έμμεσα μέσω τρίτων. Οσο ο Κάρατζιτς παραμένει στο πηδάλιο, στο Πάλε, είναι αδύνατο να πραγματοποιηθούν δίκαιες εκλογές στη Βοσνία. Το επόμενο βήμα θα είναι ο Κάρατζιτς να εμφανιστεί ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης για την εκδίκαση εγκλημάτων πολέμου", τόνισε ο Κίνκελ.

Τέλος, η γαλλική κυβέρνηση, με χτεσινή ανακοίνωση του εκπροσώπου του υπουργείου Εξωτερικών, εξέφρασε την ικανοποίησή της για την αποχώρηση του Κάρατζιτς. Ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών, Ερβέ ντε Σαρέτ, είχε "πολλές φορές κάνει έκκληση για την αποχώρηση από την προεδρία της Σερβικής Δημοκρατίας του Κάρατζιτς, επειδή η παραμονή του ήταν αντίθετη με τις συμφωνίες του Παρισιού", πρόσθεσε ο εκπρόσωπος του υπουργείου, Ζακ Ριμελάρ.

Με ψήφισμά του, την Πέμπτη, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τονίζει ότι η υποστήριξη που εξακολουθούν να έχουν οι δύο Σερβοβόσνιοι ηγέτες δε θα πρέπει να αποτρέψει τα συμβαλλόμενα μέρη της Συμφωνίας του Ντέιτον από την απόφασή τους να συλλάβουν, να δικάσουν και να καταδικάσουν αυτά τα άτομα. Παράλληλα, καλεί τους διοικητές των δυνάμεων της πολυεθνικής δύναμης IFOR να εκπονήσουν ένα αξιόπιστο και άμεσο σχέδιο δράσης για τη σύλληψή τους. Καταλήγοντας, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, υπενθυμίζει τους κινδύνους που συνεπάγεται μια τέτοια δράση και καλεί συνεπώς την ΕΕ, το ΝΑΤΟ και τον ΟΑΣΕ να παραχωρήσουν στην επιχείρηση αυτή άμεση πολιτική και υλική υποστήριξη.

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Δημήτρης Ρέππας, όταν ρωτήθηκε από δημοσιογράφους πώς σχολιάζει η κυβέρνηση τη δήλωση αποχώρησης του Κάρατζιτς από την πολιτική ζωή της χώρας του, δήλωσε - δίνοντας άλλη μια απόδειξη της συμπαράταξης της ελληνικής κυβέρνησης με τα σχέδια των ιμπεριαλιστών - ότι "ο Κάρατζιτς είναι ένας σημαντικός παράγοντας για το λαό του". Πρόσθεσε επίσης ότι "αυτό το οποίο αποφάσισε οφείλεται σε λόγους που εκείνος γνωρίζει. Με τις προτεραιότητες και τις ιεραρχήσεις που εκείνος κάνει, θεώρησε πως η επιλογή αυτή είναι η επιλογή που έπρεπε να κάνει. Δεν έχουμε να κάνουμε κανένα σχόλιο. Το σχόλιο το δικό μας, για τέτοιες περιπτώσεις, είναι ένα γενικό σχόλιο: Οτι οποιαδήποτε κίνηση συμβάλλει στο να υπάρχει ειρήνη, σταθερότητα και ασφάλεια σε μια περιοχή, μας βρίσκει απολύτως σύμφωνους".

ΒΕΛΙΓΡΑΔΙ.-

Συνεχίζονται, αλλά και δυναμώνουν, οι απροκάλυπτες παρεμβάσεις του ΝΑΤΟ και των Δυτικών στην πολιτική ζωή της Βοσνίας, παραβιάζοντας τα στοιχειώδη δημοκρατικά δικαιώματα, όπως είναι οι εκλογές, αλλά και ανακηρύσσοντας τον εαυτό τους ηγεμόνα της περιοχής.

Ετσι, ο Αμερικανός απεσταλμένος, Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ, ανακοίνωσε χτες το πρωί ότι ο ηγέτης των Σέρβων της Βοσνίας, Ράντοβαν Κάρατζιτς, παραιτήθηκε από όλα τα δημόσια αξιώματα που κατείχε, ανοίγοντας έτσι το δρόμο για τη διεξαγωγή των πρώτων μεταπολεμικών εκλογών στη Βοσνία. Ο Χόλμπρουκ έκανε την αποκάλυψη αυτή κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής συνέντευξής του στο αμερικανικό τηλεοπτικό δίκτυο CNN.

Συμφωνώντας με την παραίτησή του, ο Κάρατζιτς "ήξερε πως υπογράφει το τέλος της πολιτικής του καριέρας", υποστήριξε ο Αμερικανός απεσταλμένος στους δημοσιογράφους μετά το τέλος των ολονύκτιων διαβουλεύσεων.

Η συμφωνία υπογράφτηκε από τον Κάρατζιτς, την Μπιλιάνα Πλάβσιτς, τον πρόεδρο του σερβικού Κοινοβουλίου της Βοσνίας, Μομτσίλο Κράισνικ, τον υπουργό Εξωτερικών της σερβικής Δημοκρατίας Αλέκσα Μπούχα, παρουσία του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς και του υπουργού Εξωτερικών της Γιουγκοσλαβίας, Μίλαν Μιλουτίνοβιτς.

Το κείμενο της συμφωνίας έχει ως εξής:

"Οι υπογράφοντες επαναλαμβάνουν τη δέσμευσή τους για το σεβασμό του γενικού πλαισίου της ειρηνευτικής Συμφωνίας του Ντέιτον και των παραρτημάτων της, που συζητήθηκαν στο Ντέιτον και υπογράφτηκαν στο Παρίσι στις 14 Δεκεμβρίου 1995, και δηλώνουν ό,τι ακολουθεί:

- Από τις 19 Ιουλίου 1996, η δρ. Μπιλιάνα Πλάβσιτς θα εκτελεί χρέη Προέδρου της Σερβικής Δημοκρατίας μέχρι τη διεξαγωγή των εκλογών στις 14 Σεπτεμβρίου 1996, όπως προβλέπεται από τις ειρηνευτικές συμφωνίες του Ντέιτον, και την εκλογή του νέου προέδρου. Κατά συνέπεια, στις 19 Ιουλίου 1996, ο δρ. Ράντοβαν Κάρατζιτς εγκαταλείπει την προεδρία της Σερβικής Δημοκρατίας και όλες τις εξουσίες που απορρέουν από αυτήν.

- Ο δρ. Κάρατζιτς δηλώνει ότι αποχωρεί αμέσως και οριστικώς από κάθε πολιτική δραστηριότητα. Δε θα εμφανιστεί δημοσίως, ούτε στο ραδιόφωνο και την τηλεόραση ή οποιοδήποτε άλλο μέσο ενημέρωσης, ούτε θα συμμετάσχει με οποιονδήποτε τρόπο στις εκλογές.

- Στις 19 Ιουλίου 1996, ο δρ. Κάρατζιτς εγκαταλείπει τη θέση του προέδρου του Σερβικού Δημοκρατικού Κόμματος (SDS) και όλα τα αξιώματα, οι εξουσίες και οι ευθύνες του προέδρου του κόμματος θα παγώσουν μέχρι το SDS να επιλέξει νέο πρόεδρο. Αυτές οι εξουσίες και τα καθήκοντα θα ασκούνται (προσωρινά) από τον καθηγητή Μπούχα".

Ο Μπούχα και η Πλάβσιτς ήταν μέλη της ηγεσίας των Σέρβων της Βοσνίας κατά τη διάρκεια του πολέμου. Πίσω απ' αυτούς, έρχεται ο πρόεδρος του σερβικού Κοινοβουλίου της Βοσνίας, Μομτσίλο Κράισνικ, επικεφαλής της σερβικής πλευράς της Βοσνίας στις διαπραγματεύσεις με τους Δυτικούς διαπραγματευτές για το μέλλον του Κάρατζιτς.

"Ο Κάρατζιτς γνωρίζει ότι μπορεί να στηρίζεται στον Μπούχα. Υπήρξε πάντοτε πολύ πιστός", δήλωσε πηγή της ηγεσίας της σερβικής κοινότητας στο Πάλε.

Μετά την ανακοίνωση της παραίτησης του Κάρατζιτς από την πολιτική σκηνή, ο επικεφαλής της αποστολής του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ), Ρόμπερτ Φρόγουικ, συναντήθηκε με την Μπιλιάνα Πλάβσιτς, όμως δεν υπάρχουν πληροφορίες για το περιεχόμενο των συνομιλιών τους.

Τόσο η τοπική τηλεόραση, όσο και ο ραδιοφωνικός σταθμός του Πάλε, επικαλούμενα ανακοίνωση του πρακτορείου των Σέρβων της Βοσνίας "SRNA" από το Βελιγράδι, ανέφεραν ότι ο Αμερικανός απεσταλμένος Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ "δήλωσε" πως ο "πρόεδρος Κάρατζιτς αποσύρθηκε οριστικά από την πολιτική ζωή".

Ομως, το πρακτορείο "SRNA", επικαλούμενο "γιουγκοσλαβικές διπλωματικές πηγές" στο Βελιγράδι, υποστήριξε ότι ο Κάρατζιτς δεν εγκατέλειψε το αξίωμα του προέδρου του Σερβικού Δημοκρατικού Κόμματος, αλλά απλά "παγώνουν" τα καθήκοντά του και ότι ο υπουργός Εξωτερικών Αλέκσα Μπούχα θα είναι "προσωρινός πρόεδρος του κόμματος".

***

***

***

Ν. ΗΛΙΑΔΗΣ - ΗΛΙΟΥΔΗΣ

Για πρώτη φορά σχολίασε, χτες, ο Κουβανός ηγέτης Φιντέλ Κάστρο την απόφαση του Αμερικανού Προέδρου, Μπιλ Κλίντον, να εντείνει τον οικονομικό αποκλεισμό της χώρας του με την εφαρμογή του νόμου "Χελμς - Μπάρτον". Ο Κάστρο, μιλώντας σε Ισπανούς δημοσιογράφους, κατά τη διάρκεια αποχαιρετιστήριου δείπνου προς τιμήν του ηγέτη της Ενωμένης Αριστεράς της Ισπανίας, Χούλιο Ανγκίτα, αξιολόγησε ως αμφιλεγόμενη την απόφαση του Κλίντον και αρκέστηκε να προβλέψει ότι η Κούβα και οι ΗΠΑ δε βρίσκονται πολύ μακριά από την υπογραφή μιας συμφωνίας για τους μετανάστες.