Copyright 2017 The Associated

Οσο πιο κοντά έρχεται η συμφωνία κυβέρνησης - δανειστών, τόσο μεγαλώνει ο «λογαριασμός» για το λαό

Σε αυτό το φόντο, η «επόμενη μέρα» χαρακτηρίζεται από νέο γύρο αντιλαϊκής επίθεσης, με μέτρα όπως αυτά που αφορούν στην απογείωση της φοροληστείας και στη διάλυση των ήδη καταβαλλόμενων συντάξεων, και μάλιστα σε συνδυασμό με μια σειρά αναδιαρθρώσεις που κρίνονται αναγκαίες στην προοπτική ανάκαμψης του εγχώριου κεφαλαίου. Στην πρώτη γραμμή της αντιλαϊκής επίθεσης βρίσκεται η περαιτέρω «απελευθέρωση» στην αγορά της ηλεκτρικής ενέργειας, με αιχμή την πώληση παραγωγικών μονάδων της ΔΕΗ, τα επόμενα χτυπήματα στα Εργασιακά και μια σειρά από άλλα «εκκρεμή» ζητήματα, στοχεύοντας στην άρση της «αβεβαιότητας» για την αστική τάξη και, βέβαια, στην προσέλκυση ικανής μάζας νέων κερδοφόρων επενδύσεων, καταπώς επιδιώκουν ο ΣΕΒ και τα άλλα τμήματα του κεφαλαίου.

Την ίδια ώρα, προετοιμάζονται τα πρώτα νέα εφαρμοστικά νομοσχέδια, που αναμένεται να κατατεθούν στη Βουλή από την επόμενη βδομάδα, ενώ οι «απελευθερώσεις» στην αγορά της ηλεκτρικής ενέργειας και η πώληση παραγωγικών μονάδων της ΔΕΗ ενδέχεται να περάσουν σε επόμενη φάση, αμέσως μετά το κλείσιμο της τρέχουσας αξιολόγησης, σε μια εξέλιξη που δείχνει να ευνοεί τους χειρισμούς από την πλευρά της συγκυβέρνησης, ενόψει, βέβαια, της παραπέρα κλιμάκωσης της αντιλαϊκής πολιτικής.

Η νέα συρρίκνωση στο αφορολόγητο όριο (μισθωτοί, συνταξιούχοι, αγρότες) αναμένεται στο εύρος των 5.900 ευρώ, σε μια εξέλιξη που σηματοδοτεί την επιβολή άμεσων φόρων σε λαϊκά εισοδήματα της τάξης των 420 ευρώ το μήνα.

Για παράδειγμα, σε αυτήν την περίπτωση, μισθωτός με ετήσιο εισόδημα 8.000 ευρώ (αφορολόγητο μέχρι σήμερα) θα πληρώσει φόρο ύψους 460 ευρώ. Ταυτόχρονα, διόγκωση της φοροληστείας θα υποστεί ολόκληρη η γκάμα των λαϊκών εισοδημάτων που βρίσκονται πάνω από το σημερινό αφορολόγητο (ξεκινά σήμερα στα 8.636 ευρώ), καθώς η βάση υπολογισμού θα ξεκινά από πολύ χαμηλότερα ποσά.

Επιπλέον, όπως φαίνεται, ακόμη και αυτή η οριακή μείωση που σχεδιάζεται στον συντελεστή του πρώτου κλιμακίου της φορολογικής κλίμακας (μισθωτοί, συνταξιούχοι, αγρότες) στο 20% από 22% σήμερα, θα εξεταστεί σε βάθος χρόνου, μετά τη διάλυση του αφορολόγητου και βέβαια με όρο και προϋπόθεση το ξεπέρασμα των στόχων που μπαίνουν στους κρατικούς προϋπολογισμούς της επόμενης περιόδου. Βέβαια, ακόμη και η τέτοια εξέλιξη δεν αλλοιώνει ούτε κατά κεραία το μέγεθος της φοροληστείας. Για παράδειγμα, στην περίπτωση μισθωτού ή συνταξιούχου με εισόδημα στα 8.000 ευρώ (αφορολόγητο μέχρι σήμερα) ο νέος φόρος με συντελεστή στο 20% φτάνει στα 420 ευρώ, αντί 462 ευρώ με συντελεστή στο 22%.

Θυμίζουμε πως η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, συμπληρώνοντας τους προκατόχους της, προχώρησε ήδη από πέρυσι σε μια πρώτη μείωση του αφορολόγητου ορίου και έρχεται τώρα να απογειώσει παραπέρα τη φοροληστεία σε μισθούς και συντάξεις, ενώ βέβαια ήδη έχει προχωρήσει και σε μια σειρά από τρανταχτές ανατιμήσεις στο ΦΠΑ και στα άλλα χαράτσια πάνω στη λαϊκή κατανάλωση.

Σε κάθε περίπτωση, το νέο φορο-πακέτο φτάνει στο 1% του ΑΕΠ, δηλαδή τουλάχιστον 1,8 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση. Μάλιστα, η παραπέρα συρρίκνωση του αφορολόγητου θα οδηγήσει στην επιβολή φόρων ακόμη και σε ανύπαρκτα λαϊκά εισοδήματα, μέσω των διαβόητων «αντικειμενικών κριτηρίων διαβίωσης».

Δεδομένη είναι και η καρατόμηση των ήδη καταβαλλόμενων συντάξεων, για τις οποίες η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι ...«εξακολουθεί να δίνει μάχη». Αλλες πληροφορίες αναφέρουν ότι το μέτρο θα εφαρμοστεί από το 2019 και μάλιστα ενδεχομένως με κλιμάκωση της καρατόμησης επί του συνόλου της κύριας και της επικουρικής σύνταξης. Επιπλέον, σύμφωνα με «διαρροές», γίνεται λόγος για περικοπές σε 900.000 συνταξιούχους.

Και βέβαια, είναι ολοφάνερο το γεγονός ότι οι σημερινοί συνταξιούχοι θα βρεθούν αντιμέτωποι με νέες απώλειες, τόσο από την πλευρά των ονομαστικών μειώσεων, όσο και από το σκέλος της φοροληστείας, μέσω της συρρίκνωσης του αφορολόγητου ορίου.

Σε κάθε περίπτωση, η νέα κατακρεούργηση των συντάξεων επίσης φτάνει σε 1% του ΑΕΠ, δηλαδή τουλάχιστον 1,8 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση.

Την ίδια ώρα, τα περιβόητα «αναπτυξιακά αντίβαρα», που διαφημίζει η κυβέρνηση, έχουν ως όρο και προϋπόθεση την «υπεραπόδοση» των αντιλαϊκών μέτρων και παράλληλα αποκαλύπτουν το ταξικό πρόσημο της πολιτικής που θα ξεδιπλώσουν σε όφελος και για λογαριασμό του εγχώριου κεφαλαίου.

Σε αυτό το επίπεδο, η προτεραιότητα θα αφορά στη μείωση των φορολογικών συντελεστών επί των επιχειρηματικών κερδών, καθώς και άλλες παρεμβάσεις για την τόνωση της «ανταγωνιστικότητας».

Πιο συγκεκριμένα, η δυνατότητα εφαρμογής των «αναπτυξιακών αντίβαρων» έχει ως απαραίτητους όρους:

-- Την επίτευξη των στόχων για τα πρωτογενή πλεονάσματα, που βέβαια στηρίζονται αποκλειστικά και μόνο στη διαρκή κλιμάκωση της αντιλαϊκής πολιτικής.

-- Τη συμφωνία με τους «θεσμούς» του κουαρτέτου και για την περίοδο μετά το 2018.

Σε ό,τι αφορά τα λεγόμενα «αντίμετρα», λόγος γίνεται για τα παρακάτω:

• Μείωση του φορολογικού συντελεστή επί των επιχειρηματικών κερδών στο 26% από 29%.
• Μείωση του ΕΝΦΙΑ μόλις κατά 200 εκατ. ευρώ σε σύνολο πάνω από 2,6 δισ. ευρώ, που φτάνει κάθε χρόνο η είσπραξη από το συγκεκριμένο χαράτσι.
• Μείωση του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων στο πρώτο κλιμάκιο σε 20% από 22%.

Η πρόκληση έχει και συνέχεια, με τις παρεμβάσεις που αφορούν ακόμη και στη διαχείριση των ακραίων φαινομένων της επίσημης φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Τα σχετικά κονδύλια εντάσσονται στην κατηγορία των λεγόμενων «αντίμετρων» και, όπως φαίνεται από τα παραπάνω, θα αποδίδονται με το «σταγονόμετρο», δηλαδή εάν, εφόσον και στο βαθμό που ξεπερνιούνται οι αντιλαϊκοί στόχοι στους κρατικούς προϋπολογισμούς της μιας ή της άλλης χρονιάς, σε αντιδιαστολή βέβαια με τα αντιλαϊκά μέτρα «μόνιμου χαρακτήρα και επαναλαμβανόμενης απόδοσης» που θα εφαρμόζονται «βρέξει - χιονίσει», ανεξάρτητα από την όποια έκβαση του ΑΕΠ και των στόχων για τα πρωτογενή πλεονάσματα στους κρατικούς προϋπολογισμούς.

Παράλληλα, με τη μορφή κυβερνητικών «διαρροών», επιχειρείται να πλασαριστούν τάχα ως «αντίμετρα» «παροχές» ακόμη και για ποσά που ήδη προβλέπονται, όπως για επιδόματα θέρμανσης, ενοικίου, «μειώσεις» στην εισφορά των συνταξιούχων για φάρμακα, για την κάλυψη των βρεφονηπιακών σταθμών.

Και βέβαια, δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι ακόμη και σε αυτές τις κυβερνητικές λίστες απουσιάζει κάθε αναφορά έστω και για μερική αποκατάσταση των συντάξεων, ούτε καν για το «θεαθήναι».

Η συγκυβέρνηση έχει επιβεβαιώσει την πρόθεσή της σχετικά με την παράταση του «δημοσιονομικού κόφτη» και για μετά το 2018, δηλαδή και για την περίοδο μετά την αναμενόμενη τυπική λήξη του τρέχοντος μνημονίου, ως πρόσθετη «βαλβίδα ασφαλείας» στην αντιλαϊκή πολιτική, και βέβαια για την αποκατάσταση της λεγόμενης «πιστοληπτικής αξιοπιστίας» του ελληνικού κράτους και για την πρόσβασή του για νέα δάνεια στις διεθνείς χρηματαγορές.

Σε περίπτωση «αρνητικών αποκλίσεων», θα επιβάλλονται και νέα πρόσθετα αντιλαϊκά μέτρα, πέρα από αυτά που θα προνομοθετηθούν, και μάλιστα με συνοπτικές διαδικασίες και σε κάθε περίπτωση νωρίτερα ακόμη και από το προβλεπόμενο αντιλαϊκό χρονοδιάγραμμα.

Σε αυτό το επίπεδο, ο αναβαθμισμένος «κόφτης» αναμένεται να περιέχει την γκάμα των προτεραιοτήτων και των πρόσθετων αντιλαϊκών μέτρων που θα ενεργοποιούνται σε περίπτωση «αποκλίσεων» από τους στόχους των προϋπολογισμών.

Στο μεταξύ, η αναμενόμενη έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τις «Εαρινές Προβλέψεις» θα κατεβάζει τον πήχη της αναμενόμενης ανάκαμψης στην ελληνική οικονομία, αρκετά χαμηλότερα από το 2,7% που εκτιμούσε στην προηγούμενη έκθεση για το 12μηνο του 2017. Οι τέτοιες προβλέψεις αξιοποιούνται τόσο από την κυβέρνηση, όσο και από τα άλλα αστικά κόμματα, ως «σήμα» για τη γρήγορη επιβολή των αντιλαϊκών μέτρων, προκειμένου να αρθούν οι «αβεβαιότητες» του εγχώριου κεφαλαίου.

Σε αυτό το πλαίσιο, η αβεβαιότητα που επικρατεί σε ό,τι αφορά τις οικονομικές εξελίξεις, σε συνδυασμό και με τις επιπτώσεις τους στην πορεία συγκέντρωσης των φόρων και των άλλων μεγεθών του κρατικού προϋπολογισμού, έρχεται να οξύνει τα αντιλαϊκά ανακλαστικά. Για αρχή και σε κάθε περίπτωση, οι τυχόν αποκλίσεις και «αστοχίες» στα δημοσιονομικά μεγέθη δρομολογούν για τη συνέχεια την ενεργοποίηση του «κόφτη», όπως προβλέπεται στη συμφωνία της συγκυβέρνησης με τους δανειστές.

Σε κάθε περίπτωση, θα ακολουθήσει και η τρίτη στη σειρά αξιολόγηση, ενδεχομένως από το φετινό καλοκαίρι, με φόντο την εξέλιξη του ΑΕΠ, την επίτευξη των δημοσιονομικών και των άλλων στόχων του αντιλαϊκού προγράμματος.

Στα «σκαριά» βρίσκεται και η υπογραφή του τρίτου μνημονίου και με την πλευρά του ΔΝΤ, ταυτόχρονα βέβαια με το «επικαιροποιημένο» μνημόνιο που ετοιμάζεται με την Ευρωζώνη.

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, το προς υπογραφή μνημόνιο με το ΔΝΤ (Memorandum of Economic and Financial Policies - MEFP) θα έρθει να «κουμπώσει» χρονικά με αυτό της Ευρωζώνης (Memorandum of Understanding - MoU). Είναι βέβαιο ότι σε αυτό θα περιλαμβάνονται και νέα μέτρα, σε συνδυασμό βέβαια με τις «υποχρεώσεις» και δεσμεύσεις που θα απορρέουν από τη νέα δανειακή σύμβαση που αναμένεται να υπογραφεί και με την πλευρά του ΔΝΤ.

Θυμίζουμε ότι το ΔΝΤ έχει δηλώσει «δεσμευμένο» με το αντιλαϊκό πρόγραμμα, ωστόσο για την ώρα κρατά «κλειστά χαρτιά» σε ό,τι αφορά το ενδεχόμενο συμμετοχής του και μέσω νέας δανειακής σύμβασης. Να σημειωθεί, επίσης, ότι παρά τις (ανεπίσημες) κυβερνητικές δηλώσεις, ανοιχτό για την ώρα είναι το ζήτημα της χρονικής διάρκειας του μνημονίου με το ΔΝΤ και για την περίοδο μετά τον Αύγουστο του 2018 και την προγραμματισμένη για τότε τυπική λήξη. Σε αυτήν την περίπτωση, θεωρείται βέβαιο ότι και η Ευρωζώνη θα προχωρήσει σε παράταση του τρέχοντος μνημονίου της με το ελληνικό κράτος.

Η διαχείριση του κρατικού χρέους και οι λεγόμενες μεσοπρόθεσμες ρυθμίσεις «ελάφρυνσης», από την πλευρά της Ευρωζώνης, επίσης έχουν ως όρο και προϋπόθεση την προνομοθέτηση του νέου πακέτου με τα αντιλαϊκά μέτρα. «Η συμφωνία του Γιούρογκρουπ του Μαΐου 2016 προβλέπει μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος, εάν χρειαστούν και εάν η Ελλάδα εφαρμόσει πλήρως το πρόγραμμα», επανάλαβε την περασμένη βδομάδα εκπρόσωπος του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM). Σύμφωνα με διεθνή ειδησεογραφικά πρακτορεία, η ίδια πηγή, σε συνέχεια πληροφοριών που δημοσιεύθηκαν στο γερμανικό Τύπο, επισήμανε πως «θα αποφασίσουμε στο τέλος του προγράμματος, τον Αύγουστο του 2018, εάν χρειάζονται μεσοπρόθεσμα μέτρα για να εξασφαλίσουμε τη βιωσιμότητα του χρέους».

Στο τραπέζι βρίσκεται η πρόταση για ανάληψη ισχυρής «νομικής δέσμευσης» σε επόμενο Γιούρογκρουπ, για την εφαρμογή τέτοιων μελλοντικών παρεμβάσεων και στη βάση αυτή η πλευρά της ΕΚΤ θα εξετάσει την ένταξη ελληνικών ομολόγων στα προγράμματα της ποσοτικής χαλάρωσης, που αποτελεί επίδικο ζήτημα για τους εγχώριους τραπεζικούς ομίλους και τα τμήματα του κεφαλαίου.

Το ΔΝΤ, από την πλευρά του, έχει υποστηρίξει τη θέση πως οι ρυθμίσεις «ελάφρυνσης» μπορεί να είναι συνδεδεμένες και υπό την αίρεση (conditionality) της επίτευξης συγκεκριμένων στόχων και δεν χρειάζεται να εφαρμοστούν εκ των προτέρων.

Το χρονοδιάγραμμα με τους στόχους για τα πρωτογενή πλεονάσματα (3,5% του ΑΕΠ), από την πλευρά της συγκυβέρνησης, τοποθετείται για μια τουλάχιστον τριετία μετά την προγραμματισμένη λήξη του τρέχοντος «προγράμματος», δηλαδή τουλάχιστον μέχρι το 2021, σε μια προοπτική που έρχεται να κουμπώσει με το υπό διαμόρφωση Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής της επόμενης περιόδου.

Την ίδια ώρα κι ενώ τα παζάρια συνεχίζονται, ορθάνοιχτο παραμένει το ενδεχόμενο παράτασης των πλεονασμάτων σε ορίζοντα 5ετίας μετά το 2018, δηλαδή μέχρι και το 2023.

Παρά τις σκόπιμα συγκεχυμένες πληροφορίες και «διαρροές» από την πλευρά της κυβέρνησης, όσον αφορά στην ακριβή μορφή που θα πάρει τελικά το «πακέτο» των νέων μέτρων στα Εργασιακά, η κατεύθυνση όσων θα συνομολογηθούν για το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης είναι δεδομένα αντεργατική.

Η κατεύθυνση αυτή είχε εκ των προτέρων προσδιοριστεί με το τρίτο μνημόνιο, στο οποίο η κυβέρνηση, όπως και όλα τα υπόλοιπα αστικά κόμματα που το ψήφισαν, είχαν συμφωνήσει να μην υπάρξει καμία επιστροφή στην προηγούμενη κατάσταση στα Εργασιακά, δηλαδή να μην υπάρξει καμιά αναίρεση των νέων ανατροπών που επιβλήθηκαν με την Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου του 2012 και τους άλλους αντεργατικούς νόμους που ενέτειναν την εκμετάλλευση των εργαζομένων.

Το αντεργατικό πλαίσιο των νέων μέτρων καθορίζουν οι αξιώσεις του κεφαλαίου, όπως αυτές προσδιορίζονται ανοιχτά από τους φορείς του όπως ο ΣΕΒ, από τις θέσεις του κουαρτέτου όπως είχαν καταγραφεί ήδη από το καλοκαίρι του 2016, αλλά και από το ίδιο το πόρισμα των «εμπειρογνωμόνων», το οποίο «διαφημίζει» ως όπλο στα αντιλαϊκά παζάρια της η κυβέρνηση.

Κατά τη διάρκεια των επαφών κυβέρνησης, κουαρτέτου, εργοδοτικών ενώσεων, στο τραπέζι επανέρχεται και «εμπλουτίζεται» όλη η γκάμα των αντεργατικών ανατροπών που έχει ανάγκη το κεφάλαιο, άσχετα από το τι θα επιλεγεί να προωθηθεί σε αυτήν τη φάση και τι σε επόμενη (όπως έγινε, για παράδειγμα, με το Ασφαλιστικό).

Μεταξύ άλλων, επί τάπητος βρίσκεται:

Η πλήρης απελευθέρωση των απολύσεων. Αυτή αφορά στην κατάργηση της διοικητικής προέγκρισης για τις ομαδικές απολύσεις πέραν των νόμιμων ορίων, καθώς η κυβέρνηση ήδη έχει δηλώσει ότι θα «συμμορφωθεί» με τη σχετική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου. Αφορά όμως και την αύξηση του ποσοστού των νόμιμων απολύσεων από το 5% και μέχρι 30 εργαζόμενους κάθε μήνα, που είναι σήμερα για τις μεγάλες επιχειρήσεις, μέχρι και το 10%. Πληροφορίες φέρουν να εξετάζεται και ένα εναλλακτικό σενάριο, όπου το 5% παραμένει σταθερό, αλλά καταργείται το πλαφόν των 30 εργαζομένων κάθε μήνα, κάτι που διευκολύνει μεγάλες επιχειρήσεις με χιλιάδες εργαζόμενους, όπως πρώην ΔΕΚΟ, σούπερ μάρκετ, τράπεζες, να απολύουν μεγάλο αριθμό εργαζομένων κάθε μήνα.

Νέα εμπόδια στη συνδικαλιστική δράση. Αιχμή του δόρατος στις αντεργατικές μεθοδεύσεις είναι η υπονόμευση του δικαιώματος στην απεργία, εισάγοντας πρόσθετους περιορισμούς και ειδικότερα τον όρο η απόφαση για απεργία να μην παίρνεται από τους συμμετέχοντες στις συλλογικές διαδικασίες ενός σωματείου και τα εκλεγμένα όργανά του, αλλά από το 50% συν 1 των εγγεγραμμένων στο σωματείο. Δηλαδή, για την απεργία να αποφασίζουν και αυτοί που δεν συμμετέχουν, σε συνθήκες μάλιστα γενικευμένης έντασης της εργοδοτικής τρομοκρατίας. Επιπλέον, έχει τεθεί και θέμα «ανταπεργίας», με την κυβέρνηση βέβαια να έχει δεσμευτεί έτσι κι αλλιώς ότι θα επαναδιατυπώσει το σχετικό άρθρο του Αστικού Κώδικα, υπέρ των εργοδοτών.

Προετοιμάζοντας το έδαφος για τα νέα αντεργατικά μέτρα, στα Εργασιακά αλλά και στο Ασφαλιστικό, η υπουργός Εργασίας, Εφη Αχτσιόγλου, επιχείρησε να τα αποδώσει... στον «αρνητικό συσχετισμό»: «Δεν πρέπει να εκτιμάμε τις μάχες έξω από το πεδίο συσχετισμών στο οποίο διεξάγονται (...) Η μάχη που δίνει η ελληνική κυβέρνηση διεξάγεται σε ένα πεδίο με συντριπτικό το συσχετισμό δυνάμεων σε βάρος μας», ανέφερε, μιλώντας σε ημερίδα στη Βουλή την περασμένη Τρίτη.

Με τη διατύπωση αυτή, η υπουργός επιχείρησε να συντηρήσει το παραμύθι ότι η κυβέρνηση δίνει «μάχη» υπέρ των συμφερόντων του λαού, την ώρα που η κυβέρνηση εφαρμόζει απαρέγκλιτα όλο το νομοθετημένο αντεργατικό οικοδόμημα που έχει διαμορφωθεί για λογαριασμό του κεφαλαίου και το ενισχύει συνεχώς με νέα αντεργατικά μέτρα. Στον πόλεμο κατά των εργαζομένων, κυβέρνηση και κουαρτέτο βρίσκονται στο ίδιο στρατόπεδο, στο στρατόπεδο του κεφαλαίου που τσακίζει τους εργαζόμενους σε όλη την ΕΕ.

Κατά συνέπεια, οι λεονταρισμοί του πρωθυπουργού πως η κυβέρνησή του «δεν θα ψηφίσει εργασιακό μεσαίωνα» είναι μόνο στάχτη στα μάτια των εργαζομένων. Ο εργασιακός μεσαίωνας είναι ήδη πραγματικότητα και η κυβέρνηση όχι μόνο δεν τον αντιστρατεύεται, αλλά σε αγαστή συνεργασία με το κουαρτέτο σπρώχνει ακόμα πιο βαθιά τους εργαζόμενους σε αυτόν, για να στηρίξει την κερδοφορία και την ανταγωνιστικότητα του κεφαλαίου.