Μετά τις δηλώσεις του Αμερικανού Προέδρου, Ντ. Τραμπ, ότι οι ΗΠΑ θα επαναλάβουν πυρηνικές δοκιμές επειδή «και οι άλλοι κάνουν», ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλ. Πούτιν, έδωσε εντολή την περασμένη βδομάδα να συνταχθεί ένα σχέδιο προτάσεων για πιθανές δοκιμές πυρηνικών όπλων.

Ο Πούτιν ισχυρίστηκε ότι η Ρωσία πάντα «τηρούσε αυστηρά» τις υποχρεώσεις της βάσει της Συνθήκης για την Πλήρη Απαγόρευση των Πυρηνικών Δοκιμών, αλλά ότι αν οι ΗΠΑ ή οποιαδήποτε άλλη πυρηνική δύναμη πραγματοποιήσει δοκιμές τέτοιων όπλων, τότε και η Ρωσία θα πράξει το ίδιο.

Οι πρόσφατες δηλώσεις και ενέργειες των ΗΠΑ σημαίνουν ότι είναι «σκόπιμο να προετοιμαστούμε για πλήρεις πυρηνικές δοκιμές», υποστήριξε από την πλευρά του ο υπουργός Αμυνας Αντρέι Μπελαούσοφ, προτείνοντας το πεδίο δοκιμών στην Αρκτική, στη Νοβάγια Ζέμλια, ως κατάλληλο να φιλοξενήσει τέτοιες δοκιμές σε σύντομο χρονικό διάστημα.

Παρότι ο υπουργός Ενέργειας των ΗΠΑ, Κρις Ράιτ, διευκρίνισε ότι δεν θα πρόκειται να γίνουν «πυρηνικές εκρήξεις», αλλά θα δοκιμαστούν «άλλα τμήματα πυρηνικού όπλου για να βεβαιωθούμε ότι έχουν την πρέπουσα γεωμετρία και μπορούν να πυροδοτήσουν πυρηνική έκρηξη», η συζήτηση γίνεται σε συνθήκες όπου συγκεντρώνεται ολοένα και περισσότερο «μπαρούτι» σε διάφορα μέτωπα ιμπεριαλιστικού ανταγωνισμού ανά τον κόσμο, και οι κίνδυνοι ενός πυρηνικού ολέθρου για τους λαούς έχουν αυξηθεί κατακόρυφα.

Καμία πυρηνική δύναμη δεν έχει προχωρήσει επισήμως σε δοκιμή πυρηνικού όπλου εδώ και τρεις δεκαετίες, με εξαίρεση τη Βόρεια Κορέα που έκανε 6 μεταξύ 2006 και 2017. Ωστόσο, αρκετές χώρες, ιδίως οι ΗΠΑ, κάνουν συχνά δοκιμές φορέων πυρηνικών όπλων: Πυραύλων, υποβρυχίων, καταδιωκτικών κ.ά.

Την Τετάρτη οι ΗΠΑ πραγματοποίησαν δοκιμαστική εκτόξευση ενός διηπειρωτικού βαλλιστικού πυραύλου (ICBM), του Minuteman III, χωρίς κεφαλή, ο οποίος διένυσε περίπου 6.700 χλμ. και προσγειώθηκε κοντά στις Νήσους Μάρσαλ.

Μια «νέα εποχή για τα πυρηνικά όπλα» έχει αρχίσει, σχολίασε ο Πρόεδρος της Φινλανδίας Αλ. Στουμπ, προσθέτοντας πως η «λογική της αποτροπής» και η «έννοια της στρατηγικής σταθερότητας ανάμεσα στις υπερδυνάμεις» βρίσκονται σε πλήρη μετάλλαξη.

Ο γγ του ΝΑΤΟ, Μ. Ρούτε, προέτρεψε τα κράτη - μέλη «να μην είναι αφελείς» και να προετοιμαστούν για «μια μακροπρόθεσμη αντιπαράθεση» με τη Ρωσία, την οποία χαρακτήρισε «αποσταθεροποιητική δύναμη στην Ευρώπη και τον κόσμο».

Οπως τόνισε ο Ρούτε, αναδεικνύοντας τον «κίνδυνο» του υπό διαμόρφωση «ευρασιατικού μπλοκ», η Ρωσία συνεργάζεται με την Κίνα, τη Βόρεια Κορέα, το Ιράν και άλλες χώρες, οι οποίες «αυξάνουν την αμυντική και βιομηχανική συνεργασία σε πρωτοφανές επίπεδο».

Εξάλλου ο γγ του ΝΑΤΟ σημείωσε πως ο όρος «υβριδικός πόλεμος» δεν περιγράφει με ακρίβεια τις εντατικές επιθέσεις και τις κακόβουλες ενέργειες της Ρωσίας εναντίον του ΝΑΤΟ. Η Ρωσία, είπε, διεξάγει μια εντατική εκστρατεία «Φάσης Μηδέν» που αποσκοπεί στην «αποσταθεροποίηση της Ευρώπης, στην υπονόμευση της συνοχής του ΝΑΤΟ και στη δημιουργία ψυχολογικών, πληροφοριακών και πολιτικών συνθηκών για έναν πιθανό ρωσικό πόλεμο εναντίον του ΝΑΤΟ».

Στο μεταξύ, νέες θεάσεις drones «αγνώστου προέλευσης» συνέβησαν την περασμένη βδομάδα σε αεροδρόμια της Λιέγης και των Βρυξελλών στο Βέλγιο, όπως και στο αεροδρόμιο του Γκέτεμποργκ στη Σουηδία.

Ο πρωθυπουργός του Βελγίου, Μπαρτ Ντε Βέβερ, συγκάλεσε το έκτακτο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας, κατά το οποίο αποφασίστηκε να καταστεί πλήρως λειτουργικό έως την 1η Γενάρη το Εθνικό Κέντρο Ασφάλειας Εναέριου Χώρου (NASC) στην αεροπορική βάση Beauvechain, ενώ θα απαγορευτεί η πτήση μη εξουσιοδοτημένων επανδρωμένων αεροσκαφών πάνω από ευαίσθητες περιοχές.

Αναμένεται να καταρτιστεί συγκεκριμένο σχέδιο για την αντιμετώπιση των drones, το οποίο εκτιμάται ότι θα κοστίσει περί τα 50 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τον Βέλγο υπουργό Αμυνας. Ο ίδιος αναφέρθηκε σε μια συντονισμένη επιχείρηση που πραγματοποιήθηκε από «επαγγελματίες», για να σπείρουν «πανικό» και να «αποσταθεροποιήσουν» το Βέλγιο.

Την κατασκευή ενός εθνικού συστήματος κατά των drones σχεδιάζει να ξεκινήσει η Πολωνία μέσα στους επόμενους μήνες, χωρίς να περιμένει την πρωτοβουλία της ΕΕ για το «τείχος κατά των drones».

Αυτόν τον μήνα το υπουργείο θα ανακοινώσει επενδύσεις σε τεχνολογία ανίχνευσης, παρεμβολής και εξουδετέρωσης εχθρικών drones, στο πλαίσιο ενός ευρύτερου προγράμματος αεράμυνας. Ο αναπληρωτής υπουργός Αμυνας δεν αναφέρθηκε στο ύψος των επενδύσεων, αλλά ο στόχος είναι οι πολωνικές εταιρείες να εξασφαλίσουν τουλάχιστον τα μισά από τα συμβόλαια.

Το υπουργείο σχεδιάζει να χρησιμοποιήσει το νέο πρόγραμμα αμυντικών δανείων SAFE της ΕΕ, για να χρηματοδοτήσει την ασπίδα της χώρας κατά των drones. Δεδομένου ότι συνορεύει με τη Ρωσία, τη Λευκορωσία και την Ουκρανία, η Πολωνία έλαβε τη μεγαλύτερη αρχική χρηματοδότηση SAFE, επιτρέποντάς της να αξιοποιήσει 43,7 δισ. ευρώ.

Τον Σεπτέμβρη το ΝΑΤΟ ανέπτυξε μαχητικά αεροσκάφη για να καταρρίψει περίπου 20 drones που πέρασαν σε πολωνικό έδαφος, κατά τη διάρκεια μαζικής ρωσικής αεροπορικής επιδρομής στην Ουκρανία.

«Συμφωνούμε με την ενίσχυση της αεράμυνας σε ολόκληρη την ΕΕ και είμαστε πρόθυμοι να εξετάσουμε εξωτερικές προτάσεις ή λύσεις», αλλά «δίνουμε προτεραιότητα σε εθνικά έργα», επεσήμανε ο Πολωνός αναπληρωτής υπουργός Αμυνας μιλώντας στο «Bloomberg».

Το τείχος της ΕΕ κατά των drones μπορεί να «συμπληρώσει» το πολωνικό σύστημα στο μέλλον, πρόσθεσε.

Συμφωνία για συνεργασία στον τομέα της πυρηνικής ενέργειας αναμενόταν να υπογράψουν Ουγγαρία και ΗΠΑ, στο πλαίσιο των συνομιλιών του Αμερικανού Προέδρου με τον Ούγγρο πρωθυπουργό Β. Ορμπαν στην Ουάσιγκτον, με έμφαση στην «απεξάρτηση» της Ουγγαρίας από το ρωσικό πετρέλαιο. Οι ΗΠΑ επέβαλαν τον περασμένο μήνα κυρώσεις σε δύο ρωσικές πετρελαϊκές εταιρείες, τη «Rosneft» και τη «Lukoil».

Η συμφωνία θα περιλαμβάνει την αγορά αμερικανικού πυρηνικού καυσίμου και αμερικανικής τεχνολογίας για την αποθήκευση αναλωμένου καυσίμου σε πυρηνικό σταθμό που έχει κατασκευαστεί από τη Ρωσία, σύμφωνα με τον Ούγγρο ΥΠΕΞ, Π. Σιγιάρτο.

«Θα υπογράψουμε μια σημαντική διακυβερνητική συμφωνία για τη συνεργασία στον τομέα της πυρηνικής ενέργειας με τον συνάδελφό μου, τον υπουργό Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο», δήλωσε ο Σιγιάρτο.

Η Ουγγαρία προμηθεύεται ρωσικό πετρέλαιο μέσω του αγωγού Ντρούζμπα και μέχρι στιγμής εμφανίζεται απρόθυμη να καταργήσει τις ροές ρωσικής ενέργειας, επικαλούμενη λόγους εθνικής ασφάλειας.

Ο Σιγιάρτο δήλωσε ότι η Ουγγαρία «για πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας θα αγοράσει επίσης αμερικανικό πυρηνικό καύσιμο» για τον ρωσικής κατασκευής πυρηνικό σταθμό της στο Πακς, προκειμένου να καλύψει τις αυξανόμενες ενεργειακές της ανάγκες. Επίσης θα αγοράσει αμερικανική τεχνολογία που θα επιτρέπει την ασφαλή αποθήκευση αναλωμένου πυρηνικού καυσίμου εντός του πυρηνικού σταθμού.

Η ρωσική «Rosatom» κατασκευάζει επί του παρόντος δύο νέους αντιδραστήρες στο Πακς. Το έργο επέκτασης «Πακς II», το οποίο έχει καθυστερήσει σημαντικά, ανατέθηκε το 2014 στη «Rosatom».

Σύμφωνα με τον Ούγγρο πρωθυπουργό, «οι τρόποι επίλυσης της ουκρανικής σύγκρουσης θα είναι ένα από τα θέματα που θα τεθούν στο επίκεντρο της συνάντησης» στον Λευκό Οίκο.

Στο μεταξύ ο Ορμπαν ισχυρίστηκε πως «ένα ή δύο ζητήματα παραμένουν άλυτα στη διαδικασία των συνομιλιών ΗΠΑ - Ρωσίας. Εάν διευθετηθούν, θα είναι δυνατή η διεξαγωγή ειρηνευτικής συνόδου κορυφής στη Βουδαπέστη εντός ημερών» και «τότε θα μπορούσε να κηρυχθεί κατάπαυση του πυρός και να επικρατήσει ειρήνη (στην Ουκρανία), ανάλογα με τη συμφωνία των μερών».

Την Πέμπτη ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντ. Τραμπ υποδέχτηκε για πρώτη φορά στην Ουάσιγκτον τους ηγέτες των πέντε κρατών της Κεντρικής Ασίας, καθώς οι ΗΠΑ και η ΕΕ επιδιώκουν να εδραιώσουν την παρουσία τους σε αυτήν την πλούσια σε πόρους περιοχή, όπου την παραδοσιακή ρωσική επιρροή ανταγωνίζεται η Κίνα.

Η γεωπολιτική σημασία των κρατών της Κεντρικής Ασίας - Καζακστάν, Κιργιστάν, Ουζμπεκιστάν, Τατζικιστάν, Τουρκμενιστάν - έχει μεγαλώσει μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, καθώς αποτελούν εναλλακτικές διαδρομές Εμπορίου και Ενέργειας. Ενδεικτικά, τόσο το Πεκίνο όσο και οι Βρυξέλλες υποστηρίζουν την ανάπτυξη του διαδρόμου διαμέσου της Κασπίας ο οποίος θα φτάνει στην Ευρώπη μέσω Καυκάσου, παρακάμπτοντας τη Ρωσία.

«Ενισχύουμε την οικονομική μας εταιρική σχέση, βελτιώνουμε τη στρατιωτική μας συνεργασία», δήλωσε ο Τραμπ πριν από το δείπνο με τους Προέδρους των πέντε προσκεκλημένων χωρών (Καζακστάν, Κιργιστάν, Ουζμπεκιστάν, Τατζικιστάν, Τουρκμενιστάν). Η πρώτη Σύνοδος Κορυφής ΗΠΑ - Κεντρικής Ασίας είχε διεξαχθεί το 2023.

«Ενα από τα πιο σημαντικά θέματα στο πρόγραμμά μας θα είναι τα στρατηγικά μέταλλα», πρόσθεσε ο Τραμπ, επισημαίνοντας ότι αυτές οι χώρες έχουν «τεράστια σημασία και απίστευτο δυναμικό».

Τα άφθονα και σε μεγάλο βαθμό ανεξερεύνητα αποθέματα φυσικών πόρων των χωρών της Κεντρικής Ασίας προσελκύουν το ενδιαφέρον της ΕΕ και των ΗΠΑ, που επιδιώκουν να διαφοροποιήσουν τα αποθέματά τους σε σπάνιες γαίες και να μειώσουν την εξάρτησή τους από την Κίνα.

Πριν μερικούς μήνες το Καζακστάν ανακοίνωσε σημαντικά κοιτάσματα σπάνιων γαιών, ενώ επιπρόσθετα είναι ο πρώτος παραγωγός ουρανίου παγκοσμίως. Το δε Ουζμπεκιστάν διαθέτει άφθονο χρυσό, ενώ τα αποθέματα φυσικού αερίου του Τουρκμενιστάν είναι μεταξύ των σημαντικότερων στον κόσμο και Κιργιστάν - Τατζικιστάν εξερευνούν νέα κοιτάσματα ορυκτών.

Ο Αμερικανός Πρόεδρος ανακοίνωσε μια εμπορική συμφωνία με το Ουζμπεκιστάν. Η χώρα θα επενδύσει σχεδόν 35 δισ. δολάρια σε διάστημα τριών ετών και περισσότερα από 100 δισ. σε διάστημα 10 ετών «σε τομείς - κλειδιά» στις ΗΠΑ, διευκρίνισε ο Τραμπ, αναφερόμενος μεταξύ άλλων στην Ενέργεια, τις τεχνολογίες και τα κρίσιμα ορυκτά.

Επίσης ανακοινώθηκε η ένταξη του Καζακστάν στις «Συμφωνίες του Αβραάμ», διαδικασία που ξεκίνησε ο Τραμπ κατά την πρώτη θητεία του για την εξομάλυνση των σχέσεων αραβικών και άλλων μουσουλμανικών χωρών με το Ισραήλ. Δεν διευκρινίστηκε τι ακριβώς σημαίνει η ένταξη για το Καζακστάν, που ήδη έχει διπλωματικές και εμπορικές σχέσεις με το Ισραήλ, αλλά σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ Τζ. Ντ. Βανς αποτελεί «μήνυμα», καθώς η Ουάσιγκτον διαβεβαιώνει ότι θα αυξηθεί ο αριθμός των χωρών που εντάσσονται στις εν λόγω Συμφωνίες.