Η αιματηρή επίθεση αυτοκτονίας της 22ης Γενάρη στην πόλη Μπετ Λιντ, κοντά στη Νετάνια, που στοίχισε τη ζωή σε 21 Ισραηλινούς, φάνηκε να είναι το τελειωτικό χτύπημα στις κλονισμένες ισραηλινο - παλαιστινιακές σχέσεις. Το ισραηλινό υπουργικό συμβούλιο, για λόγους ασφαλείας και πάλι, αποφάσισε τον πλήρη διαχωρισμό του ισραηλινού εδάφους από την "επικίνδυνη" Δυτική Οχθη με συρματόπλεγμα και περιπόλους ειδικά εκπαιδευμένων αστυνομικών σκυλιών, πράγμα που προκάλεσε την έντονη αντίδραση της ισραηλινής Αριστεράς και των επιζώντων από τα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης, οι οποίοι έκαναν λόγο για χρησιμοποίηση χιτλερικών μεθόδων. Και το χειρότερο, διέταξε την επέκταση των εβραϊκών οικισμών στη μουσουλμανική Ιερουσαλήμ, αλλά και σ'ολόκληρη Δυτική Οχθη.

Οι ενέργειες αυτές προκάλεσαν την έντονη αντίδραση της Αυτόνομης Παλαιστινιακής Αρχής, που τις κατήγγειλε ως κατάφωρη παραβίαση της συμφωνίας ειρήνης της Ουάσιγκτον. Ο επικεφαλής του πολιτικού τμήματος της ΟΑΠ, Φαρούκ Καντούμι, δε δίστασε μάλιστα να κατηγορήσει την ισραηλινή κυβέρνηση ότι ευθύνεται πλήρως για την πολύνεκρη επίθεση της Νετάνια, αφού συνεχίζει μια πολιτική εποικισμού και κατοχής ξένων εδαφών, με αποτέλεσμα να προκαλεί την οργή του παλαιστινιακού λαού.

Καίρια ταραγμένες δεν είναι, όμως, μόνον οι σχέσεις μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστινιακής Αρχής, αλλά και οι ισορροπίες στο εσωτερικό των δυο στρατοπέδων, Ισραηλινών και Παλαιστινίων.

Οι συνθήκες ζωής στα αυτόνομα παλαιστινιακά εδάφη είναι σήμερα χειρότερες από κάθε άλλη φορά. Η δυσαρέσκεια των Παλαιστινίων, οι οποίοι βιώνουν την αυτονομία μέσα από συνθήκες πλήρους υλικής και οικονομικής εξαθλίωσης, μετατρέπεται σε απόγνωση. Η ανεργία στην περιοχή της Γάζας έχει διπλασιαστεί. Η κατάσταση επιδεινώθηκε ακόμη περισσότερο τις τελευταίες μέρες, αφού μετά την τελευταία επίθεση στη Νετάνια, απαγορεύτηκε η είσοδος στο Ισραήλ σε 50.000 ακόμη Παλαιστινίους, που δούλευαν εκεί.

Η παλαιστινιακή διοίκηση και ο Γιασέρ Αραφάτ έχουν τα χέρια δεμένα, αφού από τη χρηματική βοήθεια που οι δυτικές και αραβικές χώρες τούς είχαν υποσχεθεί, έχουν πάρει μόνον το ένα δέκατο. Ο "Γέρος" είναι πια στόχος σφοδρών επικρίσεων για τον αυταρχικό τρόπο διαχείρισης της εξουσίας. Η ενδοπαλαιστινιακή αντιπαράθεση έχει λάβει επικίνδυνες διαστάσεις, όπως φάνηκε σαφώς από τις συγκρούσεις μεταξύ Παλαιστινίων αστυνομικών και φανατικών μουσουλμάνων, που ξέσπασαν τον περασμένο Νοέμβρη.

Μέσα στο βεβαρημένο αυτό κλίμα, η "Τζιχάντ" κερδίζει υποστηρικτές για το δίκαιο των επιθέσεών της, ενώ η "Χαμάς", υιοθετώντας μια πιο ειρηνική στρατηγική, προσδοκά να κερδίσει σε ψήφους και εκλογική δύναμη.

Η ατμόσφαιρα έχει βαρύνει, όμως, και στο Ισραήλ, όπου οι μεν συντηρητικοί και εθνικιστές της Δεξιάς καταφέρονται με πάθος κατά του Γιτζάκ Ράμπιν, "του υποστηρικτή των δολοφόνων", και οι αριστεροί συμπατριώτες τους διαδηλώνουν μαζί με τους Παλαιστινίους ενάντια στη συνέχιση του εποικισμού.

Η ειρηνευτική διαδικασία στη Μέση Ανατολή δεν έχει, απλώς, αποπροσανατολιστεί, αλλά δυστυχώς, σείεται συθέμελα. Το σημερινό κακό θα μπορούσε ίσως να αποφευχθεί, αν ο Ράμπιν είχε εγκαίρως αποδεχτεί την πρόταση του Σιμόν Πέρες για τη διάλυση των "πιο προκλητικών" οικισμών στη Δυτική Οχθη, όπως είναι αυτοί της Χεβρώνα και της Νετζαρίμ, την οριστική παύση οικοδόμησης εβραϊκών οικισμών και βέβαια, τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων.

Υπό τις σημερινές συνθήκες, όμως, κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει την κατάρρευση της ειρηνευτικής διαδικασίας, που θα είναι ό,τι χειρότερο: θα σημάνει μια καταστροφή και θα συμπαρασύρει στο χάος τόσο τους Ισραηλινούς και τους Παλαιστινίους, όσο και όλες τις γειτονικές χώρες. Η γνωστή Παλαιστίνια αγωνίστρια, Χάναν Ασράουι, είχε, πολύ καιρό πριν, επισημάνει ότι η στασιμότητα θα προκαλέσει οργή, απογοήτευση και βία. Η θυσία τόσων ψυχών - και από τις δύο πλευρές - δε φαίνεται ικανή να εξουδετερώσει την ωρολογιακή βόμβα της Μέσης Ανατολής, για την οποία ευχόμαστε να μην έχει αρχίσει την αντίστροφη μέτρηση.

Ελένη ΜΑΥΡΟΥΛΗ

Οι κατευθυντήριες γραμμές για τη δράση του κόμματος στα επόμενα χρόνια, στις οποίες συμφώνησε η πλειοψηφία των συνέδρων, αντικατοπτρίζονται στα "πέντε σημεία" που εισηγήθηκαν οι Λόταρ Μπίσκι, Γκρέγκορ Γκίζι και Χανς Μόντρο, με τίτλο: "Ο σοσιαλισμός είναι δρόμος, μέθοδος, προσανατολισμός αξιών και στόχος".

Μετά από ζωηρότατες συζητήσεις, διαμάχες και μερικές τροποποιήσεις, τα πέντε σημεία έγιναν αποδεκτά και ορίζουν πως για το ΚΟΔΗΣΟ:

- Σοσιαλισμός σημαίνει "στο μέγιστο βαθμό δημοκρατία και φιλελευθερισμός, βαθύς ανθρωπισμός, ανθρώπινα δικαιώματα, προσωπική ελευθερία, πολυφωνία, κοινωνική δικαιοσύνη, υπέρβαση της κυριαρχίας του κεφαλαίου". Αντίθετα, απορρίπτεται "ένα σταλινικό ή μετασταλινικό μοντέλο σοσιαλισμού".

- Το κόμμα έχει αντιπολιτευτικό χαρακτήρα. Από άποψη αρχών, το ΚΟΔΗΣΟ αποτελεί αντιπολίτευση στις κυρίαρχες κοινωνικές συνθήκες στη Γερμανία, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι το κόμμα δεν αναγνωρίζει και δε θα επωφεληθεί από τα "υπάρχοντα πολιτισμιακά, δημοκρατικά και κοινωνικά επιτεύγματα της εξέλιξης στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας". Για να επιτευχθούν αλλαγές, το ΚΟΔΗΣΟ θα μετάσχει "σ' όλα τα προοδευτικά εξωκοινοβουλευτικά κινήματα" και ταυτόχρονα θα αγωνιστεί για να πετύχει το ίδιο "ευρείες κοινοβουλευτικές δυνατότητες". Το ΚΟΔΗΣΟ δεν αποκλείει επίσης συμμετοχή σε κυβέρνηση, χωρίς, ωστόσο, αυτό να "επηρεάζει τον αντιπολιτευτικό χαρακτήρα του σε σχέση με τις κυριαρχούσες κοινωνικές συνθήκες".

- Το ΚΟΔΗΣΟ θα είναι πολυφωνικό κόμμα. Ωστόσο, τίθενται ορισμένα όρια για τα μέλη του, που η υπέρβασή τους δεν επιτρέπεται. Συγκεκριμένα, είναι ασυμβίβαστες με την ιδιότητα του μέλους του κόμματος οι "εθνικιστικές, σοβινιστικές, ρατσιστικές και αντισημιτικές αντιλήψεις και το ίδιο ισχύει και για τις σταλινικές αντιλήψεις".

Μετά τις ζωηρές αντιδράσεις πολλών συνέδρων, ιδιαίτερα της Κομμουνιστικής Πλατφόρμας, στο κείμενο του συνεδρίου προστέθηκε η εξής φράση: "Σαν σοσιαλιστικό κόμμα, το ΚΟΔΗΣΟ δεν μπορεί και δεν επιτρέπεται να είναι αντικομμουνιστικό. Δεν είναι πρόθυμο να παραιτηθεί από δημοκρατικο - κομμουνιστικές θέσεις μέσα στις γραμμές του".

- Το ΚΟΔΗΣΟ, εξετάζοντας την ιστορία της ΓΛΔ και του Ενιαίου Σοσιαλιστικού Κόμματος Γερμανίας (ΕΣΚΓ), διαπιστώνει τα θετικά τους επιτεύγματα, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι πρόκειται να αρνηθεί ή θα δικαιολογήσει "την ύπαρξη αδικιών, αυθαιρεσίας, παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την έλλειψη κράτους δικαίου".

- Το ΚΟΔΗΣΟ επιδιώκει συνεργασία με το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα Γερμανίας (SPD) και τη Συμμαχία 90/Πράσινοι. Την επιδιώκει επειδή πιστεύει ότι οι αναγκαίες "προοδευτικές κοινωνικές αλλαγές στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας δεν επιτυγχάνονται" χωρίς και ενάντια στο SPD και πιθανώς επίσης χωρίς και ενάντια στη Συμμαχία 90/Πράσινοι. Τα δύο αυτά κόμματα δε χαρακτηρίζονται ούτε σαν κύριοι ούτε σαν δευτερεύοντες εχθροί αλλά σαν πολιτικοί ανταγωνιστές. Η συνεργασία μαζί τους θα πραγματοποιηθεί σταδιακά σε εξωκοινοβουλευτικές δραστηριότητες και στα κοινοβουλευτικά όργανα, αναφέρεται στο τελευταίο αυτό σημείο.

Η Σάρα Βάγκενκνεχτ της Κομμουνιστικής Πλατφόρμας, από την πλευρά της, υπογράμμισε ότι χρειάζεται δράση για τα πολλά άλυτα προβλήματα και όχι λασπολογία. Η ίδια δήλωσε ότι απορρίπτει την προσπάθεια της ηγεσίας να μεταβάλει το ΚΟΔΗΣΟ σε αριστερό μεταρρυθμιστικό κόμμα χωρίς αντικαπιταλιστικές αξιώσεις.

Αξίζει να σημειωθεί τέλος και η εισήγηση - πρόταση της Μάρκβαρτ, εκπροσώπου της πτέρυγας "Νέες Συντρόφισσες" και της οργάνωσής της του Ροστόκ. Σ' αυτή η Μάρκβαρτ υπογράμμισε ότι το ΚΟΔΗΣΟ πρέπει να επιδιώκει τη διαρκή διεύρυνση της εξωκοινοβουλευτικής του δραστηριότητας, ενώ η κοινοβουλευτική να αντιμετωπιστεί ως συμπληρωματική της πρώτης. Το ΚΟΔΗΣΟ πρέπει να αποκτήσει την πεποίθηση ότι οι μεταρρυθμίσεις δεν είναι ικανές να δημιουργήσουν σοσιαλιστική κοινωνία και να διακηρύξει ότι είναι υπέρ επαναστατικών αλλαγών του υφιστάμενου καθεστώτος.

Η συμβιβαστική, μεταρρυθμιστική πορεία της ηγεσίας του ΚΟΔΗΣΟ, που έχει εξασφαλίσει την έγκριση της πλειοψηφίας της πρώτης συνόδου του 4ου Συνεδρίου έγινε ίσως με τις παραπάνω επισημάνσεις σαφής. Ωστόσο, έγινε ίσως σαφής και η μεγάλη ζύμωση, οι μειοψηφίες με άλλες απόψεις, που υπάρχουν μέσα στο κόμμα. Ας περιμένουμε να δούμε πού θα καταλήξουν.

Θ. ΒΟΡΕΙΟΣ

O Γκρέγκορ Γκίζι, ένας από τους κύριους υποστηρικτές της στροφής του γερμανικού ΚΟΔΗΣΟ προς τα δεξιά

Ενάμιση χρόνο μετά την ειρηνευτική συμφωνία της Ουάσιγκτον, και κατά παραβίαση των προβλέψεων της συνθήκης, οι Ισραηλινοί στρατιώτες εξακολουθούν ακόμη να προτείνουν τα όπλα τους ενάντια στον άμαχο πληθυσμό μέσα στις παλαιστινιακές πόλεις. Πώς να ειρηνεύσει, λοιπόν, αυτή η βασανισμένη γη;