ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 5 Ιούλη 1998
Σελ. /48
ΔΙΕΘΝΗ
ΤΟΥΡΚΙΑ
Σεισμοί παρελθόντες και επικείμενοι...

Ο τουρκικός Τύπος ασχολείται κυρίως με τις δίκες, αντιμέτωπος με τις οποίες βρίσκεται ο εξοστρακισθείς από την πολιτική ισλαμιστής ηγέτης Νετσμετίν Ερμπακάν (μία τέλειωσε, αφού η κατηγορία "προσβολής του κράτους" το 1993 παραγράφηκε, άλλες εκκρεμούν). Πού είναι η είδηση; Οχι πάντως στη "μάχη κατά του πολιτικού Ισλάμ" των στρατηγών και των πολιτικών τους συμμάχων. Η είδηση μάλλον έγκειται στην απόκρυψη της πραγματικής, "βαθιάς" και "δομικής" κατά προτίμηση (του ΔΝΤ... ) κρίσης που η χώρα αντιμετωπίζει. Ως συνήθως για την Τουρκία.

Επίπλαστη οικονομική ανάκαμψη

Ετυχε ιδιαίτερης προβολής από το δυτικό συντηρητικό Τύπο η συμφωνία της κυβέρνησης Γιλμάζ με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για ένα "πρόγραμμα παρακολούθησης" της τουρκικής οικονομίας στα μέσα της περασμένης βδομάδας. Ο Χιού Πόουπ της Ουόλ Στριτ Τζέρναλ (1) σχεδόν πανηγύριζε σε σχετικό άρθρο του, αφού η τουρκική Δεξιά - εκτίμησε πως - "δείχνει σοβαρή" αυτή τη φορά, όσον αφορά την προσπάθεια αναμόρφωσής της. Ο κυριότερος στόχος: η κάμψη του πληθωρισμού, του κυριότερου ανασταλτικού παράγοντα. Ηδη υπήρξε μικρή κάμψη: τον περασμένο Μάη το σχετικό μέγεθος ήταν 91%, σε σχέση με το 99% ένα χρόνο πριν. Ο πρωθυπουργός Γιλμάζ υποσχέθηκε "εκτός αν συμβεί κάτι απρόοπτο, να μειώσουμε τον πληθωρισμό σε 40% εφέτος (... ) και σε μονοψήφιο αριθμό αργότερα". Ο κυβερνητικός στόχος πλέον για το 1999 είναι 20%.

Τα επιτόκια επίσης πήραν μια ελαφριά κατιούσα. Η αύξηση του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος (ΑΕΠ) εκτιμήθηκε για το 1998 σε 8%, παρά το μετριοπαθές πρόγραμμα λιτότητας που εφαρμόζεται, ενώ ο στόχος που διακηρύσσεται προς το ΔΝΤ για το 1999 είναι 7,5%. Το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων άρχισε να προχωρά, αποδίδοντας ήδη 900 εκατ. δολάρια για φέτος. Η χαμηλή διατίμηση του πετρελαίου διεθνώς επίσης ωφέλησε την τουρκική οικονομία. Και, εν κατακλείδι, τα αποθεματικά της Κεντρικής Τράπεζας είναι σε επίπεδα ρεκόρ, με το εχέγγυο μάλιστα ότι πρόκειται να μείνουν σε υψηλά επίπεδα, αφού ο σχετικά "κλειστός" χαρακτήρας της τουρκικής οικονομικής δραστηριότητας διασφαλίζει ότι οι χρηματοοικονομικές αναταράξεις δεν επηρεάζουν και τόσο τη χώρα.

Η συμφωνία με το ΔΝΤ - όπως προαναφέρθηκε - αφορά τη "στενότερη παρακολούθηση" της οικονομίας της χώρας, και όχι την επανάληψη του δανεισμού από το Ταμείο. Είναι προφανές ότι ο Μάρτιν Χάντι, υποδιευθυντής του γραφείου του ΔΝΤ στην Αγκυρα, αλλά και ο ίδιος ο Μισέλ Καμντεσί, φοβούνται ένα "κάζο" ανάλογο του 1995, του χρονικού διαστήματος δηλαδή που η κυβέρνηση της Τανσού Τσιλέρ βρισκόταν σε πορεία κατάρρευσης και το πρόγραμμα στο οποίο είχε συμφωνήσει με το Ταμείο πήγε, για να το πούμε απλά, άπατο. (Οπως ακριβώς, εξάλλου, και οι 16 προηγούμενες συμφωνίες από το 1961).

Τα στελέχη του ΔΝΤ κατά τις δηλώσεις τους επιχειρούν να δώσουν μια "ένεση εμπιστοσύνης" στην τουρκική οικονομία μάλλον, παρά να (ξανα) εμπλακούν ενεργά στην προσπάθεια τής (εύθραυστης, όπως και οι προηγούμενες) κυβέρνησης. "Πρέπει να επιμείνουν (... ) ", λέει ο Χάντι. "Θα είναι δύσκολο".

Επικείμενος κοινωνικός σεισμός...

Πιο δύσκολο από όσο πιστεύουν οι Τούρκοι "εκσυγχρονιστές" του Γιλμάζ και οι δυτικοί αρωγοί τους. Η προσπάθεια να κρατηθούν οι αυξήσεις των δημοσίων υπαλλήλων - και των ιδιωτικών - κάτω από 20% εφέτος είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα οδηγήσει σε δυναμικές κινητοποιήσεις. Ακόμη και κυβερνητικά στελέχη, που φοβούνται ότι θα απολέσουν την εκλογική τους πελατεία, απαιτούν μετ' επιτάσεως οι μισθολογικές αυξήσεις να είναι 40% τουλάχιστον. Οι απολύσεις, επίσης, θα συναντήσουν σθεναρές αντιστάσεις από τους Τούρκους εργαζόμενους. Η επίσημη πληροφόρηση που παρέχει το τουρκικό κράτος μιλούσε το 1995 για ανεργία 10,5% (2). Αλλά ένας τέτοιος ισχυρισμός θυμίζει αυτόν που περιείχε ένα κρατικό εγχειρίδιο του 1938: "Στην Τουρκία δεν υπάρχει ανεργία" (3). Η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική. Η ανεργία καλπάζει περίπου ανεξέλεγκτα. Η μεγάλη πλειοψηφία του εργατικού δυναμικού βρίσκεται στα όρια της αντοχής του. Οι κυβερνητικές επιλογές το οδηγούν στο χείλος του γκρεμού, ενώ το τεράστιο "εσωτερικό μεταναστευτικό ρεύμα", εξαιτίας του πολέμου στο Κουρδιστάν, οδηγεί σε τρομακτικές εσωτερικές τριβές. Ενας "σεισμός" σε κοινωνικό - εργασιακό - οικονομικό επίπεδο μοιάζει πολύ πιθανός, και μάλιστα πολύ πιο σύντομα από όσο θα νόμιζε κανείς διαβάζοντας τις επιφανειακές αναφορές του διεθνούς Τύπου.

Τα πράγματα για την τουρκική οικονομία (και άρα, κατά αναπόδραστη εξίσωση, την κοινωνία) καθιστά χειρότερα η έλλειψη διεθνών επενδύσεων λόγω της "ανακατεύθυνσής" τους στις χώρες της Μεσευρώπης και της Ανατολικής Ευρώπης. Τα στοιχεία των τελευταίων ετών είναι εντυπωσιακά: "Το 1995 οι ξένες επενδύσεις στην Τουρκία ανέρχονταν στο 25% των επενδύσεων των πολυεθνικών στην Ουγγαρία, μια χώρα με το ένα έκτο του πληθυσμού της Τουρκίας" (4), δηλαδή 62,5 εκατομμυρίων ανθρώπων, που θα φθάσουν μάλιστα κατά συντηρητικές εκτιμήσεις, αν η έκρηξη γεννητικότητας συνεχιστεί, τα 80 εκατ. στις αρχές του νέου αιώνα... (5)

Εξάλλου, οι ίδιοι οι συντηρητικοί αναλυτές της Δύσης παραδέχονται πως οι τουρκικές επιχειρήσεις μοιάζουν μονολιθικά μονο - εθνικές (απόρροια του οικονομικού μοντέλου του Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ): παράδειγμα, η θεωρούμενη ως "επιτυχημένη" φαρμακοβιομηχανία της Τουρκίας. Η κυβέρνηση, σύμφωνα με "έγκυρες" πληροφορίες (6), σκέπτεται να δώσει στις επιχειρήσεις του τομέα προθεσμία πέντε ετών προκειμένου να "συμμορφωθούν" με τα διεθνή πρότυπα. Οι βιομηχανίες αυτές από το 1961 μπορούσαν να αντιγράφουν ελεύθερα ξένα προϊόντα (γεγονός που τους επέτρεψε να δρέψουν τεράστια κέρδη). Αλλά αυτό πλέον αντίκειται ευθέως στη συμφωνία Τελωνειακής Ενωσης με την Ευρωπαϊκή Ενωση (1996), η οποία δεν είχε και τόσο "ευεργετικές συνέπειες" όσο έταζαν οι Τούρκοι πολιτικοί...

... και ο "αποκαλυπτικός" σεισμός των 6,5

Το τραγικό συμβάν που σημάδεψε τους τίτλους του διεθνούς Τύπου όσον αφορά την Τουρκία την περασμένη βδομάδα, ο σεισμός των 6,5 Ρίχτερ που κόστισε 132 ζωές (τουλάχιστον), τον τραυματισμό 1.500 ανθρώπων και άφησε χιλιάδες άστεγους, έδωσε την ευκαιρία για ορισμένες δυσάρεστες διαπιστώσεις.

Η πρώτη είναι ότι ουδέποτε (! ) Τούρκος Πρόεδρος είχε επισκεφθεί την επαρχία των Αδάνων, η πρωτεύουσα της οποίας, Ντιάρμπακιρ, αποτελεί το γεωγραφικό επίκεντρο του σύγχρονου "ανατολικού ζητήματος" της Τουρκίας, του Κουρδικού αυτονομιστικού - αποσχιστικού κινήματος (7). Η ολιγόωρη επίσκεψη Ντεμιρέλ τη Δευτέρα στην Ανατολία, όπου ο ύπατος πολιτικός ηγέτης της χώρας ψέλλισε ορισμένα κατευναστικά και παρηγορητικά, και οι ανέξοδες δεσμεύσεις της κυβέρνησης, απλώς επέτειναν την οργή των κατοίκων της περιοχής.

Η δεύτερη είναι ότι το τουρκικό κράτος αντί να διαθέσει τους πόρους του προς ανακούφιση των πληγέντων, συνέχισε ακάθεκτο την εκστρατεία του κατά του Εργατικού Κόμματος Κουρδιστάν (ΡΚΚ). Με περηφάνια το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων της χώρας μετέδιδε την Τετάρτη πως 42 "αυτονομιστές τρομοκράτες" σκοτώθηκαν... (8)

Η ποινική δίωξη ορισμένων "αποδιοπομπαίων τράγων", δηλαδή κάποιων εργολάβων που κατηγορήθηκαν για "εγκληματική αμέλεια" - επειδή έκαναν αυτό που κάνουν όλοι - και απειλούνται με φυλακίσεις έως και πέντε ετών (9) μάλλον "διακοσμητικό χαρακτήρα" επέχει και δε συγκαλύπτει ούτε ως φύλλο συκής τα αποτελέσματα της πολιτικής και οικονομικής υποβάθμισης των πληθυσμών της Ανατολίας και του πολέμου κατά των Κούρδων, του οποίου η τελευταία φάση (1984 - σήμερα) έχει οδηγήσει σε εκατόμβες νεκρών και ερήμωση της περιοχής...

Ουδέν μονιμότερου του προσωρινού
Η κυβέρνηση Γιλμάζ (άρα και οι προσπάθειές της, και τα έργα της) δεν μπορούν να έχουν παρά προσωρινό χαρακτήρα, αφού τελεί υπό προθεσμία - μιας και έχει υποσχεθεί εκλογές το πρώτο τρίμηνο του 1999, που όμως δεν αποκλείεται να διεξαχθούν και νωρίτερα.

Αλλά δεν μπορεί να ξεχνιέται κανείς. Η πολιτική της είναι η ίδια που χαράχτηκε και ακολουθήθηκε από όλες τις προκατόχους της, μετά τη "δημοκρατική παλινόρθωση" από το πραξικόπημα του Σεπτέμβρη του 1980. Είναι η ίδια που υπαγορεύεται από τους διαδόχους του Εβρέν, όσο "εκπολιτισμένοι" κι αν είναι, οι οποίοι τοποτηρούν το "κοσμικό κράτος" του Ατατούρκ. Και είναι αμφίβολο τι μέγεθος θα έπρεπε να έχει ένας σεισμός για να "ταρακουνήσει", έστω, αυτά τα θεμέλια...

Μπ. Γ.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

1). The Wall Street Journal Europe, "Turkey, IMF Reach Deal On Oversight Program", 1/7/1998, σελ. 2.

2). Σχετικά βλ. το CIA World Factbook 1996 on Turkey.

3). Αναφέρεται στον Τζέιμς Πέτιφερ, "Ο τουρκικός λαβύρινθος", Εκδόσεις Καστανιώτη, 1998 (James Pettifer, "The turkish labyrinth: Ataturk and the new Islam", 1997), σελ. 223.

4). Οπ. π., σελ. 205.

5). Βλ. το CIA World Factbook, όπ. π.

6). The Economist Intelligence Unit, "Turkey: Pharmaceuticals; addicted to copies?", 22/6/1998.

7). Associated Press, 28/6/1998.

8). Agency Anadolu, 2/7/1998.

9). Associated Press, 2/7/1998.

ΠΑΚΙΣΤΑΝ - ΙΝΔΙΑ
Πυρηνική υστερία, φάση δεύτερη;

Εν αρχή ήσαν οι 11 πυρηνικές δοκιμές. Στη συνέχεια, οι εξάρσεις της εθνικιστικής υστερίας. Μετά οι κυρώσεις. Κατόπιν το "πάγωμα" και οι προσπάθειες αποκατάστασης ενός - στοιχειώδους, έστω - διαλόγου. Και τις τελευταίες μέρες, Πακιστάν και Ινδία, ΗΠΑ, Κίνα και Ιράν, καθ' όλες τις ενδείξεις, ξαναμπλέχτηκαν (;) σε ένα "γαϊτανάκι" πυρηνικής υστερίας, που απειλεί να επαναφέρει την Ασία σε κατάσταση σχεδόν ψυχροπολεμικής κρίσης. Η "Ford Motors" ξέρει καλύτερα: Την Τετάρτη σύναψε συμφωνία 380 εκατομμυρίων δολαρίων για την εξαγορά ινδικής αυτοκινητοβιομηχανίας, παρά τις υποτιθέμενες σκληρές οικονομικές κυρώσεις της Ουάσιγκτον...

Η είδηση πρωτομεταδόθηκε την Τετάρτη, μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, από το βρετανικό αμυντικό περιοδικό "Jane's": Μια ομάδα πέντε πυρηνικών επιστημόνων του Πακιστάν αποσκίρτησαν από τη χώρα και στις 22 Μάη ζήτησαν πολιτικό άσυλο στις ΗΠΑ, μετά από διαφωνία που είχαν (με τους πολιτικούς - στρατιωτικούς τους προϊσταμένους, προφανώς), όσον αφορά ένα "σχεδιαζόμενο πρώτο πυρηνικό χτύπημα" κατά της Ινδίας και ισχυριζόμενοι πως η Ινδία βρίσκεται στο στόχαστρο της πακιστανικής στρατιωτικής μηχανής (1). Την επομένη, το θέμα ήταν στα πρωτοσέλιδα του αμερικανικού Τύπου, με αφορμή την πρώτη συνέντευξη που έδωσε ένας εξ αυτών, ο 29χρονος Ιφτικάρ Τσόντρι Καν- στην οποία δήλωνε "πρόθυμος" να δώσει στις αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών λεπτομέρειες για το πακιστανικό πυρηνικό πρόγραμμα, "συμπεριλαμβανομένης της βοήθειας που (η χώρα του) έλαβε από την Κίνα και το Ιράν" (2). Μιλώντας παρουσία του δικηγόρου του, ο Καν είπε πως φοβόταν "για τη ζωή του" και "για το ολέθριο αποτέλεσμα από έναν πυρηνικό πόλεμο". Και πρόσθεσε πως "όλος ο ισλαμικός κόσμος θα με καταδικάσει (...αλλά) θέλω οι ΗΠΑ να χρησιμοποιήσουν τους πόρους που διαθέτουν για να αποτρέψουν τέτοιες δραστηριότητες".

Η πακιστανική κυβέρνηση, με σκληρών τόνων ανακοίνωσή της από το Ισλαμαμπάντ, απάντησε ότι η στρατηγική του πρώτου χτυπήματος (first - strike strategy) δε θα μπορούσε να συζητηθεί με οποιονδήποτε επιστήμονα ή τον ίδιο τον Καν, ο οποίος, σύμφωνα με την ίδια ανακοίνωση, ήταν χαμηλόβαθμος μηχανικός χωρίς πρόσβαση σε τέτοιου τύπου πληροφορίες.

Αμερικανοί αξιωματούχοι, μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας, έλεγαν την Πέμπτη ότι προσπαθούν να διασταυρώσουν τους ισχυρισμούς του νεαρού Πακιστανού, με πρώτο στη λίστα το αν ήταν, όπως είπε, βοηθός διευθυντή του Κέντρου Πυρηνικής Ερευνας του Κουσάμπ στο Πακιστάν. Το Κέντρο απέρριψε τους ισχυρισμούς του την ίδια μέρα ως "κατασκευασμένες και αβάσιμες".

Πακιστανοί που ζουν στη Νέα Υόρκη, όπου ο Καν μετέβη, έλεγαν σε δημοσιογράφους πως ο 29χρονος συμπατριώτης τους "απλώς κοροϊδεύει τους Αμερικανούς για να εξασφαλίσει πράσινη κάρτα, κι αυτοί θα τον πιστέψουν" (3)...

Προς νέα υστερία;

Ανεξάρτητα του αν ο Καν είναι αυτός που ισχυρίζεται ότι είναι και αν οι ισχυρισμοί του έχουν σχέση με την πραγματικότητα, η απορρέουσα από τις εξελίξεις ένταση επαναφέρει τις δύο χώρες, το Πακιστάν και την Ινδία, σε συγκρουσιακή θέση. Αφορμές υπάρχουν άφθονες, όπως πάντα - την Τετάρτη, στο Γκουαουάτι του ινδικού κρατιδίου Ασαμ, 5 αυτονομιστές παραστρατιωτικοί σκοτώθηκαν σε ένοπλη σύγκρουση με αστυνομικούς (4). Στο Κασμίρ, για το οποίο οι δύο χώρες έχουν διεξάγει τρεις πολέμους από την ανεξαρτησία τους, παραμένει σε κατάσταση ανταρτοπολέμου, με τους αυτονομιστές αντάρτες (που κατά το Νέο Δελχί υποστηρίζονται από το Πακιστάν) να δολοφονούν τουλάχιστον 24 ανθρώπους επιτιθέμενοι σε δύο γάμους και να ανατινάσσουν ένα τρένο, με αρκετά θύματα (5). Ταυτόχρονα, στην Ινδία αρχίζουν ξανά να υψώνονται οι τόνοι των επιεικώς πατριδοκάπηλων που κακίζουν την κυβέρνηση του Αταλ Μπιχάρι Βάτζπαϊ, επειδή "δύο μήνες μετά τις (σ.σ.: 5 δικές της και 6 του Πακιστάν) πυρηνικές δοκιμές και την ανακήρυξη της χώρας σε πυρηνική δύναμη, δεν έχει γίνει τίποτε για να αναπτυχθεί οπλοστάσιο" (6)... Και ο Ινδός υπουργός Αμυνας, Τζορτζ Φερνάντες, έχει "ανακαλύψει" πως μετά τη συμφωνία ΗΠΑ - Κίνας, να μη στοχεύουν πλέον η μία την άλλη με τους πυρηνικούς τους πυραύλους, η χώρα του ίσως γίνει "ο πρώτος στόχος της Κίνας" (7).

Η υστερία είναι το τελευταίο που χρειάζονται οι δύο χώρες. Στα τέλη Ιούνη, οι πρωθυπουργοί των δύο χωρών πρόκειται να συναντηθούν στο Μπαγκλαντές, επ' ευκαιρία της συνόδου μιας νοτιοασιατικής οικονομικής ένωσης, της SAARC. Εκεί προβλέπεται να συζητήσουν την εξομάλυνση των σχέσεών τους, να αποκαταστήσουν έναν έστω βασικό διάλογο, να δουν το πρόβλημα του Κασμίρ - πιο ψύχραιμα, υποτίθεται. Αλλά αν ο καθένας τους πάει στην Ντάκα έχοντας να αντιμετωπίσει εθνικιστικές κραυγές στις εσωτερικές πολιτικές τους κονίστρες, η συνάντηση κορυφής θα έχει προαναγγελθείσα την αποτυχία της.

Υψηλά κόστη...

Οι δύο χώρες κινδυνεύουν από κάθε άποψη, λόγω της θανάσιμης πυρηνικής κούρσας, στην οποία ενεπλάκησαν και δείχνουν πρόθεση να συνεχίσουν. Δεν είναι μόνο ο κίνδυνος πυρηνικού ολέθρου (που για την ώρα μοιάζει απίστευτος, αλλά όχι και απίθανος). Είναι και οι επιπτώσεις που υφίστανται ήδη. Και οι δύο κυβερνήσεις έχουν υποστεί βαριές οικονομικές κυρώσεις από τις ΗΠΑ, την Ιαπωνία και ένα ευρύ γκρουπ χωρών. Οι κυρώσεις αφορούν κατά πρώτο λόγο τις εξαγωγές τους. Για την Ινδία, το κόστος είναι σκληρό, αλλά μπορεί να το"ξεπεράσει". Πολύ περισσότερο, αφού πολυεθνικές επιχειρήσεις δεν έχουν κανένα πρόβλημα να επενδύουν σ' αυτήν: Οπως η "Ford Motors", που εξαγόρασε την Τετάρτη το 92% των μετοχών της κρατικής αυτοκινητοβιομηχανίας "Mahindra & Mahindra", έναντι 380 εκατ. δολαρίων. Το "μάρμαρο" πληρώνουν οι απλοί πολίτες, αφού ο προϋπολογισμός που αναμένεται να ψηφιστεί αυτές τις μέρες είναι το λιγότερο "άγριος". Το Πακιστάν είναι σε πολύ χειρότερη μοίρα. Η δήλωση που έκανε ο Αλί Ζουλφικάρ Μπούτο εν έτει 1974, ότι "για να χτίσει πυρηνικό οπλοστάσιο στο Πακιστάν θα έτρωγε γρασίδι", κινδυνεύει να γίνει πολύ οδυνηρή πραγματικότητα για τους Πακιστανούς του σήμερα...

Εν κατακλείδι, Ινδία και Πακιστάν κινδυνεύουν από τη διακηρυγμένη (από τον Πρόεδρο Κλίντον) πρόθεση των ΗΠΑ να παρέμβουν στην κρίση ως "ο" διαμεσολαβητής: Αν συρθούν σε μια τέτοια "διαδικασία", θα αναγκαστούν να προβούν σε υποχωρήσεις και "ανοίγματα" πέρα από κάθε πρόβλεψη...

Μπ. Γ.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

1). Jane's Defence Weekly, "Pakistani scientists defect", 1/7/1998.

2). ABCNews, "Has Pakistan Planned Attack?", 1/7/1998.

3). Στην εφημερίδα του Πακιστάν "Dawn", "Pakistan N - scientist seeks asylum in US", 2/7/1998.

4). CNN Interactive, "Five militants die in clash with Indian soldiers", 2/7/1998.

5). "International Herald Tribune", "How to Defuse Kashmir" (κύριο άρθρο) 30/6/1998.

6). Στην εφημερίδα "Times of India", "No move yet to set up nuclear command", 2/7/1998.

7). "Financial Times", "India accuses US and China over nuclear proliferation", 29/6/1998.

ΒΟΥΛΓΑΡΟΙ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΙ
Στο στόχαστρο εγκληματιών

Από καιρό τώρα, είναι διαπιστωμένο ότι η ζωή των δημοσιογράφων στη γειτονική μας Βουλγαρία διατρέχει άμεσο κίνδυνο. Πρόκειται, δηλαδή, για ρεπόρτερ, οι οποίοι ευσυνείδητα και τολμηρά αποκαλύπτουν τη διαφθορά και τα σκάνδαλα, τα οποία από την πρώτη στιγμή, μετά την ανατροπή του σοσιαλιστικού καθεστώτος, έχουν προσλάβει πολύ μεγάλες διαστάσεις...

Μερικά μόνο παραδείγματα είναι ικανά να επιβεβαιώσουν τη διαπίστωση αυτή: Η δημοσιογράφος Αννα Τσάρκοβα,μια μέρα, λίγο πριν απομακρυνθεί από το σπίτι της, που βρίσκεται στη συνοικία Μιάνταστ της Σόφιας, από έναν άγνωστο εγκληματία δέχτηκε στο πρόσωπό της σημαντική ποσότητα θειικού οξέος. Ο θεράπων ιατρός της, καθηγητής Τσβετάν Μάρκοφ, δήλωσε ότι, εκτός από τα πολύ σοβαρά εγκαύματα, που έχει στο πρόσωπό της, το αριστερό της μάτι έχει πάθει πολύ σοβαρή βλάβη.

Πάντως, οι γιατροί δεν ήταν σε θέση να κάνουν καμιά συγκεκριμένη πρόγνωση, σχετικά με το αν και κατά πόσο η δημοσιογράφος αυτή θα μπορέσει να διατηρήσει την όρασή της. Το δωμάτιο του νοσοκομείου, όπου νοσηλεύεται, βρίσκεται κάτω από αυστηρή αστυνομική επιτήρηση. Συνάδελφοι της Τσάρκοβα εκφράζουν σοβαρές υποψίες ότι ο δολοφόνος πολύ πιθανό να είναι ένας γνωστός εγκληματίας, ο οποίος είχε απολυθεί πρόσφατα από τη φυλακή. Πριν καιρό, η Τσάρκοβα, με σχετικά της ρεπορτάζ, είχε κάνει συγκλονιστικές αποκαλύψεις, αναφορικά με τις εγκληματικές δραστηριότητες του παραπάνω κακοποιού.

Θα πρέπει επίσης ν' αναφερθεί ότι η θαρραλέα αυτή δημοσιογράφος είναι συγγραφέας πολλών άρθρων και ρεπορτάζ, με βασικό θέμα το οργανωμένο έγκλημα και τη διαφθορά, που κυριολεκτικά ανθούν στην πρώην αυτή σοσιαλιστική χώρα. Ακόμα και ο υπουργός Εσωτερικών της Βουλγαρίας έχει παραδεχτεί ότι απλά ένα και μόνο δημοσίευμα είναι δυνατόν ν' αποτελέσει αιτία για μια τρομοκρατική πράξη. Η ίδια δημοσιογράφος δήλωσε ότι, λίγο πριν την επίθεση ενάντιά της, είχε δεχτεί από άγνωστο ένα απειλητικό τηλεφώνημα: "Ούτε η ίδια θα είσαι σε θέση ν' αναγνωρίσεις τον εαυτό σου...".

Η δολοφονική αυτή απόπειρα, όπως χαρακτηριστικά υπογραμμίζεται, έχει προκαλέσει βαθιά ανησυχία στη δημόσια κοινή γνώμη της Βουλγαρίας. Ταυτόχρονα, η εγκληματική αυτή ενέργεια αποτελεί μια περίτρανη μαρτυρία, σχετικά με τις ανοιχτές τρομοκρατικές πράξεις, που έχουν σημειωθεί κατά τη διάρκεια των τελευταίων χρόνων.

Η περίπτωση, βέβαια, της Τσάρκοβα δεν αποτελεί κάποιο μεμονωμένο περιστατικό. Η δημοσιογράφος Τεμενούνγκα Γιότσοβα δέχτηκε σοβαρές απειλές κατά της ζωής των παιδιών της. Ακόμα, έχει γίνει διάρρηξη στο γραφείο της, απ' όπου έχουν κλαπεί κείμενα, με αποκαλύψεις σχετικά με τις δραστηριότητες μιας ομάδας εγκληματιών στην παραοικονομία της περιοχής. Πριν ένα μήνα περίπου, η Γιότσοβα, ενώ ανέβαινε τα σκαλιά του σπιτιού της, είχε δεχτεί μια δυνατή σπρωξιά, αλλά κατόρθωσε να διαφύγει με πολλούς, όμως, μώλωπες...

Στο μεταξύ, εδώ και δυο χρόνια περίπου, διαρκεί η δίκη ενάντια σε πέντε φρουρούς στη Σόφια. Αυτοί το 1995 είχαν σπάσει την πόρτα του σπιτιού της ανταποκρίτριας της εφημερίδας "24 Ωρες", Σβετλάνας Μπατάλοβα,και την ξυλοκόπησαν τόσο άγρια, που λίγο έλειψε να χάσει τη ζωή της. Η δημοσιογράφος αυτή είχε κάνει μια πολύ αποκαλυπτική έρευνα σχετικά με τα σκάνδαλα ενός τραπεζίτη.

Τέλος, η ρεπόρτερ του Ραδιοφώνου Βεσελίνα Σεντελάρσκα βρισκόταν πάνω από δυο βδομάδες στο νοσοκομείο. Κάποιοι Τσιγγάνοι την είχαν χτυπήσει με πέτρες στο κεφάλι. Η δημοσιογράφος αυτή με τα ρεπορτάζ της είχε ταχθεί ανοιχτά υπέρ των μειονοτήτων, που υπάρχουν στη Βουλγαρία, συμπεριλαμβανομένων των Ρόμα και των Σίντι.

Πάνω: Ο Πακιστανός πρωθυπουργός, Ναουάζ Σαρίφ. Η χώρα του κατηγορήθηκε ότι ετοίμαζε "πυρηνικό χτύπημα κατά της Ινδίας"

Κάτω: Ο Ινδός πρωθυπουργός, Αταλ Μπιχάρι Βάτζπαϊ. Ο ινδουιστής - εθνικιστής πολιτικός ήταν αυτός που ξεκίνησε την "πυρηνική κούρσα", διατάσσοντας πέντε υπόγειες δοκιμές το Μάη

O Mεσούτ Γιλμάζ, υπό το βλέμμα του Κεμάλ Ατατούρκ



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ