Η απάντηση στο Θέατρο «Από Κοινού», όπου η σπουδαία Ελένη Γερασιμίδου και ο ταλαντούχος Γιάννης Γιαραμαζίδης, υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες της πολυπράγμονα Αγγελικής Ξένου, παρουσιάζουν για πρώτη φορά στη σκηνή τη «Θεριζοαλωνιστική Μηχανή Τζακ Ρίπερ» του Θανάση Τριαρίδη.

Το έργο γράφτηκε για να καθρεφτίσει τις επιλογές και τη στάση των νέων καλλιτεχνών που θέλουν να μιλήσουν για τα κοινωνικά τεκταινόμενα μέσα σε ένα αδηφάγο σύστημα, που διαλύει ή ενσωματώνει τα όνειρά τους... Και πού αλλού θα μπορούσε να ανέβει μια τέτοια παράσταση αν όχι στο Θέατρο «Από Κοινού», που διατηρεί τη σχέση του με το σύγχρονο προοδευτικό έργο με συνέπεια και συνέχεια αναλλοίωτη μέσα στα χρόνια. Εμείς είχαμε τη χαρά και την τιμή να συζητήσουμε με τους δύο ηθοποιούς στο πάντα φιλόξενο και ανοιχτό «Από Κοινού» για το έργο που ανεβάζουν, τις αναφορές του, αλλά και το τι μπορεί να κάνει σήμερα ένας καλλιτέχνης.

Τι λέει λοιπόν το έργο που παρουσιάζεται ήδη με μεγάλη επιτυχία στη σκηνή;

Οπως μας λέει η Ελένη Γερασιμίδου, «μιλάει για πολιτισμό και πιο ειδικά για το πώς λειτουργεί το σύστημα σε έναν συγκεκριμένο χώρο, στο θέατρο. Υπάρχει ένας βραβευμένος τελειόφοιτος της Σχολής του Θεάτρου... Που όμως έχει ένα παρελθόν, είναι παιδί που μεγάλωσε σε δομή και έχει και τις ιδέες του. Πηγαίνει λοιπόν ως βραβευμένος, κάνει μια πρόταση, τον καλεί η διευθύντρια του θεάτρου αυτού, αλλά και πριν έρθει στο γραφείο της υπάρχει ένα τηλεφώνημα που μας δηλώνει με κάποιον τρόπο τι είναι αυτό το παιδί, τι θα του τάξουμε για να τον καταφέρουμε να αλλάξει το έργο. Να μπει στα νερά μας... Χρησιμοποιώντας και ενισχυτικά τον ισχυρισμό ότι η "δημοκρατία" μας - για εμάς τα εισαγωγικά - δεν κάνει διακρίσεις. Πήρε ένα παιδί από το ίδρυμα, το σπούδασε στην καλύτερη σχολή και του έδωσε και το βραβείο. Αυτά του τα κοπανάει και κατά τη διάρκεια του έργου. Ο Γιάννης, λοιπόν, είναι ο αριστούχος και εγώ η διευθύντρια».

Μπαίνοντας στην κουβέντα, ο Γ. Γιαραμαζίδης περιγράφει την ψυχολογία αλλά και τις αυταπάτες που συναντά ένας νέος δημιουργός. «Πηγαίνει με τον αέρα που πήρε από τη σχολή και την ελπίδα ότι θα δημιουργήσει ένα αληθινά προοδευτικό έργο, το οποίο όμως λογοκρίνεται. Γι' αυτό μιλάει το έργο. Μιλάει για την ευθεία, ωμή κρατική και μη λογοκρισία που δέχεται στην προκειμένη ο νέος σκηνοθέτης, αλλά και γενικότερα ο δημιουργός, ο οποίος, αν θέλετε, μπαίνει στον χώρο με αυτήν την ελπίδα: Να δημιουργήσει έργο που θα προβληματίζει, θα ευαισθητοποιεί, θα εμπνέει».

Στη συζήτησή μας δεν μπορεί να μη γίνει αναφορά στον δημιουργό του έργου, τον Θ. Τριαρίδη, ο οποίος χαρακτηρίζει το συγκεκριμένο έργο «μία ακόμη ψηφίδα στο ψηφιδωτό των πολιτικών έργων» που έχει γράψει τα τελευταία χρόνια, επιδιώκοντας από το δικό του μετερίζι να αντιστρατευτεί στη συναίνεση της φτώχειας, της εκμετάλλευσης, της ανισότητας.

Η Ελένη μάς λέει ότι ξεχωρίζει την «ευθύτητά του», ενώ ο Γιάννης προσθέτει για τον ξεχωριστό «τρόπο γραφής του» και ότι κατορθώνει «να μιλήσει για το σήμερα χωρίς ο λόγος του να γίνεται πεζά καθημερινός». Και οι δύο συμφωνούν ότι ο Θ. Τριαρίδης με τους δημιουργούς ανοίγει έναν ανοιχτό διάλογο, ενώ αφήνει και την ελευθερία στους ηθοποιούς, στον σκηνοθέτη, μιας και κατέχουν καλύτερα τα εργαλεία της θεατρικής οικονομίας.

Τα διλήμματα που τίθενται στο έργο είναι πολλά... Τελικά, ποια είναι τα διλήμματα που αντιμετωπίζει ένας καλλιτέχνης που καλείται να δημιουργήσει σε ένα εχθρικό περιβάλλον για την ανάπτυξη της Τέχνης και τον Πολιτισμό;

Ο Γιάννης προτιμά να μιλήσει για τα όρια. «Και τα όρια τα θέτει το ίδιο το σύστημα που ζούμε. Είναι συγκεκριμένα τα όρια στην καλλιτεχνική παραγωγή, και αναφέρομαι τόσο στα προβλήματα επιβίωσης που αντιμετωπίζουν τα μικρά θέατρα αλλά και οι ομάδες που θέλουν να δημιουργήσουν ένα έργο διαφορετικό, ένα έργο που κάτι θέλει να "πει", όσο και στο ίδιο το περιεχόμενο του έργου. Εργο που θα "ξεκουράζει" ή θα "χαϊδεύει αυτιά; 'Η έργο ρηξικέλευθο, ριζοσπαστικό; Γι' αυτά τα όρια μιλάω, γι' αυτές τις επιλογές».

Η Ελένη, δείχνοντάς μας με περηφάνια τον χώρο που φτιάχτηκε από το μηδέν με τη βοήθεια φίλων και συναδέλφων, τον χώρο όπου παλεύουν κάθε μήνα για να είναι εντάξει με τις υποχρεώσεις τους, όπως το νοίκι, αλλά και τις αφίσες από τις δεκάδες παραστάσεις που έχουν ανεβάσει, μας λέει ότι για τους ίδιους «δεν υπάρχει κανένα δίλημμα. Είμαι πάρα πολύ περήφανη γι' αυτά που γίνονται εδώ μέσα, το λέω χωρίς έπαρση. Ξέρω πολύ καλά ότι όταν τα πράγματα δυσκολεύουν, θα κάνω μια τηλεόραση ή θα συμμετάσχω σε μια άλλη παράσταση, για να μπορώ να συμβάλω σε αυτό που κάνουμε στο "Από Κοινού". Και αν θέλετε ο απολογισμός που κάνω είναι καλός. Και σε αυτόν τον δρόμο πρέπει να συνεχίσουμε. Οι καλλιτέχνες μπορούμε με την Τέχνη μας να συμβάλουμε ουσιαστικά απέναντι στην αποχαύνωση, στον αποπροσανατολισμό».

Τελικά, σε αυτούς τους καιρούς ποιος πρέπει να είναι ο ρόλος της Τέχνης και του καλλιτέχνη; «Να καταδεικνύει, να αφυπνίζει», μας λέει η Ελένη, υπενθυμίζοντάς μας και την πλούσια παράδοση - γεμάτη αγωνιστικές παρακαταθήκες - των καλλιτεχνών, στην προκειμένη περίπτωση των ηθοποιών, και σημειώνοντας: «Πρέπει να είμαστε και παρόντες, όπως και τόσοι άλλοι πριν από εμάς που εμπνεύστηκαν από το κίνημα και συνέδραμαν ουσιαστικά με την Τέχνη τους».

Προσθέτει ότι «έχουμε και υποχρέωση να καταγγέλλουμε. Να αντιστεκόμαστε απέναντι στη λογοκρισία, που λειτουργεί με πολλούς τρόπους. Το σύστημα απλώνει τα πλοκάμια του παντού, γιατί γνωρίζει πολύ καλά τη δύναμη της Τέχνης».

Ο Γιάννης δανείζεται τα λόγια των «Κοινών Θνητών», που το τραγούδι τους, «Γινόμενο», ακούγεται στην παράσταση. «Δεν πιστεύουμε πως η Τέχνη θα αλλάξει τον κόσμο, αλλά πως με σύμμαχο την Τέχνη η αλλαγή του κόσμου αποκτά ρυθμό».

Η Ελένη, η Αγγελική και ο Γιάννης μάς περιμένουν κάθε Παρασκευή και Σάββατο μέχρι τις 13 Δεκέμβρη σε αυτό το ξεχωριστό έργο, που ήδη έχει αγκαλιαστεί από το κοινό. Γιατί, όπως λέει και η Ελένη, «το έργο και το ανέβασμά του δεν αφήνουν αδιάφορο τον θεατή, ώστε να πει "Είδα άλλη μια παράσταση!". Είναι επίσης μια πικρή μαύρη κωμωδία. Λειτουργεί δε ακόμα καλύτερα όταν στο κοινό βρίσκονται άνθρωποι από τον ευρύτερο χώρο της Τέχνης, που με κάποιον τρόπο έχουν ζήσει όσα αναφέρονται».

Ραντεβού λοιπόν στο Θέατρο «Από Κοινού», και στη συνέχεια σε διάφορες περιοχές της χώρας...