Ενας άνεμος δημιουργίας πνέει πλέον πάνω απ' όλη την Ελλάδα. Οι αυριανοί δήμαρχοι των 1.000 νέων δήμων σχεδιάζουν το μέλλον του τόπου, χωρίς να νιώθουν τα βαρίδια του παρελθόντος στα πόδια τους. Οι 2.500 τεχνοκράτες που προσλαμβάνονται πάραυτα έχουν απλώσει τους χάρτες και δηλώνουν έτοιμοι να ριχτούν στη μάχη. Ο παλιός ξεπερασμένος δημοτικός χάρτης μπαίνει στην κορνίζα για να θυμίζει των Ελλήνων τις κοινότητες που - τι να κάνουμε; - γίνονται τώρα πλέον μέρος της ελληνικής επικράτειας "κατ' εικόνα και ομοίωση" της Ευρωπαϊκής Ενωσης!
Δυστυχώς, η κυβέρνηση δεν επέτρεψε στους ιθαγενείς να μάθουν από πρώτο χέρι τι είπαν οι αρχηγοί των κομμάτων στη Βουλή. Ετσι, οι "νεκρόφιλοι", κατά τον υπουργό Εσωτερικών Αλ. Παπαδόπουλο, που επιμένουν να κατοικούν στο Αγαθονήσι, στο Βροντερό και το Βατοχώρι, δε θα μάθουν ποτέ - εκτός κι αν διαβάσουν τα πρακτικά της Βουλής - πόσο λάθος έκαναν να "φυλάνε στους αιώνες Θερμοπύλες".
Το όραμα μπορεί τώρα να προσγειωθεί από το χώρο της ουτοπίας και στον ελλαδικό χώρο. Τα καντόνια της Ελβετίας, είπε ο υπουργός των Εσωτερικών, είναι η αποθέωση της δημοκρατίας κι αν δεν το ξέρουν οι ιθαγενείς να το μάθουν: Ο Καποδίστριας είναι ένας από αυτούς που συνέταξαν τον ελβετικό χάρτη αυτοδιοίκησης. Κι όσοι εκ των προλεταρίων όπου Γης πίστευαν μέχρι τώρα ότι η Ελβετία είναι ο παράδεισος των πλουσίων, δεν έχουν παρά να μεταναστεύσουν μαζικά εκεί. Το πού θα δουλεύουν είναι ένα άλλο πρόβλημα. Εξάλλου, ο υπουργός το είπε καθαρά: Το σύγχρονο κράτος πρέπει να φροντίζει μόνο για ένα "μίνιμουμ συνθηκών διαβίωσης και ύπαρξης". Οπως στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, για παράδειγμα. Οπου τα 12 εκατομμύρια των "Χόμλες" κατορθώνουν και διαβιούν και υπάρχουν. Σε χαρτόκουτα, βέβαια, πάνω από τις σκάρες του μετρό, που εξασφαλίζουν λίγο ζεστό αέρα το χειμώνα, στα πάρκα το καλοκαίρι, πάντως, διαβιούν και υπάρχουν. Το σύγχρονο κράτος, τους το εξασφαλίζει.
Είναι καιρός να πάρει αυτό το καλαμπούρι ένα τέλος. Γιατί, δυστυχώς, μόλις τώρα αρχίζει η τραγωδία: Ο υπουργός Εσωτερικών ήταν αρκετά ωμός στην ομιλία του στη Βουλή για την υπεράσπιση του "Καποδίστρια". Είπε ότι το νομοσχέδιο για την αναγκαστική κατάργηση 4.000 κοινοτήτων είναι αναγκαίο για τη σύγχρονη "άρθρωση του κράτους" στα πλαίσια της Οικονομικής και Νομισματικής Ενωσης της Ευρώπης και του διεθνούς ανταγωνισμού. Τι σημαίνει αυτό για την ελληνική ύπαιθρο; Το έχουν προγευτεί, ήδη, οι αγρότες που σέρνονται στις δίκες, γιατί πρόλαβαν να αρθρώσουν ένα ΟΧΙ στο διωγμό από τη γη τους. Είπε ακόμα ότι το νομοσχέδιο θα συμβάλει στην "ενδογενή ανάπτυξη". Ερώτηση αφελούς: Αμπέλια θα έχουμε, ελιές θα έχουμε, καπνά θα έχουμε, στάρι και καλαμπόκι θα έχουμε, κτηνοτροφία θα έχουμε; Κι αν αυτά, που, ήδη, είναι υπό απαγόρευση από την ΕΕ δεν μπορούμε να τα έχουμε, τι μένει; Οι αιώνια απασχολήσιμοι και βίαια ξεκληρισμένοι και προλεταριοποιημένοι αγρότες για να πυκνώνουν τη στρατιά των εξαθλιωμένων, σε πόλεις και χωριά, κάτω από την ασύδοτη δράση του αδηφάγου κεφαλαίου που αδημονεί να βρει νέες πηγές και τρόπους καταλήστευσης των φτωχών και από τον "Καποδίστρια".
Η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ διαθέτει την πλειοψηφία που χρειάζεται για να περάσει και στην κατ' άρθρο συζήτηση τον "Καποδίστρια". Κάποιες "ενστάσεις" του ΣΥΝ που αφορούν στο αν η κοινή κάθοδος στις εκλογές θα είναι γενική ή διαπραγματεύσιμη ανά περιοχή, είναι ήδη άνευ ουσίας. Η εμπειρία του '81 - '82 με την απορρόφηση των στελεχών του τότε "ΚΚΕ εσ." στον κρατικό - κυβερνητικό μηχανισμό, δίνει ήδη ένα σοβαρό προβάδισμα στο ΠΑΣΟΚ. Δυόμισι χιλιάδες θέσεις περιμένουν κάλυψη... Ετσι κι αλλιώς, διαφωνία επί της ουσίας δεν υπάρχει. Δηλώθηκε, ήδη, με τη θετική ψήφο επί της αρχής του νομοσχεδίου. Η μόνη σοβαρή αμφισβήτηση μπορεί να υπάρξει εκεί που πάντα καταγράφονταν. Στο πεζοδρόμιο. Εκεί που ο λαός δίνει τις δικές του αγωνιστικές εξετάσεις, ενάντια στον κάθε αντίπαλό του, ενάντια στην πολιτική που τον θέλει ραγιά στους σύγχρονους σουλτάνους του πλούτου, εκεί που χαράζει το δρόμο για τη δική του περήφανη ανυπότακτη προοπτική. Και σ' ό,τι αφορά το συγκεκριμένο πεζοδρόμιο, το ΚΚΕ το προσδιόρισε με την ομιλία της Γενικής Γραμματέα της ΚΕ Αλέκας Παπαρήγα: "Υπάρχει, είπε, η καλύτερη ευκαιρία, η μάχη των δημοτικών και νομαρχιακών εκλογών. Ενα από τα βασικά κριτήρια ψήφου είναι και ο "Καποδίστριας". Το κίνημα που έχει ξεσηκωθεί, κίνημα ενωτικό, λαϊκό, μπορεί και πρέπει να εκφραστεί και μέσω της ψήφου. Με τη συγκρότηση αγωνιστικών λαϊκών ψηφοδελτίων, που θα αντιτάξουν στόχους και αιτήματα πάλης, σε αντίθεση με τους στόχους και τις επιδιώξεις του "Καποδίστρια"". Αυτή η ανυποχώρητη σθεναρή στάση μπορεί να δυναμώνει αγωνιστικά από τώρα άμεσα, δίνοντας συνέχεια στην πάλη ενάντια στο αντιδραστικό κατασκεύασμα.
Ετσι ώστε και στην πράξη να ανοίγει ο δρόμος που επιβεβαιώνει ότι "οι νόμοι ανατρέπονται"...
Θ. Λ.
Επί της ουσίας η ΝΔ υπερψήφισε το κυβερνητικό σχέδιο
Είναι, μάλλον, πρωτοφανές. Ποτέ άλλοτε στην ιστορία του ελληνικού αστικού Κοινοβουλίου η καταψήφιση από την αξιωματική αντιπολίτευση, επί της αρχής, ενός νομοσχεδίου, δε λειτούργησε τόσο απόλυτα ΥΠΕΡ του συνόλου των ρυθμίσεων του νομοσχεδίου που τυπικά καταψηφίστηκε. Για την κατανόηση του προβλήματος, ας ξεκαθαριστεί ότι καθοριστικό είναι το ποιος ψηφίζει, τι ψηφίζει και σε ποια στιγμή. Στην προκειμένη περίπτωση, το νομοσχέδιο είναι ο γνωστός "Καποδίστριας". Αυτός που καταψήφισε επί της αρχής είναι και η ΝΔ. Η οποία, όμως, στη συνέχεια δήλωσε ότι δε θα συμμετάσχει στη συζήτηση κατ' άρθρο. Με ένα το κρατούμενο, την πλειοψηφία που διαθέτει η κυβέρνηση - ενισχυμένη και με τις ψήφους του ΣΥΝ - ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα παρακάτω δεδομένα:
Η ΝΔ έχει κάνει καθαρό σε όλους τους τόνους ότι δε διαφωνεί επί της ουσιαστικής ιδεολογικής αρχής του νομοσχεδίου. Εχει αποδεχτεί τις κατευθύνσεις της ΕΕ για "λιγότερο κράτος", υπό την έννοια του μικρότερου οικονομικού κόστους λειτουργίας του κράτους, με παράδοση σημαντικών τομέων του (παιδεία, υγεία, πρόνοια κλπ.), στους ιδιώτες και την ΤΑ και γενικότερα με έναν παρεμβατικό χαρακτήρα ενίσχυσης της ασυδοσίας του ιδιωτικού κεφαλαίου. Εχει αποδεχτεί, ως γενικό πλαίσιο πολιτικής, ό,τι ορίζει η ΕΕ είτε με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ, είτε με τα συνεπαγόμενά της. Εχει, επίσης, αποδεχτεί την κατεύθυνση για ένα "κράτος - στρατηγείο", με μεταφορά προς τα κάτω, δηλαδή στην ΤΑ, της ευθύνης για την άσκηση πολιτικής σε σημαντικούς τομείς.
Εχει, δηλαδή, αποδεχτεί στο σύνολό της την πολιτική, εντός της οποίας είναι υποχρεωμένη να κινηθεί και η Αυτοδιοίκηση ως μέρος της εξουσίας της κεντρικής κρατικής διοίκησης που εκχωρείται συνταγματικά προς τα κάτω. Πού διαφωνεί η ΝΔ; Σύμφωνα με τις δηλώσεις και του αρχηγού της, η διαφωνία εντοπίζεται στο "εθελοντικό" ή όχι των συνενώσεων, οι οποίες όμως γίνονται στα πλαίσια μιας πολιτικής, την οποία αποδέχεται ως γενική κατεύθυνση. Επιμέρους διαφωνίες έχει διατυπώσει η ΝΔ για το εκλογομαγείρεμα που αποτυπώνεται στο άρθρο 1 του νομοσχεδίου, το οποίο αφορά τη χωροταξία των νέων δήμων.
Αναγκαστικά, η ΝΔ, με βάση το πού πραγματικά διαφωνεί (στο εκλογομαγείρεμα) και πού δε διαφωνεί (στη γενική πολιτική κατεύθυνση), θα μπορούσε να δώσει τη μάχη στη Βουλή, τουλάχιστον σ' αυτό που λέει ότι διαφωνεί, στο άρθρο 1. Στο άρθρο, δηλαδή, για το οποίο η κυβέρνηση δε θέλει να γίνει καμία συζήτηση. Σ' αυτό ακριβώς, όμως, το άρθρο, η ΝΔ αφήνει την κυβέρνηση να παίξει μόνη της, με τον ΣΥΝ να "διαφωνεί" τυπικά για το αν "ένα χωριό κάπου" έπρεπε να συμμετέχει στο δήμο που προβλέπει το νομοσχέδιο ή σε κάποιον άλλο. Κουβέντα δεν έχει να πει η ΝΔ και για μία σειρά ακόμα σοβαρά ζητήματα που περιέχονται σε άλλα άρθρα του νομοσχεδίου, όπως το εκλογικό σύστημα που παραμένει ενισχυμένη αναλογική και τα εργασιακά δικαιώματα που τινάζονται στον αέρα. Στην πραγματικότητα, η ΝΔ, με βάση και την τακτική που επέλεξε να ακολουθήσει στη Βουλή, αποδεικνύει ότι δε διαφωνεί σε κανένα, μα κανένα σημείο με τον "Καποδίστρια". Απλά, καταγράφει, για καθαρά ψηφοθηρικούς λόγους, μια αόριστη διαφωνία και επιβεβαιώνει, όμως, ταυτόχρονα τον υπουργό Εσωτερικών, που δήλωσε πως τα στελέχη της ΝΔ είναι, ουσιαστικά, υπέρμαχα του κυβερνητικού σχεδιασμού. Επί της ουσίας, η ΝΔ με τη στάση της έκανε καθαρό πως ακόμα και σε μικροκομματικό επίπεδο, αυτός ο σχεδιασμός μπορεί να δίνει σήμερα προβάδισμα στο ΠΑΣΟΚ, αύριο, όμως, με μια κυβερνητική αλλαγή στα πλαίσια του δικομματισμού, ευνοεί και την ίδια. Την ευνοεί πριν απ' όλα στην εφαρμογή της μίας και ενιαίας πολιτικής, που είναι και δική της, που θα κληθεί αν γίνει κυβέρνηση να εφαρμόσει, αυτήν του ΠΑΣΟΚ, δηλαδή της ΕΕ.
Το αν αυτό το "κομπρεμί" θα "περπατήσει" και στη ζωή, θα κριθεί από το ίδιο το λαϊκό κίνημα, που πλέον έχει αρκετά εφόδια - στοιχεία για να βάλει τον κάθε κατεργάρη στον πάγκο του...