Λίγες ημέρες πριν μας αφήσει το 1999 και μαζί του ο 20ός αιώνας συνηθίζεται τέτοιες μέρες η μνήμη των περισσοτέρων να γυρίζει στο παρελθόν. Από αυτό το «έθιμο» δεν μπορέσαμε να ξεφύγουμε ούτε εμείς. Μόνο που η δικιά μας η μνήμη δε γύρισε στη χρονιά που πέρασε αλλά ακόμα πιο πίσω. Για να πούμε την αλήθεια, δηλαδή, όχι απλά γύρισε πίσω αλλά... έκανε βουτιά στο παρελθόν. Ποιο παρελθόν; Του κλασικού αθλητισμού, και όταν μιλάμε για κλασικό αθλητισμό, μιλάμε φυσικά για στίβο.

Ο «Ρ» σήμερα, σε μια μικρή αναδρομή, θα προσπαθήσει να σας παρουσιάσει τα 10 πιο σημαντικά πρόσωπα τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες που κυριάρχησαν στο χώρο του στίβου. Αυτούς και αυτές που έβαλαν τη δική τους σφραγίδα, σημειώνοντας εκπληκτικές επιδόσεις και αλλάζοντας, πολλοί από αυτούς, ακόμα και τη μορφή του αγωνίσματός τους. Ανθρωποι που έγραψαν ιστορία στο χώρο του στίβου και οι μορφές τους θα μείνουν ανεξίτηλες στο πέρασμα του χρόνου.

Το να πει κανείς ποιος ήταν ο καλύτερος όλων των εποχών είναι σίγουρα πολύ υποκειμενικό, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων. Αλλωστε, ας μην ξεχνάμε ότι μιλάμε πάντα για διαφορετικές εποχές που διαφέρουν όσον αφορά τις συνθήκες άρα και τα κριτήρια. Για παράδειγμα σήμερα οι συνθήκες προετοιμασίας και προπόνησης των αθλητών είναι διαφορετικές απ' ό,τι πριν 30 χρόνια. Το ίδιο ισχύει και σε πολλές άλλες περιπτώσεις, όπως για παράδειγμα τα βοηθητικά φάρμακα (αναβολικά). Μπορεί η ΙΑΑΦ, όταν το φαινόμενο άρχισε να παίρνει διαστάσεις, να καθιέρωσε αυστηρούς ελέγχους και τις αυστηρές ποινές, όμως κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα ότι οι καλές επιδόσεις σήμερα είναι πάντα «καθαρές». Αλλωστε πόσα παραδείγματα υπάρχουν που έχουν αφαιρεθεί μετάλλια ή ρεκόρ από κάποιον αθλητή που αποδείχτηκε εκ των υστέρων ότι είχε κάνει χρήση αναβολικών. Γεγονότα που σε κάποιες άλλες εποχές ούτε μπορούσαν να τα φανταστούν κάποιοι.

Παρ' όλα αυτά υπάρχουν πάντα εκείνοι που άφησαν τα δικά τους σημάδια στην εποχή τους και με βάση αυτά θα προσπαθήσουμε να κάνουμε την αξιολόγηση.

1. ΚΑΡΛ ΛΙΟΥΙΣ (ΗΠΑ): Γεννήθηκε στο Μπέρμπιγχαμ της Αλαμπάμα το 1961. Ο Λιούις κατάφερε να κάνει «γνωστό» το όνομά του την 15ετία '81-'96 όπου ομολογουμένως «έγραψε ιστορία» σε τέσσερα αθλήματα και συγκεκριμένα στα 100μ,200μ, μήκος και 4Χ100. Σε όλη αυτή την περίοδο ανάμεσα σε Ολυμπιάδες (1984, '88, '92, '96) και σε παγκόσμια πρωταθλήματα κατάφερε να κατακτήσει 20 μετάλλια εκ των οποίων τα 17 χρυσά.

2. ΤΖΕΣΕ ΟΟΥΕΝΣ(ΗΠΑ): Γεννήθηκε στο Ντάνβιλ της Αλαμπάμα στις 12 Σεπτέμβρη 1913 και πέθανε στις 31 Μάρτη του 1980. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι η «καριέρα» του ταιριάζει με αυτή του Λιούις, στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1936 στο Βερολίνο. Η στιγμή που ένας μαύρος αθλητής «ταπεινώνει» μπροστά στα μάτια του Αδόλφου Χίτλερ τις απόψεις για την «αρία φυλή» θα μείνει για πάντα στην ιστορία. Ο Οουενς κατάφερε να πάρει τα χρυσά μετάλλια σε 100μ, 200μ, μήκος και 4Χ100. Ενα χρόνο πριν, το 1935, στο Μίτσιγκαν, κατά τη διάρκεια των παναμερικανικών αγώνων είχε καταφέρει πάλι να πάρει τις τέσσερις πρωτιές σε 100μ, 220 μέτρα μετ' εμποδίων και μήκος σε λιγότερο από μια ώρα. Παράλληλα, στο μήκος σημείωσε παγκόσμιο ρεκόρ με 8.13μ που κράτησε για 25 χρόνια.

3. ΣΕΡΓΚΕΪ ΜΠΟΥΜΠΚΑ(ΟΥΚΡΑΝΙΑ): Ο Ουκρανός αθλητής του επί κοντώ γεννήθηκε στο Βαροσίλογκραντ το 1963. Ο «ιπτάμενος» Ουκρανός έχει το χαρακτηριστικό ότι κανένας άλλος εκτός από αυτόν δεν κατάφερε να κυριαρχήσει σε ένα αγώνισμα για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα. Από το 1983 έως το 1997 σημείωσε 6 παγκόσμια ρεκόρ, ενώ κέρδισε και ένα χρυσό Ολυμπιακό μετάλλιο. Από το 5,58 που ήταν ο πήχης το 1984, τον έφθασε στο 6,14 το 1994.

4. ΝΟΥΡΕΝΤΙΝ ΜΟΡΣΕΛΙ (ΑΛΓΕΡΙΑ): Γεννήθηκε στην Αλγερία το 1970. Για 7 χρόνια κυριαρχούσε στην παγκόσμια σκηνή στις μεσαίες αποστάσεις από 1.500μ μέχρι 1 μίλι. Είναι η πιο μακροχρόνια κυριαρχία σε αυτόν τον τομέα, ενώ μέχρι και σήμερα κατέχει το ρεκόρ.

5. ΑΛ ΕΡΤΕΡ (ΗΠΑ): Γεννήθηκε στην Αστόρια το 1936. Ο αθλητής - φαινόμενο, αφού πολύ λίγοι γνωρίζουν ότι υπέφερε από δισκοπάθεια και πριν τους αγώνες έκανε θεραπεία στη μέση. Κατέχει το μεγαλύτερο αριθμό νικών στο ίδιο άθλημα, αφού κατάφερε να κερδίσει τέσσερα χρυσά μετάλλια σε 12 χρόνια (1956-60, '64, '68). Ηταν ο μόνος μέχρι σήμερα που σε ηλικία 43 ετών σημείωσε παγκόσμιο ρεκόρ, αφού το 1980 έριξε το δίσκο στα 69,46μ.

6. ΕΜΙΛ ΖΑΤΟΠΕΚ (ΤΣΕΧΟΣΛΟΒΑΚΙΑ): Ο άνθρωπος «ατμομηχανή», όπως είναι πιο γνωστός ο Τσεχοσλοβάκος αξιωματικός του στρατού, γεννήθηκε στην Κοπρίβιτσα το 1922. Είναι ο μοναδικός αθλητής που έχει κερδίσει χρυσό μετάλλιο στα 5 χλμ, στα 10 χλμ και στο μαραθώνιο, στους ίδιους αγώνες. Συνολικά έχει στο ενεργητικό του 20 παγκόσμιους τίτλους από τα 5 έως τα 30 χλμ.

7. ΠΑΑΒΟ ΝΟΥΡΜΙ (ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ): Ο Φινλανδός αθλητής γεννήθηκε στο Τουρκού το 1897 και πέθανε στο Ελσίνκι το 1973. Ισως ο πιο μεγάλος αθλητής στις μεγάλες αποστάσεις. Κέρδισε 12 μετάλλια από τα οποία 9 χρυσά στα 5.000μ και στα 10.000μ. Η πιο μεγάλη νίκη του στα 1.500μ και στα 5.000μ ήταν το 1924 στο Παρίσι όταν κατάφερε να πάρει την πρωτιά σε λιγότερο από 70 λεπτά, που ήταν ο χρόνος που μεσολαβούσε μεταξύ των δυο αγωνισμάτων.

8. ΜΑΪΚΛ ΤΖΟΝΣΟΝ (ΗΠΑ): Ο επονομαζόμενος και «πάπιας» εξαιτίας του στιλ με το οποίο τρέχει. Γεννήθηκε στο Ντάλας το 1967. Ο μοναδικός αθλητής που πραγματοποίησε το... διπλό, σε 200μ και 400μ. Το 19.32 στα 200μ είναι το πιο φημισμένο ρεκόρ της δεκαετίας του 1990, ενώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι είναι ο μοναδικός αθλητής που έχει καταφέρει να σημειώσει τους περισσότερους χρόνους κάτω από τα 20''. Στην ιστορία θα μείνει η νίκη το 1995 στα 400μ, όπου άφησε τους αντιπάλους περίπου 7 μέτρα πίσω, κάτι που αποτελεί την πιο «ευρεία» νίκη σε παγκόσμιο επίπεδο από το 1896.

9. ΕΝΤΓΟΥΙΝ ΜΟΟΥΖΕΣ (ΗΠΑ): Γεννήθηκε στο Ντέιτον το 1935. Στα 400μ με εμπόδια κατάφερε σε 10 χρόνια (1987-1997) ένα σερί 122 συνεχόμενων νικών, κάτι που αποτελεί το μεγαλύτερο ρεκόρ όλων των εποχών στον ανδρικό αθλητισμό. Κατέκτησε τέσσερις τίτλους σε Ολυμπιακούς Αγώνες και Παγκόσμια Πρωταθλήματα.

10. ΧΑΒΙΕ ΣΟΤΟΜΑΓΙΟΡ (ΚΟΥΒΑ): Γεννήθηκε στο Ματζάι το 1967. Θεωρείται ο κορυφαίος αθλητής στο ύψος τη σύγχρονη εποχή. Στην κατοχή του έχει τις 21 από τις 32 καλύτερες επιδόσεις όλων των εποχών, ενώ τα περισσότερα άλματά του κυμαίνονται από τα 2,40 έως τα 2,45μ. Κέρδισε δυο φορές παγκόσμιο τίτλο και ένα ολυμπιακό μετάλλιο.

1. ΙΡΕΝΑ ΣΕΒΙΝΣΚΑ (Πολωνία): Γεννήθηκε στο Λένινγκραντ το 1946. Η μοναδική στους δρόμους ταχύτητας που διατήρησε τις πρωτιές της σε 100μ, 200μ, και 400μ. Μάλιστα, στο τελευταίο αγώνισμα ήταν η πρώτη που «κατέβηκε» τα 50'' κάνοντας χρόνο 49,9'' (με ρολόι χειρός). Σε ολυμπιακούς αγώνες κέρδισε συνολικά 7 μετάλλια, εκ των οποίων τρία χρυσά στα 100μ, 200μ, 400μ, 4Χ100μ και μήκος.

2. ΦΛΟΡΕΝΣ ΓΚΡΙΦΙΘ (ΗΠΑ): Γεννήθηκε το 1959. Εάν ο Οουενς διεκδικεί τα πρωτεία της πιο μακρόχρονης παρουσίας (1935-'36) στους χώρους του στίβου, αλλά με μεγάλες επιτυχίες η Γκρίφιθ κατάφερε να φανεί μέσα σε μια χρονιά μόνο. Το 1988 σίγουρα της ανήκει. Ηταν εξαιρετική, και στην Ολυμπιάδα της Σεούλ κέρδισε το χρυσό στα 100μ, 200μ, 4Χ100, ενώ ήταν δεύτερη στα 4Χ400. Κατέχει τις 4 επιδόσεις όλων των εποχών στα 100μ και στα 200μ, όπου είναι και η κάτοχος των παγκόσμιων ρεκόρ (10.49 και 21.34 αντίστοιχα) που ακόμη και σήμερα παραμένουν «ασύλληπτα». Ο ξαφνικός θάνατος πριν από ένα χρόνο από καρδιά, άφησε άναυδη την κοινή γνώμη

3. ΦΑΝΗ ΜΠΛΑΚΕΡ ΚΟΕΝ (ΟΛΛΑΝΔΙΑ): Γεννήθηκε το 1918. Θεωρείται η πρώτη «βασίλισσα» του γυναικείου αθλητισμού. Στους Ολυμπιακούς του Λονδίνου το 1948 κατέκτησε 4 χρυσά μετάλλια στα 100μ, 200μ, 400μ με εμπόδια και 4Χ100, ενώ κατάφερε να πάρει χρυσό μετάλλιο και στο ύψος, στο μήκος και το πένταθλο.

4. ΤΑΤΙΑΝΑ ΚΑΖΑΝΚΙΝΑ (ΡΩΣΙΑ): Γεννήθηκε το 1951. Η πρώτη αθλήτρια μεσαίων αποστάσεων, η οποία πραγματοποίησε το «διπλό» 800 -1.500 στους Ολυμπιακούς του Μόντρεαλ το 1976. Επανέρχεται τέσσερα χρόνια αργότερα στην ομάδα, στη Μόσχα παίρνει το χρυσό στα 1.500μ. Διατήρησε τα πρωτεία σε αυτές τις αποστάσεις, ενώ το ρεκόρ στα 1.500μ με 3.32.47 είναι κάτω και από αυτό του Πάαβο Νούρμι.

5. ΜΑΡΙΤΑ ΚΟΧ (ΓΛΔ): Γεννήθηκε το 1957. Η απόλυτη πρωταθλήτρια ταχυτήτων διατήρησε τις πρωτιές στα 200μ και 400μ. Το ρεκόρ της 47.60 στα 400μ είναι άφθαστο ακόμα και σήμερα.

6. ΤΖΑΜΙΛΑ ΚΡΑΤΟΣΒΙΛΟΒΑ (ΤΣΕΧΟΣΛΟΒΑΚΙΑ): Γεννήθηκε το 1951. Στο Ελσίνκι το 1983 πέτυχε διπλή νίκη σε 400μ και 800μ αν και τα ωράρια των αγωνισμάτων ήταν τέτοια, που δύσκολα πίστευε κανείς ότι μπορεί να τα καταφέρει. Στα 800μ σημείωσε εκπληκτικό παγκόσμιο ρεκόρ με 1.53.28.

7. ΣΤΕΦΚΑ ΚΟΝΣΤΑΝΤΙΝΟΒΑ (ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ): Γεννήθηκε το 1965. Κυριάρχησε για περισσότερο από μια δεκαετία στο χώρο του ύψους και διέκοψε την καριέρα της λόγω της εγκυμοσύνης της. Διατηρεί τις 21 από τις 26 καλύτερες επιδόσεις όλων των εποχών, ενώ τα περισσότερα άλματά της κυμαινόταν από 2,05 έως 2,09μ.

8. ΜΑΡΛΕΝ ΟΤΕΪ (ΤΖΑΜΑΪΚΑ): Γεννήθηκε το 1960. Η Τζαμαϊκανή αθλήτρια διατήρησε τις πρωτιές στους αγώνες ταχύτητας για μεγάλο χρονικό διάστημα. Στην κατοχή της έχει 21 μετάλλια από Ολυμπιακούς Αγώνες και Παγκόσμια Πρωταθλήματα, όμως μόνο τρία χρυσά. Ουσιαστικά δεν κατάφερε να κυριαρχήσει στο χώρο, όμως μετά την Γκρίφιθ έχει τους καλύτερους χρόνους.

9. ΓΟΥΝΤ ΓΙΟΥΖΙΑ (ΚΙΝΑ): Γεννήθηκε το 1977. Η πρώτη που ξεπέρασε το φράγμα της μισής ώρας στα 10 χλμ με 21.34.38 το 1993. Την ίδια χρονιά στο παγκόσμιο πρωτάθλημα, στα 3 χλμ κέρδισε με 8.6.11. Κέρδισε τους τίτλους στα 1.500μ στο μαραθώνιο, στα 10χλμ και στην Ολυμπιάδα της Ατλάντα επικράτησε και στα 5.000μ.

10. ΓΙΟΛΑΝΤΑ ΜΠΑΛΑΣ (ΡΟΥΜΑΝΙΑ): Γεννήθηκε στο 1956. Καμιά γυναίκα δεν κυριάρχησε σε ένα αγώνισμα περισσότερο από αυτή. Στο ύψος πέτυχε 140 συνεχόμενες νίκες, ανάμεσα στο 1956 και στο 1967. Με ένα στιλ κάπως παλιομοδίτικο για την εποχή της, σημείωσε δυο παγκόσμια ρεκόρ (1,75 το 1956 και 1,91 το 1961.).

Στο στάδιο Καραϊσκάκη δοκιμάζεται σήμερα ο πρωτοπόρος της βαθμολογίας στη Β' Εθνική, το Αιγάλεω. Βέβαια, ο Εθνικός είναι ουραγός και σίγουρα «σκιά» του παλιού καλού του εαυτού, όμως ο τεχνικός του «Σίτι» Γιώργος Χαντζάρας επέστησε την προσοχή του στους παίκτες: «Μπορεί η ομάδα του Πειραιά να είναι σε άσχημη βαθμολογική θέση, αυτό δε σημαίνει ότι θα κάτσει να χάσει με ψηλά τα χέρια. Με προσοχή και καθαρό μυαλό πιστεύω ότι θα φτάσουμε στη νίκη και θα διατηρηθούμε στην κορυφή».

Οσον αφορά το στρατόπεδο του Εθνικού, πού διάθεση για πολλά λόγια...

Ο ΠΑΣ Γιάννενα μετά την αποτυχία της περασμένης Κυριακής θέλει να επιστρέψει στις νίκες. Υποδέχεται στην ηπειρωτική πρωτεύουσα το Αίγιο και λογικά έχει το πάνω χέρι: «Το Αίγιο δε θα έχει καθόλου άγχος και αυτό το κάνει πιο επικίνδυνο. Με τη βοήθεια και του κόσμου πιστεύω ότι τελικά εμείς θα γελάσουμε τελευταίοι», δηλώνει ο Πατρινός κόουτς του ΠΑΣ, Ανδρέας Μιχαλόπουλος. Στην αντίπερα όχθη ο τεχνικός του Παναιγιάλειου, Μάκης Λιάτος τονίζει: «Παίζουμε με την καλύτερη ομάδα της κατηγορίας. Αυτό πάντως δε σημαίνει ότι δε θα παλέψουμε τον αγώνα. Το στρες θα έχει ο ΠΑΣ και όχι εμείς».

Εύκολο έργο αναμένεται να έχει και ο Πανσερραϊκός απέναντι στον Ιάλυσο, αν και ο Νίκος Αναστόπουλος πάντα είναι επιφυλακτικός: «Είμαστε φαβορί όμως αυτό πρέπει να το δείξουμε στο γήπεδο. Ελπίζω ότι θα συνεχιστούν οι καλές μας εμφανίσεις».

Στ' άλλα ματς της 14ης αγωνιστικής θα αγωνιστούν: Καλλιθέα -Λάρισα, Αγ. Νικόλαος - Παναιτωλικός, Ολυμπιακός Βόλου -Αναγέννηση Καρδίτσας, Ελευσίνα - Νάουσα, Βέροια - Πιερικός.

Ολα τα ματς σήμερα θα αρχίσουν στις 15.00.