Το στ' μέρος του οδοιπορικού στο Νησί της Επανάστασης πριν από 35 χρόνια
Μη φανταστείτε πανάκριβα σκηνικά, γιατί οι Κουβανοί αξιοποίησαν πλήρως την τροπική φύση και έχουν φυσικό σκηνικό τα δάση, τα μάνγκο και τους φοίνικες.
Βλέπει κανείς ανάμεσα στα δέντρα ράμπες, εναέριους διαδρόμους, σκαλίτσες. Καθώς χαμηλώνουν τα φώτα, χορευτές και χορεύτριες με ινδιάνικες στολές πετάγονται από τα δέντρα.
Το πρόγραμμα διαρκεί τρεις ώρες. Το πρώτο μέρος περιλαμβάνει χορούς και το δεύτερο τραγούδια.
Η έναρξη φέρνει στη φαντασία οργιώδεις νύχτες πειρατών μετά από λαφυραγώγηση. Πολλοί από τους χορευτές σκαρφαλώνουν στα δέντρα, διαγράφοντας προκλητικά σχήματα.
Το θέαμα έχει μια τολμηρότητα, η οποία όμως ουδέποτε πέφτει στο επίπεδο του χυδαίου. Ο σοσιαλιστικός πουριτανισμός δεν βρήκε χώρο για να αναπτυχθεί στην Κούβα.
Πληθωρικός ο λαός, πληθωρική και η βλάστηση, πληθωρικές και οι χορεύτριες. Πανύψηλες, καλλίγραμμες, με φανταχτερές στολές, κυκλοφορούν στη διάρκεια του προγράμματος ανάμεσα στους θεατές, οι οποίοι συνήθως τρώνε ή πίνουν.
Το συγκρότημα του «Τροπικάνα» αποτελείται από δύο διαφορετικές ομάδες: Οταν λείπει η μία στο εξωτερικό, αναπληρώνεται επάξια από την άλλη.
Πρέπει να έχει τύχη ο υποψήφιος θεατής για να παρακολουθήσει το πρόγραμμα. Το πρόβλημα είναι οι συχνές βροχές. Ο κόσμος παρακαλάει να ξεσπάσει η μπόρα πριν την έναρξη, για να προλάβει να απολαύσει, εκτός από το τροπικό κλίμα, και λίγη ...«Τροπικάνα».
Καρναβάλι στην Αβάνα και στο Σαντιάγο της Κούβας. Θέαμα μαγευτικό. Εμπειρία αξέχαστη. Ενα πανδαιμόνιο από μουσική, χορό, ξεφωνητά, βεγγαλικά, πολύχρωμα κομφετί και σερπαντίνες στους δρόμους της πόλης. Γιορτάζουν όλοι. Συμμετέχουν μικροί και μεγάλοι, όπως και οι τουρίστες που συνεπαρμένοι απολαμβάνουν το θέαμα. Στην Αβάνα, αυτή την εποχή, όλες οι γραφικές γειτονιές είναι στολισμένες από λουλούδια και ανθοστόλιστες άμαξες. Στην ατμόσφαιρα, διάχυτη η μυρωδιά και τα αρώματα, γλυκά, ρούμι και σβησμένα βεγγαλικά. Φανταχτερές διακοσμήσεις βλέπουμε σ' όλα τα σπίτια.
Η μεγάλη αποκριάτικη παρέλαση διαρκεί 24 ώρες κι εκεί ζεις μια πανδαισία από τραγούδια, χορό, μουσική, κέφι και πολύχρωμες στολές. Στην Αβάνα Βιέχα (παλιά πόλη) η προετοιμασία του καρναβαλιού κρατάει πολλές μέρες και τη θεωρούν μία από τις σημαντικότερες εκδηλώσεις του χρόνου. Επισκέπτες φτάνουν από διάφορες χώρες για να ζήσουν κάτι μοναδικό και πρωτόγνωρο. Το καρναβάλι του Ρίο έχει περισσότερο εμπορικό χαρακτήρα απ' ό,τι της Κούβας.
Συγκροτήματα με εξωτικά ονόματα όπως Sucu-Sucu - Paso Franko - Muerteen Cuevos προγυμνάζονται από πολύ καιρό λόγω του μεγάλου ανταγωνισμού. Ενα ασύλληπτο θέαμα είναι το βραδινό, όταν φωτίζεται ο ουρανός από πυροτεχνήματα, τα περισσότερα σε σχήμα ουράνιου τόξου. Η παρέλαση αρχίζει από τη μεγάλη λεωφόρο κοντά στο λιμάνι, όπου γίνεται και η κεντρική εκδήλωση. Εδώ συναντιούνται το παλιό με το καινούριο. Αφρικανικά ντραμς παίζουν πρωτόγονους ρυθμούς που θυμίζουν αρχαίες τελετές, ενώ ηλεκτρικές κιθάρες μοντέρνα τραγούδια. Μπροστά από κάθε άρμα χορεύουν σε ξέφρενους ρυθμούς ντυμένοι κλόουν. Οι γυναίκες φορούν κυρίως χρωματιστές μπλούζες και κοντά φορέματα.
Αλλη ομάδα που παίζει σημαντικό ρόλο στο Καρναβάλι του Σαντιάγο είναι γνωστή με το όνομα Tumba Francesa, που έφτασαν στην Κούβα εγκαταλείποντας τις γαλλικές φυτείες, στην επανάσταση της Αϊτής, στο τέλος του 18ου αιώνα. Αυτοί μετέφεραν παραδοσιακή μουσική, οι χοροί τους είναι πιο μοντέρνοι, με ρυθμούς αφρικανικούς. Το Καρναβάλι του Σαντιάγο καθιερώθηκε από τον 18ο αιώνα όταν, σύμφωνα με τα έθιμα, στο τέλος της καθολικής λειτουργίας ακολούθησε χορός και τραγούδι. Αυτές οι εκρήξεις, τα ξεσπάσματα ήταν γνήσια, γνωστά ως fiestas des los mamarrachos, και όσοι έπαιρναν μέρος φορούσαν εξωφρενικά ρούχα. Σιγά σιγά ξεχύνονταν στους δρόμους και έκαναν τον γύρο της πόλης μαύροι, μουλάτος και λευκοί. Πάντα τους ακολουθούσαν μουσικοί με τρομπόνια, τρομπέτες, κλαρίνα και, τελευταία, ηλεκτρικές κιθάρες. Σήμερα, όμως, το καρναβάλι έχει διαφημιστικό χαρακτήρα. Ετσι, μπορεί να χαζέψει κανείς, εκτός από τις καλλίγραμμες Κουβανέζες, άρματα που φτιάχνουν γνωστές εταιρείες για να διαφημίζουν τα προϊόντα τους. Στο Σαντιάγο, στη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Κούβας, πρωτεύουσα της περιοχής Οριέντε, με 500.000 κατοίκους, κάθε χρόνο περιφέρεται στους δρόμους για πέντε μέρες ένα μεγάλο λαϊκό θέατρο με αποκριάτικες σκηνοθεσίες των καρναβαλιών. Βλέπεις σκηνές από την καθημερινή ζωή, συνήθως κωμικές, ανθοστολισμένα άρματα, ένα μεγάλο πανηγύρι κεφιού, τραγουδιού, χαράς, που μόνο σε λατινοαμερικανικές χώρες μπορείς να απολαύσεις.