Πόσοι αναγνώστες γνωρίζουν ότι το ΥΠΠΟ, μέσω του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων (ΤΑΠΑ), εκδίδει βιβλία όχι μόνο για ειδικούς, αλλά και για το ευρύτερο κοινό; Πόσοι γνωρίζουν ότι τα βιβλία αυτά πωλούνται κι αν είναι εύκολο να τα βρουν; Μόλις τον περασμένο Μάη το ΤΑΠΑ εγκαινίασε στην Αθήνα το βιβλιοπωλείο του, το οποίο παρουσιάζει σταθερή εισπρακτική άνοδο, ξεκινώντας από 500 χιλ. και φτάνοντας τα 2,5 εκ. τον περασμένο Δεκέμβρη. Αλλά μια σειρά μουσεία και αρχαιολογικοί χώροι εμφανίζουν "φτώχεια" εκδόσεων και τα πωλητήρια είναι λίγα.

Παρ' όλα αυτά "άλματα έγιναν στην ποσότητα, γιατί η ποιότητα ήταν ούτως ή άλλως εξασφαλισμένη".Ετσι ξεκίνησε την ομιλία του, σε χτεσινή εκδήλωση, ο πρόεδρος του ΤΑΠΑ, Γιάννης Σαβαλάνος, παρουσιάζοντας την εκδοτική δραστηριότητα του Ταμείου. Δραστηριότητα, κυρίως του 1997, αλλά οι αναδρομές στο σύνολο της εκδοτικής παρουσίας ήταν αναπόφευκτες, αφού ενώ "η κατάσταση βελτιώνεται", το ΤΑΠΑ περνάει οικονομικές στενωπούς. Αλλωστε, όπως χαρακτηριστικά είπε, "γίνονται διάφορες προσπάθειες να βγει το ΤΑΠΑ από το καβούκι του".Φέτος, εκδόθηκαν 2 μονογραφίες, 7 οδηγοί αρχαιολογικών χώρων και 5 κατάλογοι εκθέσεων, ενώ έχει τυπωθεί το μέχρι τώρα υλικό του Αρχαιολογικού Δελτίου (ΑΔ) και των Αρχαιολογικών Ανάλεκτων (ΑΑ). Συνεχίζεται η ηλεκτρονική καταγραφή των τίτλων και η επεξεργασία - δημιουργία βάσης δεδομένων για την καταγραφή του χρονικού του Αρχαιολογικού Δελτίου. Επίσης, έχουν τυπωθεί 83 δίγλωσσα φυλλάδια (πολύπτυχα) για μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους και μέχρι το τέλος του 1998 θα καλυφθούν όλοι οι χώροι με τέτοια έντυπα. "Ολα αυτά είναι έργο υπαλλήλων ενός δημόσιου οργανισμού".Ελάχιστων υπαλλήλων, συμπληρώσουμε. Το πρόβλημα είναι όμως το πρόσωπο προς τα έξω, δεδομένου του διπλού εκδοτικού χαρακτήρα του ΤΑΠΑ, δηλαδή βιβλία για ειδικό κοινό και άλλα (οδηγοί κλπ.) για ευρύτερο αναγνωστικό κοινό.

Ο υπουργός Πολιτισμού είπε ότι "το θέμα της αναβάθμισης θα λύσει η Ανώνυμη Εταιρεία", με την οποία αντιδρούν και φοβούνται οι αρχαιολόγοι, ανησυχώντας ότι οι ιδιώτες είναι προ των πυλών.Είναι όμως βέβαιο ότι μια σειρά ζητημάτων που ανέφερε ο υπουργός πρέπει να λυθούν όπως "η διανομή, η αναβάθμιση των πωλητηρίων, η επιτάχυνση της εκτύπωσης των σταθερών εκδόσεων(ΑΔ, ΑΑ), η δημοσίευση των ανασκαφών, η ανάληψη πρωτοβουλιών στη διεθνή βιβλιαγορά".Μίλησε και για καταχώριση στο Ιντερνετ ανασκαφικών ημερολογίων! Θέλουμε να πιστεύουμε ότι κάτι άλλο θα εννοούσε, γιατί αν ακριβολογούσε τορπιλίζει ολόκληρη την ανασκαφική πρακτική.

Στο μεταξύ, οι άνθρωποι του ΤΑΠΑ συνεχίζουν να ονειρεύονται... Η προϊσταμένη της Διεύθυνσης Δημοσιευμάτων κ. Κυπραίου μίλησε για "χάρτες αρχαιολογικών διαδρομών, έντυπα ειδικού περιεχομένου (ιστορικά κ. ά), corpus ευρημάτων αδημοσίευτων ανασκαφών".

Στη χτεσινή εκδήλωση μίλησαν ακόμα ο Αγγελος Δεληβοριάς,αντιπρόεδρος του ΔΣ της ΑΕ, ο οποίος παρουσίασε τους "αριθμούς να ευημερούν με 43 συνολικά οδηγούς αρχαιολογικών χώρων ΑΔ, 30 καταλόγους εκθέσεων, 45 τόμους ΑΔ". Ο καθηγητής Βασίλης Λαμπρινουδάκης αναφέρθηκε στις φετινές εκδόσεις, όπως κατάλογος για το "Ελληνικό Κόσμημα", τα "Ρωμαϊκά Γλυπτά" του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείο της Κ. Ρωμιοπούλου κ. ά.

Στα πλαίσια του γιορτασμού των 100 χρόνων της Εταιρείας Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων, πολλά από τα ΔΗΠΕΘΕ περιέλαβαν στο ρεπερτόριό τους νεοελληνικά έργα. Μερικά από αυτά είναι και τα ΔΗΠΕΘΕ Σερρών, Κομοτηνής και Λαμίας ("Ο Αφελής" και "Ο χαρτοπαίκτης"), Βέροιας ("Ποιος ανακάλυψε την Αμερική"), Λάρισας - "Θεσσαλικό" ("Με δύναμη από την Κηφιασιά").

Εντατικά συνεχίζονται οι πρόβες του έργου του Γιώργου Αρμένη "Βασικά με λεν Θανάση",που θα ανέβει στην κεντρική σκηνή του ΔΗΠΕΘΕ Σερρών, σε σκηνοθεσία Αννας Φόνσου,σκηνικά - κοστούμια Νίκης Πέρδικα,μουσική επιμέλεια Βασίλη Νικολάου.Τους ρόλους ερμηνεύουν: Σταύρος Παράβας, Αννα Φόνσου, Χρήστος Μωραϊτης, Ηλίας Κατέβας, Παναγιώτης Ραπτάκης, Ελένη Καπουσούζ, Μιχάλης Κοβανίδης, Σοφία Σωτηρίου, Βίλμα Τσακίρη.

"Το έργο του Γιώργου Αρμένη, τον οποίο θεωρώ έναν από τους καλύτερους Νεοέλληνες συγγραφείς, με φορτώνει με πολλές ευθύνες. Ευθύνες που υπαγορεύονται και από την εμπιστοσύνη που μου έδειξε το ΔΗΠΕΘΕ Σερρών αναθέτοντάς μου τη σκηνοθεσία, αλλά και από την εμπιστοσύνη που μου δείχνουν οι συνάδελφοί μου. Ελπίζω και θέλω να μην τους διαψεύσω", λέει η Αννα Φόνσου.

• Εγκαινιάζεται, σήμερα, το θέατρο "Παλλάς" της Καβάλας, η μόνιμη στέγη του ΔΗΠΕΘΕ της πόλης, με εναρκτήριο έργο τον αριστοφανικό "Πλούτο", σε μετάφραση Κώστα Γεωργουσόπουλου,σκηνοθεσία Νίκου Μαστοράκη,μουσική Σταμάτη Κραουνάκη,χορικά - τραγούδια Λίνας Νικολακοπούλου,σκηνικά Θάλειας Ιστικοπούλου,κοστούμια Κώστα Βελινόπουλου.Παίζουν: Μανόλης Μαυροματάκης, Μπάμπης Γιωτόπουλος, Δημήτρης Κουτρουβιδέας, Γιώργος Καράσης, Απόστολος Σοφιανός, Ολγα Τουρνάκη, Δημήτρης Πολίτης,κ. ά.
• Ο θίασος "Τα Δρώμενα" φιλοξενείται από το ΔΗΠΕΘΕ Βόλου, στο κτίριο Σπίρερ, από 5 - 8 Μαρτίου, με το έργο του Τένεσι Ουίλιαμς "Αμερικάνικα Μπλουζ",σε μετάφραση Νίκου Γκάτσου - Μάριου Πλωρίτη,σκηνοθεσία Μάγιας Λυμπεροπούλου,σκηνικά - κοστούμια Δαμιανού Ζαρίφη,μουσική επιμέλεια Ιάκωβου Δρόσου.Παίζουν: Γεωργία Αποστόλου, Αννα Βαγενά, Στέλιος Γεράνης, Λεωνίδας Κακκούρης, Μάγια Λυμπεροπούλου, Μαρίνα Ψάλτη.Η παράσταση θα παρουσιαστεί από τις 13 Μαρτίου και στο θέατρο "Κάτια Δανδουλάκη".
• Εντατικά συνεχίζει και το ΔΗΠΕΘΕ Κομοτηνής τις πρόβες για τον "Φονιά" του Μήτσου Ευθυμιάδη,που θα ανέβει στις 15 Μαρτίου, σε σκηνοθεσία Γιώργη Χριστοφιλάκη,σκηνικά - κοστούμια Κοσμά Πανωρίδη,μουσική Κώστα Λιάκουρη.Παίζουν: Γιώργος Ρήγας, Γιάννης Εμμανουήλ, Φωκίων Ζαρίκος, Σταυρούλα Σπυρίδωνος.

Την έκδοση του βιβλίου του Ινγκμαρ Μπέργκμαν "Πέμπτη Πράξη",που κυκλοφόρησε από τον Γκοβόστη,θα παρουσιάσει σήμερα (12μ.) ο μεταφραστής του, Ζαννής Ψάλτης.Η παρουσίαση θα γίνει στο "Ανοιχτό Θέατρο" (Κάλβου 70 και Γκύζη), όπου ο σκηνοθέτης Γιώργος Μιχαηλίδης,θα μιλήσει για το ανέβασμα του έργου του Ινγκμαρ Μπέργκμαν "Πρόβα",το οποίο περιλαμβάνεται στο βιβλίο "Πέμπτη Πράξη".

• Σήμερα (7μμ), στο Πνευματικού Κέντρο (Ακαδημίας 50), ο Πολιτισμικός Οργανισμός του Δήμου Αθηναίων, διοργανώνει εκδήλωση αφιερωμένη στον Κωστή Παλαμά.Ο Νέστορας Μάτσας θα κάνει σύντομη εισήγηση με θέμα "Ο ασκητής της πολιτείας" και θα παρουσιάσει το ντοκιμαντέρ του "Ενθύμηση Κωστή Παλαμά",που γυρίστηκε με τη συνεργασία του Κ. Τσάτσου. Ποιήματα θα διαβάσει ο Μάκης Ρευματάς.
• Το περιοδικό "Μανδραγόρας",με αφορμή την έκδοση διπλού τεύχους του, αφιερώνει το ένα σκέλος του στο έργο του πρόωρα χαμένου κριτικού και μέλους της Συντακτικής του Επιτροπής Χρήστου Ηλιόπουλου και οργανώνει σήμερα (8μμ), εκδήλωση προς τιμήν του. Θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα του Συλλόγου Υπαλλήλων της Τράπεζας Ελλάδας (Σίνα 16). Θα μιλήσουν οι: Γιάννης Καούνης (δικηγόρος), Θανάσης Σκρουμπέλος (σκηνοθέτης), Λάμπρος Σπυριούνης (ποιητής). Να σημειώσουμε ότι το δεύτερο σκέλος του διπλού τεύχους αφιερώνεται στον Ηλία Πετρόπουλο.
• Νέο λογοτεχνικό κύκλο με τίτλο "Νέες φωνές",εγκαινίασε η Πανελλήνια Πολιτιστική Κίνηση.Σήμερα (8.30μμ), η βραδιά αφιερώνεται σε πρωτοεμφανιζόμενους και νέους συγγραφείς. Η Κατερίνα Κωστίου (λέκτορας Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών), θα παρουσιάσει τους: Γιάννη Τσίγκρα, Αννα Φλωροπούλου, Μίλτο Φραγκόπουλο.Αποσπάσματα από τα έργα των συγγραφέων θα διαβάσουν οι ηθοποιοί: Βασίλης Ανδρέου, Λίλυ Μελεμέ, Παναγιώτης Σούκουλης, Ευρυδίκη Ψαλτίδου.
• Το Μουσείο Γουναρόπουλου του Δήμου Ζωγράφου (Γ. Γουναρόπουλου 6 και Φρυγίας) σήμερα (7μμ) οργανώνει αφιέρωμα στη συγγραφέα Ελλη Παππά και την επανέκδοση του βιβλίου της "Ο Πλάτωνας στην εποχή μας".Μιλούν οι: Βασίλης Ραφαηλίδης, Βασίλης Σακελλαρίου, Χαρά Παπαβασιλείου.
• Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων "Ελληνικός Λόγος",που πραγματοποιούνται στο Κέντρο Λόγου και Τέχνης 104 (Θεμιστοκλέους 104), των εκδόσεων Καστανιώτη, σήμερα (8μμ) παρουσιάζεται η νέα ποιητική συλλογή του Ανδρέα Αντωνιάδη "Ηχοι Οικείοι",από τους Γιώργο Γεωργή και Ρένα Πατρικίου. Αποσπάσματα θα διαβάσει ο ηθοποιός Πασχάλης Τσαρούχας.

Ο "Φονιάς" από το ΔΗΠΕΘΕ Κομοτηνής

"Η Βυζαντινή Κληρονομιά, Παγκόσμια Κληρονομιά", είναι το θέμα της φωτογραφικής έκθεσης που οργανώνει η Διεύθυνση Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων του ΥΠΠΟ, σε συνεργασία με την 9η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 25 χρόνων από την υπογραφή της Σύμβασης της ΟΥΝΕΣΚΟ για την προστασία της Παγκόσμιας Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς. Η έκθεση θα φιλοξενείται από αύριο μέχρι 5 Απριλίου στο κτίριο των "Λουτρών Παράδεισος" (μνημείο του 15ου αι. ) της Θεσσαλονίκης.

Μέσα από φωτογραφίες καλλιτεχνών, αρχείου, σχέδια και αντίγραφα οι επισκέπτες θα γνωρίσουν μνημεία και σύνολα όπως τα παλαιοχριστιανικά και βυζαντινά της Θεσσαλονίκης, ο Οσιος Λουκάς, η Νέα Μονή Χίου, η Μονή Δαφνίου, ο Μυστράς, τα Μετέωρα, η μεσαιωνική πόλη της Ρόδου, το Αγιον Ορος κ. ά.

Το Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου Ηρακλείου Αττικής,με υπεύθυνη την πρόεδρό του Μαίρη Ιγγλέση,διοργανώνει, σήμερα (6μμ), στην αίθουσα εκδηλώσεων του 1ου Δημοτικού Σχολείου (Σοφίας και Νεότητος), ημερίδα με θέμα "Ναρκωτικά - Μύθος και Πραγματικότητα".Το πρόγραμμα περιλαμβάνει προβολή αποσπασμάτων της σειράς ντοκιμαντέρ "Ναρκωτικά στην Ευρώπη", ενώ γονείς καταθέτουν δικές τους μαρτυρίες από τον αγώνα εξάρτησης των παιδιών τους. Συμμετέχουν: Κώστας Τσαρούχας και Δημοσθένης Μπούκης (ιατροδικαστής, ειδικευμένος στα ναρκωτικά).

Τη συνέχιση των κινητοποιήσεών τους, αποφάσισαν οι απολυμένοι έκτακτοι εργαζόμενοι που μέσω του "Οργανισμού Πολιτιστικής Πρωτεύουσας", απασχολούνταν στις αρχαιολογικές υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού. Αιτία, η άρνηση της πολιτείας να τους επαναπροσλάβει, όταν μάλιστα είναι απαραίτητοι για τη συνέχιση των έργων. Ετσι, σήμερα οι απολυμένοι θα αποκλείσουν το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού από τις 11π.μ. - 2μ.μ., απαιτώντας την επαναπρόσληψή τους στις Αρχαιολογικές Υπηρεσίες. Οι περίπου 200 εργαζόμενοι απολύθηκαν με τη λήξη του 1997, παρότι, εξαιτίας της έλλειψης προσωπικού, μνημεία και αρχαιολογικοί χώροι της πόλης εγκαταλείπονται και κλειδώνονται.