Σε μια Ευρώπη που η ανεργία καλπάζει και οι κοινωνίες των 2/3 τείνουν να μεταβληθούν σε 1/3, όπου τα περιβαλλοντικά προβλήματα οξύνονται συνεχώς και αντί μέτρων έχουμε ημίμετρα και ευχολόγια, η φιλελευθεροποίηση των πάντων είναι η μόνη σταθερά γι' αυτούς που καθορίζουν τις τύχες των λαών. Ετσι δεν είναι τυχαίο που παρά το τεράστιο κόστος(οικονομικό, κοινωνικό, περιβαλλοντικό) οι αερομεταφορές εξακολουθούν να αναπτύσσονται αλόγιστα. Το φορολογικό σύστημα παραμένει προκλητικά "φιλικό" απέναντί τους. Παράλληλα πρόσφατες έρευνες έδειξαν ότι μέχρι το 2100 οι εκπομπές αερίων θα πενταπλασιαστούν αν συνεχιστούν οι σημερινές τάσεις. Την τελευταία πενταετία οι εμπορικές αερομεταφορές αυξήθηκαν σε ποσοστό 6,5% ετήσια, κάτι που θα εξακολουθήσει και την επόμενη δεκαετία.

Οι αεροπορικές πτήσεις απολαμβάνουν μεγάλα προνόμια, συγκριτικά με τις άλλες μεταφορές, έτσι ώστε το κόστος μεταφοράς να είναι σχετικά χαμηλό, άρα και προσιτό, δηλαδή ανταγωνιστικό. Κι αν αυτό έχει κάποια ισχύ για ορισμένες περιπτώσεις (σ. σ. σύνδεση με νησιωτικές περιοχές, εξυπηρέτηση επιβατών απομακρυσμένων περιοχών κ.ά.) δεν ισχύει για τη μεταφορά εμπορευμάτων ή ταξιδιών αναψυχής που θα μπορούσαν να γίνουν με άλλα μέσα φιλικότερα προς το περιβάλλον, όπως ο σιδηρόδρομος και το πλοίο. Ας μην ξεχνάμε ότι τα αεροπλάνα καταναλώνουν περισσότερη ενέργεια ανά επιβάτη και ρυπαίνουν περισσότερο. Παρ' όλα αυτά η υπάρχουσα νομοθεσία για την εναέρια κυκλοφορία και το περιβάλλον είναι ανεπαρκής. Στην ουσία δεν υπάρχουν περιορισμοί. Από την άλλη πλευρά η κηροζίνη δε φορολογείται, τα αεροπορικά εισιτήρια δεν έχουν ΦΠΑ και υπάρχουν ποικιλότροπες ενισχύσεις. Οσο για το περιβαλλοντικό κόστος που έπρεπε να καταβάλουν οι εταιρίες, ανήκει στη σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας για τα σημερινά δεδομένα, αν και υπάρχουν περιθώρια από τις κυβερνήσεις να λαμβάνουν μέτρα σε τοπικό επίπεδο όπως:

- Εισαγωγή εθνικών περιβαλλοντικών τελών στις εκπομπές αερίων, στα καύσιμα κλπ.

- Μείωση ποσοστού επιχορηγήσεων του τομέα.

- Σταμάτημα επεκτάσεων και κατασκευής νέων αεροδρομίων.

- Πίεση για ευρωπαϊκή πολιτική, φιλική προς το σιδηρόδρομο.

Η καύση της κηροζίνης από τις μηχανές των αεροπλάνων έχει σαν αποτέλεσμα τις εκπομπές ρυπαντών όπως το CO2 (διοξείδιο του άνθρακα), NOx (οξείδια του αζώτου), υδρατμούς, θειικά κτλ. Τα αεροπλάνα είναι γνωστό ότι πετούν στην τροπόσφαιρα (ως 12 χιλ. ) και τη στρατόσφαιρα (ως 50 χιλ.). Στα ύψη αυτά οι ρυπαντές διαχέονται σε μεγαλύτερο ποσοστό στην ατμόσφαιρα της Γης προξενώντας σοβαρές επιπτώσεις. Σε παγκόσμια κλίμακα η ρύπανση που προξενούν οι αεροπορικές μεταφορές υπολογίζεται στο 3,5% για το φαινόμενο του θερμοκηπίου και 1,2% για τη μείωση της στοιβάδας του όζοντος.Τα ποσοστά αυτά φαινομενικά είναι χαμηλά (σ.σ. ένα επιχείρημα που χρησιμοποιούν οι ιδιοκτήτριες εταιρίες, όταν γίνονται προσπάθειες για τη λήψη μέτρων για τον περιορισμό της ρύπανσης). Ομως οι ρυθμοί ανάπτυξης του τομέα αυτού σύντομα θα αναδείξουν τις αερομεταφορές σε μείζονα παράγοντα ρύπανσης,όπως επισημαίνει η διεθνής οργάνωση Friends of the Earth.Εκτιμήσεις αναφέρουν ότι μέχρι το 2025 η συμμετοχή τους στο φαινόμενο του θερμοκηπίου θα είναι τουλάχιστο 8% και για την καταστροφή της στοιβάδας του όζοντος 6,45%. Η κατασκευή νέων υπερηχητικών σκαφών τύπου Concorde δεν αφήνει πολλά περιθώρια για αισιόδοξες σκέψεις, τουλάχιστο ως προς το σκέλος της καταστροφής της στοιβάδας του όζοντος. Να σημειώσουμε και τη μικρή - είναι αλήθεια - ευθύνη στην όξινη βροχή κυρίως στην Κεντρική Ευρώπη.

Εκτός από την ατμοσφαιρική ρύπανση και την ηχορύπανση, οι αερομεταφορές είναι υπεύθυνες και για μια σειρά ακόμα επιπτώσεων. Οπως λ.χ. την καταστροφή των ενδιαιτημάτων των ζώων, τη μόλυνση των υδάτων και ένα μεγάλο αριθμό προβλημάτων υγείας. Κυρίως σ' αυτούς που μένουν κοντά στα αεροδρόμια. Τόσο με τις μετακινήσεις των αεροσκαφών, όσο και με τη συντήρηση μηχανών και τις επιφανειακές μεταφορές (σ. σ. από και προς τα αεροδρόμια). Δεν πάει πολύς καιρός που ξεσηκώθηκαν οι κάτοικοι του Ηρακλείου που διαμένουν κοντά στο αεροδρόμιο, επειδή η ζωή τους έχει γίνει αφόρητη. Οι αερομεταφορές από τη φύση τους απαιτούν πολλούς και μεγάλους χώρους υποβαθμίζοντας την αξία γης γύρω από τα αεροδρόμια από οικοδομική και οικολογική άποψη.Αναφερθήκαμε προηγούμενα στα προβλήματα υγείας στον άνθρωπο. Πρόσφατες έρευνες στην περιοχή που βρίσκεται το αεροδρόμιο Schiphol στην Ολλανδία, κατέγραψαν βρογχικές διαταραχές και καρδιακές - αγγειακές παθήσεις σε αυξημένα ποσοστά. Να προσθέσουμε και τη συνεχή απειλή από τυχόν ατύχημα όσων κατοικούν κοντά σε μεγάλα αεροδρόμια, λόγω της πληθώρας των αεροδιαδρόμων. Οι αεροπορικές μεταφορές αποτελούν απειλή για το περιβάλλον, που δε θα πρέπει να αγνοηθεί, όπως η αύξηση των αυτοκινήτων τις τελευταίες δεκαετίες.Μέτρα λοιπόν πριν είναι πολύ αργά.

Σημείωση:

Τα στοιχεία βασίζονται σε κείμενο των Φίλων της Γης Ολλανδίας και της Νέας Οικολογίας, στα πλαίσια της καμπάνιας τους "Γαλάζιοι αιθέρες".

Την ίδια στιγμή που ο... θιγείς υπουργός Εξωτερικών μηνύει το "Ρ" - για ένα σατυρικό κείμενο - απαιτώντας 100 εκατομμύρια αποζημίωση (άραγε ποιος έκανε την κοστολόγηση;) σε καμία πτέρυγα του κυβερνητικού στρατοπέδου - αντάρτες, κυανόκρανους και λοιπές παραλλαγές - δεν ιδρώνει το αυτί ενόψει της Ολυμπιάδας 2004. Η "έκθεση Σοφούλη" παρά τη δημοσιότητα που πήρε από τον Τύπο και παρά τη μήνυση ενάντια στην κ. Δασκαλάκη και όσους εμπλέκονται, από την "Πρωτοβουλία Πολιτών", γρήγορα "ξεχάστηκε". Αυτό θα πει εκσυγχρονισμός! Ο δε υφυπουργός άνευ μύστακος, κ. Φούρας, σε τηλεοπτική συζήτηση στις 15/1 στη ΝΕΤ, που όλο και συχνότερα θυμίζει την παλιά ΥΕΝΕΔ, στο ρόλο του υμνητή της κυβέρνησης, δήλωσε λίγο - πολύ, ότι "οι κριτικές στην επιτροπή διεκδίκησης των Ολυμπιακών Αγώνων 2004 συνιστούν μικρόψυχες κι ανέντιμες ενέργειες". Το ίδιο διάστημα ανακοινώνεται η μεταφορά του ιπποδρόμου σε δασική έκταση του Τατοϊου, επισημοποιείται η οικοπεδοποίηση του Ελληνικού, τα σχέδια για το "Σπίτι της άρσης βαρών" ανατίθενται σε εκλεκτό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ κ.ο.κ. Μέχρι διήμερο στο Ζάππειο με τ. στελέχη του οικολογικού χώρου διοργανώθηκε, για να πειστούμε πως μπορεί με μικροτροποποιήσεις να έχουμε μια πράσινη Ολυμπιάδα. Μόνο που μπέρδεψαν το πράσινο της οικολογίας με το πράσινο του ΠΑΣΟΚ.

ΟΙΚΟΑΛΙΕΥΜΑΤΑ

- - - - - - - - - - - - -

Στις 13/1 επρόκειτο να εκδικαστεί η προσφυγή της Συντονιστικής Επιτροπής για τη σωτηρία του Πάρκου Ελευθερίας, στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Πιο συγκεκριμένα θα εξεταζόταν η νομιμότητα της οικοδομικής άδειας της επέκτασης του Μεγάρου Μουσικής. Η προσφυγή αναβλήθηκε για δεύτερη φορά κι έτσι η υπόθεση εκκρεμεί από το Σεπτέμβριο του 1996. Οι εργασίες, όμως, των εκσκαφών - αντιστηρίξεων - σκυροδέματος συνεχίζονται, χωρίς να έχει επιλεγεί ούτε ο ανάδοχος του έργου. Και για το κράτος δικαίου που ακούμε καθημερινά;

Για όσους έχουν επισκεφτεί τη Ζάκυνθο και την παραλία του Πόρτο Ρώμα προκαλεί αγανάκτηση η είδηση, ότι μπαζώθηκε η παραλία εξαιτίας της επέκτασης του ξενοδοχείου Zante Royal Palace. Είτε πρόκειται για τυχαία κατολίσθηση (σύμφωνα με την άποψη της εταιρίας, είτε για ηθελημένο μπάζωμα(όπως υποστηρίζουν πολιτιστικά σωματεία της περιοχής), αυτό που απαιτείται άμεσα είναι η αποκατάσταση του τοπίου.

ΚΑΙ ΟΙΚΟΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ

- - - - - - - - - - - - - - - - - -

Ο χημικός Τ. Μηλιάς μετά τα δυο βιβλία Χημείας κι ένα Οικολογίας, αυτή τη φορά σε συνεργασία με το νεαρό ζωγράφο Γ. Μηλιώρη μας παρουσιάζουν τη Βιολογία σε κόμικς. Γραμμένο με βάση την ύλη της τρίτης γυμνασίου, μας εισάγει με εντυπωσιακό τρόπο στο θαυμαστό κόσμο μιας επιστήμης που το τελευταίο διάστημα βρίσκεται συνεχώς στην επικαιρότητα, με αφορμή την "Ντόλι" κι άλλα παρόμοια περιστατικά. Το ξεκίνημα της ζωής του πλανήτη Γη, η εξέλιξη των ειδών, τα χημικά μόρια και η κλωνοποίηση είναι μερικά από τα θέματα που απαντά με μπόλικο χιούμορ ο συγγραφέας, κάνοντας μιας πρώτης τάξεως εισαγωγή στη Βιολογία για μικρούς και μεγάλους.