ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 5 Οχτώβρη 2003
Σελ. /32
ΔΙΕΘΝΗ
Ενα Τείχος Ανάμεσα

Η τρέλα του Τείχους: Σύλληψη Παλαιστινίου που αντιστάθηκε στην κατεδάφιση του σπιτιού του, το βλέμμα των εφήβων στην άλλη πλευρά, το πέρασμα του μωρού, τα συρματοπλέγματα...

Associated Press

Η τρέλα του Τείχους: Σύλληψη Παλαιστινίου που αντιστάθηκε στην κατεδάφιση του σπιτιού του, το βλέμμα των εφήβων στην άλλη πλευρά, το πέρασμα του μωρού, τα συρματοπλέγματα...
Η Αμπού Ντις απέχει 15 λεπτά με το αυτοκίνητο από την Ανατολική Ιερουσαλήμ. Αλλά οι Παλαιστίνιοι που επιχειρούν να φθάσουν στη μικρή αυτή πόλη, που κάποτε προοριζόταν να γίνει η πρωτεύουσα των αυτόνομων παλαιστινιακών εδαφών - το κτίριο που επρόκειτο να γίνει το Κοινοβούλιο χάσκει ατέλειωτο - κάνουν ώρες να φθάσουν εκεί: Μεσολαβούν μπλόκα του ισραηλινού στρατού. Χάρη στις διπλωματικές πινακίδες των αυτοκινήτων που μας μεταφέρουν και τα διπλωματικά διαβατήρια που δείχνουν τα μέλη της αποστολής των ευρωβουλευτών, μαζί με την οποία κινούμαι, η απόσταση διανύεται σε σαράντα λεπτά. Κοιτώ πίσω, με οργή που δυσκολεύομαι να συγκρατήσω, ένα ασθενοφόρο που παραμένει για έλεγχο καθώς απομακρυνόμαστε.

Μπαίνουμε στην Αμπού Ντις με ταχύτητα, σε ένα στενό δρόμο. Ξαφνικά επιβραδύνουμε απότομα: ο δρόμος κόβεται στη μέση. Η εικόνα δεν περιγράφεται με λέξεις. Πρέπει να τη δεις. Στη μέση του δρόμου στέκει ένας τοίχος. Το Τείχος Ασφαλείας.

Ο οδηγός κόβει αριστερά, ακολουθώντας τα τσιμεντένια μπλοκ που ελικοειδώς κόβουν στη μέση χωράφια, αυλές, κτίρια. Είναι τρελό, σκέφτομαι. Τελείως τρελό. Τα αυτοκίνητα σταματούν. Τα μέλη της αντιπροσωπείας ευρωβουλευτών της ομάδας GUE/NGL κατεβαίνουν για να αντικρίσουν αυτό που, όπως μου είπε μια διπλωμάτης, αποτελεί το τελευταίο καρφί στο φέρετρο κάθε πιθανής «ειρηνευτικής διαδικασίας» μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων. Εξακολουθώ να μην πιστεύω στα μάτια μου καθώς κοιτώ έναν Παλαιστίνιο που πηδά από τη μια πλευρά στην άλλη της κομμένης στη μέση πόλης - για να επισκεφθεί κάποιον φίλο του ή συγγενή του; για να πάει στη δουλιά του; αναρωτιέμαι - κι ενστικτωδώς ψάχνω για Ισραηλινούς στρατιώτες στο οπτικό μου πεδίο. Ενας κάτοικος της Αμπού Ντις μου λέει ότι το να πηδάς το Τείχος είναι ριψοκίνδυνη υπόθεση: πριν μερικές εβδομάδες, ένας ελεύθερος σκοπευτής είδε έναν νεαρό Παλαιστίνιο να το αποτολμά. Τον δίκασε, τον καταδίκασε και εκτέλεσε την ποινή μέσα στα μερικά δευτερόλεπτα που χρειάστηκε να σκοπεύσει από τη διόπτρα του τουφεκιού του. Και να πιέσει τη σκανδάλη.


Associated Press

Με ξεκουφαίνει η κόρνα ενός μικρού φορτηγού. Ενας διερχόμενος Παλαιστίνιος οδηγός προσπαθεί να τραβήξει την προσοχή μου - το κατάφερε. Φωνάζει, σαρκάζοντας άγρια: «Καλώς ήρθατε στη Γερμανία». Ενας πεζός Παλαιστίνιος με περνά για Αραβα. Ρωτά με σπασμένα αγγλικά τι κάνουν αυτοί οι άνθρωποι εδώ. Του εξηγώ ότι είναι ευρωβουλευτές που ήρθαν να δουν το τείχος. «Α, ναι. Είναι επαίσχυντο, δεν είναι;», λέει με ένα μορφασμό, ένα άκεφο χαμόγελο. Και φεύγει. Δε μοιάζει να εντυπωσιάστηκε και πολύ.

«Τους κλείνουν σε κλουβιά»

Το Τείχος Ασφαλείας, που σχεδόν πέσαμε πάνω του στην Αμπού Ντις, δεν κτίζεται για «λόγους ασφαλείας», όπως διατείνεται η κυβέρνηση Σαρόν, εξηγεί στους ευρωβουλευτές ένας Ολλανδός ειδικός, ο Τζον ΝτεΓιονγκ. Αποτελεί μέρος ενός ολοκληρωμένου σχεδίου για την κλοπή παλαιστινιακών εδαφών, την επέκταση των εποικισμών των Ισραηλινών, τη χάραξη νέων συνόρων. Παραβιάζει την Τέταρτη Συνθήκη της Γενεύης, αναρίθμητα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, τον Οδικό Χάρτη - «ό,τι μπορείτε να σκεφτείτε». Τα τσιμεντένια μπλοκ κόβουν στη μέση τα πάντα, οριστικά και αμετάκλητα. Αποκόβουν την οδική πρόσβαση στην Ανατολική Ιερουσαλήμ για τους 30.000 κατοίκους της που παγιδεύονται. Το τείχος έχει βέβαια πόρτα, με φρουρό, απ' όπου θα μπορούν να περνούν οι κάτοικοι. Ισως. Οταν ο φρουρός είναι εκεί. Οταν έχει τη διάθεση να τους αφήσει. Ο δημοσιογράφος Γεδεών Λέβι κατέγραψε σε ένα άρθρο του της 9ης Σεπτέμβρη 2003 στην «Χα' αρέτζ» μερικά περιστατικά καθημερινής τρέλας. Την περίπτωση ενός Ισραηλινού στρατιώτη, 19-20 χρονών το πολύ, με πολύ cool γυαλιά ηλίου, που αποφάσισε να εξαντλήσει τη σκληρότητά του σε έναν εξαντλημένο, από τον κάματο της μέρας του, Παλαιστίνιο, πατέρα 12 παιδιών. Που άδειασε τα περιεχόμενα του σάκου του στο έδαφος. Ελα εδώ, πήγαινε εκεί, τον διέτασσε. Τον ταπείνωνε - για την πλάκα του. Εκανε «τυπικό έλεγχο ασφαλείας». Ο Παλαιστίνιος δεν είχε ταυτότητα. Μπίνγκο! Δε θα τον άφηνε να περάσει.


Associated Press

Φανταστείτε - έγραψε ο Λέβι - μια Παλαιστίνια μαθήτρια της πρώτης τάξης που προσπαθεί να πάει περπατώντας στο σχολείο το πρωί. Περπατώντας; Οχι ακριβώς. Υπάρχει ένα τείχος ανάμεσα στο σπίτι και το σχολείο της. Προσπαθεί να περάσει, να χωρέσει ανάμεσα στα κενά. Σχεδόν τα καταφέρνει, αλλά δε χωράει η καινούρια της σάκα. Υποχωρεί. Ψάχνει κάποιο σημείο απ' όπου μπορεί να σκαρφαλώσει. Σκύβει, περνά κάτω από το συρματόπλεγμα, βάζει ένα πόδι πάνω στο τσιμέντο, μετά τη σάκα, πηδάει, προσγειώνεται με μια τούμπα, πνίγει μια κραυγή πόνου και τρέχει - τρομοκρατημένη μήπως την είδαν άνδρες της ισραηλινής «συνοριακής» αστυνομίας. Θα φθάσει στο σχολείο. Σώα. Για αυτήν τη μέρα.

Και οι ιστορίες του παραλόγου τελειωμό δεν έχουν.

Ξαναμπαίνουμε στα αυτοκίνητα και κινούμαστε προς το πραγματικό διακύβευμα του (τοπικού) Τείχους: την κορυφή ενός λόφου με πανοραμική θέα, όπου είναι σταθμευμένοι εκσκαφείς, τεράστιες μπουλντόζες με το χαρακτηριστικό κίτρινο χρώμα τους. Μπορούμε να προσεγγίσουμε: η περιοχή δεν είναι - ακόμη - «κλειστή στρατιωτική ζώνη». Ο ΝτεΓιονγκ καλεί τους ευρωβουλευτές να συγκεντρωθούν γύρω του. «Αυτό που βλέπετε», λέει, «θα μεταμορφωθεί σε έναν τεράστιο εποικισμό. Θα ενωθεί με την Ανατολική Ιερουσαλήμ μέσω μιας γέφυρας, που θα είναι μια από τις μεγαλύτερες στη Μέση Ανατολή. Ο εποικισμός θα είναι περιχαρακωμένος από το Τείχος και δρόμους ταχείας κυκλοφορίας. Τα σπίτια και τα χωράφια όσων ζουν στην πορεία του Τείχους και μέσα απ' αυτό θα κατασχεθούν και θα καταστραφούν. Οσοι έχουν μπλε κάρτες (ισραηλινές ταυτότητες για Παλαιστίνιους) δε θα μπορούν να μπουν μέσα». Το Τείχος θα χωρίζει τους καλούς από τους κακούς. Τους ελεύθερους από τους κατεχομένους. Τους ανθρώπους από τους μη ανθρώπους.


Associated Press

Η ειδυλλιακή θέα της Ανατολικής Ιερουσαλήμ, το ηλιοβασίλεμα και το δροσερό αεράκι δε θα μπορούσαν να κάνουν πιο έντονη αντίθεση με αυτό που προβάλλει εμπρός μου. «Είναι διαβολικό», λένε μεταξύ τους οι ευρωβουλευτές, σχεδόν παραμιλώντας. Ρωτάω τον ΝτεΓιονγκ, καθώς στεκόμαστε παράμερα, αν οι Παλαιστίνιοι που είδαν τα σπίτια τους να γκρεμίζονται για να κτιστεί το Τείχος μπορούν πια στ' αλήθεια να πιστέψουν στις «καλές προθέσεις» της διεθνούς κοινότητας, στη θέλησή της να παρέμβει. Με κοιτάει λοξά, μισοχαμογελώντας ειρωνικά. Αστειεύεσαι, μου λέει. «Δεν πιστεύουν πια σε τίποτα. Βρίσκονται σε πλήρη απόγνωση. Το μόνο που τους έχει μείνει είναι απελπισία και μίσος». Η νέα Ιντιφάντα, τα τρία χρόνια ενός διαρκούς και άνισου πολέμου, δε σταμάτησαν την κατοχική μηχανή.

«Παλεύουμε. Ειρηνικά»

Τα οχήματα με τις διπλωματικές πινακίδες κινούνται και πάλι. Εισερχόμαστε στον περίβολο των αθλητικών και ψυχαγωγικών εγκαταστάσεων του πανεπιστημίου Αλ Κουντς. Μας υποδέχεται ένα μικρό πλήθος καθηγητών και φοιτητών. Από το διπλανό γήπεδο ακούγονται αντίλαλοι, φωνές παιδιών κι εφήβων που παίζουν μπάλα - σαν τα παιδιά σε οποιοδήποτε άλλο μέρος του κόσμου. Αλλά η απλή απόλαυση του παιγνιδιού έχει εδώ διαφορετική σημασιοδότηση. Διαδηλώνουν παίζοντας μπάλα. Οι σπουδαστές Ιατρικής που βλέπουμε να παίζουν μουσική, διαδηλώνουν παίζοντας μουσική. Σε πίνακες, γύρω μας, είναι τοποθετημένοι χάρτες με το Τείχος. Αναπαριστούν τι θα κάνει το Τείχος στο Πανεπιστήμιο.

Το Τείχος θα κόψει το Πανεπιστήμιο Αλ Κουντς στη μέση.

«Ερχόμαστε εδώ κάθε μέρα», μου λέει ο Ντιμίτρι Ντιλιάνι, ένας Παλαιστίνιος καθηγητής του Αλ Κουντς -- το όνομά του, μου εξηγεί σε καλά αγγλικά, οφείλεται στην ελληνική του καταγωγή, από τον παππού του. «Πραγματοποιούμε μια συνεχή, ειρηνική διαμαρτυρία. Παίζοντας, τραγουδώντας, διαβάζοντας κείμενα. Προσπαθούμε να κάνουμε γνωστό το πρόβλημα σε όσους περισσότερους μπορούμε. Η κινητοποίησή μας είναι ειρηνική - και γι' αυτό δε μας έχουν ακόμη συλλάβει ή απομακρύνει διά της βίας». Ρωτάω πόσος καιρός μένει ώσπου να έρθουν οι μπουλντόζες και οι στρατιώτες. «Δεν ξέρω. Μία εβδομάδα, ένας μήνας. Μια μέρα, ίσως. Η κυβέρνηση του Σαρόν δε φαίνεται διατεθειμένη να υποχωρήσει. Θα κόψουν το Πανεπιστήμιο στη μέση, τελείωσε». Κοιτώ σε ένα από τα ταμπλό μια ανακοίνωση αλληλεγγύης Ισραηλινών φοιτητών στους Παλαιστίνιους συναδέλφους τους. Μια απλή διακήρυξη, αλλά υπό τις σημερινές συνθήκες, μια πράξη ηρωισμού.


Οι παριστάμενοι κερνούν τους ευρωβουλευτές καφέ. Τραγουδούν προς τιμήν τους. Η Χαλούντ, καθηγήτρια και εκτελεστική βοηθός του πρύτανη, ο Ντιμίτρι και άλλοι τους ευχαριστούν χαμογελώντας επειδή ήρθαν. Για τη στήριξή τους στον αγώνα τους. Ο Στέφανο, ο Ιταλός liaison (συντονιστής) της ΕΕ, βιάζεται. Πρέπει να φύγουμε. Το πρόγραμμα των ευρωβουλευτών είναι φορτωμένο. Εχουμε αργήσει, λέει. Εχουμε αργήσει πάρα πολύ, σκέφτομαι.

Ενα ολοκληρωμένο σχέδιο

Αυτό που είδαμε στην Αμπού Ντις και στο Αλ Κουντς αποτελεί μόνο ένα μικρό τμήμα ενός πολύ ευρύτερου σχεδίου. Στην ολότητά του, το Τείχος κόβει στη μέση όλα τα Παλαιστινιακά Εδάφη της Δυτικής Οχθης. Οταν ολοκληρωθεί, το Ισραήλ θα έχει προσαρτήσει de facto το 55% της κατεχόμενης Δυτικής Οχθης, θα έχει παγιδεύσει ανάμεσα στο Τείχος και την Πράσινη Γραμμή (τα σύνορα του Ισραήλ του 1967) δεκάδες χιλιάδες Παλαιστίνιους, θα έχει ολοκληρώσει ένα βάναυσο έγκλημα πολέμου, την κλοπή του εδάφους των Κατεχομένων για την εγκατάσταση εποίκων, πολιτών της δύναμης κατοχής. Ο συσχετισμός δύναμης δε θα μπορούσε να είναι ευνοϊκότερος για τον Σαρόν: το Τείχος, τον «μονομερή διαχωρισμό», στηρίζουν όχι μόνον οι ΗΠΑ, αλλά ακόμη και η ισραηλινή κεντροαριστερά - ο Πέρες, ο Μπάρακ, οι Εργατικοί, ακόμα και το Μερέτζ.

Ηδη, τα στοιχεία του Αυγούστου του 2003 για τις καταστροφές που προκάλεσε το Τείχος και παραθέτει η Παλαιστινιακή Αρχή είναι ανατριχιαστικά:

  • Παγιδεύτηκαν στις ζώνες - κλουβιά ανάμεσα στο Τείχος και την Πράσινη Γραμμή 11.700 Παλαιστίνιοι σε 18 πόλεις και χωριά.
  • 2,9% της κατεχόμενης Δυτικής Οχθης προσαρτήθηκε, de facto, από το Ισραήλ μετατρεπόμενο σε έδαφός «του»: 3.670 εκτάρια γης κατασχέθηκαν για την κατασκευή του Τείχους και 25.154 εκτάρια γης βρίσκονται πλέον ανάμεσα στο Τείχος και την Πράσινη Γραμμή.
  • 102.320 δέντρα (83.000 ελιές - βασική πηγή εισοδήματος για τους βασικά αγρότες Παλαιστίνιους) κόπηκαν.
  • 30 αγωγοί νερού κομματιάστηκαν.
  • 546 θερμοκήπια κατεδαφίστηκαν.
  • 50 πηγάδια κατασχέθηκαν.

Το Τείχος είναι έτσι σχεδιασμένο, ώστε να κλείνει μέσα του όχι μόνο τους εποίκους, αλλά και το νερό, τον κρισιμότερο πόρο της περιοχής, όπως και τις ευφορότερες καλλιεργήσιμες εκτάσεις. Το σχέδιο του Αριέλ Σαρόν και της κυβέρνησης του Λικούντ είναι να ολοκληρώσει, με το Τείχος, την κατάκτηση. Την Πέμπτη (2 Οκτώβρη) ανακοίνωσε την πρόθεσή του να προχωρήσει στην επέκτασή του και να κατασκευάσει τουλάχιστον 600 νέες κατοικίες εποίκων. Οι ΗΠΑ, μετέδωσαν τα διεθνή πρακτορεία, αποφάσισαν να «αποφύγουν να εγείρουν αντιρρήσεις». Ασφαλώς. Κάτι τέτοιο δε θα ήταν «παραγωγικό». Το θέμα είναι η «ασφάλεια». Εξάλλου, οι Παλαιστίνιοι δεν καταπολεμούν την «τρομοκρατία» όσο πρέπει. Κι οι δόκτορες του σπιν θα αναλάβουν να κάνουν την τρέλα να φαίνεται λογική.

Ο Σαρίφ Ομάρ, ένας ελαιοκαλλιεργητής που τα χωράφια του βρίσκονται στη μια πλευρά του Τείχους της πόλης Τζαγιούς και το σπίτι του στην άλλη πλευρά, έλεγε το Νοέμβρη του 2002 στον Κρις ΜακΓκριλ του «Γκάρντιαν» ότι «μου μένει να κάνω μόνο ένα πράγμα. Θα στήσω μια σκηνή και θα μετακομίσω με τη γυναίκα μου εκεί, να ζω με τα δέντρα μου. Δεν ξέρω αν οι Ισραηλινοί θα με αφήσουν. Σίγουρα δε θα με άφηναν να κτίσω σπίτι. Αλλά ίσως να μπορέσω να ζήσω σε σκηνή». Ισως. Μέχρι να τον εκδιώξουν.

Οταν τη ρώτησα, μια μέρα αφού είχα δει και αγγίξει το Τείχος, η Ταμάρ Γκοζάνσκι του ΚΚ Ισραήλ δε μάσησε τα λόγια της. «Το Τείχος», είπε, «υπηρετεί τέλεια το σκοπό της δημιουργίας ενός παλαιστινιακού κράτους - μαριονέτας». Κι αν η παλαιστινιακή ηγεσία - ο Αραφάτ, ο Κουρέι ή οποιοσδήποτε άλλος - δεχτεί τη δημιουργία παλαιστινιακού κράτους υπάρχοντος του Τείχους, θα διαιωνίσει το πρόβλημα.

Στις 9 Νοέμβρη διοργανώνεται πανευρωπαϊκή καμπάνια κατά του Τείχους από πολλές οργανώσεις. Ισως - απλώς ίσως - να μην είναι πολύ αργά.


Αποστολή:
Μπάμπης ΓΕΩΡΓΙΚΟΣ



Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ