Το 42ο Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας ξεκινά το μεγάλο του ταξίδι στην Ελλάδα και τον υπόλοιπο κόσμο, με πρώτο σταθμό το «Τριανόν» στην Αθήνα από τις 10 έως τις 16 Οκτώβρη.

Από τις 15 έως τις 21 Σεπτέμβρη 2019 πραγματοποιήθηκε η 42η διοργάνωση του ελληνικού τμήματος και η 25η του διεθνούς τμήματος του Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας. Αν και διανύει την 5η δεκαετία του, παραμένει πάντα ανήσυχο και δροσερό. Παράλληλα με τα διαγωνιστικά τμήματα «έτρεξαν» και το «Pitching Lab» (εργαστήρι σεναρίου με 14 σενάρια φέτος), το 5ο Βαλκανικό πανόραμα, το «Short Matters», το «10 Corti» (Δέκα Μικρές) και βέβαια οι πολυάριθμες παράλληλες εκδηλώσεις του φεστιβάλ, που αποτελούν ένα πολύ σημαντικό κομμάτι του. Συνολικά προβλήθηκαν 199 ταινίες από 64 χώρες σε όλα τα προγράμματα του Φεστιβάλ.

Το ουσιαστικότερο κομμάτι του φεστιβάλ παραμένει το «Q & Α», οι συνεντεύξεις που δίνουν, δηλαδή, οι δημιουργοί. Με αυτόν τον τρόπο επικοινωνούν τις ταινίες τους, τους προβληματισμούς τους, τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν, κύρια με τη χρηματοδότηση. Μεγάλη εντύπωση έκανε φέτος η ενότητα «Ελληνες του Κόσμου», με το 1/4 σχεδόν των ταινιών, του ελληνικού διαγωνιστικού τμήματος, να είναι χρηματοδοτημένες από φορείς του εξωτερικού με ξενόγλωσση αφήγηση.

Στην τελετή έναρξης και λήξης παρευρέθηκαν η υπουργός Πολιτισμού Λ. Μενδώνη και ο γγ Σύγχρονου Πολιτισμού Ν. Γιατρομανωλάκης. Από μεριάς του υπουργείου ακούστηκαν γενικόλογες δεσμεύσεις για την αρωγή του ΥΠΠΟΑ στο φεστιβάλ, το ρόλο που πρέπει να διαδραματίσει η μικρού μήκους ταινία στη νέα εποχή, χωρίς βέβαια να προσδιορίζεται σαφώς το στίγμα της. Αναγγέλθηκαν ριζικές αναδιαρθρώσεις για το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, όχι μόνο σε επίπεδο προσώπων αλλά και συνολικότερα. Υπενθυμίζουμε ότι ελλοχεύει ο κίνδυνος του κλεισίματος του Κέντρου Κινηματογράφου ή η συγχώνευσή του με άλλο φορέα (ΕΚΟΜΕ), γεγονός που θα επέφερε ένα ακόμα πλήγμα στην ελληνική κινηματογραφία από την ήδη πενιχρή ενίσχυση που της δίνει το αστικό κράτος. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Ν. Γιατρομανωλάκης ανέφερε πως η χρηματοδότηση δεν θα αποτελεί «μέσο εξυπηρέτησης» για να γυριστούν ταινίες, αλλά θα αποτελεί εργαλείο για να γυριστούν ταινίες που θα εκπληρώνουν την εθνική κινηματογραφική στρατηγική. Μια αντίληψη εχθρική απέναντι στους δημιουργούς, που ανοίγει ακόμα περισσότερο την πόρτα στην αγοραία κατεύθυνση για την παραγωγή των ελληνικών ταινιών.

Για τα φλέγοντα ζητήματα χρηματοδότησης του φεστιβάλ και μεταστέγασής του στην Καπναποθήκη, μίλησε μόνο ο, επί σχεδόν 30 χρόνια, καλλιτεχνικός διευθυντής του φεστιβάλ, Αντώνης Παπαδόπουλος, που παρά την πολύ δύσκολη περιπέτεια της υγείας του, όχι μόνο κατάφερε να ανταπεξέλθει στην πολύ απαιτητική και υποχρηματοδοτούμενη διοργάνωση του φεστιβάλ, αλλά δεν έλειψε και από καμία δραστηριότητά του.

Η προγραμματική σύμβαση που δεν υπέγραψε ούτε η προηγουμένη υπουργός Πολιτισμού, αλλά ούτε και η σημερινή, επικαλούμενη γραφειοκρατικά κωλύματα, έκαναν ιδιαίτερα δύσκολη τη ζωή των εργαζομένων, αφού έλειπε ένα μεγάλο κομμάτι της χρηματοδότησης του 2019, με αποτέλεσμα να παραμένουν απλήρωτοι για μήνες.

Νικητής της φετινής διοργάνωσης ήταν ο Νικόλας Κολοβός με το «Index». Δίκαια, αφού προσεγγίζει το θέμα του Προσφυγικού με ένα εξαιρετικό σενάριο και ένα αριστοτεχνικό μονοπλάνο 12 λεπτών που σου κόβει την ανάσα, σε συγκινεί, σου δείχνει την εκμετάλλευση των προσφύγων από τους διακινητές, το φόβο των παιδιών για το θάνατο, τις δύσκολες αποφάσεις που πρέπει να πάρουν οι πρόσφυγες στο δρόμο προς ένα επίσης αβέβαιο και ζοφερό μέλλον. Είναι μια ταινία που στην καρότσα ενός φορτηγού σού δίνει όλο το κάδρο της προσφυγιάς ολοκληρωμένα. Ταινία με πραγματικά ουσιαστικό περιεχόμενο και πολύ δύσκολο κινηματογραφικό εγχείρημα λόγω της ιδιαιτερότητάς του στο γύρισμα.

«Η γραμμή» του Λουκά Αγέλαστου. Η εκπαίδευση μιας τηλεφωνήτριας στο τμήμα των δανείων μιας τράπεζας. Η σκληρότητα της δουλειάς των τηλεφωνικών κέντρων και των προϊσταμένων τους από τη μία και η ευαισθησία της εκπαιδευόμενης από την άλλη.

«Under Elden» του Peter Pontikis. Μια παρέα στο δάσος γιορτάζει την αποφοίτησή της, όταν ο ένας κατά λάθος βάζει φωτιά σε ένα σκαντζόχοιρο. Ενα πολύ ωραίο σχόλιο για τον καθημερινό φασισμό.

«Autourdu lit» της Νίνας Αλεξανδράκη. Ενα ζευγάρι περνάει μια νύχτα μαζί και την επόμενη μέρα ο καθένας αφηγείται μια διαφορετική εκδοχή της προηγουμένης νύχτας. Εξυπνο σχόλιο για τις διαφορετικές οπτικές γωνίες των ανθρώπων.

«Η ιστορία του Γιάννη» της Βούλας Γερμανάκου Κοψίνη. Η ιστορία ενός Πόντιου πρόσφυγα από το 1919 μέχρι τον θάνατό του. Η σκηνοθέτης περνά πολύ σημαντικές περιόδους της Ιστορίας αφηγούμενη την ιστορία του παππού της, με πολύ τρυφερή ματιά.

«W» του Στέλιου Κουπετώρη. Ενας δάσκαλος ετοιμάζεται να κάνει το καθημερινό του μάθημα στο σχολείο. Ολοκληρωμένη σύλληψη ουσίας σε 5 λεπτά. Αφοπλιστική.

«ΑΖΑΝ» της Γεωργίας Μαραγγούλη. Ενας φαντάρος στα σύνορα εξαφανίζεται. Η μάνα του πηγαίνει να τον βρει. Εκεί συναντιέται με μια μάνα από τη Συρία. Σπουδαστική ταινία με πολλή δύναμη.

«The right one» των Γαβριήλ Τζάφκα και UrskaDjukic. Η κτητική μητέρα, ένας στοργικός γιος, η πρώτη επίσκεψη της αρραβωνιαστικιάς. Σταθερή κάμερα, μονοπλάνο που σε λίγα λεπτά δείχνει ποιος είναι αυτός που κάνει κουμάντο στην οικογένεια. Δύσκολο γύρισμα και ωραία ιστορία από έναν παλιό γνώριμο του φεστιβάλ.

«Για χρόνια πλάγιαζα νωρίς» του Ιάκωβου Παναγόπουλου. Η αδυναμία οικονομικής στήριξης του Αρη, πάσχοντα από μια σπάνια νόσο και η διαδρομή της γυναίκας του κοντά του. Θίγει ένα πολύ σοβαρό ζήτημα του σήμερα με ρεαλιστικό τρόπο, πολύ ιδιαίτερη κινηματογράφηση. Εξαιρετική η ερμηνεία της Ιωάννας Τσιριγκούλη.

«Γιαζίντι» του Εκτορα Σακαλόγλου. Ο Σαμάν έφτασε στην Ελλάδα ως πρόσφυγας πολέμου. Γίνεται παλαιστής για να επιβιώσει και να συνεχίσει το ταξίδι του στην Κεντρική Ευρώπη. Οι υποχωρήσεις που καλούνται να κάνουν οι πρόσφυγες, τα κυκλώματα, η διαδρομή, τα σύνορα.

«Παγίδα» του Βασίλη Γουδέλη. Η μοναδική ταινία πέραν της δεκάδας που επιλέχθηκε για τους, ακριβώς, αντίθετους λόγους σε σχέση με τις παραπάνω ταινίες. Δυο κομμουνίστριες χρησιμοποιούν τη σεξουαλικότητά τους προκειμένου να παρασύρουν δυο απλούς φαντάρους σε μια σπηλιά ώστε να τους ανακρίνουν οι αντάρτες. Χυδαία αντικομμουνιστικό μέχρι κεραίας, προκάλεσε δικαίως αντιδράσεις στην παρουσίασή του από τον σκηνοθέτη. Ο παραγωγός της ταινίας, Β. Μαζωμένος, απάντησε με ειρωνικό τρόπο, διανθισμένο τόσο με έναν αντικομμουνισμό παλιάς κοπής όσο και με το πλασάρισμα μιας χυδαίας αντίληψης «no politica» στο χώρο του κινηματογράφου.