ΔΙΕΘΝΗ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

ΔΙΕΘΝΗ

ΣΕΡΒΙΑ

Σημαντικότερα τα μετεκλογικά διλήμματα

Το θέμα του Κοσσυφοπεδίου, που αποτελεί κομμάτι της χώρας, αλλά σήμερα είναι ΝΑΤΟικό προτεκτοράτο, στο επίκεντρο των εξελίξεων

Associated Press

Οι προεκλογικές αφίσες θα μείνουν και μετά την επόμενη μέρα των εκλογών...

Με τη σκέψη στο Κοσσυφοπέδιο προσέρχονται σήμερα στις κάλπες πολλοί εκ των 6.652.105 εγγεγραμμένων ψηφοφόρων για την ανάδειξη της νέας 250μελούς Βουλής της Σερβικής Δημοκρατίας. Ωστόσο, οι σημερινές κρίσιμες εκλογές, που οδήγησαν στην καθυστέρηση της υλοποίησης των σχεδίων για το μελλοντικό καθεστώς της αποκομμένης - ένεκα ΝΑΤΟικής κατοχής - επαρχίας, είναι σχεδόν βέβαιο πως δε θα αναδείξουν κανένα κόμμα ικανό να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση. Στις πρώτες θέσεις πρόσφατων σφυγμομετρήσεων (ακόμη και αυτών που έγιναν για λογαριασμό της αμερικάνικης πρεσβείας στο Βελιγράδι...) παρέμεναν το Σερβικό Ριζοσπαστικό Κόμμα του Βόισλαβ Σέσελι με 31,5%, το Δημοκρατικό Κόμμα του Προέδρου Μπόρις Τάντιτς με 25% και το Δημοκρατικό Κόμμα Σερβίας-Νέα Σερβία του πρωθυπουργού Βόισλαβ Κοστούνιτσα με 19%. Αλλες πληροφορίες φέρουν Σέρβους και ξένους δημοσκόπους να φωτογραφίζουν - μία ανάσα πριν τις σημερινές εκλογές - πρώτο το Δημοκρατικό Κόμμα του Τάντιτς με μικρή διαφορά μπροστά από τους Ριζοσπάστες του (φυλακισμένου στη Χάγη) Σέσελι.

Ωστόσο, και αυτές ακόμη οι ανακατατάξεις της τελευταίας στιγμής δεν είναι ανεξήγητες. Ενδεχομένως, γιατί η προεκλογική ατζέντα των περισσότερων εκ των συνολικά 20 κομμάτων και εκλογικών συνασπισμών που κατεβαίνουν στις εκλογές «βούλιαξε» κυριολεκτικά από τα συνθήματα ανεπιφύλακτης ένταξης στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ, της υπεράσπισης της σερβικής εδαφικής ακεραιότητας στο Κοσσυφοπέδιο και της συνεργασίας με το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης για την πρώην Γιουγκοσλαβία... Ακόμη και ο αντιπρόεδρος των Ριζοσπαστών, Τόμισλαβ Νίκολιτς, παρά την πολιτική «διαθήκη» του προέδρου Βόισλαβ Σέσελι που αντιτίθεται στην ένταξη της Σερβίας σε ΕΕ και ΝΑΤΟ - επιχειρηματολόγησε προ ημερών υπέρ της ένταξης της Σερβίας στην ΕΕ, διευκρινίζοντας ότι δε θα την επιδιώξει πάση θυσία «αλλά με αξιοπρέπεια»...

Associated Press

Τα ψηφοδέλτια λίγο πριν δοθούν στους ψηφοφόρους

Κάπως έτσι κύλησε η μακρά προεκλογική εκστρατεία. Με τη δύσκολη πραγματικότητα για πολλούς Σέρβους εργαζομένους να προσπερνιέται» από τα μεγάλα ΜΜΕ και τους υποψήφιους κυβερνώντες. Πώς; Με συνθήματα του τύπου η «Σερβία στην ΕΕ» και τεχνικά επιχειρήματα περί βελτίωσης της οικονομίας της χώρας, επειδή π.χ. στα βιβλία του πρωθυπουργού Βόισλαβ Κοστούνιτσα καταγράφηκε ετήσια ανάπτυξη 6%, τιθάσευση του πληθωρισμού στο 7% και ξένες επενδύσεις (δηλαδή ξεπούλημα και των τελευταίων δημόσιων επιχειρήσεων...) ύψους 4 δισ. ευρώ. Σαν να ξεχάστηκαν άξαφνα τα προ τετραμήνου επίσημα στατιστικά στοιχεία που φωτογράφιζαν έναν στους επτά Σέρβους να ζει κάτω από τα όρια «ανεκτής» φτώχειας. Σαν να καλύφτηκαν υπό το πέπλο της προεκλογικής εκστρατείας οι χιλιάδες ΝΑΤΟικές βόμβες διασποράς που εξακολουθούν να ελλοχεύουν διάσπαρτες σε διάφορα σημεία της Σερβίας, οκτώ χρόνια μετά τους φονικούς βομβαρδισμούς Αμερικανών και Ευρωπαίων δήθεν για τα «ανθρώπινα δικαιώματα» του κοσσοβάρικου λαού... Πώς, όμως, θα μπορούσαν να κάνουν αλλιώς οι σημερινοί πρωτεργάτες της μετά Μιλόσεβιτς Σερβίας; Να προτάξουν την ανεργία και τη φτώχεια αντί της «λαμπερής» ένταξης (με όποιο κόστος...) στο μονοπώλιο της ΕΕ; Να προτάξουν στην προεκλογική εκστρατεία τα τελευταία πήγαινε - έλα των Αμερικανών στρατηγών και τις συμφωνίες «αμυντικής» συνεργασίας με τις ΗΠΑ, που το 1999 βομβάρδιζαν ανηλεώς το λαό της χώρας τους και αυτές σήμερα επιδιώκουν νέο γεωπολιτικό αναμοίρασμα της πίτας στα Βαλκάνια, αυτή τη φορά με πιο «διακριτικές» μεθόδους;

Η αλήθεια για τα προβλήματα του σερβικού λαού δεν μπορεί να κρυφτεί πίσω από τη νεοταξίτικη υποταγή των τελευταίων κυβερνώντων της Σερβίας. Ούτε από τα απειλητικά χαμόγελα της στρατιάς Ευρωενωσιακών και Ευρωπαίων αξιωματούχων που παρήλασαν, όλες τις τελευταίες βδομάδες, από τις τηλεοράσεις και τις σελίδες εφημερίδων του μέσου Σέρβου πολίτη. Για να του θυμίσουν τις «εκκρεμότητες» (π.χ. σύλληψη και παράδοση και άλλων κατηγορουμένων «για εγκλήματα πολέμου» στη Χάγη). Να του πετάξουν κατάμουτρα τους εκβιασμούς για το μέλλον του Κοσσυφοπεδίου. Και να του κουνήσουν τάχα δελεαστικά το καρότο των υποτιθέμενων «λαϊκών» ωφελειών από τη μελλοντική ένταξη της Σερβίας στην ευρω-ατλαντική οικογένεια του μεγάλου κεφαλαίου και των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων...

Το πολιτικό φάσμα

Στις εκλογές έχουν θέσει υποψηφιότητα 3.799 άτομα και 20 κόμματα και εκλογικοί συνασπισμοί. Για να αναδείξει ένα κόμμα βουλευτές θα πρέπει να λάβει ποσοστό άνω του 5%, με εξαίρεση τα κόμματα εθνοτικών μειονοτήτων που θα μπορούν να αναδείξουν βουλευτές εάν λάβουν τουλάχιστον 0,4%.

Για πρώτη φορά, θα ψηφίσουν και περίπου 31.400 Σέρβοι ψηφοφόροι που ζουν στο εξωτερικό καθώς έχουν διαμορφωθεί εκλογικά τμήματα σε 35 χώρες του εξωτερικού (ανάμεσά τους όλες οι πρώην δημοκρατίες της πρώην Γιουγκοσλαβίας). Επιπλέον, για πρώτη φορά μετά από μία δεκαετία, στις εκλογές θα συμμετάσχουν και οι Αλβανοί της νότιας σερβικής κοιλάδας του Πρέσεβο. Παρ' όλα αυτά, εκτιμάται πως το ποσοστό της αποχής θα είναι αρκετά μεγάλο και ίσως να αγγίξει το 40%...

Στα ψηφοδέλτια των σημερινών εκλογών δεν υπάρχουν αυτή τη φορά τα ονόματα υποψηφίων του Νέου Κομμουνιστικού Κόμματος Γιουγκοσλαβίας, που απέχει από τις κάλπες διαμαρτυρόμενο για τον απαράδεκτο εκλογικό νόμο. Νόμο που δέχεται την υποψηφιότητα ενός κόμματος στις εκλογές μόνον εφ' όσον συλλέξει τουλάχιστον 10.000 υπογραφές Σέρβων πολιτών και τις καταθέσει σε σερβικό δικαστήριο... Οπως επισημαίνεται σε σχετική ανακοίνωση του Νέου Κομμουνιστικού Κόμματος Γιουγκοσλαβίας: «Ο εκλογικός νόμος σκοτώνει τον ανώνυμο χαρακτήρα των εκλογών, αφού απαιτεί από 10.000 πολίτες να δηλώσουν εγγράφως σε δικαστήριο πως θα ψηφίσουν ένα συγκεκριμένο κόμμα. Επιπλέον, για τη συλλογή των υπογραφών (και άλλων προσωπικών δεδομένων...) και την επικύρωσή τους από τους δημόσιους υπαλλήλους θα πρέπει κάποιος να πληρώσει. Αυτό σημαίνει πως αυτοί που δεν έχουν τα λεφτά αποκλείονται από την εκλογική διαδικασία. Ακόμη, σχεδόν το 40% των Σέρβων ζει σε περιοχές που δεν υπάρχουν δικαστήρια. Ολοι αυτοί πρακτικά αποκλείονται από την εκλογική διαδικασία...».

Για την ιστορία, τα 20 κόμματα και εκλογικοί συνασπισμοί που συμμετέχουν σ' αυτές τις εκλογές είναι:

1. Δημοκρατικό Κόμμα του Μπόρις Τάντιτς (DS)

2. Κόμμα των οικονομολόγων G-17 plus

3. Φιλελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα-Πολιτική Συμμαχία Σερβίας-Σοσιαλιστική Δημοκρατική Ενωση-Σύνδεσμος Σοσιαλδημοκρατών Βοϊβοδίνας - Τσεντομίρ Γιοβάνοβιτς

4. Σερβικό Ριζοσπαστικό Κόμμα -Βόισλαβ Σέσελι (SPO)

5. Δημοκρατικό Κόμμα Σερβίας-Νέα Σερβία του Β. Κοστούνιτσα (DSS-NS)

6. Δύναμη Κινήματος Σερβίας του Μπόγκολιουμπ Κάριτς

7. Κίνημα Σερβικής Ανανέωσης του Βουκ Ντράσκοβιτς

8. Συμμαχία Ούγγρων Βοϊβοδίνας του Γιόζεφ Κάσα

9. Κόμμα Ενωμένων Συνταξιούχων Σερβίας-Σοσιαλιστικό Δημοκρατικό Κόμμα

10. Λίστα Συνασπισμού για το Σαντζάκ

11. Σοσιαλιστικό Κόμμα Σερβίας

12. Μπράνκο Παύλοβιτς-«Γιατί μπορεί και καλύτερα»

13. Συνασπισμός Κομμάτων Βοϊβοδίνας - Ιγκορ Κουργιάσκι

14. Ενωση Ρομά Σερβίας

15. Μεταρρυθμιστικό Κόμμα