Δυο ανταγωνιστικά σχέδια, των ΗΠΑ και της ΕΕ, έχουν τεθεί τις τελευταίες μέρες στο «τραπέζι των διαπραγματεύσεων» σχετικά με την ιμπεριαλιστική σύγκρουση ΝΑΤΟ - Ρωσίας στην Ουκρανία, αποτυπώνοντας με χαρακτηριστικό τρόπο την όξυνση των αντιθέσεων στο ευρωατλαντικό μπλοκ για τη μοιρασιά της λείας και την «επόμενη μέρα» των ανταγωνισμών στην ευρύτερη περιοχή.

Στο επίκεντρο βρίσκονται η Ενέργεια, τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία και οι επενδύσεις ανοικοδόμησης, ο γεωπολιτικός συσχετισμός δυνάμεων στην Ευρώπη, τη Βαλτική και τη Μαύρη Θάλασσα μέσω των λεγόμενων «εγγυήσεων ασφαλείας».

Το σχέδιο του Αμερικανού Προέδρου, Ντ. Τραμπ, για την «ειρήνη» στην Ουκρανία περιλαμβάνει μεταξύ άλλων προτάσεις για αποκατάσταση των ρωσικών ενεργειακών ροών προς την Ευρώπη, καθώς και σημαντικές αμερικανικές επενδύσεις στις σπάνιες γαίες και την Ενέργεια της Ρωσίας, σύμφωνα με δημοσίευμα της «Wall Street Journal».

Προβλέπει επίσης την αξιοποίηση 200 δισ. δολαρίων «παγωμένων» ρωσικών κρατικών περιουσιακών στοιχείων, από αμερικανικές χρηματοπιστωτικές εταιρείες και άλλες επιχειρήσεις για έργα ανοικοδόμησης και άλλες επενδύσεις στην Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένου ενός μεγάλου κέντρου δεδομένων (data center) που θα τροφοδοτείται από τον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια, ο οποίος ελέγχεται από ρωσικές δυνάμεις, αναφέρει η εφημερίδα.

Επίσης, αμερικανικές επιχειρήσεις θα επενδύσουν σε ρωσικούς στρατηγικούς τομείς, όπως η εξόρυξη σπάνιων γαιών και οι γεωτρήσεις πετρελαίου στην Αρκτική, ενώ οι ρωσικές ενεργειακές ροές προς τη Δυτική Ευρώπη και τον κόσμο θα αποκατασταθούν.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, τα σχέδια αυτά αναλύονται λεπτομερώς σε σχετικά παραρτήματα των προτάσεων που παραδόθηκαν στους Ευρωπαίους τις τελευταίες εβδομάδες.

Σχολιάζοντας το δημοσίευμα της WSJ, το Κρεμλίνο δήλωσε ότι η Ρωσία είναι ανοιχτή σε ξένες επενδύσεις, αλλά αναφορικά με τις προτάσεις των ΗΠΑ για τα «παγωμένα» ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, αρνήθηκε να σχολιάσει.

Οπως αποκάλυψε χθες ο Ουκρανός Πρόεδρος Β. Ζελένσκι, «οι ΗΠΑ συζήτησαν την ιδέα δημιουργίας ελεύθερης οικονομικής ζώνης σε τμήματα της ανατολικής Ουκρανίας, από τα οποία τα στρατεύματα του Κιέβου θα αποχωρούσαν, αλλά τυχόν εδαφικές παραχωρήσεις θα πρέπει να τεθούν σε δημοψήφισμα».

Στο μεταξύ, ο Ζελένσκι δήλωσε την Τετάρτη ότι Ουκρανία και ΗΠΑ συμφώνησαν σε βασικά σημεία ενός «σχεδίου ανασυγκρότησης», κατά τη διάρκεια συζητήσεων με τον υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ Σκοτ Μπέσεντ και άλλους ανώτερους αξιωματούχους, μεταξύ των οποίων και ο διευθύνων σύμβουλος της BlackRock, Λάρι Φινκ.

Η Ουκρανία απάντησε την Τετάρτη στην τελευταία «ειρηνευτική» πρόταση των ΗΠΑ, μετέδωσαν το CNN και το Bloomberg, καθώς φαίνεται να διαγράφεται πλέον το πλαίσιο ενός πιθανού συμβιβασμού και ο Ντ. Τραμπ συνεχίζει να δηλώνει ότι επιθυμεί ένα γρήγορο «τέλος» της τετραετούς σύγκρουσης.

Ο Τραμπ, μιλώντας στους δημοσιογράφους από τον Λευκό Οίκο, είπε ότι μια λύση θα μπορούσε «σύντομα να βρεθεί», ότι «πολλοί λένε ότι είναι πιο κοντά από ποτέ». Αποκάλυψε ωστόσο ότι υπήρξαν «σκληρές κουβέντες» κατά την τηλεδιάσκεψη που είχε με τον Γάλλο Πρόεδρο Εμ. Μακρόν, τον Γερμανό καγκελάριο Φρ. Μερτς και τον Βρετανό πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ σχετικά με την Ουκρανία.

Ο Τραμπ ανέφερε πως οι Ευρωπαίοι ηγέτες ήθελαν μια σύσκεψη το Σαββατοκύριακο, στο πλαίσιο των προσπαθειών με στόχο τη διευθέτηση της σύγκρουσης στην Ουκρανία, αλλά άφησε να εννοηθεί πως η συμμετοχή των ΗΠΑ δεν είναι δεδομένη.

«Προτού πάμε σε σύσκεψη, υπάρχουν πράγματα που θέλουμε να μάθουμε», είπε ο Τραμπ, «δεν θέλουμε να χάσουμε τον χρόνο μας».

Ευρωπαίος διπλωμάτης που επικαλείται το CNN είπε ότι οι συζητήσεις ΗΠΑ - Ουκρανίας προχωρούν με ταχείς ρυθμούς εν μέσω της συνεχιζόμενης πίεσης της Ουάσιγκτον.

Επειτα από σειρά διαβουλεύσεων με το Κίεβο και μια συνάντηση στη Μόσχα, το αρχικό σχέδιο 28 σημείων του Τραμπ περιορίστηκε σε 20 σημεία, με σκοπό να τεθούν οι όροι των Ευρωπαίων. Πρόκειται για ένα από τα τρία έγγραφα που βρίσκονται υπό διαπραγμάτευση, μαζί με ένα έγγραφο για τις «εγγυήσεις ασφάλειας» και ένα άλλο για την οικονομική ανάκαμψη.

Οι συζητήσεις συνεχίζονται και δεν είναι σαφές ποιες αλλαγές, αν υπάρχουν, έκανε το Κίεβο στα έγγραφα που απέστειλε στην Ουάσιγκτον.

Ωστόσο, δύο Ευρωπαίοι διπλωμάτες δήλωσαν ότι το επικαιροποιημένο σχέδιο 20 σημείων προτείνει τη δημιουργία μιας αποστρατιωτικοποιημένης ζώνης κατά μήκος της λεγόμενης «γραμμής επαφής».

Ζητά επίσης «εγγυήσεις ασφάλειας» για την Ουκρανία σύμφωνα με το Αρθρο 5 του ΝΑΤΟ, το οποίο προβλέπει αμοιβαία άμυνα των συμμάχων του ΝΑΤΟ.

Προτείνει την ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ έως το 2027.

Αφαιρεί τη διατύπωση που απαγορεύει στην Ουκρανία να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ. Αντ' αυτού, δεν αναφέρεται σε πιθανή ένταξη της Ουκρανίας στην ιμπεριαλιστική συμμαχία.

Ζητά επίσης τη διεξαγωγή εκλογών στην Ουκρανία - αίτημα που έχουν διατυπώσει τόσο ο Τραμπ, όσο και το Κρεμλίνο. Ο Ζελένσκι έχει δηλώσει ότι θα ήταν ανοιχτός στη διεξαγωγή εκλογών μέσα στους επόμενους 2-3 μήνες, εάν μπορεί να διασφαλιστεί η διαδικασία.

Σύμφωνα με τους διπλωμάτες, το επικαιροποιημένο σχέδιο περιλαμβάνει στοιχεία από το αρχικό σχέδιο 28 σημείων που εξακολουθούν να προκαλούν ανησυχία στο Κίεβο και την ΕΕ.

Μεταξύ αυτών είναι η επίσημη αναγνώριση από τις ΗΠΑ των εδαφών που κατέχει η Ρωσία, κάτι που αν ισχύει θα σηματοδοτήσει ανατροπή της μέχρι τώρα στάσης του ευρωατλαντικού άξονα.

Η τελευταία πρόταση προβλέπει επίσης ένα ανώτατο όριο 800.000 ατόμων για τον ουκρανικό στρατό, έναντι του πλαφόν των 600.000 στρατιωτών που προβλέπεται στο έγγραφο των ΗΠΑ.

Περιγράφει ακόμα την απόφαση των ΗΠΑ και της Ρωσίας για τα «παγωμένα» ρωσικά περιουσιακά στοιχεία.

Διαπάλη μέσα στο ευρωατλαντικό στρατόπεδο υπάρχει και για την αξιοποίηση των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων που έχουν δεσμευτεί στην Ευρώπη.

Σε ένα τέτοιο φόντο, το «Reuters» μετέδωσε χθες ότι οι κυβερνήσεις της ΕΕ έχουν ξεκινήσει μια διαδικασία για το μακροπρόθεσμο «πάγωμα» των περιουσιακών στοιχείων των ρωσικών κεντρικών τραπεζών που έχουν ακινητοποιηθεί στην Ευρώπη, για να αποφευχθούν οι ψηφοφορίες κάθε έξι μήνες σχετικά με την παράταση του «παγώματος» και να ανοίξει ο δρόμος για χορήγηση δανείου στο Κίεβο.

Η απόφαση για την έναρξη της διαδικασίας, βάσει της οποίας πρέπει να συμφωνήσει η ειδική πλειοψηφία των κυβερνήσεων της ΕΕ, αποτελεί μέρος του νομικού συστήματος της ΕΕ, που επιτρέπει στις κυβερνήσεις να λαμβάνουν ειδικά μέτρα.

Η κίνηση αυτή είναι πιθανό να προκαλέσει την έντονη αντίδραση της Ουγγαρίας και της Σλοβακίας, οι οποίες προηγουμένως είχαν απειλήσει να εμποδίσουν τέτοιες αποφάσεις έναντι της Ρωσίας, ιδιαίτερα στην Ενέργεια.

Για «χειραγώγηση» από τις χώρες της ΕΕ κάνει λόγο η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, Μ. Ζαχάροβα, αναφορικά με τα δεσμευμένα περιουσιακά στοιχεία της Μόσχας, διαμηνύοντας ότι η κίνηση αυτή «δεν θα μείνει αναπάντητη».

Από την πλευρά του ο Βέλγος υπουργός Οικονομικών εξέφρασε την ελπίδα να υπάρξει συμφωνία στο επόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στις 18 Δεκέμβρη, σημειώνοντας ότι «σε κάποιο σημείο, αυτά τα περιουσιακά στοιχεία θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν για την οικονομική στήριξη της Ουκρανίας». Ωστόσο ξεκαθάρισε πως το Βέλγιο «δεν θα δεχτεί κανέναν απερίσκεπτο συμβιβασμό» στο θέμα.

Η ΕΕ θέλει το μεγαλύτερο μέρος αυτού του δανείου να δοθεί για αγορές ευρωπαϊκών όπλων από την Ουκρανία, η οποία αναμένεται να ξεμείνει από χρήματα τους πρώτους μήνες τους 2026.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Ινστιτούτου του Κιέλου, η Ευρώπη δεν κατάφερε να παράσχει επαρκή στρατιωτική υποστήριξη στην Ουκρανία για να αντισταθμίσει την απώλεια της αμερικανικής βοήθειας μετά την επιστροφή του Ντ. Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ στις αρχές του έτους.

Μέχρι στιγμής φέτος έχουν διατεθεί μόνο 32,5 δισ. ευρώ σε βοήθεια, πράγμα που σημαίνει ότι οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να στείλουν άλλα 9,1 δισ. ευρώ για να φτάσουν τον ετήσιο μέσο όρο από την έναρξη της ρωσικής εισβολής, σύμφωνα με το «Ukraine Support Tracker» που δημοσιεύτηκε την Τετάρτη.

Αν ο τρέχων ρυθμός συνεχιστεί, «το 2025 θα είναι η χρονιά με το χαμηλότερο επίπεδο νέων αποστολών βοήθειας που έχει δοθεί ποτέ στην Ουκρανία».

Η έκθεση του Ινστιτούτου του Κιέλου έδειξε ότι η Γαλλία, η Γερμανία και η Βρετανία αύξησαν σημαντικά τη βοήθειά τους στο Κίεβο. Σε σχέση με το ΑΕΠ τους για το 2021, όμως, και οι τρεις χώρες υστερούν των σκανδιναβικών χωρών. Σύμφωνα με την έκθεση, οι συνεισφορές της Ιταλίας και της Ισπανίας ήταν σχετικά μικρές.

Ο ρωσικός στρατός συνεχίζει την αργή αλλά σταθερή προέλασή του, και χθες ανακοίνωσε ότι κατέλαβε την κωμόπολη Σιβέρσκ στην περιφέρεια του Ντονέτσκ, κάτι που θα επιτρέπει να πλησιάσει στο Κραματόρσκ και στο Σλοβιάνσκ, τις δύο τελευταίες μεγάλες πόλεις που ελέγχει το Κίεβο στο Ντονμπάς.

Παράλληλα εντείνεται ο «ενεργειακός πόλεμος» στο πεδίο της μάχης και την Τετάρτη ουκρανικά θαλάσσια drones έπληξαν δεξαμενόπλοιο που ανήκει στον ρωσικό σκιώδη στόλο, καθώς έπλεε στην ΑΟΖ της Ουκρανίας στη Μαύρη Θάλασσα με προορισμό το ρωσικό λιμάνι του Νοβοροσίσκ, δήλωσε Ουκρανός αξιωματούχος.

Χθες η Ρωσία ανακοίνωσε ότι στη διάρκεια της περασμένης νύχτας κατέρριψε 287 ουκρανικά drones, σε μία από τις πιο μαζικές επιθέσεις των ουκρανικών Ενόπλων Δυνάμεων, 32 από τα οποία κατευθύνονταν προς τη Μόσχα.

Από την κινητοποίηση στο Εσκισεχίρ

Με πανό που έγραφε «Ο κομμουνισμός δεν μπορεί να απαγορευτεί!» και αντίστοιχα συνθήματα, οι Τούρκοι κομμουνιστές διαδήλωσαν την αλληλεγγύη τους στο ΚΚ Πολωνίας και τα μέλη του.

Υπενθυμίζεται ότι μετά από αίτηση «αντισυνταγματικότητας για τους στόχους και τη δράση του ΚΚ Πολωνίας» την οποία κατέθεσε ο Πρόεδρος της Πολωνίας, Κ. Ναβρότσκι, το Συνταγματικό Δικαστήριο της Πολωνίας εξέδωσε την περασμένη Τετάρτη απαράδεκτη ετυμηγορία, με την οποία ζητά από το δικαστήριο μητρώου «να διαγράψει αμέσως το κόμμα από το μητρώο των πολιτικών κομμάτων».

Η Ολομέλεια της Ευρωπαϊκής Κομμουνιστικής Δράσης (ΕΚΔ), που συνεδρίασε στις 22 Νοέμβρη στην Αθήνα, ενέκρινε ψήφισμα αλληλεγγύης στο ΚΚ Πολωνίας, ενώ σχετικές κινητοποιήσεις πραγματοποιήθηκαν στην Αθήνα (στην πρεσβεία της Πολωνίας) και σε άλλες ευρωπαϊκές πόλεις.