ΑΓΚΥΡΑ-ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ-ΛΙΤΖΕ.--

Δύο νεκροί Κούρδοι διαδηλωτές και μία υποστολή τουρκικής σημαίας από Κούρδο σε αεροπορική βάση στις ανατολικές επαρχίες έδωσαν νέα τροφή στις «κόντρες» για ένα θέμα που συνδέεται με τις «ισορροπίες» και τις συμμαχίες σε μια περιοχή πλούσια σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο.

Ωστόσο, δεν είναι παράξενο να δημιουργηθούν ερωτηματικά, καθώς οι νέες εστίες έντασης γεννήθηκαν λίγο μετά τις δηλώσεις του ηγέτη των Κούρδων, Αμπντουλάχ Οτσαλάν, που έκανε λόγο για «νέα φάση» στην οποία μπαίνουν οι διαπραγματεύσεις και κάλεσε σε προσοχή απέναντι σε προβοκάτσιες. Επιπλέον, πηγές από την κουρδική πλευρά και φιλοκουρδικά κόμματα έχουν καταγγείλει ότι ο στρατός επιχείρησε να στήσει το σκηνικό με οικογένειες που διαμαρτύρονται για «απαγωγές» και ότι η πλειοψηφία των οικογενειών επιβεβαιώνει ότι τα παιδιά τους εθελοντικά κατατάχτηκαν στο PKK.

Από τη μεριά του, το τουρκικό Γενικό Επιτελείο Στρατού εξέδωσε ανακοίνωση για το περιστατικό με την τουρκική σημαία (που φαίνεται ότι υπέστειλε ανήλικος Κούρδος), σημειώνοντας ότι κατέβαλε κάθε προσπάθεια «να διατηρήσει ηρεμία», αντιμετωπίζοντας «προκλητικές πράξεις με τις οποίες παιδιά και γυναίκες χρησιμοποιούνται για να προκαλέσουν θανάτους πολιτών που θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν μαζικές διαδηλώσεις». Πάντως, ο πρωθυπουργός Ρ. Τ. Ερντογάν εμφανίστηκε εξοργισμένος από την «απραξία» του στρατού και κατήγγειλε τις δυνάμεις της αντιπολίτευσης αλλά και τον ισλαμιστή επιχειρηματία Φετ. Γκιουλέν ότι εκμεταλλεύονται την κατάσταση.

Το «Εθνικιστικό κίνημα», με τον Ντεβλέτ Μπαχτσελί, έκανε λόγο για «ντε φάκτο κατάληψη από το PKK» στις ανατολικές περιοχές, ενώ το Ρεπουμπλικάνικο Κόμμα απέδωσε στον Ερντογάν ανεπαρκή αντίδραση στην προσπάθειά του να κερδίσει τη στήριξη των Κούρδων ενόψει των προεδρικών εκλογών.

Πάντως, ο θάνατος των δύο Κούρδων στη διάρκεια διαδηλώσεων στην ανατολική χώρα (του 26χρονου Ραμαζάν Μπαράνκαι και του 50χρονου Μπακί Ακντεμίρ), στις οποίες, σύμφωνα με γαλλικά ΜΜΕ, η αστυνομία χρησιμοποίησε αληθινές σφαίρες, πυροδότησε νέο γύρο κινητοποιήσεων σε πολλές πόλεις. Στην Κωνσταντινούπολη -μεταξύ άλλων- η αστυνομία χρησιμοποίησε και δακρυγόνα για να διαλύσει τους διαδηλωτές, ενώ υπάρχουν κατηγορίες ότι μπροστά στους παραταγμένους αστυνομικούς ακροδεξιές ομάδες απειλούσαν τους διαδηλωτές.

Παρά τις εξελίξεις στην ανατολή, η επίσκεψη του Ιρανού Προέδρου Χασάν Ρουχανί -η πρώτη Ιρανού Προέδρου μετά από 18 χρόνια- όχι μόνο δεν πέρασε απαρατήρητη αλλά είναι σίγουρο ότι θα συζητηθεί πολύ, εντός αλλά και εκτός συνόρων.

Ο Ρουχανί έφτασε στην Αγκυρα τη Δευτέρα, συνοδευόμενος από πλήθος υπουργών αλλά και Ιρανών επιχειρηματιών. Στη συνάντησή τους, ο πρόεδρος Αμπντουλάχ Γκιουλ μίλησε για «ιστορική επίσκεψη» και το «δικαίωμα των χωρών της περιοχής στη χρήση πυρηνικής ενέργειας για ειρηνικό σκοπό», ο δε Ρουχανί για διμερείς σχέσεις σημαντικές «όχι μόνο για την ευρύτερη περιοχή αλλά και όλο τον κόσμο». Ενώ ο Ερντογάν επανέλαβε τη σημασία της δημιουργίας Ανωτάτου Συμβουλίου Πολιτικής Συνεργασίας (που επρόκειτο να συνεδρίαζε χτες για πρώτη φορά στην Αγκυρα) αλλά και του στόχου για αύξηση των εμπορικών συναλλαγών στα 30 δισ. δολάρια το 2015.

Ανάμεσα στις συμφωνίες που υπογράφτηκαν είναι αρκετές για τη συνεργασία στους τομείς της Ενέργειας, των Μεταφορών (π.χ., μία αφορά τη σιδηροδρομική σύνδεση των δύο χωρών), τον Τουρισμό αλλά και την Ασφάλεια και την «αντιμετώπιση της τρομοκρατίας». Βεβαίως, παραμένει η «διάσταση απόψεων» σχετικά με την κατάσταση σε Συρία και Ιράκ.

• Την αντίδρασή του για το ταξίδι που ετοιμάζει ο Ερντογάν στη Βιέννη στις 19 Ιούνη (ενόψει των προεδρικών εκλογών) εξέφρασε ο ηγέτης του αυστριακού ακροδεξιού κόμματος των Ελευθέρων («FPO» -ήρθε τρίτο στις ευρωεκλογές με 19,7%), Χάιντς Κρίστιαν Στράχε.

ΠΕΚΙΝΟ.--

Τη συμμετοχή της Κίνας στη ναυτική άσκηση που θα «φιλοξενήσουν» στα μέσα Ιούνη οι ΗΠΑ στο νησί Γκουάμ του Ειρηνικού Ωκεανού επιβεβαίωσαν προχτές εκπρόσωποι της κινεζικής κυβέρνησης. Είναι η πρώτη φορά που το Πεκίνο θα πάρει μέρος στη συγκεκριμένη άσκηση - γνωστή με τον κωδικό RIMPAC - και μάλιστα με τέσσερα πλοία.

Στην άσκηση συμμετέχουν και χώρες που δεν έχουν υπογράψει σχετικές συνθήκες με τις ΗΠΑ (όπως οι Ρωσία και Ινδία). Την τελευταία φορά που έγινε, το 2012 στη Χαβάη, πήραν μέρος 22 χώρες και πάνω από 40 πλοία και υποβρύχια. Φέτος, θα πάρουν μέρος και το Μπρουνέι και η Σιγκαπούρη, χώρες δηλαδή που έχουν εδαφικές διαφορές με την Κίνα.

Η άσκηση πραγματοποιείται σε μια περίοδο που η ένταση στην περιοχή της Ασίας κλιμακώνεται, με χαρακτηριστικά τα «επεισόδια» που σημειώθηκαν πρόσφατα ανάμεσα στην Κίνα και το Βιετνάμ και τις Φιλιππίνες στη Νότια Κινεζική Θάλασσα, μια περιοχή πλούσια σε ενεργειακούς και άλλους φυσικούς πόρους, αλλά και μεγάλης γεωστρατηγικής σημασίας.

Σε συνέχεια των αντεγκλήσεων, μεταξύ Πεκίνου και Ανόι, η κινεζική πλευρά κατηγόρησε τις προηγούμενες μέρες ότι βιετναμέζικα σκάφη προσπάθησαν περισσότερες από 1.000 φορές να εμβολίσουν κινεζικά πλοία στην περιοχή, όπου πρόσφατα η Κίνα προσπάθησε να εγκαταστήσει εξέδρα γεώτρησης πετρελαίου.

ΚΑΡΑΤΣΙ.--

Ως επίσημη αποτυχία των «ειρηνευτικών» διαπραγματεύσεων, που η πακιστανική κυβέρνηση είχε επιχειρήσει να ξεκινήσει πριν από μερικούς μήνες ερμήνευσαν αρκετοί την πολύνεκρη επίθεση που εξαπέλυσαν οι Ταλιμπάν στο διεθνές αεροδρόμιο στο Καράτσι (οικονομική πρωτεύουσα της χώρας) την Κυριακή. Οι νεκροί είναι τουλάχιστον 34. Ανάμεσά τους βρίσκονται πολλοί υπάλληλοι του αεροδρομίου αλλά και - σύμφωνα με τις αρχές - όλοι όσοι έκαναν την επίθεση.

Χτες το μεσημέρι, έγινε νέα επίθεση στο αεροδρόμιο, με δυο ενόπλους να πυροβολούν προς την Ακαδημία εκπαίδευσης των δυνάμεων ασφαλείας του αεροδρομίου. Οι πτήσεις ακυρώθηκαν για δεύτερη φορά. Η επίθεση «αναχαιτίστηκε» μετά από αρκετές ώρες, με τη διαφυγή των ενόπλων και χωρίς να υπάρξουν θύματα.

Την ευθύνη ανέλαβαν οι Ταλιμπάν, που σε ανακοίνωσή τους δήλωσαν ότι ήθελαν να εκδικηθούν το θάνατο του ηγέτη τους Χακιμουλάχ Μεσούντ πέρυσι αλλά και το θάνατο «αθώων πολιτών» από τον πακιστανικό στρατό. Επιπλέον, χτες, η αεροπορία του Πακιστάν πραγματοποίησε επιδρομές στο βορειο-δυτικό τμήμα της χώρας Ουαζιριστάν, κοντά στα σύνορα με το Αφγανιστάν, που θεωρείται βασικό προπύργιο των Ταλιμπάν. Σύμφωνα με ανακοίνωση του στρατού, σκοτώθηκαν τουλάχιστον 15 Ταλιμπάν και εννέα κρησφύγετά τους καταστράφηκαν, στην κοιλάδα Τιράχ, της επαρχίας Χιμπέρ.

ΚΑΜΠΟΥΛ.--

Βομβιστική επίθεση που φαίνεται ότι είχε στόχο τον επικρατέστερο υποψήφιο Πρόεδρο του Αφγανιστάν Αμπντουλάχ Αμπντουλάχ έγινε στην πρωτεύουσα του Αφγανιστάν, Καμπούλ, την Παρασκευή.

Σημειώθηκε έκρηξη με δύο βόμβες έξω από ξενοδοχείο όπου ο Αμπντουλάχ μιλούσε σε προεκλογική συγκέντρωση του κόμματός του (Λαϊκό Κόμμα Ισλαμικής Ενότητας), με αποτέλεσμα να καταστραφεί το αυτοκίνητό του και να τραυματιστούν οι σωματοφύλακές του, όπως δήλωσε ο ίδιος. Από την επίθεση σκοτώθηκαν 12 άνθρωποι και τραυματίστηκανάλλοι 40.

Η κυβέρνηση «φωτογραφίζει» για την επίθεση το Πακιστάν και την υπηρεσία πληροφοριών της χώρας ISI και την οργάνωση «Λασκάρ ε Τάιμπα» («Ο στρατός των ενάρετων»), που ιδρύθηκε από τον Χάφεζ Σαΐντ, τον οποίο οι ΗΠΑ έχουν επικηρύξει για 10 εκατ. δολάρια.

Ο δεύτερος γύρος των προεδρικών εκλογών γίνεται το Σάββατο, 14 Ιούνη, και ο Αμπντουλάχ (45% στο α' γύρο), πρώην υπουργός Εξωτερικών και σταθερός πολέμιος των «Ταλιμπάν» αντιμετωπίσει τον Ασράφ Γκάνι (31,65%), πρώην οικονομολόγο της Παγκόσμιας Τράπεζας.

Στο μεταξύ, προχτές, πέντε ΝΑΤΟικοί στρατιώτες σκοτώθηκαν στο νότιο Αφγανιστάν, όπως ανακοίνωσε η ίδια η ISAF χωρίς όμως να δοθούν άλλα στοιχεία.

• Τουλάχιστον 74 άνθρωποι βρήκαν το θάνατο μετά από καταρρακτώδεις βροχές που προκάλεσαν κατολισθήσεις και πλημμύρες στην επαρχία Μπαγλάν του βόρειου Αφγανιστάν. Πάνω από 2.000 σπίτια και τουλάχιστον έξι χωριά καταστράφηκαν.