Motion Team

Η Ενέργεια αντί για κοινωνικό αγαθό, με την απελευθέρωση της αγοράς, σκοπό θα έχει μόνο την αύξηση των κερδών των εταιριών

Οι αντιθέσεις, έντονες και σοβαρές, που ξέσπασαν στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ενωσης αυτό το διάστημα, μέσα σε ένα γενικότερο, σκληρό πλαίσιο εξαγορών και συγχωνεύσεων (που μερικές από αυτές εμποδίστηκαν), είναι δηλωτικές μιας διαδικασίας, που δεν έχει καμία σχέση με την Ενέργεια ως κοινωνικό αγαθό και επιβεβαιώνουν τις θέσεις του ΚΚΕ. Εδώ και χρόνια, έχει πυροδοτηθεί το φιτίλι μιας «βόμβας». Οταν εκραγεί, μέσα από τα ερείπια, θα ξεπηδήσουν λίγες εταιρίες που θα ελέγχουν την Ενέργεια σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Μπροστά στα μάτια εκατομμυρίων «ανυποψίαστων» Ευρωπαίων, ξετυλίγεται μια αντιπαράθεση που μπορεί να συγκριθεί μόνο με παλαιότερες ιμπεριαλιστικές συγκρούσεις για αγαθά και αγορές. Συγκρούσεις, που στην κορύφωσή τους είχαν τραγική εξέλιξη και κατάληξη για τους λαούς που βρέθηκαν στη «μέση».

Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, επικρατεί μια ρευστή κατάσταση που διακρίνεται από την προσπάθεια πολυεθνικών κολοσσών της Ενέργειας να υλοποιήσουν τα κυριαρχικά σχέδιά τους. Πολιτικές και επιχειρηματικές διαπραγματεύσεις βρίσκονται σε εξέλιξη, πιέσεις, εκβιασμοί και τεράστια χρηματικά ποσά συνοδεύουν προσφορές και απειλές. Η Κομισιόν περιμένει «εξηγήσεις» από το Παρίσι και τη Μαδρίτη, επειδή θεωρεί ότι πλήττουν την «απελευθέρωση» της ευρωπαϊκής αγοράς Ενέργειας, θέτοντας εμπόδια σε μεγάλες διακρατικές εξαγορές. Ο «προστατευτισμός» και ο «εθνικισμός» είναι δύο έννοιες, που χρησιμοποιούνται εναντίον εκείνων που μιλούν για προάσπιση των συμφερόντων των χωρών τους και την εξασφάλιση ενεργειακής επάρκειας. Πρόκειται για επιχειρήματα που ακούστηκαν από τον Γάλλο πρωθυπουργό Ντε Βιλπέν και τον ομόλογό του Ισπανό Θαπατέρο. Παρ' όλα αυτά, τα συμφέροντα που υπερασπίζονται δεν είναι ούτε των χωρών τους ούτε των λαών τους. Είναι των εγχώριων επιχειρηματικών μεγαθηρίων στο χώρο της Ενέργειας. Το κεφάλαιο δεν έχει πατρίδα, αλλά χρησιμοποιεί πατρίδες. Η υποκρισία σε σχέση με τα επίσημα επιχειρήματα που χρησιμοποιούνται προκύπτει αβίαστα και από το γεγονός ότι αυτές οι χώρες διαμόρφωσαν, στον ένα ή τον άλλο βαθμό, την πολιτική της «απελευθέρωσης» και την οδήγησαν στο σημείο που βρίσκεται σήμερα. Ετσι, η γαλλική κυβέρνηση δηλώνει ότι δε θέλει την ...«ιδιωτικοποίηση» της «EdF» (η αντίστοιχη ...ΔΕΗ), όταν, ήδη, κομμάτια της ανήκουν σε ιδιώτες επενδυτές μέσω της μετοχοποίησής της.

Στο «φόντο» αυτών των εξελίξεων, η Κομισιόν «πρότεινε» πριν από λίγες μέρες μια νέα πολιτική για την «απελευθέρωση» της ευρωπαϊκής αγοράς Ενέργειας μέσα από την Πράσινή Βίβλο «για Ασφαλή, Ανταγωνιστική και Βιώσιμη Ενέργεια στην Ευρώπη», την οποία έσπευσε να υποστηρίξει θερμά και η ελληνική κυβέρνηση από την πρώτη στιγμή, αλλά και στο συμβούλιο υπουργών Ενέργειας που έγινε στις 14 του Μάρτη. Η «Πράσινη Βίβλος» βασίζεται σε έξι βασικούς άξονες δράσης. Συνοπτικά, δίνει τις εξής κατευθύνσεις:

«Προώθηση της εσωτερικής αγοράς ενέργειας». «Νέα σχέση» με τη Ρωσία, αλλά και με τους υπόλοιπους βασικούς ενεργειακούς προμηθευτές της ΕΕ. «Κοινή εξωτερική ενεργειακή πολιτική». Μηχανισμό ταχείας αντίδρασης σε εξωτερικούς κινδύνους. Δημιουργία νέας «ευρωπαϊκής ρυθμιστικής αρχής ενέργειας». Στρατηγικό απόθεμα φυσικού αερίου στη βάση των πετρελαϊκών αποθεμάτων. Δημιουργία «ευρωπαϊκού παρατηρητηρίου ενέργειας». Μείωση της κατανάλωσης ενέργειας κατά 20% μέχρι το 2020 για την ...«προστασία του περιβάλλοντος». Ανάπτυξη εναλλακτικών πηγών ενέργειας. Ενίσχυση των επιχειρήσεων στον τομέα της «καθαρής ενέργειας».

Συνισταμένη όλων των παραπάνω είναι η αξίωση της Κομισιόν για απόλυτη ελευθερία δράσης του ευρωπαϊκού μεγάλου κεφαλαίου, ώστε να γιγαντωθεί. Ως πολιτικός εκφραστής του κεφαλαίου είναι υποχρεωμένη να μην ευνοήσει «επιμέρους» διαμάχες μεταξύ των κεφαλαιοκρατών. Δίνει το σύνθημα για τον «αλληλοσπαραγμό», μέσα από τον οποίο θα προκύψει κάτι νέο, καλύτερο, ισχυρότερο και ...πλουσιότερο.

Η ελληνική κυβέρνηση εμπλέκεται στην υπόθεση με ένα σαφές πλεονέκτημα: Δε χρειάζεται να υποστηρίξει κανέναν ελληνικό επιχειρηματικό κολοσσό, προκειμένου αυτός να κυριαρχήσει στη νέα αγορά, καθώς με τα μεγέθη της Ευρώπης δεν μπορεί να συναγωνιστεί ούτε η ΔΕΗ. Ελεύθερη από αυτό το ...άγχος, υποστηρίζει θερμά τις προτάσεις της Κομισιόν, ελπίζοντας να κατακτήσει μια σημαντική θέση κυριαρχούμενου. Ολοκλήρωσε το βασικό θεσμικό πλαίσιο «απελευθέρωσης» της ελληνικής ενεργειακής αγοράς και με βίαιο τρόπο ετοιμάζεται να εισάγει τους ιδιώτες σ' αυτήν. Ταυτόχρονα, δούλεψε σκληρά για τη μετατροπή της Ελλάδας σε «ενεργειακό κόμβο» με τους αγωγούς φυσικού αερίου που θα συνδέουν την Τουρκία με την Ιταλία και κατ' επέκταση τη Ρωσία με τη Δυτική Ευρώπη. Προωθεί την έναρξη κατασκευής του πετρελαϊκού αγωγού Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολη. Από όλα αυτά αναμένει οφέλη που σχετίζονται με την άμεση συνεργασία ξένων και ελληνικών εταιριών, αλλά και με την αύξηση του κύρους της Ελλάδας στην ευρύτερη περιοχή ως μιας χώρας ρυθμιστή, κάτι που σημαίνει μεγαλύτερες δυνατότητες διείσδυσης του ελληνικού κεφαλαίου σε αυτές τις χώρες.

Η κινητικότητα λίγο πριν από την προκήρυξη του διαγωνισμού για τα 900 MW, τα οποία θα παράγουν ιδιώτες με εξασφαλισμένη την απορρόφησή τους και σε τιμές γρήγορης απόσβεσης των επενδύσεων για τις μονάδες τους, επιβεβαιώνει τις εξελίξεις. Μια δεύτερη μονάδα θέλουν τα ΕΛΠΕ, προκειμένου όπως υποστηρίζουν να είναι βιώσιμη η αρχική τους επένδυση. Οι ενδιαφερόμενοι πληθαίνουν μέρα με τη μέρα. Ανάμεσα στις ελληνικές εταιρίες βρίσκονται επίσης οι ΔΕΠΑ, Μυτιληναίος, TEPNA, Ελληνική Τεχνοδομική, Βιοχάλκο, Μότορ Οϊλ, Χαλυβουργική, Enelco (Κοπελούζος και ιταλική Enel) κλπ. Ξένοι όμιλοι εμφανίζονται να συζητούν και να ζητούν συνεργασίες πέρα από αυτές που ήδη έχουν, όπως η ισπανική Iberdrola και η ιταλική Edison.

Τα υποψήφια σχήματα είναι πολλά, αλλά όλοι περιμένουν τους όρους του διαγωνισμού και τις υπουργικές αποφάσεις που απαιτούνται για τον καθορισμό σημαντικών «λεπτομερειών». Ετσι και οι συζητήσεις με ξένους ομίλους είναι στον «αέρα». Τα ΕΛΠΕ, ενδεχομένως να συμμετέχουν στο διαγωνισμό, σε συνεργασία με άλλη εταιρία. Τα ίδια διαθέτουν άδεια εγκατάστασης και εάν συνεργαστούν με εταιρία που διαθέτει άδεια λειτουργίας, τότε το νέο σχήμα θα «κληρονομήσει» τις άδειες! Η θυγατρική των ΕΛΠΕ «Ενεργειακή Θεσσαλονίκης» (T - Power) διαθέτει το πρώτο ιδιωτικό εργοστάσιο ηλεκτροπαραγωγής συνδυασμένου κύκλου με καύσιμο φυσικό αέριο, κόστους 250 εκατ. ευρώ, με τεχνολογία της «Τζένεραλ Ελέκτρικ». Παράγει περίπου 390 MW και λέγεται ότι στην κακοκαιρία του Φλεβάρη ενδεχομένως «έσωσε» το σύστημα με το ρεύμα που παρείχε. Η τιμή που πουλάει στο σύστημα θεωρείται ότι υπονομεύει τη βιωσιμότητά της και η διοίκηση των ΕΛΠΕ επιδιώκει με μια δεύτερη μονάδα, αλλά και με επαναδιαπραγμάτευση για την υφιστάμενη, να αλλάξει τα δεδομένα.

Στο μεταξύ, τα ΕΛΠΕ δίνουν μια ιδέα για το πώς γίνονται και θα συνεχίσουν να γίνονται οι ενεργειακές μπίζνες. Αγοράζουν φτηνά ηλεκτρισμό από τη Βουλγαρία και το πουλάνε υποχρεωτικά στο ελληνικό σύστημα με τιμές που φτάνουν μέχρι και τα 55 ευρώ την KW. Στη συνέχεια, αγοράζουν ρεύμα από το σύστημα σε παρόμοια τιμή και το πουλάνε στην Ιταλία, όπου οι τιμές χονδρικής προσεγγίζουν τα 90 - 100 ευρώ. Γιατί οι Ιταλοί εργαζόμενοι πληρώνουν τόσο ακριβά το ηλεκτρικό ρεύμα; Η απάντηση βρίσκεται στο κέρδος. Και το μέλλον προδιαγράφεται ανάλογο και στη χώρα μας.