ΔΙΕΘΝΗ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

ΔΙΕΘΝΗ

ΙΡΑΝ

Συμβιβασμός με την άρση των διεθνών κυρώσεων

Την ίδια ώρα οι ΗΠΑ επέβαλαν κυρώσεις για το βαλλιστικό πρόγραμμα της χώρας

Ο Πρόεδρος του Ιράν, Χ. Ρουχανί, με τον γγ της Διεθνούς Ατομικής Επιτροπής, Γ. Αμάνο, χτες, στην Τεχεράνη

ΤΕΧΕΡΑΝΗ - ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ.--

Σημαντικές εξελίξεις σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο οικονομίας και γεωπολιτικής αναμένεται να προκαλέσει η άρση των διεθνών κυρώσεων έναντι του Ιράν με απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ στις 16 του μήνα, έπειτα από τη γνωμοδότηση της Διεθνούς Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) πως η Τεχεράνη εφαρμόζει κατά γράμμα τη συμφωνία του περασμένου Ιούνη για το πυρηνικό της πρόγραμμα. Ανάμεσα στα άλλα, η έναρξη των ιρανικών εξαγωγών πετρελαίου, έπειτα και από τη χτεσινή απόφαση της Τεχεράνης να αυξήσει την ημερήσια παραγωγή αργού πετρελαίου στα 500.000 βαρέλια, αναμένεται να προκαλέσει νέα μείωση (τη χαμηλότερη από το 2003) στη διεθνή τιμή του «μαύρου χρυσού», που χτες έπεσε κάτω και από τα 28 δολάρια το βαρέλι.

Θα πρέπει ωστόσο να σημειώσει κανείς πως οι διεθνείς κυρώσεις μπορούν να επανέλθουν μέσα σε 10 μέρες για 10 ή και 15 χρόνια, εφόσον η ΙΑΕΑ κρίνει πως παραβιάζεται η διεθνής συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα. Επιπλέον, η απόφαση του ΟΗΕ για άρση των κυρώσεων σε βάρος του Ιράν συνοδεύτηκε από αντιφατικές εξελίξεις, που δείχνουν τον σύνθετο και περίπλοκο χαρακτήρα αυτής της υπόθεσης: Αφενός, οι ΗΠΑ απελευθέρωσαν επτά Ιρανούς κρατουμένους και το Ιράν τέσσερις Αμερικανο-ιρανούς δημοσιογράφους που κρατούνταν στις φυλακές, αντανακλώντας το νέο καλό κλίμα στις διμερείς σχέσεις. Αφετέρου, οι ΗΠΑ (μόλις ένα 24ωρο μετά την άρση των κυρώσεων για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα) επέβαλαν προχτές κυρώσεις σε 11 εταιρείες και άτομα για το ιρανικό βαλλιστικό πρόγραμμα με αφορμή τη δοκιμή ενός πυραύλου μεσαίου βεληνεκούς από τις ιρανικές Ενοπλες Δυνάμεις στις 21 Νοέμβρη στον Περσικό Κόλπο. Το πρόσχημα ήταν πως ο συγκεκριμένος τύπος πυραύλου «θα μπορούσε» να φέρει πυρηνική κεφαλή... Οι Ιρανοί το αρνήθηκαν κατηγορηματικά σημειώνοντας χτες πως οι αμερικανικές κυρώσεις για το βαλλιστικό τους πρόγραμμα «δεν έχουν, ηθικά και τυπικά, νομιμότητα»...

Επιπλέον, αυτό το ανάμεικτο κλίμα αισιοδοξίας και επιφύλαξης καθρεφτίστηκε στις δηλώσεις των ηγετών Ιράν και ΗΠΑ αμέσως μετά την άρση των κυρώσεων, το Σάββατο. Ο Ιρανός Πρόεδρος, Χασάν Ρουχανί, εκτίμησε πως ανοίγει «νέα σελίδα» στις σχέσεις του Ιράν με τη διεθνή κοινότητα, ενώ μιλώντας χτες στη Βουλή σχολίασε δηκτικά ότι η άρση των κυρώσεων «ικανοποίησε όλες τις πλευρές, πλην των ακραίων εξτρεμιστών, των σιωνιστών, των πολεμοκάπηλων, αυτών που σπέρνουν διχόνοια μεταξύ των ισλαμικών χωρών και των εξτρεμιστών στις ΗΠΑ». Νωρίτερα, σημείωσε πως το Ιράν «δεν έχει και δεν θα έχει σημαντικές οικονομικές σχέσεις με τις ΗΠΑ», αλλά προτίθεται να αποδεχτεί «κάθε επένδυση από την πλευρά αμερικανικών εταιρειών» αν αυτές καταφέρουν να ξεπεράσουν τα εμπόδια που υπάρχουν ακόμη στις ΗΠΑ για να έρθουν στο Ιράν.

Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, κάλεσε τους Ιρανούς να δημιουργήσουν «νέους δεσμούς με τον κόσμο», κάνοντας λόγο για «ιστορική πρόοδο» που κατέγραψε η Τεχεράνη. Αντίθετα, ο (Ρεπουμπλικάνος) πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων, Πολ Ράιαν, κατήγγειλε την άρση των κυρώσεων λέγοντας ότι η Τεχεράνη «πιθανότατα» θα επωφεληθεί από το νέο «οικονομικό μάννα» ώστε να συνεχίσει να «χρηματοδοτεί την τρομοκρατία».

Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Μπαν Κι Μουν, εξήρε την άρση των κυρώσεων που είχαν επιβληθεί στην Τεχεράνη, σημειώνοντας ότι οι δύο χώρες θα πρέπει τώρα να συνεργαστούν πάνω σε άλλες πιεστικές προκλήσεις για να μπορέσουν να εγγυηθούν «ένα ασφαλέστερο μέλλον».

Ο γενικός γραμματέας της IAEA, Γουκίγια Αμάνο, που μετέβη χτες στην Τεχεράνη, σημείωσε ότι είχε «πολύ εποικοδομητικές συνομιλίες» με Ιρανούς αξιωματούχους, υπογραμμίζοντας ότι οι σχέσεις του οργανισμού που εκπροσωπεί με το Ιράν «εισέρχονται σε νέα φάση».

Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, Μπέντζαμιν Νετανιάχου, που δυσαρεστήθηκε από την προοπτική ακόμη μεγαλύτερης αύξησης της γεωπολιτικής ισχύος του Ιράν, σχολίασε ότι θα παρακολουθεί «στενά τις εξελίξεις για να μην αποκτήσει το Ιράν πυρηνικό όπλο».

Ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών, Λοράν Φαμπιούς (που μεταβαίνει σήμερα στο Ριάντ) ανακοίνωσε ότι το Παρίσι θα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις για να διασφαλίσει την αυστηρή τήρηση των όρων της διεθνούς συμφωνίας για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο να μιμηθεί και η ΕΕ τις αμερικανικές κυρώσεις για το ιρανικό βαλλιστικό πρόγραμμα.

ΤΟΥΡΚΙΑ

Οβίδες έπληξαν σχολείο στα νοτιοανατολικά

ΑΓΚΥΡΑ.--

Την έκρυθμη κατάσταση που απλώνεται σε όλες τις νοτιοανατολικές επαρχίες της Τουρκίας ήρθε να αναδείξει και η χτεσινή επίθεση με οβίδες που έπληξε αυτήν τη φορά και σχολείο, στην πόλη Κίλις, ελάχιστα χιλιόμετρα από τα σύνορα με τη Συρία. Από την επίθεση σκοτώθηκε τουλάχιστον μια καθαρίστρια στο σχολείο (ορισμένα ΜΜΕ έκαναν λόγο και για δεύτερο νεκρό) και τρία ακόμα άτομα (ανάμεσά τους και ένας μαθητής) τραυματίστηκαν. Εκπρόσωποι των τοπικών αρχών και της αστυνομίας δήλωσαν ότι οι οβίδες προήλθαν από περιοχές της Συρίας που ελέγχει το «Ισλαμικό Κράτος», ενώ ο στρατός αργότερα ανταπέδωσε με πυρά και ανακοίνωσε ότι κατέστρεψε τη βάση, από όπου εξαπολύθηκε η επίθεση.

Στην ίδια μεθόριο, αλλά διακόσια χιλιόμετρα πιο ανατολικά, στην περιοχή Σιρνάκ, αργά το βράδυ της Κυριακής σημειώθηκε έκρηξη σε όχημα των δυνάμεων ασφαλείας με αποτέλεσμα να σκοτωθούν τρεις αστυνομικοί και να τραυματιστούν ακόμα τέσσερις, επίθεση που αποδόθηκε στο ΡΚΚ.

Προσπαθώντας να αποκρούσει τις κατηγορίες που δέχεται η κυβέρνηση για την ανυπόφορη κατάσταση που βιώνει ο πληθυσμός στα νοτιοανατολικά, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Νουμάν Κουρτουλμούς σημείωσε ότι «η τρομοκρατία και η πάλη εναντίον της είναι παροδικά. Πρέπει να τερματιστούν όσο το δυνατόν πιο γρήγορα και μετά θα επιτευχθεί μια διαδικασία εκδημοκρατισμού. Θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε τις συνέπειες αν αποτύχουμε να εξετάσουμε τη συνολική εικόνα».

Ο ίδιος πρόσθεσε ακόμα πως η κυβέρνηση θα ξεκινήσει μια νέα «διαδικασία εθνικής ενότητας και αδελφοσύνης», προφανώς όσον αφορά το χειρισμό του Κουρδικού που η Αγκυρα μελετά πώς θα αντιμετωπίσει χωρίς να τεθούν σε μεγαλύτερο κίνδυνο τα στρατηγικά συμφέροντα του ντόπιου κεφαλαίου στην ευρύτερη «γειτονιά». Μεταξύ άλλων, ο Κουρτουλμούς υποστήριξε ότι «δε θα αντιμετωπίζαμε τόσο ισχυρή αντίσταση από το ΡΚΚ ανά πόλη αν δεν υπήρχαν τέτοιες εξελίξεις στη βόρεια Συρία», εννοώντας την ισχυροποίηση της κουρδικής οργάνωσης PYD που η τουρκική κυβέρνηση θεωρεί επίσης «τρομοκρατική οργάνωση».

Πάντως, στο φόντο της «αντι-τρομοκρατικής» συνεργασίας, εντείνονται μια σειρά διεργασίες όπως φάνηκε και μετά την πολύνεκρη επίθεση στην Κωνσταντινούπολη, όπου σκοτώθηκαν 210 Γερμανοί τουρίστες. Την Παρασκευή, ο πρωθυπουργός Αχμέντ Νταβούτογλου θα συναντηθεί με την Γερμανίδα Καγκελάριο Αγκελα Μέρκελ, στο Βερολίνο με θέμα και την «αντιμετώπιση της τρομοκρατίας».

Σε συνέντευξη που έδωσε στην εφημερίδα «ντι Βελτ» ο άλλος αντιπρόεδρος της τουρκικής κυβέρνησης Μεχμέτ Σιμσέκ, τόνισε ότι «αν η Γερμανία και άλλοι θέλουν να δώσουν τέλος στις προσφυγικές ροές, θα πρέπει να δώσουν τέλος στους βομβαρδισμούς των συριακών δυνάμεων και στους ρωσικούς βομβαρδισμούς κατά της συριακής αντιπολίτευσης».

Οι εισαγγελικές αρχές κίνησαν νομική διαδικασία κατά του ηγέτη του (μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης) σοσιαλδημοκρατικού CHP Κεμάλ Κιλιντσάρογλου, με την κατηγορία ότι προσέβαλε τον Πρόεδρο της χώρας. Ο Κιλιντσάρογλου φέρεται να αναφέρθηκε στον Πρόεδρο Ρ. Τ. Ερντογάν ως «λεγόμενο δικτάτορα», στη διάρκεια του συνεδρίου του CHP, το Σάββατο.

ΣΥΡΙΑ - ΙΡΑΚ

Νέες επιθέσεις τζιχαντιστών

ΔΑΜΑΣΚΟΣ - ΒΑΓΔΑΤΗ.--

Επιθέσεις σε εδάφη υπό τον έλεγχο των συριακών δυνάμεων στις πόλεις Αϊάς και Μπεγκαϊλίγια, βορειοδυτικά της ανατολικής στρατηγικής πόλης Ντέιρ Εζόρ, που «βλέπει» προς τα σύνορα με το Ιράκ πραγματοποίησαν το Σαββατοκύριακο οι τζιχαντιστές του «Ισλαμικού Κράτους».

Σύμφωνα με πληροφορίες που μεταδίδουν δυτικά δίκτυα, από τις επιθέσεις αυτές βρήκαν το θάνατο «τουλάχιστον 300 άνθρωποι», ανάμεσά τους στρατιώτες, αλλά οι περισσότεροι άμαχοι. Οι συριακές δυνάμεις αναφέρουν πάντως πως απώθησαν σειρά επιθέσεων, «αλλά τζιχαντιστές συνεχίζουν να βρίσκονται στην περιοχή».

Ουσιαστικά, όμως, επικρατεί σύγχυση και αβεβαιότητα σε σχέση με την τύχη εκατοντάδων Σύρων αμάχων που φέρεται πως απήχθησαν το Σάββατο από τους τζιχαντιστές σε περιοχές της Ντέιρ Εζόρ και μεταφέρθηκαν στη Ράκα, όπου βρίσκεται η «πρωτεύουσα» του «χαλιφάτου» τους.

Απαγωγές τριών Αμερικανών στη Βαγδάτη

Στο Ιράκ, οι αρχές ασφαλείας στη Βαγδάτη εξαπολύουν μπαράζ ερευνών και εφόδων σε σπίτια του νοτιοανατολικού προαστίου Ντόρα, αναζητώντας τα ίχνη τριών Αμερικανών εργολάβων και του Ιρακινού μεταφραστή τους που απήχθησαν το βράδυ της Παρασκευής από την περιοχή, πιθανώς από ενόπλους Σιίτες παραστρατιωτικούς.

Κάτοικοι της περιοχής είπαν σε δημοσιογράφους πως οι αστυνομικοί είχαν αποκλείσει την περιοχή και έκαναν εφόδους και έρευνες σε σπίτια από πόρτα σε πόρτα. Ο Ισκαντάρ Βιτβίτ, επικεφαλής της ιρακινής κοινοβουλευτικής επιτροπής ασφάλειας και άμυνας, είπε ότι οι τρεις εργάζονταν σε μια ιδιωτική εταιρεία και πως οι δύο απ' αυτούς είχαν και την ιρακινή υπηκοότητα.