2025 The Associated Press. All

Από συνομιλία των ηγετών Κίνας, Ρωσίας και Ινδίας στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής

Η Σύνοδος, που πραγματοποιήθηκε χθες και προχθές στην κινεζική μεγαλούπολη Τιαντζίν, είχε τη μεγαλύτερη συμμετοχή από την ίδρυση του Οργανισμού, καθώς σε αυτήν πήραν μέρος περίπου 20 ηγέτες από την Ευρασία, συμπεριλαμβανομένων του Κινέζου Προέδρου Σι Τζινπίνγκ, του Ρώσου Προέδρου Βλ. Πούτιν, του Ινδού πρωθυπουργού Ν. Μόντι, του Ιρανού Προέδρου Μ. Πεζεσκιάν, του Τούρκου Προέδρου Ρ. Τ. Ερντογάν και άλλων.

Υπενθυμίζεται ότι πλήρη μέλη του SCO είναι οι Κίνα, Ινδία, Ρωσία, Πακιστάν, Ιράν, Καζακστάν, Κιργιστάν, Τατζικιστάν, Ουζμπεκιστάν και Λευκορωσία, ενώ στους «εταίρους» της ξεχωρίζουν δυνάμεις με αναβαθμιζόμενο ρόλο σε μια σειρά γεωπολιτικά αλλά και επιχειρηματικά σχέδια και παζάρια, όπως η Τουρκία.

Συνολικά ο Οργανισμός έχει πλέον 16 «χώρες - διαλόγου» και «παρατηρητές».

Συνολικά ο SCO - που ιδρύθηκε πριν 24 χρόνια - υπολογίζεται ότι αντιστοιχεί σε ένα ΑΕΠ σχεδόν 30 τρισ. δολαρίων ή το 25% του παγκόσμιου ΑΕΠ, ενώ ο πληθυσμός των κρατών - μελών του αντιπροσωπεύει πάνω από το 40% του παγκόσμιου πληθυσμού.

Εγκρίνοντας την τελική «Διακήρυξη της Τιαντζίν» και συνολικά περίπου 20 ντοκουμέντα, τα μέλη του Οργανισμού ενέκριναν και τη «Στρατηγική του SCO για την Ανάπτυξη μέχρι το 2035», το «Πρόγραμμα για τη συνεργασία μεταξύ των μελών του Οργανισμού για την αντιμετώπιση της εξτρεμιστικής ιδεολογίας το διάστημα 2026 - 2030», καθώς και τον «Οδικό Χάρτη για την υλοποίηση της Στρατηγικής για την Ενεργειακή Συνεργασία μέχρι το 2030», διαγράφοντας και τα πεδία που αποτελούν προτεραιότητες, τόσο στη στρατιωτική όσο και στην οικονομική συνεργασία των μελών του Οργανισμού μεταξύ τους, αλλά και του Οργανισμού με τους «εταίρους» του.

Κατά την εναρκτήρια ομιλία του, ο Κινέζος Πρόεδρος, Σι Τζινπίνγκ, υπεραμύνθηκε «μιας ισότιμης και ομαλής πολυπόλωσης του κόσμου, την οικονομική παγκοσμιοποίηση χωρίς αποκλεισμούς και την προώθηση ενός πιο δίκαιου και ισότιμου συστήματος παγκόσμιας διακυβέρνησης». Ουσιαστικά, πίσω από τα γνωστά απατηλά σχήματα περί «ισότιμου» και «δίκαιου πολυπολικού κόσμου», εξέφρασε την αμφισβήτηση της πρωτοκαθεδρίας των ΗΠΑ στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα.

Μπαίνοντας στο «ψητό», πρόσθεσε ότι «πρέπει να επωφεληθούμε από την αγορά μεγάλης κλίμακας... για να βελτιώσουμε το επίπεδο διευκόλυνσης του εμπορίου και των επενδύσεων», με δεδομένη την ορμή με την οποία τα κινεζικά μονοπώλια επιταχύνουν βήματα για τον έλεγχο όλο και μεγαλύτερων «μεριδίων» στις διεθνείς αγορές. Ξεχώρισε δε ως τομείς στους οποίους πρέπει να ενισχυθεί η συνεργασία των μελών του SCO αυτούς που αφορούν Ενέργεια, Υποδομές, Επιστήμη, Τεχνητή Νοημοσύνη. Κατά τα άλλα, κάλεσε τους εταίρους να «αντιταχθούν στην αντιπαράθεση μεταξύ των συνασπισμών, όπως και στις ενέργειες εκφοβισμού»...

Ανακοίνωσε ακόμη ότι το Πεκίνο θα παράσχει 2 δισ. γιουάν (280 εκατ. δολάρια) σε «βοήθεια» προς τα κράτη - μέλη φέτος και άλλα 10 δισ. γιουάν (1,4 δισεκατομμύρια δολάρια) σε δάνεια σε μια τραπεζική κοινοπραξία του Οργανισμού.

Ο Βλ. Πούτιν, αφού επέκρινε τους «δυτικούς αναθεωρητές» που μεταξύ άλλων «αναβιώνουν τον ιαπωνικό μιλιταρισμό με το πρόσχημα μιας ανύπαρκτης ρωσικής και κινεζικής απειλής», υποστήριξε ότι ο SCO έχει αναβιώσει τη «γνήσια πολυμέρεια» με την ολοένα αυξανόμενη χρήση εθνικών νομισμάτων στις εμπορικές συναλλαγές.

Πρόσθεσε πως «αυτό, με τη σειρά του, θέτει τις πολιτικές και κοινωνικοοικονομικές βάσεις για τη διαμόρφωση ενός νέου συστήματος σταθερότητας και ασφάλειας στην Ευρασία, αφού σε αντίθεση με τα ευρωκεντρικά και ευρωατλαντικά μοντέλα, λαμβάνει πραγματικά υπόψη τα συμφέροντα ενός ευρέος φάσματος χωρών, είναι πραγματικά ισορροπημένο και δεν επιτρέπει σε μια χώρα να διασφαλίζει τη δική της ασφάλεια εις βάρος των άλλων».

Τόνισε δε ότι είναι «ουσιώδους σημασίας ο τερματισμός της χρήσης των χρηματοπιστωτικών συστημάτων ως εργαλείου νεο-αποικιοκρατίας, που αντιτίθεται στα συμφέροντα της Παγκόσμιας Πλειοψηφίας».

Ο Ινδός πρωθυπουργός Ν. Μόντι συμμετείχε στη Σύνοδο, στην πρώτη επίσκεψή του στην Κίνα μετά από 7 χρόνια, με τις σχέσεις Πεκίνου - Νέου Δελχί να φαίνεται ότι μπαίνουν σε φάση αποκλιμάκωσης, χωρίς να αναιρούνται ανταγωνισμοί και αντιθέσεις.

Καθόλου τυχαία, ο Μόντι εστίασε στην καταδίκη μονομερών δασμών και κυρώσεων, με φόντο τους μεγάλους δασμούς που επιβλήθηκαν από τις ΗΠΑ στην Ινδία - ως «αντίποινα» μάλιστα για τις εμπορικές και στρατιωτικές μπίζνες με τη Ρωσία - ενισχύοντας «τριγμούς» στις σχέσεις της με την Ουάσιγκτον.

Το «παρών» στη Σύνοδο έδωσε και ο γγ του ΟΗΕ Αντ. Γκουτέρες, που μεταξύ άλλων δήλωσε ότι η Κίνα διαδραματίζει έναν θεμελιώδη ρόλο στην υποστήριξη της παγκόσμιας πολυμερούς προσέγγισης.

Παράλληλα με τις εργασίες της Συνόδου Κορυφής του SCO, ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε το πλήθος των διμερών συναντήσεων που έγιναν στο περιθώριό της, καταγράφοντας διεργασίες και σχέδια για περαιτέρω ανάπτυξη πολύπλευρων δεσμών μεταξύ σημαντικών ιμπεριαλιστικών δυνάμεων που «κοντράρονται» με το ευρωατλαντικό μπλοκ σε μια σειρά πεδία.

Μεταξύ άλλων:

• Ξεχώρισε καταρχάς η συνάντηση του Σι Τζινπίνγκ με τον Ινδό πρωθυπουργό Ναρέντρα Μόντι, με φόντο τις πρόσφατες κυρώσεις των ΗΠΑ κατά της Ινδίας και κάποιες βδομάδες μετά από επαφές ανώτατων στελεχών των κυβερνήσεών Κίνας και Ινδίας, που βεβαίωσαν το ενδιαφέρον για αποφασιστική διαπραγμάτευση της διμερούς συνεργασίας. Ο Μόντι και ο Σι συμφώνησαν ότι οι χώρες τους είναι «αναπτυξιακοί εταίροι», όχι αντίπαλοι, και συζήτησαν τρόπους βελτίωσης των εμπορικών δεσμών.
• Συνάντηση είχαν και οι Πρόεδροι Τουρκίας και Ρωσίας, με τον Ρ. Τ. Ερντογάν - σύμφωνα με ανακοίνωση της τουρκικής προεδρίας - να δηλώνει ότι οι διμερείς σχέσεις εξελίσσονται στη βάση του αμοιβαίου σεβασμού και των κοινών συμφερόντων και ότι το πνεύμα συνεργασίας συνεχίζεται σε τομείς όπως το εμπόριο, ο τουρισμός, οι επενδύσεις και η Ενέργεια. Από την πλευρά του, ο Πούτιν είπε ότι «η Τουρκία είναι ένας αξιόπιστος, δοκιμασμένος στον χρόνο εταίρος για τη Ρωσία και η ενεργειακή συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών είναι στρατηγική». Πρόσθεσε ότι η συζήτηση και η σχέση τους συνολικά εστιάζει «σε θέματα κοινού ενδιαφέροντος, όπως η Μέση Ανατολή, η Βόρεια Αφρική και η Υπερκαυκασία. Η ρωσο-τουρκική συνεργασία σε όλους αυτούς τους τομείς είναι καλά εδραιωμένη, συγκεκριμένη, χρήσιμη και, θα έλεγα, βασισμένη στην εμπιστοσύνη».
• Συνάντηση με τον Ν. Μόντι είχε και ο Βλ. Πούτιν. Ο Ινδός πρωθυπουργός είπε ότι «ακόμη και στις πιο δύσκολες καταστάσεις, η Ινδία και η Ρωσία πάντα προχωρούσαν η μια δίπλα στην άλλη», καταλήγοντας ότι «η στενή μας συνεργασία είναι σημαντική όχι μόνο για τους λαούς και των δύο χωρών, αλλά και για την παγκόσμια ειρήνη, σταθερότητα και ευημερία». Χαρακτήρισε τη συνάντηση «εξαιρετική» και πρόσθεσε ότι συζήτησαν τη συνεργασία «σε όλους τους τομείς, περιλαμβανομένων του εμπορίου, των λιπασμάτων, του Διαστήματος, της ασφάλειας και του πολιτισμού (...) Η Ειδική και Προνομιακή Στρατηγική Σύμπραξή μας παραμένει ένας ζωτικής σημασίας πυλώνας για την περιφερειακή και παγκόσμια σταθερότητα».
• Σήμερα αναμένεται επίσημη συνάντηση των ηγετών Κίνας και Ρωσίας, ενώ αύριο οι ξένοι ηγέτες έχουν προσκληθεί επίσημα στις ετήσιες εκδηλώσεις που διοργανώνει το Πεκίνο για το τέλος της ιαπωνικής κατοχής και την ήττα της Ιαπωνίας στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, οι οποίες συμπίπτουν φέτος με την 80ή επέτειο.

Αλλη μία ...«επανεκκίνηση του γαλλογερμανικού κινητήρα» ανακοινώθηκε την Παρασκευή στην Τουλόν, όπου ο Γάλλος Πρόεδρος Εμ. Μακρόν συναντήθηκε με τον Γερμανό καγκελάριο Φρ. Μερτς και συνεδρίασε το διευρυμένο κοινό υπουργικό συμβούλιο των δύο χωρών.

Οπως λέει ο γερμανικός Τύπος, «η ατμόσφαιρα είναι πράγματι καλύτερη στις σχέσεις των δύο χωρών από τότε που ο Μερτς διαδέχτηκε τον σοσιαλδημοκράτη Ολαφ Σολτς», αλλά «τα χειροπιαστά αποτελέσματα έλειψαν για ακόμα μια φορά». Είναι χαρακτηριστικό το σχόλιο της ιστοσελίδας της δημόσιας τηλεόρασης ARD: «Το γαλλογερμανικό υπουργικό συμβούλιο ήταν πλούσιο σε γαστρονομικές απολαύσεις, αλλά μάλλον πενιχρό σε περιεχόμενο. Και οι δύο πλευρές τόνισαν τη θετική ατμόσφαιρα, ίσως το πιο σημαντικό αποτέλεσμα».

Οι αντιθέσεις των δύο ισχυρότερων οικονομιών στην ΕΕ, που επιδιώκουν να ηγηθούν και γεωπολιτικά, εμποδίζουν εδώ και χρόνια την πρόοδο σε κοινά επιχειρηματικά, αμυντικά και άλλα σχέδια που έχουν ανακοινωθεί. Επιπλέον, η κυβερνητική αστάθεια στη Γαλλία δεν επιτρέπει τη λήψη στρατηγικών αποφάσεων. Αλλά και στη Γερμανία ο κυβερνητικός συνασπισμός έχει πέσει κατακόρυφα σε δημοτικότητα μέσα σε λίγους μήνες, ενώ η οικονομία βιώνει επίμονη στασιμότητα και ύφεση, υποχωρώντας σημαντικά στον ανταγωνισμό με ΗΠΑ και Κίνα.

Γερμανία και Γαλλία παρουσίασαν σχέδια για βαθύτερη συνεργασία στον τομέα της «ασφάλειας», μεταξύ των οποίων μια πρωτοβουλία για σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης πυραύλων, σε κοινή διακήρυξη που κοινοποιήθηκε μετά τη συνάντηση.

Πάντως στην Τουλόν δεν ξεπεράστηκαν οι αντιθέσεις των δύο χωρών για τα μερίδια της κάθε πλευράς στο κοινό πρότζεκτ για τα μαχητικά αεροσκάφη νέας γενιάς (FCAS), και το ζήτημα μετατέθηκε ξανά για τα τέλη του χρόνου. Η Γερμανία είχε κατηγορήσει προ ημερών τη γαλλική βιομηχανία ότι μπλόκαρε την επόμενη φάση του κοινού προγράμματος.

Η νέα γαλλογερμανική πρωτοβουλία, με την ονομασία «Jewel», η οποία θα είναι ανοιχτή σε εταίρους, θα επισημοποιηθεί μέσω επιστολής προθέσεων, αναφέρει η διακήρυξη, στην οποία οι δύο χώρες υπογράμμισαν επίσης τη δέσμευσή τους στην ανάπτυξη του έργου για τα άρματα μάχης Main Ground Combat System (MGCS).

Στη διακήρυξη και οι δύο χώρες αναφέρουν ακόμα ότι θα ξεκινήσουν έναν στρατηγικό διάλογο για τη διασύνδεση της «ασφάλειας», συμπεριλαμβανομένης της εστίασης στις ανεξάρτητες στρατηγικές πυρηνικές δυνάμεις της Γαλλίας.

Και οι δύο χώρες υπογράμμισαν ότι η Ευρώπη έχει μείνει πίσω στον τομέα της ψηφιοποίησης και συμφώνησαν ότι χρειάζεται καλύτερη συνεργασία. Κάτι πιο συγκεκριμένο όμως δεν πρόκειται να προκύψει πριν τις 18 Νοέμβρη, όταν - όπως ανακοίνωσαν - θα υπάρξει νέα συνάντηση με αυτό το θέμα.

Διαφορές υπάρχουν παραδοσιακά και στην προσέγγιση απέναντι στην ατομική ενέργεια, που παραμένει σημαντική για τη Γαλλία. Και εδώ οι διατυπώσεις παρέμειναν σκόπιμα αόριστες.

Ο Μερτς τόνισε στη συνέντευξη Τύπου ότι «ο κυβερνητικός συνασπισμός στο Βερολίνο πρέπει ακόμα να συμφωνήσει σχετικά με το αν η ΕΕ θα επιτρέπεται να δαπανά στο μέλλον χρήματα για έρευνα σχετικά με νέους πυρηνικούς αντιδραστήρες».