Η εκδήλωση το βράδυ του Σαββάτου ξεκίνησε με την κατάθεση λουλουδιών στο μνημείο του ΔΣΕ. Εκ μέρους της Κεντρικής Επιτροπής κατέθεσε ο Νεκτάριος Τριάντης, από την ΕΠ Ηπείρου - Κέρκυρας, η Μαρία Ανδρεάδου, από το ΣΠ Ηπείρου - Κέρκυρας - Λευκάδας της ΚΝΕ, η Κάλια Κοτζιά και ο εκλεγμένος με τη «Λαϊκή Συσπείρωση» του δήμου Κόνιτσας, Τάκης Σδούκος.

Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν ο Δημήτρης Γόντικας, μέλος της ΚΕ το ΚΚΕ, η Διαμάντω Μανωλάκου, μέλος της ΚΕ και βουλευτής του ΚΚΕ, όπως και ο Νίκος Εξαρχος, βουλευτής του ΚΚΕ.

Στο άνοιγμα της εκδήλωσης η Κατερίνα Μιχαλιού, μέλος της ΕΠ, ανέφερε ότι αυτή τη χρονιά αναδεικνύονται ακόμη πιο επίκαιρα τα διδάγματα από τη δράση του ΔΣΕ, δίνοντάς μας πείρα για τη σημερινή σκληρή ταξική πάλη. Από την επίθεση στον εργάσιμο χρόνο και τις ανυπολόγιστες καταστροφές, από τις εγκληματικές πυρκαγιές και στην Ηπειρο έως και τη γενοκτονία του Παλαιστικού λαού, όλα εντάσσονται στους ανταγωνισμούς για τα κέρδη και τα συμφέροντα των καπιταλιστών. Ενώ σημείωσε πως από την εκδήλωση στάλθηκε και πάλι το μήνυμα ότι οι κομμουνιστές δεν τρομοκρατούνται, όπως επιχειρήθηκε να γίνει, με επίθεση ομάδας φασιστών σε κλιμάκιο του Κόμματος που προπαγάνδιζε την εκδήλωση (βλ. και δίπλα θέμα).

«Βασική τομή στην οργάνωση στον ΔΣΕ ήταν η καθιέρωση του Πολιτικού Επιτρόπου σε όλη τη Διοικητική Ιεραρχία από το Γενικό Αρχηγείο μέχρι και τη Διμοιρία», σημείωσε μεταξύ άλλων, αναφέροντας πως η πρόταξη του θεσμού του στρατιωτικού πολιτικού καθοδηγητή ακολούθησε το πρότυπο του Κόκκινου Στρατού που υιοθετήθηκε και δοκιμάστηκε σε όλους σχεδόν τους επαναστατικούς, αντιστασιακούς στρατιωτικούς σχηματισμούς και τα απελευθερωτικά κινήματα. Στον ΔΣΕ έως το τέλος του Εμφυλίου οι ονομασμένοι με διατάγματα αξιωματικοί Πολιτικοί Επίτροποι ξεπερνούσαν τις 2500, ανάμεσά τους πάνω από 250 γυναίκες.

Βασικοί άξονες των καθηκόντων του ΠΕ αποτελούσαν α) η ιδεολογική διαπαιδαγώγηση με τους σκοπούς και τα καθήκοντα ενός ταξικού πολέμου, β) η επαγρύπνηση, γ) η πειθαρχία και η περιφρούρηση του στρατού, δ) ζητήματα των μαχητών και στελεχών του στρατού, ε) ο επισιτισμός και εφοδιασμός του ΔΣΕ, ζ) ο ρουχισμός, η υπόδηση, ε) η υγειονομική περίθαλψη, ζ) η συμπεριφορά και φροντίδα προς τον μαχητή.

Στη δική του δικαιοδοσία υπαγόταν η εκπαίδευση και η διαφώτιση. Παρά τις τεράστιες δυσκολίες, η δουλειά οργανωνόταν με χρήση όλων των μέσων που υπήρχαν εκείνη την εποχή. Με καθημερινό δελτίο ειδήσεων, εφημερίδες, ραδιοφωνικό σταθμό, ποικίλες προκηρύξεις και τρικ και πάνω απ' όλα με προσωπική επαφή, διαλέξεις και ομιλίες. Το διαφωτιστικό υλικό προετοιμαζόταν από ανθρώπους που συμμετείχαν ταυτόχρονα στην ένοπλη πάλη. (...)

Ουσιαστικό στοιχείο της δουλειάς των ΠΕ υπήρξαν η οργάνωση της δημοκρατικής συνέλευσης της διμοιρίας, φροντίζοντας να συνέρχεται τακτικά, να γίνεται συζήτηση πάνω σε όλα τα ζητήματα που απασχολούσαν τους μαχητές, και οι συνεδριάσεις κομματικών οργανώσεων (πυρήνων) κατά διμοιρία».

Στην ομιλία έγιναν ιδιαίτερες αναφορές σε πρόσωπα και Πολιτικούς Επιτρόπους που έδρασαν στην περιοχή της Ηπείρου και της Δυτικής Μακεδονίας, όπως και σε μάχες που είχαν καθοριστικό ρόλο για τον ΔΣΕ στην περιοχή. Ξεχωριστή αναφορά έγινε στον ρόλο της στήριξης των μαχητριών και της θεσμοθέτησης του ρόλου της βοηθού Πολιτικού Επιτρόπου που είχε σημαντική συμβολή σ΄αυτό.

«Εχοντας θετικά αποτελέσματα από την καθιέρωση του Πολιτικού Επιτρόπου στον ΔΣΕ και καθώς ο ΔΣΕ στο 1/4 αποτελούταν από γυναίκες τον Φεβρουάριο του 1948» εξήγησε η ίδια, «στη γυναικεία σύσκεψη στο χωριό Λυκόρραχη ανακοινώνεται η απόφαση για την ανάπτυξη της ιδιαίτερης δουλειάς στις γυναίκες του ΔΣΕ με τη θεσμοθέτηση βοηθού ΠΕ, υπεύθυνων γυναικών από το ΓΑ έως τη διμοιρία. Αμέσως μετά τοποθετήθηκαν γυναικεία στελέχη του ΔΣΕ σε όλα τα τμήματα. Η λύση αυτή ήταν καινοτόμα και σοφή, επειδή τα προβλήματα της γυναικείας φύσης ήταν αδύνατον να αγνοηθούν και δεν επιδέχονταν αυστηρά στρατιωτικής λύσης. Οι μορφές και τρόποι παρέμβασης πέραν της προσωπικής επαφής ήταν οι ενδεδειγμένες: συζητήσεις, συσκέψεις, συνελεύσεις, άμιλλα».

Την Κυριακή το πρωί ακολούθησε η επίσκεψη στον χώρο του νοσοκομείου του ΔΣΕ, στον Γράμμο, και στο νεκροταφείο που αποκαλύφθηκε πρόσφατα. Δεκάδες μέλη του Κόμματος και της ΚΝΕ, αλλά και πολλοί νέοι και νέες που παραθερίζουν στην περιοχή, συμμετείχαν στην ξενάγηση που έγινε στους διάφορους χώρους του νοσοκομείου από τον Δημήτρη Γόντικα, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ. Με δέος και μεγάλο σεβασμό αντίκρισαν το μεγαλείο του ΔΣΕ που μπόρεσε να δημιουργήσει και να λειτουργήσει αυτή την υποδομή, αλλά και την τεράστια προσπάθεια του κόμματος σήμερα, να αναδείξει και να συντηρήσει αυτούς τους χώρους. Πολλοί ήταν αυτοί που εκδήλωσαν την επιθυμία και την ανάγκη να ξαναεπισκεφτούν τον χώρο. Οι διήμερες εκδηλώσεις έκλεισαν με τη δέσμευση της ΕΠ, να γίνει ακόμη μεγαλύτερη προσπάθεια να γνωρίσουν οργανωμένα περισσότεροι σύντροφοι και νέοι τους χώρους του μουσείου και του νοσοκομείου. Να γίνει η δράση του ΔΣΕ, ακόμη περισσότερο, πηγή διδασκαλίας και έμπνευσης για τον σημερινό ταξικό αγώνα.

Μάλιστα, τονίζει πως η ομάδα των φασιστοειδών «έδρασε υπό την καθοδήγηση του προέδρου της κοινότητας», ο οποίος «σε ρόλο... σερίφη» και «επικαλούμενος την υπεράσπιση του "νόμου κατά της αφισοκόλλησης" έδωσε εντολή στην ομάδα τραμπούκων για επίθεση στο κλιμάκιο της ΚΟ Ιωαννίνων, με επικεφαλής την Τσουμάνη Ολυ, μέλος της ΕΠ Ηπείρου - Κέρκυρας - Λευκάδας που πραγματοποιούσε περιοδείες σε χωριά των Μαστοροχωρίων του δήμου Κόνιτσας για την εκδήλωση του Σαββατοκύριακου».

«Οι κάτοικοι της Αετομηλίτσας δεν ταυτίζονται ούτε με τέτοιες πρακτικές, ούτε με τέτοιες λογικές», αναφέρει η ανακοίνωση και προσθέτει: «Είναι γνωστή και απορριπτέα από τους κατοίκους η στάση του προέδρου απέναντι στον Νόμο, που πριν λίγους μήνες υπερασπιζόταν, κόντρα στη θέληση των χωριανών, τη διάνοιξη του δρόμου προς τον Γράμμο, αδιαφορώντας για τη ζημιά στο περιβάλλον και τις αντιρρήσεις φορέων της περιοχής και όχι μόνο».

Παράλληλα, τονίζει πως η δράση τέτοιων ομάδων δεν φοβίζει τους κομμουνιστές και πως «αυτή η στάση αποδεικνύει ότι η ιστορία του εργατικού - λαϊκού κινήματος, του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας στην περιοχή ακόμα προκαλεί εφιάλτες στην αστική τάξη και τα τσιράκια τους.

Η εποποιία του ΔΣΕ, με βασικό αιμοδότη το ΚΚΕ, είναι τόσο καλά χαραγμένη στις μνήμες και των απογόνων, που οι ταξικοί αντίπαλοι του λαού χάνουν κάθε ίχνος ψυχραιμίας και επιτάσσουν τη μόνη αντιπαράθεση που ξέρουν, βρισιές και χειρονομίες απέναντι στα στελέχη και μέλη του ΚΚΕ».