Ζουν σ' έναν καταυλισμό σκουριασμένων και σάπιων κοντέινερ, που έχει στηθεί στη Φαρκαδώνα Τρικάλων. Είναι παλιννοστούντες από την πρώην ΕΣΣΔ - 103 οικογένειες - που εγκαταστάθηκαν εκεί το 1993 κι έκτοτε «αγνοούνται» για την ελληνική κυβέρνηση.

Η ζωή τους, μια συνεχής ταλαιπωρία. Στοιβαγμένοι ανά 6 ή και 8 άτομα σε κάθε κοντέινερ, υποφέρουν το χειμώνα από το κρύο και το καλοκαίρι από τον καύσωνα.

Περισσότερο, όμως, από το σώμα τους υποφέρει η ψυχή τους. Από την αγωνία για το σήμερα και το άγχος για το αύριο. Από τη στεναχώρια που προκαλεί η ανεργία και η ανέχεια. Από την πίκρα που η πατρίδα τούς ξέχασε.

Η επιστροφή τους ήταν όνειρο ζωής. Εγινε ανάγκη σαν είδαν το σοσιαλισμό ν' ανατρέπεται κι άρχισαν να βιώνουν τα τραγικά αποτελέσματα αυτής της ανατροπής.

Εφυγαν με την ελπίδα ενός ευτυχισμένου νόστου. Η υποδοχή που βρήκαν τους προβλημάτισε, τους ανησύχησε. Κι ύστερα το όνειρο για μια καλύτερη ζωή, έγινε εφιάλτης.

Κι έμεινε η νοσταλγία για τις παλιές καλές μέρες που έζησαν στην πρώην ΕΣΣΔ - εκεί όπου ποτέ δεν είχαν στερηθεί το δικαίωμα στη στέγαση, στην εργασία, στη μόρφωση, στην υγεία, στην κοινωνική πρόνοια - να γλυκαίνει, κάπως, την πίκρα της καρδιάς τους.

Οταν ήρθαν κι εγκαταστάθηκαν στον οικισμό της Φαρκαδώνας Τρικάλων, πήραν την υπόσχεση ότι θα παραμείνουν εκεί μόνο για 6 μήνες και στη συνέχεια θα αποκτήσουν, όλοι, το δικό τους σπίτι. Ηταν το πρώτο ψέμα της ελληνικής κυβέρνησης που άκουσαν, καθώς πέρασαν από τότε κοντά στα 10 χρόνια, κι ακόμα ζουν στα κοντέινερ της ντροπής και της εξαθλίωσης. Το δεύτερο ψέμα που άκουσαν τότε ήταν ότι θα εξασφαλίσουν σταθερή δουλιά. Σήμερα είναι ακόμα άνεργοι, ημιάνεργοι, απασχολήσιμοι και διαθέσιμοι.

Εκτοτε τα ψέματα συνεχίζονται. Ψεύτης κι ο πρωθυπουργός, Κ. Σημίτης, ο οποίος κι όταν επισκέφθηκε, προεκλογικά, τα Τρίκαλα και από τη ΔΕΘ στη Θεσσαλονίκη υποσχέθηκε επίλυση των προβλημάτων των παλιννοστούντων.

Υποσχέσεις που δεν υλοποιούνται ποτέ, δίνουν και οι τοπικοί παράγοντες. Κυβερνητικοί βουλευτές, αλλά και «ταγοί» της Αυτοδιοίκησης. Ολοι τάζουν - είναι οι ψήφοι των παλιννοστούντων τις οποίες «ορέγονται» πολλοί - αλλά τίποτα δε γίνεται.

Ομως, οι υποσχεσιολογούντες επιμένουν. Να, όπως αυτοί, που θέλοντας να κρατούν σε συνεχή ομηρία τους άνεργους παλιννοστούντες, σχεδιάζουν και υλοποιούν διάφορα προγράμματα σεμιναρίων εκπαίδευσης ανέργων, τα οποία, βεβαίως, δεν εξασφαλίζουν δουλιά σε κανένα.

Εκτός από τα σεμινάρια - μέσα από τα οποία τα κονομάνε «αετονύχηδες» και «κολλητοί» της εξουσίας - έχουμε και μελέτες επί μελετών - στα χρόνια που λειτουργεί ο οικισμός υπολογίζεται ότι το κόστος τους φτάνει στο 1 δισ. δρχ. - από τις οποίες «τρώνε τον αγλέορα» εργολάβοι κι άλλοι «επιτήδειοι».

«Παιχνίδια» σε βάρος των παλιννοστούντων παίζονται και με τη χορήγηση αδειών πωλητών Λαϊκής Αγοράς, όπου απασχολείται η πλειοψηφία των παλιννοστούντων για να εξασφαλίσει ένα μικρό εισόδημα.

Οι ανέξοδες υποσχέσεις αυξάνονται αυτό το διάστημα, ενόψει των ερχόμενων εκλογών για την Τοπική και Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση, καθώς πολλοί από τους υποψηφίους δημάρχους και νομάρχες επιχειρούν να εξαγοράσουν την ψήφο τους.

Το «μαύρισμα» των εκπροσώπων των συμμάχων του δικομματισμού είναι η μόνη δυνατή απάντηση των παλιννοστούντων.

Στον καταυλισμό των παλιννοστούντων στη Φαρκαδώνα Τρικάλων βρέθηκε ο «Ρ», με την ευκαιρία της επίσκεψης εκεί αντιπροσωπείας της ΝΕ Τρικάλων του ΚΚΕ, με επικεφαλής τον Τάκη Τσιόγκα, βουλευτή του Κόμματος.

Και δεν είναι η πρώτη φορά, καθώς ο «Ρ» βρέθηκε και παλιότερα στον καταυλισμό, καταγράφοντας τα προβλήματα των διαβιούντων εκεί.

Συναντάμε γνώριμα πρόσωπα. Τους γέρους που η ιστορία του κατατρεγμού των Ποντίων μετρά τόσους χρόνους, όσους κι η ηλικία τους. Αισθάνονται οργή και αγανάκτηση για όσους προσπαθούν να τους ταπεινώσουν, διαγράφοντας αυτή την ιστορία και τους αναγκάζουν να ζουν με τα «ψίχουλα» της σύνταξης του ΟΓΑ. Συνειδητοποιούν ότι τούτοι οι «ανιστόρητοι» της εξουσίας «δεν έχουν μπέσα και φιλότιμο». Σε ακόμα χειρότερη κατάσταση είναι, δε, όσοι δεν μπορούν να πάρουν ελληνική ιθαγένεια και δε δικαιούνται ούτε καν αυτή τη σύνταξη.

Συναντάμε και νεότερους. Κανείς δεν έχει σταθερή δουλιά. Πολλοί είναι επιστήμονες, εκπαιδευτικοί που ασκούσαν τα επαγγέλματά τους στις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ενωσης όπου διέμεναν. Σήμερα αγωνίζονται για ένα κομμάτι ψωμί, οι περισσότεροι στις λαϊκές αγορές. Κι άλλοι στα χωράφια, για λίγες όμως μέρες, καθώς δεν υπάρχουν πολλές δουλιές, αφού ούτε οι αγρότες μπορούν να ζήσουν από τις καλλιέργειές τους.

Συναντάμε και τα μικρά παιδιά, που ονειρεύονται μια καλύτερη ζωή με το δικό τους τρόπο. Πληγώνονται επειδή ζουν στο γκέτο, αλλά η αθωότητά τους δεν «επιτρέπει» να βρουν τους πραγματικούς ενόχους που στερούν τα δικαιώματά τους.

Ο Κ. Αβραμίδης, πρόεδρος του Συλλόγου Παλιννοστούντων του καταυλισμού, μας λέει: «Η κυβέρνηση δεν έχει πολιτική βούληση να λύσει τα προβλήματά μας, παρά τις υποσχέσεις που έχουν δώσει ο ίδιος ο πρωθυπουργός και διάφοροι άλλοι εκπρόσωποι της κυβέρνησης. Εμείς αυτό που έχουμε να πούμε είναι ότι μας χρωστάνε, δεν τους χρωστάμε».

Ο Β. Νικολαΐδης, 70 ετών, που ήρθε από την Αρμενία, σημειώνει: «Παίρνουμε ως σύνταξη 150 ευρώ. Θα 'θελα να ρωτήσω τον πρωθυπουργό, αν θα μπορούσε να ζήσει με τόσα χρήματα και να έχει αντί για σπίτι, βαγόνι. Στη Σοβιετική Ενωση είχαμε τα πάντα. Ολα τ' αναλάμβανε το κράτος. Είχαμε όλοι δουλιά. Είχαμε πάνω απ' όλα ανθρώπινο σπίτι για να ζήσουμε».

Η Ρούλα Χαραλαμπίδου, 65 ετών, είναι ανάπηρη και περιμένει να πάρει τις 52.000 του ΟΓΑ. «Ξέρω - λέει - ότι και να πάρω αυτά τα χρήματα δε θα λυθούν τα προβλήματα της οικογένειάς μου».

Η Βαρβάρα Γιανγκαμπούσοβα, 74 ετών, δε δικαιούται, καν, να πάρει αυτά τα χρήματα. Ο γιος της και η νύφη της έχουν τρία παιδιά και είναι άνεργοι. Στην Αρμενία, απ' όπου ήρθαν, είχαν όλοι τους δουλιά. Σήμερα δεν έχει κανείς και ζουν έξι άτομα σ' ένα κοντέινερ.

Από την Αρμενία είναι και ο Λευτέρης Γιανκαμπούζεφ, 41 ετών. Σπούδασε εκεί δάσκαλος κι άσκησε για οκτώ χρόνια το επάγγελμά του. Σήμερα προσπαθεί να εξασφαλίσει κάποιες «ψωροδεκάρες» στη Λαϊκή Αγορά. «Ρωτήστε γύρω σας - λέει - τους ανθρώπους που βλέπετε ότι είναι στην ηλικία μου. Οι περισσότεροι έχουν τελειώσει Πανεπιστήμιο. Ολα αυτά έχουν χαθεί».

Ο Κλ. Αβραμίδης, 50 ετών, άνεργος κι αυτός. Μιλάει για τις δραματικές μέρες και νύχτες που πέρασαν οι οικογένειες των παλιννοστούντων όταν η θερμοκρασία τον περασμένο χειμώνα έφτασε στους -25 βαθμούς Κελσίου και το κρύο τους «τρυπούσε» στο μεδούλι. Οι ζημιές που υπέστησαν τα κοντέινερ, που βρίσκονταν, ήδη, σε άθλια κατάσταση, ήταν πολλές. «Μας είπαν ότι θα μας αποζημιώσουν - λέει - αλλά δε μας έδωσαν δραχμή. Η κυβέρνηση δε μας δίνει σημασία. Θέλει μόνο την ψήφο μας».

Μιλώντας ο Τ. Τσιόγκας στους παλιννοστούντες του καταυλισμού τόνισε ότι η κυβέρνηση δε λύνει τα προβλήματά τους για να τους κρατά «ομήρους». Κι αναφέρθηκε στις πρωτοβουλίες που έχει πάρει το ΚΚΕ για επίλυση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν, επισημαίνοντας ότι αυτές θα συνεχιστούν.

Καταλήγοντας τους κάλεσε στις ερχόμενες δημοτικές και νομαρχιακές εκλογές να καταδικάσουν με την ψήφο τους όλους όσοι υπόσχονται «λαγούς με πετραχήλια» και τους κοροϊδεύουν, και να ενισχύσουν τα ψηφοδέλτια του αγώνα και της διεκδίκησης.