Καθήλωση, ακόμα και περιπτώσεις μείωσης των εισοδημάτων προβλέπει το νομοσχέδιο της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ για το νέο μισθολόγιο των εργαζομένων στο Δημόσιο.

Παράλληλα, το νομοσχέδιο αυτό σε συνδυασμό με το νομοσχέδιο για τη Δημόσια Διοίκηση προωθεί τη σύνδεση του μισθού με την παραγωγικότητα και εντείνει τη χειραγώγηση των εργαζομένων.

Τεράστιες ευθύνες για τη σημερινή κατάσταση φέρνει η πλειοψηφία της ΑΔΕΔΥ (ΠΑΣΚΕ, ΔΑΚΕ και ΣΥΝ) που όλα αυτά τα χρόνια αντί να προστρέξει στην οργάνωση και κλιμάκωση των αγώνων των εργαζομένων με στόχο, μεταξύ άλλων, τη διαμόρφωση του κατώτατου βασικού μισθού στα 1.100 ευρώ, ανεξαρτήτως το αν θα υπάρξει ή όχι νέο μισθολόγιο (πρόταση που όλα αυτά τα χρόνια διατυπώνουν επιμόνως οι ταξικές συνδικαλιστικές δυνάμεις) σέρνεται στα τραπέζια του «κοινωνικού διαλόγου» με την κυβέρνηση, ισχυριζόμενη ότι τέτοιου είδους ζητήματα θα λυθούν με το νέο μισθολόγιο.

Παρ' ότι η κυβέρνηση επιμελώς κρύβει ποιες είναι οι κρατήσεις επί των μεικτών αποδοχών των εργαζομένων, από την έρευνα που έκανε ο «Ριζοσπάστης» προκύπτουν τέσσερις πίνακες που δείχνουν τις πραγματικές καθαρές αποδοχές (αλλά πριν από την παρακράτηση του φόρου μισθωτών υπηρεσιών) των εργαζομένων σύμφωνα με το νέο μισθολόγιο. Οι υπολογισμοί στηρίζονται στα στοιχεία που συγκεντρώσαμε από το Γενικό Λογιστήριο του κράτους και τα ταμεία των δημοσίων υπαλλήλων. Το αποτέλεσμα είναι αποκαλυπτικό.

Το νέο μισθολόγιο προβλέπει τη δημιουργία τεσσάρων μισθολογικών κατηγοριών: Υποχρεωτικής (ΥΕ), Δευτεροβάθμιας (ΔΕ), Τεχνικής (ΤΕ) και Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (ΠΕ). Κάθε κατηγορία αποτελείται από 18 μισθολογικά κλιμάκια με εισαγωγικό το 18ο και καταληκτικό το 1ο.

Ακόμα ορίζεται ως κατώτατος βασικός μισθός της κατηγορίας ΥΕ τα 590 ευρώ μεικτά. Για να υπολογίσουμε το αμέσως επόμενο κλιμάκιο της ΥΕ, προσθέτουμε στο προηγούμενο κλιμάκιο το ποσό των 25 ευρώ. Οι βασικοί μισθοί των άλλων κατηγοριών προκύπτουν από τον πολλαπλασιασμό του κατώτατου βασικού μισθού της ΥΕ (δηλαδή, τα 590 ευρώ) με τους συντελεστές: 1,17 για τη ΔΕ, 1,31 για την ΤΕ και 1,37 για την ΠΕ.

Είναι φανερό ότι τα 590 ευρώ μεικτά απέχουν κατά πολύ από την ικανοποίηση των αναγκών των εργαζομένων που θέτουν ως αίτημα τη διαμόρφωση του κατώτατου βασικού μισθού στην ΥΕ κατηγορία στα 1.100 ευρώ. Και φυσικά δεν μπορούν να καλύψουν τις κατά 30% απώλειες εισοδήματος που έχουν υποστεί οι εργαζόμενοι στο Δημόσιο τα τελευταία χρόνια.

Ενα άλλο χαρακτηριστικό του μισθολογίου είναι οι αυξημένες κρατήσεις. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε ότι το 2003 οι κρατήσεις σε όλες τις κατηγορίες κυμαίνονται από 15 έως 18% επί των μεικτών αποδοχών ενώ το 2004 οι κρατήσεις προβλέπεται να κυμαίνονται λίγο πάνω από το 20%. Αυτό συμβαίνει όχι γιατί άλλαξε το ποσοστό των κρατήσεων αλλά γιατί τώρα θα υπολογίζονται σε μεγαλύτερο μέρος του μισθού. Για παράδειγμα, το επίδομα εξομάλυνσης τώρα υφίσταται κράτηση 1% για το Μετοχικό Ταμείο Πολιτικών Υπαλλήλων και 2,55% για την Περίθαλψη. Με το νέο μισθολόγιο το επίδομα εξομάλυνσης ενσωματώνεται στο βασικό μισθό και θα υφίσταται συνολικά κρατήσεις 20,22%.

Ακόμα πολλές είναι οι περιπτώσεις όπου οι μισθοί δεν καλύπτουν την αύξηση του επίσημου τιμάριθμου. Ενδεικτικά οι μισθοί «αυξάνονται»: στο 15ο κλιμάκιο της ΠΕ κατά 1,9%, στο 16ο κλιμάκιο της ΤΕ κατά 2,8%, στο 5ο κλιμάκιο της ΔΕ κατά 2,9% και στο 3ο κλιμάκιο της ΥΕ κατά 1,3%. Να σημειωθεί ότι αυτό συμβαίνει κυρίως με όλες τις περιπτώσεις των εργαζομένων μέχρι και το 15ο κλιμάκιο. Εξάλλου, λόγω των αυξημένων κρατήσεων υπάρχουν και ορισμένες περιπτώσεις όπου πιθανότατα θα προκύψει μείωση των καθαρών αποδοχών (για παράδειγμα, όλοι οι εργαζόμενοι που προσλήφθηκαν φέτος στην ΥΕ, ΔΕ και ΠΕ κατηγορίες).

Μια ιδιαίτερη επισήμανση χρειάζεται το γεγονός ότι με βάση το νέο μίνι ασφαλιστικό νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας προβλέπεται για τους δημόσιους υπάλληλους προ της 1-1-1993 πρόσθετη εισφορά 2% για το επικουρικό. Αν αυτό γίνει τελικά νόμος του κράτους, θα σημαίνει στην πράξη ότι το σύνολο των δημοσίων υπαλλήλων θα πάρουν σχεδόν μηδενικές αυξήσεις αφού το σύνολο των όποιων αυξήσεων στο μισθό θα μηδενιστεί από την επιβολή των νέων κρατήσεων για το επικουρικό.

Τα σχεδόν 20 επιδόματα σε διάφορους κλάδους και ειδικότητες - πέρα των βασικών όπως το οικογενειακό κ.ά. - που υπάρχουν στο νέο μισθολόγιο δείχνουν την πρόθεση της κυβέρνησης για διατήρηση της επιδοματικής πολιτικής. Είναι η γνωστή πολιτική του «διαίρει και βασίλευε» μέσω της πρόσκαιρης εύνοιας ή μη κάποιων κατηγοριών εργαζομένων. Εξάλλου, σε αντίθεση με το βασικό μισθό, τα επιδόματα μπορούν να καταργούνται, όπως γίνεται και με το επίδομα των 176 ευρώ.

Σχετικά με το οικογενειακό επίδομα, παραμένει καθηλωμένο στα 35 ευρώ. Ενώ για άλλη μια φορά η κυβέρνηση δεν ορίζει πότε θα καταβάλει τα αναδρομικά του. Ομως, ορίζει ότι χρωστά αναδρομικά μόνο 15 μηνών (από 1 Απρίλη 2001 μέχρι 30 Ιούνη 2002) και όχι 17 ετών όπως συμβαίνει στην πραγματικότητα.

Το κίνητρο απόδοσης στην κατηγορία ΥΕ είναι 86 ευρώ, στη ΔΕ 96 ευρώ, στην ΤΕ ή ΠΕ χωρίς πτυχίο ανώτερης ή ανώτατης σχολής 120 ευρώ, στην ΤΕ με πτυχίο ΤΕΙ 135 ευρώ και στην ΠΕ με πτυχίο πανεπιστημίου, καθώς και άλλοι εκπαιδευτικοί λειτουργοί 150 ευρώ.

Αποτελεί το βασικό εργαλείο της κυβέρνησης «για την αύξηση της αποδοτικότητας των υπαλλήλων». Κριτήρια για τη «χορήγηση του ανωτέρω κινήτρου» επισημαίνεται στο νομοσχέδιο για το μισθολόγιο, «είναι η ποιοτική και ποσοτική απόδοση του υπαλλήλου, η μη αξιολόγησή του με δυσμενή βαθμό, καθώς και ο βαθμός του ενδιαφέροντός του, για την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη εξυπηρέτηση των πολιτών». Ετσι, επιτυγχάνεται η σύνδεση του μισθού με την παραγωγικότητα αλλά ελέγχεται και ο βαθμός υπακοής των εργαζομένων στις εκάστοτε κυβερνητικές πολιτικές. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα το μεγαλύτερο μέρος των όποιων μελλοντικών αυξήσεων να δίνεται όχι στο βασικό μισθό αλλά στο κίνητρο απόδοσης προκειμένου να αυξηθεί η αντεργατική αποτελεσματικότητά του.

Το νέο μισθολόγιο - φτωχολόγιο προβλέπει ακόμα την κατάργηση του επιδόματος των 176 ευρώ, το οποίο διατηρείται ως προσωπική διαφορά «μειούμενη από οποιαδήποτε μελλοντική χορήγηση νέου επιδόματος, παροχή ή αποζημίωση ή από αύξηση του κινήτρου απόδοσης του άρθρου 12 του παρόντος νόμου». Ενώ, αφαιρείται η δυνατότητα από τις κατηγορίες εργαζομένων που δεν το είχαν πάρει - παρά τις δεσμεύσεις της κυβέρνησης ότι θα το πάρουν - να το διεκδικήσουν.

Τέλος, σχετικά με τις ασφαλιστικές εισφορές που πληρώνουν οι εργαζόμενοι επί του ποσού των 176 ευρώ για την κύρια σύνταξη, παρά το ότι το υπουργείο Οικονομίας είχε πει ότι θα καταργηθούν, δεν προβλέπεται τίποτα.