ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σάββατο 15 Νοέμβρη 2025 - Κυριακή 16 Νοέμβρη 2025
Σελ. /40
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
22ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΚΚΕ ΕΡΩΤΗΣΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Σχετικά με το κυπριακό πρόβλημα

Τι σημαίνει κρατικός διαμελισμός και τι εννοείται με τη θέση «μια ιθαγένεια» και «διεθνή προσωπικότητα»; Πώς εκφράζεται ο εθνικισμός και ο κοσμοπολιτισμός; Πώς εξελίσσονται οι αστικές αντιθέσεις; Ποια είναι η σχέση της πάλης για ενιαία και ανεξάρτητη Κύπρο με την πάλη για τον σοσιαλισμό;

Η Κύπρος λόγω της στρατηγικής της θέσης στη Μεσόγειο Θάλασσα βρέθηκε στο κέντρο των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών και σχεδιασμών. Ο λαός της υπέφερε από την πολύχρονη βρετανική αποικιοκρατία. Σε περιβάλλον διλημμάτων και παζαριών Βρετανίας, Ελλάδας και Τουρκίας, με την παρέμβαση των ΗΠΑ, υπογράφηκαν οι Συνθήκες της Ζυρίχης και του Λονδίνου (Φλεβάρης 1959) που οδήγησαν στην περιορισμένη ανεξαρτησία της Κύπρου, το 1960. Οι Συμφωνίες αυτές περιελάμβαναν τον σπόρο της διχοτόμησης του νησιού.

Η Κύπρος τέθηκε υπό κηδεμονία διαμέσου του μηχανισμού των εγγυητριών δυνάμεων (Βρετανία, Τουρκία, Ελλάδα), με δικαίωμα να παρεμβαίνουν ανάλογα με τις στρατηγικές τους επιδιώξεις. Στο νησί εγκαταστάθηκαν ελληνικές και τουρκικές στρατιωτικές δυνάμεις, παρέμειναν οι βρετανικές βάσεις και εντάθηκε η ΝΑΤΟποίηση του νησιού.

Με τις πλάτες των Βρετανών, των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ, τον Ιούλη του 1974, μετά το πραξικόπημα της ελληνικής χούντας και του μηχανισμού της στην Κύπρο, το τουρκικό κράτος προχώρησε σε στρατιωτική εισβολή και κατοχή του 37% του νησιού. Το 1983 δημιουργήθηκε κατοχικό κράτος (ψευδοκράτος) με την ονομασία «Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου».

Από το 1974 μέχρι σήμερα, για 51 χρόνια, έχουν λάβει χώρα δεκάδες διαπραγματευτικές απόπειρες και έχουν εξυφανθεί διάφορα σχέδια διχοτόμησης, όπως το γνωστό Σχέδιο Ανάν, το 2004, με πρωτοβουλία του ΟΗΕ, και εμπλοκή των ΗΠΑ και της ΕΕ, το οποίο απέρριψε ο κυπριακός λαός.

Σήμερα η διαπραγματευτική βάση της κυπριακής και της ελληνικής κυβέρνησης στηρίζεται στην αποκαλούμενη «Διζωνική - Δικοινοτική Ομοσπονδία» η οποία ξεκίνησε ως αναγκαστικός συμβιβασμός, μετατράπηκε σε θέση αρχών και συνδέθηκε στη συνέχεια με τη δημιουργία δύο «Συνιστώντων Κρατών». Η Τουρκία με την τουρκοκυπριακή πλευρά μιλούν για «δύο λαούς και δύο κράτη». Η διαδικασία της διχοτόμησης της Κύπρου επιταχύνεται.

Το ΚΚΕ απορρίπτει κάθε είδους διχοτόμηση, είτε μέσω της κάθετης δημιουργίας δύο κρατών είτε μέσω της «Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας» που συνιστά Συνομοσπονδιακή λύση, η οποία προβλέπει ένα υποτυπώδες «Ομόσπονδο Κράτος» με ελάχιστες αρμοδιότητες και «Δύο Συνιστώντα Κράτη» που το καθένα θα έχει το δικό του Σύνταγμα, τον δικό του κρατικό μηχανισμό, Βουλή, κυβέρνηση και υπουργικό συμβούλιο, αστυνομία, σημαία και ύμνο, τον δικό του κρατικό προϋπολογισμό, τη δική του πολιτική για τους μισθούς, την Παιδεία, την Υγεία, την Κοινωνική Ασφάλιση, τη δική του εξωτερική πολιτική κ.ά.

Το ΚΚΕ υποστηρίζει ότι το κυπριακό πρόβλημα είναι διεθνές πρόβλημα, εισβολής και κατοχής, και θεωρεί ότι η πάλη της εργατικής τάξης, των λαϊκών στρωμάτων πρέπει να κατευθύνεται στον στόχο για μια Κύπρο στην οποία αφέντης θα είναι ο λαός της, Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι, Αρμένιοι, Λατίνοι και Μαρωνίτες. Μια Κύπρος Ενιαία, Ανεξάρτητη, με Μία και Μόνη Κυριαρχία, μια Ιθαγένεια και Διεθνή Προσωπικότητα, χωρίς ξένες βάσεις και στρατεύματα, χωρίς ξένους εγγυητές και προστάτες.

Δηλαδή ένα κυρίαρχο κυπριακό κράτος και όχι δύο κι αυτό είναι κριτήριο που καθορίζει όλες τις άλλες πλευρές του προβλήματος.

  • Οι κάτοικοι του κυπριακού κράτους θα είναι Κύπριοι πολίτες, με μία ιθαγένεια και όχι ξεχωριστές ιθαγένειες για τους Ελληνοκύπριους και τους Τουρκοκύπριους.
  • Η εξωτερική του πολιτική θα χαράζεται από το κυπριακό κράτος και την κυβέρνησή του και θα εκφράζεται στις διεθνείς σχέσεις και υποχρεώσεις ενιαία και όχι με διαχωρισμό ελληνοκυπριακών και τουρκοκυπριακών κρατικών οντοτήτων που η καθεμία θα τάσσεται π.χ. υπέρ των διεθνών επιλογών της Ελλάδας ή της Τουρκίας, αναπαράγοντας αντιθέσεις και εντάσεις στο κυπριακό έδαφος. Αυτό σημαίνει μία «διεθνής προσωπικότητα» και όχι διπλή διεθνής προσωπικότητα, όπως προβλέπει η κάθε μορφής διχοτόμηση και διαμελισμός της Κύπρου.
  • Ο εθνικισμός και ο κοσμοπολιτισμός είναι αντιδραστικά αστικά ρεύματα στην υπηρεσία του εκμεταλλευτικού καπιταλιστικού συστήματος και των συμφερόντων του κεφαλαίου, είναι σε αντίθεση με τον προλεταριακό διεθνισμό, που είναι το όπλο της εργατικής τάξης.

Ιστορικά αποδεικνύεται ότι οι δυνάμεις του εθνικισμού καλλιέργησαν το μίσος ανάμεσα στους Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους, δούλεψαν χρόνια για τον εθνοτικό διαχωρισμό και τη διχοτόμηση, δημιούργησαν μηχανισμούς και στράφηκαν ενάντια στην πάλη των κομμουνιστών, στην κοινή πάλη του κυπριακού λαού. Ενώ οι δυνάμεις του κοσμοπολιτισμού στηρίζονται στα κριτήρια της ελεύθερης κίνησης του κεφαλαίου, της προώθησης των επιχειρηματικών σχεδίων των αστικών τάξεων και των επιδιώξεων των ιμπεριαλιστικών συμμαχιών, υποβαθμίζουν το πρόβλημα της κατοχής στην Κύπρο, την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα, υποστηρίζουν τα διάφορα διχοτομικά σχέδια.

  • Είναι γνωστό ότι αντιθέσεις συμφερόντων εκδηλώνονται ανάμεσα στις αστικές τάξεις των διαφορετικών καπιταλιστικών κρατών και μέσα στα διάφορα τμήματα της αστικής τάξης. Αυτό συμβαίνει και ανάμεσα στην ελληνική, την τουρκική και την κυπριακή αστική τάξη (και στο εσωτερικό τους), με βάση τα δικά τους συμφέροντα που είναι εχθρικά με τα συμφέροντα της εργατικής τάξης, του ελληνικού, του τουρκικού και του κυπριακού λαού.

Ο αγώνας για τον τερματισμό της κατοχής είναι υπόθεση του κυπριακού λαού και της διεθνιστικής αλληλεγγύης, έχει μεγάλη σημασία και επιβάλλεται να δυναμώσει ενάντια στα διάφορα αστικά και ιμπεριαλιστικά σχέδια. Ο αγώνας αυτός συνδέεται με την πάλη για την κατάργηση του καθεστώτος της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο, την ανατροπή του καπιταλισμού και την οικοδόμηση του σοσιαλισμού, που είναι υπόθεση του κάθε λαού.

Η κοινή συντονισμένη πάλη της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων στην Ελλάδα, στην Κύπρο, στην Τουρκία και σε άλλα κράτη της περιοχής θα είναι αποτελεσματική αν κατευθύνεται ενάντια στα μονοπώλια και το εκμεταλλευτικό σύστημα, για την εργατική εξουσία και την κοινωνικοποίηση των οικονομικών εργαλείων, των μέσων παραγωγής, σε κάθε χώρα, την αποδέσμευση από την ΕΕ, το ΝΑΤΟ και κάθε άλλο ιμπεριαλιστικό οργανισμό, ως βάση οικοδόμησης ισότιμων διεθνών σχέσεων που θα στηρίζονται στο αμοιβαίο λαϊκό όφελος.


Πατριδογνωμόνιο
Ο κλεμμένος χρόνος...

Διαβάζω ανάμεσα στον ορυμαγδό των επιστημονικών ή επιστημονικοφανών άρθρων, πως τα μικρόβια στο έντερό μας κάνουν μεταξύ τους κρυφό διάλογο κι έρχεται η ΑΙ, η Τεχνητή Νοημοσύνη, και τον αποκωδικοποιεί, κι έτσι καταλαβαίνει τον λεγόμενο δεύτερο εγκέφαλό μας, που καθορίζει από την πέψη και το ανοσοποιητικό μέχρι τη διάθεσή μας. Η δύσμοιρη φυσική μου νοημοσύνη τι να περιμένει τώρα; Συμβουλές για το πώς να φερθούμε στο έντερό μας για να μη μας σκοτώσει; Η πρώτη που σου δίνουν είναι καλό πανάκριβο ποιοτικό φαγητό, ηρεμία και χρονική άνεση στην τουαλέτα. Κι εδώ επαναστατεί η απλή τρέχουσα νοημοσύνη, που κινδυνεύει από άνοια λόγω Χρονικής Φτώχειας (επιστημονικός όρος Time Poverty). Φρικάρω καθώς διαβάζω ότι το 45% των περιπτώσεων άνοιας θα μπορούσαν να αποφευχθούν, αν εξαλείφαμε τους παράγοντες κινδύνου. Ποιοι πάσχουν από χρονική φτώχεια κι απειλείται η εγκεφαλική τους υγεία; Αυτοί που τρέχουν από το πρωί ως το βράδυ, προσπαθώντας να συνδυάσουν δουλειά, σπίτι, απαιτήσεις, υποχρεώσεις, κ.λπ., και δεν τους μένει ο περίφημος ελεύθερος χρόνος να κοιμηθούν καλά, να χαλαρώσουν, να διασκεδάσουν, να κάνουν πράγματα που απλώς τους αρέσουν. Κι έρχονται και σου λένε από πάνω ότι η λύση αυτής της πάθησης δεν είναι ατομική μόνο αλλά και κοινωνική - συλλογική, κι απαιτεί ριζικές κοινωνικές μεταρρυθμίσεις.

Κι όμως ζω, ζείτε, ζούμε στην Ευρώπη, αυτόν τον πολυδιαφημισμένο δυτικό παράδεισο, που όλοι θέλουν να καταπιούν ή να τον εποικίσουν. Σ' αυτόν τον παράδεισο στον 21ο αιώνα, στον δικό μας ελλαδικό χώρο, οι εργαζόμενοι αυτοκτονούν ευτυχισμένοι κατά τα ανωτέρω, ζητώντας να δουλεύουν 13ωρο... Τα δε παιδιά της Ευρώπης είναι τόσο ευτυχισμένα, που κατά τον ΠΟΥ έχουν ως κύρια αιτία θανάτου στις ηλικίες 15-29 ετών την αυτοκτονία... Τριάντα εκατομμύρια συνολικά παιδιά και έφηβοι στο χρυσόμαλλο ευρωδέρας εμφανίζουν κάποια ψυχική διαταραχή είτε αγχώδη, είτε προσοχής, είτε κατάθλιψη...

Πρέπει να σταματήσω εδώ τα πολλά αποσιωπητικά, γιατί πέρα από την άνοια παραμονεύει και η πολιτική παράνοια υποστήριξης ενός παιδοκτόνου καπιταλιστικού συστήματος, που επενδύει στα νιάτα, έτσι και τόσο ώστε ένα στα εφτά παιδιά της ωραίας Ευρώπης να αποκτά μέχρι τα 30, βαρύ ψυχικό τραύμα. Δεν χωρά αποσιώπηση λοιπόν αυτή η θλιβερή διαπιστωτική πολιτική, που δίνει στη δημοσιότητα τέτοιες τρομακτικές έρευνες, που εξαφανίζονται μετά τον εκκωφαντικό θόρυβο της πρώτης παρουσίασης στη χοάνη της κερδοφορίας. Κοστίζει λιγότερο να μελετάς και να διαπιστώνεις πόσα είναι τα πάσχοντα ψυχικώς παιδιά και νέοι, και να τ' αφήνεις στους γονείς και τον ιδιωτικό τομέα πανάκριβων και αμφίβολων θεραπευτικών μεθόδων, παρά σε υπηρεσίες Υγείας, κρατικές και άλλες δομές καθοδήγησης, δωρεάν περίθαλψης, πρόληψης, κ.λπ. κ.λπ. Στην ευρωπαϊκή άλλωστε περιφέρεια λέει ο ΠΟΥ ότι αντιστοιχεί ένας ψυχίατρος ανά 76.000 παιδιά και εφήβους. Θα μου πείτε ότι στην εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης, ακόμα κι αυτός ο ένας είναι άχρηστος.

Δεν ξέρω ποιος έχει χρόνο σήμερα να διαβάσει τον ογκώδη εφτάτομο χαμένο χρόνο του Προυστ. Αναζητώντας τον ο Προυστ αγγίζει τον πυρήνα της ακούσιας μνήμης και αγωνιά για την απώλεια νοήματος στον κόσμο. Στα ελληνικά το μετέφρασε ο Παύλος Ζάνας, που βρήκε ...«χαμένο χρόνο» στις φυλακές της Αίγινας, έγκλειστος επί χούντας. Ετσι αναρωτιέμαι πώς δεν θα διαταραχτεί η ψυχική ισορροπία των παιδιών και των νέων, όταν απλώς για να επιζήσουν, κι όχι να ζήσουν, πρέπει να κατανοήσουν και νοηματοδοτήσουν την έννοια του προσωπικού τους χρόνου, χωρίς πολιτική διαλεκτική διαπραγμάτευση της ουσίας του πραγματικά ελεύθερου χρόνου και του πραγματικά χαμένου. Σε βίο εκβιαστικών διλημμάτων και με μεθοδευμένη την απουσία συλλογικών στηριγμάτων οι νέοι σήμερα είναι πρωτίστως αναλώσιμοι και εύκολα στόχος.

Μέρες επετείου του Πολυτεχνείου, που η αστική τάξη δεκαετίες τώρα συστηματικά το αποψιλώνει από την εξεγερτική νεανική ορμή κι αντίστασή του, ήρθε φέτος να προστεθεί και η επικείμενη επίσκεψη Ζελένσκι. Αυτός που στη χώρα του μπουκάρει σε μπαρ και καφετέριες, αναζητώντας λιποτάκτες άνω των 18, για τον πόλεμό του.

Και μόνο στο άκουσμα μιας τέτοιας είδησης, είναι προφανές ότι το σύστημα βαράει και τον πρώτο και τον δεύτερο εγκέφαλό μας. Φυλαχτείτε παιδιά! Οι χρονοκλέφτες είναι εδώ. Ο ελεύθερος χρόνος είναι δικαίωμα και δεν είναι ποτέ χαμένος, αν αποφασίζεις πώς τον διεκδικείς και πώς τον διαθέτεις. Μ' ένα κόκκινο γαρύφαλλο, ο τόπος ξεβρωμίζει και ο χρόνος δεν είναι ποτέ χαμένος όταν ευωδιάζει επειδή θυμίζει.


Της
Λιάνας ΚΑΝΕΛΛΗ



Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ