Δυναμική συνέχεια στον αγώνα τους ετοιμάζονται να δώσουν οι αγρότες της Θεσσαλίας, που αύριο Δευτέρα στα Τρίκαλα και μεθαύριο Τρίτη στη Λάρισα πραγματοποιούν παναγροτικά συλλαλητήρια, εναντίον της αντιαγροτικής πολιτικής της ΕΕ και της κυβέρνησης. Και, όπως έγινε την περασμένη Τετάρτη στο μεγαλειώδες συλλαλητήριο της Καρδίτσας, οι ξωμάχοι του θεσσαλικού κάμπου θα κατεβάσουν τρακτέρ κι άλλα αγροτικά μηχανήματα, για να προσδώσουν πιο δυναμικό χαρακτήρα στον αγώνα τους. Θα δώσουν ένα ακόμα ηχηρό μήνυμα αντίστασης της αγροτιάς στην αντιαγροτική πολιτική της κυβέρνησης και της ΕΕ και στις μεθοδεύσεις κοροϊδίας των αγωνιζομένων αγροτών.

Η επιτυχία αυτών των συλλαλητηρίων θα δώσει το έναυσμα για τον πανθεσσαλικό ξεσηκωμό της αγροτιάς. Δύναμη στον αγώνα των αγροτών δίνει ο αγώνας των εργαζομένων και των μαθητών, που αυτό το διάστημα έχει πάρει ευρείες διαστάσεις σε όλη τη χώρα. Στα δύο συλλαλητήρια σε Τρίκαλα και Λάρισα αναμένεται να παραβρεθούν, για να εκφράσουν την ενεργό συμπαράστασή τους προς τους αγωνιζόμενους αγρότες, εργαζόμενοι, μαθητές και εκπρόσωποι πολλών μαζικών φορέων των δύο νομών.

Η πάλη της αγροτιάς θα συντονιστεί σε πανθεσσαλικό επίπεδο,όπως έχει αποφασίσει η Πανθεσσαλική Συντονιστική Επιτροπή Αγώνα,αν η κυβέρνηση δεν ικανοποιήσει τα ζωτικά και δίκαια αιτήματα του αγροτικού κόσμου. Κι από ό,τι φαίνεται η κυβέρνηση δεν έχει τέτοιο σκοπό. Αλλωστε, δείγμα γραφής έσπευσε να δώσει ο υπουργός Γεωργίας, ο οποίος επισκέπτεται σήμερα τη Λάρισα. Αρνήθηκε έστω και να συναντηθεί με την ΠΑΣΕ, ισχυριζόμενος ότι δεν έχει υποβληθεί αίτημα, όταν είναι σε όλους γνωστό ότι από την Τετάρτη ακόμη η ΠΑΣΕ είχε ζητήσει από τον περιφερειάρχη Θεσσαλίας να κανονίσει για τη σχετική συνάντηση. Αντί αυτού, ο υπουργός κάλεσε την ΠΑΣΕ να συμμετάσχει στη σύσκεψη που συγκαλεί σήμερα μαζί με όλους τους φορείς της Θεσσαλίας... Ο υπουργός επιδιώκει μαζί με τον κομματικό και κυβερνητικό μηχανισμό του ΠΑΣΟΚ να στήσει σήμερα μια σύσκεψη - φιέστα στην Περιφέρεια Θεσσαλίας, με σκοπό να δημιουργήσει κλίμα αποπροσανοτολισμού και δήθεν διαλόγου. Ομοια με αυτήν που διοργάνωσε την περασμένη Κυριακή, όπου οι λιγοστοί αγρότες που συμμετείχαν αποχώρησαν αγανακτισμένοι, καθώς ήταν αναγκασμένοι να ακούν επί ώρες τόσο τον υπουργό, όσο και τους κυβερνητικούς βουλευτές όλων των νομών της Περιφέρειας Στερεάς, τον Λιόλιο της ΠΑΣΕΓΕΣ και εκπροσώπων διάφορων άλλων φορέων. Γιατί σε τέτοιες "συσκέψεις" δε συζητούνται τα πραγματικά προβλήματα και οι αιτίες που τα προκαλούν και το μόνο που γίνεται είναι να δίνονται ανέξοδες υποσχέσεις.

Κι αν ο υπουργός Γεωργίας πάει στη Θεσσαλία σε μια περίοδο που εξελίσσονται οι κινητοποιήσεις, για να επιχειρήσει να ξεγελάσει τον αγροτικό κόσμο με ανέξοδες υποσχέσεις και ταξίματα ή να εκβιάσει και ν' απειλήσει την αγωνιζόμενη αγροτιά με τον αυταρχισμό των ΜΑΤ και των δικαστηρίων, τότε σίγουρα θ' αντιληφθεί πως οι Θεσσαλοί ούτε ξεγελιούνται, ούτε τρομοκρατούνται, στον αγώνα για την επιβίωσή τους.

Οι αγρότες διεκδικούν την ικανοποίηση συγκεκριμένων αιτημάτων που αφορούν στην αύξηση των τιμών στα προϊόντα, στη μείωση του κόστους παραγωγής, στη ρύθμιση των χρεών, στην εξασφάλιση συνταξιοδοτικών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων, στο σταμάτημα των διώξεων και στη νομοθετική ρύθμιση των δικών σε βάρος πάνω από 10.000 αγωνιστών της αγροτιάς. Εχουν δε συνειδητοποιήσει ότι για να λυθούν τα προβλήματά τους δεν αρκούν κάποιες δραχμούλες παραπάνω στις τιμές των προϊόντων, αλλά απαιτείται η αλλαγή όλων των κανονισμών της ΕΕ, που πλήττουν κύρια όλες τις καλλιέργειες, η αντιμετώπιση των επιπτώσεων από την αναθεώρηση της ΚΑΠ και από τις "νέες πολιτικές" στα πλαίσια της "Ατζέντας 2000".Γι' αυτό και ο αγώνας τους αποσκοπεί στην ανατροπή της αντιαγροτικής πολιτικής της ΕΕ και της κυβέρνησης, η οποία κηρύσσει "ανεπιθύμητους" στην Ελλάδα της ΟΝΕ εκατοντάδες χιλιάδες μικρομεσαίους αγρότες της χώρας μας.

Κατεβαίνουν πάλι στους δρόμους, γνωρίζοντας πολύ καλά πως είναι ο μόνος τρόπος για να διεκδικήσουν τα αιτήματά τους, για να υπερασπιστούν τη θέλησή τους να παραμείνουν στον τόπο που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν, να παραμείνουν στα σπίτια που έχουν "σκεπάσει" όλη τη ζωή τους. Για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά "μαρσάρουν" τα εργαλεία της επιβίωσής τους - τα τρακτέρ - και δηλώνουν αποφασισμένοι: "Δε θα ξεριζωθούμε για χάρη καμιάς κυβέρνησης, καμιάς απόφασης της ΕΕ. Εδώ είναι ο τόπος μας, εδώ είναι οι άνθρωποι που αγαπάμε. Μ' αυτόν τον τρόπο μάθαμε να βγάζουμε το ψωμί μας. Και με αυτόν θα συνεχίσουμε να το βγάζουμε".

Ο τρόπος που δίνουν, πλέον, τον αγώνα τους - έναν αγώνα που τον έχουν αγκαλιάσει όλοι οι συμπολίτες τους, αφού "χωρίς τους αγρότες, ο τόπος μας θα μαραζώσει" - είναι κι αυτός διαφορετικός, σε σχέση με τις προηγούμενες χρονιές. Κι αυτό γιατί τώρα δε διακρίνεις στα πρόσωπά τους μόνο την αγανάκτηση και την οργή τους. Βλέπεις πια καθαρά την ωριμότητα, την υπομονή και την επιμονή τους, το κουράγιο τους και τη σιγουριά τους πως ο μονόδρομος που χαράσσει η ΕΕ γι' αυτούς χτυπιέται μόνο με το δικό τους "μονόδρομο": Αυτόν του αγώνα.

Αρχές Δεκέμβρη στην κεντρική πλατεία της Καρδίτσας και όλα δείχνουν πως κι αυτός ο χειμώνας θα είναι ιδιαίτερα "θερμός" στο θεσσαλικό κάμπο. Τα πρόσωπα των αγροτών που έχουν γεμίσει ασφυκτικά το χώρο, συμμετέχοντας στο παγκαρδιτσιώτικο συλλαλητήριο, γνωστά απ' τις προηγούμενες αγροτικές κινητοποιήσεις. Το ίδιο γνωστή και η αποφασιστικότητά τους. Τα προβλήματα, κάθε χρόνος που περνά, όλο και αυξάνονται. Η αντιαγροτική πολιτική που εφαρμόζεται έχει γίνει πλέον "θηλιά" γύρω απ' το λαιμό τους. Γι' αυτό και όλοι δηλώνουν πια "ανυποχώρητοι".

Δίπλα στα τρακτέρ τους στέκει μια παρέα αγροτών από το χωριό Παλαμάς.Αυτό που συζητούν καθ' όλη τη διάρκεια του συλλαλητηρίου είναι ο εφιάλτης των κατασχέσεων. "Ολοι χρωστάμε στην Τράπεζα. Και πώς να μη χρωστάμε, όταν το ληστρικό επιτόκιό της παραμένει στο 18%; Μόνο που τώρα περιμένουμε να αρχίσουν οι κατασχέσεις των περιουσιών μας. Παρατηρείται μεγάλη κινητικότητα στο υποκατάστημα της ΑΤΕ στην περιοχή μας. Θυμάστε τι έγινε πέρσι στο Γραμματικό.Και ο λαός λέει πως "κάτι που 'ρχεται στη γειτονιά σου, να το περιμένεις και στο σπίτι σου"", επισήμανε ο Γιώργος Φαλάγγας.Ιδιαίτερα περιγραφικός ο βαμβακοπαραγωγός απ' τον Παλαμά, προσπαθεί να παρουσιάσει τα προβλήματα των αγροτών στις ρεαλιστικές τους βάσεις. "Εχω 6μελή οικογένεια και καλλιεργώ 49 στρέμματα βαμβάκι και 20 με κηπευτικά προϊόντα. Τα κηπευτικά απ' την κακοκαιρία καταστράφηκαν ολωσδιόλου. Απ' το βαμβάκι δεν έχουμε πάρει δραχμή. Τι περιμένει, δηλαδή, ο Σημίτης; Πως θα πεινάμε και θα κάτσουμε με σταυρωμένα χέρια;", λέει ο Γ. Φαλάγγας.

Ο Χρήστος Παπακώστας - επίσης απ' τον Παλαμά - στέκεται κυρίως στο αβέβαιο μέλλον των τριών παιδιών του, αλλά και των υπόλοιπων νέων της επαρχίας. "Με την πολιτική που εφαρμόζεται σήμερα, έχει ερημώσει όλη η επαρχία. Τα παιδιά μου - μαθητές λυκείου - από τώρα απωθούνται στην ιδέα να μείνουν εδώ, σκέφτονται ήδη πώς θα φύγουν. Από τώρα σκέφτονται πώς θα ξεκολλήσουν απ' τη... λάσπη", μας είπε. Οσο για τον Σωτήρη Πουλυγένη,απ' τη Λεύκη Καρδίτσας,κοιτάει τα τρακτέρ και σχεδόν μονολογεί: "Μερικοί από μας χρωστούν μέχρι και 40 εκατομμύρια στην ΑΤΕ. Τα τρακτέρ μας, που με αυτά βγάζουμε το ψωμί μας, δεν μπορούμε ούτε καν να τα συντηρήσουμε. Δεν μπορούμε να κάνουμε ούτε μια μικρή επισκευή. Μέχρι σ' αυτό το σημείο μάς έχουν οδηγήσει. Δεν έχουμε άλλη λύση πέρα απ' τους αγώνες". Για να συμπληρώσει ο Γ. Φαλάγγας: "Είναι βέβαιο πως ο φετινός αγώνας μας θα είναι πιο έντονος, πιο δυναμικός, πιο αποφασιστικός απ' όλες τις προηγούμενες χρονιές". Και απ' ό,τι φάνηκε κανένας απ' τους αγρότες δεν είχε καμιά απολύτως αντίρρηση σ' αυτό το θέμα...

Κάτι άλλο που προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση στην Καρδίτσα είναι η συμπαράσταση που εκφράζουν προς τους αγρότες και τους αγώνες τους όλα τα κοινωνικά στρώματα του νομού. Στο πλευρό τους τα παιδιά τους, που βιώνουν και εισπράττουν την οικονομική κρίση της οικογένειας. Στο πλευρό τους και όλοι οι επαγγελματοβιοτέχνες, που βλέπουν σιγά - σιγά τα καταστήματά τους να "βουλιάζουν" και να κλείνουν το ένα μετά το άλλο.

"Ο εμπορικός κόσμος του νομού είναι χρεωμένος. Το 85% των καταστηματαρχών χρωστάει μεγάλα ποσά στις τράπεζες. Κι αυτό είναι φυσικό, αφού όταν οι αγρότες δεν έχουν λεφτά, τα μαγαζιά μας θα είναι άδεια. Γιατί οι αγρότες είναι αυτοί που στηρίζουν την οικονομία του νομού", μας είπε ο Γιώργος Πόπωτας,πρόεδρος της Ενωσης Επαγγελματιών Σοφάδων.

Ο Θέμης Τσιγαρδάς,αντιπρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Παλαμά,θα τονίσει πως μόλις την προηγούμενη βδομάδα έκλεισαν στην περιοχή του τρία ακόμα μικροκαταστήματα. "Θα σταθούμε στο πλευρό των αγροτών μέχρι τέλους. Κι όχι μόνο γιατί απ' τη δική τους τύχη εξαρτάται και η δική μας. Αλλά κυρίως γιατί θεωρούμε απολύτως δίκαια τα αιτήματά τους", επισήμανε. Πάντως ενδεικτικό της τρομερής κρίσης που περνούν και οι έμποροι του νομού, είναι το γεγονός πως στους Σοφάδες απ' τους 560 ασφαλισμένους στο ΤΕΒΕ, μόνο οι 120 μπορούν οικονομικά να αντεπεξέλθουν, με αποτέλεσμα οι υπόλοιποι να μην έχουν καν βιβλιάρια υγείας!

Ισως να μην υπάρχει καλύτερο "κλείσιμο" γι' αυτό το ρεπορτάζ απ' τα λόγια του 17χρονου Χρήστου Μαλτέζου,ενός μαθητή που κατέβηκε στο παγκαρδιτσιώτικο συλλαλητήριο για συμπαράσταση. "Δεν πρόκειται να υποταχθούμε στη μιζέρια που θέλουν να μας ρίξουν. Δεν πρόκειται να αφήσουμε τον τόπο μας να λεηλατηθεί, να μαραζώσει. Θα αγωνιστούμε όλοι μαζί, μέχρι τη δικαίωσή μας. Και τα σχολεία θα κλείσουμε και τους δρόμους. Η πολιτική τους δεν είναι πιο δυνατή, απ' ό,τι είμαστε εμείς. Ξέρουμε τη δύναμή μας. Να φοβούνται"...

Το ΕΑΜ - με τα κόμματα και τις οργανώσεις που το αποτελούσαν - συνέλαβε τη σημασία του κινδύνου της πολιτικής επιστράτευσης, πολύ πριν αυτή επισημοποιηθεί με το προαναφερόμενο διάταγμα. Ετσι, ξεκίνησε ένα μεγάλο αγώνα για την προετοιμασία του ελληνικού λαού, ούτως ώστε αυτός έγκαιρα και αποφασιστικά να αποτρέψει τα σχέδια των χιτλεροφασιστών. Ολες οι ΕΑΜικές εφημερίδες ξεκίνησαν καμπάνια ενημέρωσης, το ίδιο και οι ΕΑΜικές οργανώσεις, από τη νεοϊδρυμένη ΕΠΟΝ ως το Εργατικό ΕΑΜ, που έπαιξε κορυφαίο ρόλο στην κινητοποίηση των εργαζομένων.

Στις 24 του Φλεβάρη, ο λαός βγήκε μαζικά στους δρόμους εναντίον της επιστράτευσης. Ομάδες διαδηλωτών εισέβαλαν στα παλαιά ανάκτορα και κατέκλυσαν τα κυβερνητικά γραφεία, ενώ ο κύριος όγκος της διαδήλωσης κατευθύνθηκε στο υπουργείο Εργασίας - που τότε ήταν στη διασταύρωση των οδών Μπουμπουλίνας και Τοσίτσα - το οποίο και κατέλαβε, ενώ έβαλε και φωτιά στα αρχεία του με τους καταλόγους υποψηφίων προς επιστράτευση. Αυτό ήταν η αρχή. Τις επόμενες μέρες θα ακολουθήσουν απεργίες εργαζομένων, υπαλλήλων του δημοσίου (όπως των υπαλλήλων της τηλεφωνικής εταιρίας), πολυήμερη αποχή των μαθητών από τα σχολεία που ξεκίνησε στις 22 Φλεβάρη κλπ. Η κατάσταση συνεχώς γινόταν όλο και πιο τεταμένη, ο λαός αντί να κάμπτεται μέρα με τη μέρα πολλαπλασίαζε τις εκδηλώσεις έκφρασης της αντίδρασής του και το καθεστώς της ξένης κατοχής κατέφυγε ανοιχτά στη βία ευελπιστώντας - μάταια - σε κάποιο ευνοϊκό για τους σκοπούς του αποτέλεσμα. Ο κατοχικός υπουργός Εσωτερικών Α. Ταβουλάρης ανακοίνωσε ότι οι συγκεντρώσεις θα διαλύονται με τη χρήση όπλων. Το ιταλικό φρουραρχείο προειδοποιούσε ότι οι διαδηλωτές θα τιμωρούνταν με βαρύτατες ποινές και η γερμανική διοίκηση σε μια προσπάθεια να σπείρει τον τρόμο πραγματοποιούσε στις 3 Μάρτη παρέλαση μιας θωρακισμένης ταξιαρχίας. Λίγες ώρες μετά, ο λαός θα έδινε σ' όλους αυτούς ένα μοναδικό μάθημα.

Στις 3 του Μάρτη, οι αντιστασιακοί τυπογράφοι του Εθνικού Τυπογραφείου ενημέρωσαν την ΚΕ του ΕΑΜ ότι στάλθηκε για εκτύπωση το διάταγμα της πολιτικής επιστράτευσης, υπογραμμένο από την κατοχική κυβέρνηση. Αμέσως τα όργανα του αντιστασιακού κινήματος, οι ΕΑΜικές οργανώσεις, οι οργανώσεις του Εργατικού ΕΑΜ, της Πανυπαλληλικής, οι οργανώσεις του ΚΚΕ και της ΕΠΟΝ κινητοποιήθηκαν για να ξεσηκώσουν το λαό. Ηδη, από τις κινητοποιήσεις των προηγούμενων ημερών φαινόταν πως το σύνθημα της γενικής απεργίας είχε ωριμάσει σ' όλη την κατεχόμενη Ελλάδα και σε σύσκεψη του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ με τους γραμματείς των Οργανώσεων Αθήνας - Πειραιά, αφού έγιναν οι σχετικές με την κατάσταση διαπιστώσεις, δόθηκε η ανάλογη κατεύθυνση: Γενική Πολιτική Απεργία και Παλλαϊκή Διαδήλωση για τις 5 Μάρτη, με κεντρικό αίτημα τη ματαίωση της πολιτικής επιστράτευσης. Μάλιστα, συντονιστής της δουλιάς στην πρωτεύουσα και τον Πειραιά, εκ μέρους του ΠΓ, ορίστηκε ο Ν. Πλουμπίδης, που τότε ήταν και μέλος της ΚΕ του ΕΑΜ. Ο Πλουμπίδης, όπως ο ίδιος γράφει (σε σημείωμά του, γραμμένο στις 5/3/1954, μέσα από τις φυλακές), εισηγήθηκε την πρόταση για γενική πολιτική απεργία και παλλαϊκή διαδήλωση στην Επιτροπή Πόλης της ΚΟΑ του ΚΚΕ, όπου και λήφθηκαν όλα τα πρακτικά μέτρα, ώστε η λαϊκή κινητοποίηση να στεφθεί με επιτυχία. "Από το μεσημέρι της Τρίτης 4 του Μάρτη - γράφει ο Ν. Πλουμπίδης - δεκάδες χιλιάδες λαϊκοί αγωνιστές βρίσκονταν σε πυρετώδη κίνηση. Τα τυπογραφεία και οι πολύγραφοι δούλευαν αδιάκοπα. Πλακάτ, σημαίες, συνθήματα ετοιμάστηκαν. Τα σχέδια πορείας του κάθε κλάδου καταστρώθηκαν. Χιλιάδες προκηρύξεις και τρυκ μοιράστηκαν. Οι συνδέσεις των διαφόρων κρίκων κανονίστηκαν. Τα ΧΩΝΙΑ τότε εφευρέθηκαν και τέθηκαν σε εφαρμογή. Ολοι οι τομείς, όλα τα γρανάζια της πολύπλοκης και πολύπλευρης μηχανής τέθηκαν σε κίνηση κι άρχισαν ταχύτατα και κανονικά". (Απο αναδημοσίευση του "Ριζοσπάστη" 5/3/1978).Στις 5 του Μάρτη ξέσπασε η θύελλα. Η γενική απεργία υπήρξε καθολική. Ο λαός της Αθήνας και του Πειραιά βρίσκεται στους δρόμους. Τα πλακάτ υψώνονται με σύνθημα "Κάτω η επιστράτευση!". Οι δρόμοι γεμίζουν με χιλιάδες προκηρύξεις του ΕΑΜ και του ΚΚΕ. Ο "Ριζοσπάστης" εκείνη τη μέρα θα κυκλοφορήσει δύο φορές, καλώντας το λαό σε συναγερμό ως τη νίκη.

Οι διαδηλωτές, που υπολογίζονται πάνω από 300 χιλιάδες, θα καταλάβουν και πάλι το υπουργείο Εργασίας και θα κάψουν καταστάσεις εργατών που ήταν για επιστράτευση. Ο εχθρός θα απαντήσει στη λαϊκή έκρηξη με τα όπλα. Πάνω από 18 νεκρούς και 135 τραυματίες θα δώσει ο λαός της Αθήνας στις 5 Μάρτη 1943, αλλά στο τέλος αυτός θα είναι ο νικητής. Παρόμοιος λαϊκός ξεσηκωμός θα πραγματοποιηθεί στη Θεσσαλονίκη, στο Βόλο, στην Καλαμάτα, Σπάρτη, Κόρινθο και αλλού. Η επιστράτευση, τελικά, θα ματαιωθεί.

Το βράδυ της 5ης Μάρτη ανέλαβε να κατευνάσει τη λαϊκή έκρηξη ο αρχιεπίσκοπος Δαμασκηνός, ο οποίος εξουσιοδοτήθηκε από τις γερμανικές αρχές κατοχής να προβεί στην παρακάτω δήλωση: "Κατόπιν επαφής μου μετά των αρχών κατοχής είμαι εξουσιοδοτημένος όπως δηλώσω, ότι αι φήμαι αίτινες ετέθησαν εις κυκλοφορίαν με το σύνθημα σχεδιαζομένης πολιτικής επιστρατεύσεως εν Ελλάδι, στερούνται πάσης υποστάσεως. Δε συντρέχει συνεπώς ουδείς λόγος ανησυχίας του πληθυσμού". Ομως ο λαός συνεχίζει να βρίσκεται σε επιφυλακή και αναβρασμό και ο κατοχικός πρωθυπουργός Λογοθετόπουλος, την επομένη του παλλαϊκού ξεσηκωμού, υποχρεώνεται να προβεί σε ανάλογη ανακοίνωση. Φυσικά, ούτε και αυτές οι δηλώσεις, οι δηλώσεις ενός δοσίλογου, μπορούσαν να εφησυχάσουν το λαό, αν και φανέρωναν τον τρόμο των δυνάμεων κατοχής μπρος στη λαϊκή οργή. Κι ακριβώς αυτό, η λαϊκή οργή, ο αγώνας και η οργανωμένη αντίσταση μέσα από το ΕΑΜ - ΕΛΑΣ ήταν που δεν επέτρεψε στους φασίστες κατακτητές να επαναφέρουν προς εφαρμογή σχέδια πολιτικής επιστράτευσης.

Γ. Π.

Οι χιτλερικοί είχαν κατά νου να πραγματοποιήσουν την επιστράτευση από τις πρώτες μέρες της Κατοχής. Ο στρατηγός Μπάκος, "υπουργός Αμυνας" στην κυβέρνηση των κουίσλινγκ, από το 1941 είχε μιλήσει για την ανάγκη αποστολής ελληνικού εκστρατευτικού σώματος στο ανατολικό μέτωπο. Παρόμοιες αναφορές είχε κάνει και ο κατοχικός πρωθυπουργός Τσολάκογλου, ενώ δεν άργησαν να συγκροτηθούν και οι πρώτες φασιστικές οργανώσεις, με σκοπό τη στρατολογία των Ελλήνων για τους πολεμικούς σκοπούς του φασισμού. Τέτοιες οργανώσεις ήταν η ΟΕΔΕ (Οργάνωσις Εθνικών Δυνάμεων Ελλάδος), ΕΣΠΟ (Εθνική Σοσιαλιστική Πολιτική Οργάνωσις) κ.ά. (Βλέπε: Π. Ρούσου: "Η Μεγάλη Πενταετία", τόμος Α σελ. 277 κ.ά.). Ομως, όλη αυτή η προσπάθεια δεν έγινε δυνατό να έχει αποτελέσματα, αφού συντρίφτηκε πάνω στην αντίσταση του ελληνικού λαού κατά του κατακτητή, με την ανάπτυξη των ΕΑΜικών οργανώσεων και την πρόοδο του ένοπλου αντιστασιακού αγώνα του ΕΛΑΣ.

Από τις αρχές του '43, το ζήτημα της επιστράτευσης απόκτησε επείγουσα σημασία για τους χιτλερικούς, δεδομένου ότι οι απώλειές τους στο σοβιετογερμανικό μέτωπο ήταν πολύ μεγάλες. Στις 19 Φλεβάρη ο Γκαίμπελς δήλωνε: "Ο γερμανικός λαός δίνει το αίμα του, η υπόλοιπη Ευρώπη ας δώσει την εργασία της". Την επομένη, 20 του μηνός, στη γερμανική εκπομπή για την Ελλάδα υπήρχε η εξής ανακοίνωση: "Ο αρχηγός του Τρίτου Ράιχ Αδόλφος Χίτλερ, εκτιμών την ανδρείαν που επέδειξε ο ελληνικός λαός εις το πεδίον της μάχης, επιθυμεί να τον καταστήσει μέτοχον εις τον ιστορικό δρόμον, τον οποίον εχάραξεν διά τη δημιουργίαν του νέου κόσμου και απαιτεί παρ' αυτού συνδρομήν, ήτις οφείλει να εκφραστεί κατά τον πλέον ενεργόν και θετικόν τρόπον".

Οι παραπάνω δηλώσεις φανέρωναν πως δεν ήταν πολύ μακριά η στιγμή που η επιστράτευση θα αποτελούσε, πλέον, γεγονός. Κι όντως, δεν άργησε να γίνει κάτι τέτοιο. Το σχετικό διάταγμα της επιστρατεύσεως που είχε υπογραφεί από τα τέλη του Γενάρη, δόθηκε στη δημοσιότητα στις 23 Φλεβάρη του 1943. Εφερε την υπογραφή Γερμανού ανώτερου στρατιωτικού διοικητή Νοτιοανατολικής Ευρώπης στρατηγού Σπάινελ και προέβλεπε την επιστράτευση Ελλήνων πολιτών για εργασία στην υπηρεσία των κατακτητών. Επρόκειτο για την αποκαλούμενη εργατική επιστράτευση, συνέχεια της οποίας, φυσικά, θα ήταν η αποστολή επιστρατευμένων Ελλήνων εκτός συνόρων της Ελλάδας. Το διάταγμα, μεταξύ άλλων, έλεγε:

"Επί τη βάσει της υπό του Φύρερ και Ανωτάτου Αρχηγού των Ενόπλων Δυνάμεων χορηγηθείσης μοι εξουσιοδοτήσεως, διατάσσω τα κάτωθι:

Αρθρον 1ον. Εκαστος κάτοικος της Ελλάδος, ηλικίας 16 - 45 ετών, είναι υποχρεωμένος, εάν το απαιτήσουν αι περιστάσεις, ν' αναλάβη υποδεικνυομένην εις αυτόν εργασίαν διά Γερμανικάς ή Ιταλικάς υπηρεσίας... Οι άνδρες είναι υποχρεωμένοι να εργάζονται έξω του τόπου της μονίμου κατοικίας, συνεκροτημένοι εις συμβιωτικάς ομάδας στρατοπέδου, εάν απαιτηθή το τοιούτον".

Επίσης προέβλεπε "χρηματικήν ποινή ή φυλάκισιν ή ειρκτήν ή στρατόπεδον καταναγκαστικών έργων" για όσους δε συμμορφώνονταν με τις διατάξεις του και επιχειρούσαν να αποφύγουν την επιστράτευση (Σ. Γρηγοριάδη: "Ιστορία της Σύγχρονης Ελλάδας", τόμος Α σελ. 292 - 293).

25 Μάρτη 1943. Επέλαση έφιππων καραμπινιέρων για να διαλύσουν συγκέντρωση πατριωτών στο Σύνταγμα

Στην ογδοντάχρονη ιστορία του το ΚΚΕ σημάδεψε ανεξίτηλα κορυφαίες στιγμές του λαϊκοεπαναστατικού κινήματος. Ο "Ρ" παρουσιάζει σήμερα μια από τις πιο σπουδαίες και σημαντικές αυτές τις ιστορικές στιγμές.

Στις 5 Μάρτη του 1943, ο λαός της Αθήνας και του Πειραιά, κορύφωσε την πάλη του που είχε ξεκινήσει από τις 23 του Φλεβάρη του ίδιου έτους με την καθοδήγηση του ΕΑΜ και του ΚΚΕ. Με μαζικές απεργίες και διαδηλώσεις στο κέντρο της πρωτεύουσας, άοπλος απέναντι στον πάνοπλο κατακτητή και τα όργανά του, κατάφερε να ματαιώσει την πολιτική επιστράτευση που σχεδίαζε ο εχθρός. Και η ματαίωσή της αυτή αποτελεί κορυφαία στιγμή της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας, της ιστορίας της Εθνικής Αντίστασης, της ιστορίας του ΕΑΜ και του ΚΚΕ.