Με αφορμή την πανελλαδική απεργία που κήρυξαν για τις 8 Ιούνη οι εργαζόμενοι στα δημόσια νοσοκομεία, στα Κέντρα Υγείας, στις μονάδες Πρόνοιας και το ΕΚΑΒ, ο «Ριζοσπάστης» συζήτησε με την Ολγα Σιάντου, μέλος της Εκτελεστικής Γραμματείας του ΠΑΜΕ και αντιπρόεδρο της ΠΟΕΔΗΝ.

-- Ποια κατάσταση επικρατεί σήμερα στον τομέα της Υγείας και πώς επιδρά στη δουλειά και τη ζωή των υγειονομικών;

-- Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝΕΛ, παίρνοντας τη σκυτάλη από τις προηγούμενες, προχωράει με γρήγορους ρυθμούς στη φτωχοποίηση του λαού, στο τσάκισμα της Υγείας, της Πρόνοιας, της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ), της επείγουσας βοήθειας (ΕΚΑΒ).

Η υποχρηματοδότηση και η υποστελέχωση των υγειονομικών και προνοιακών μονάδων συνεχίζονται. Οι κενές οργανικές θέσεις προσωπικού είναι 30.000, παραμένουν κλειστά 220 κρεβάτια σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας, κλειστά κρεβάτια σε χειρουργεία. Εχουν παραμείνει ανοιχτές και υπολειτουργούν οι μισές περίπου μονάδες ΠΦΥ (ΠΕΔΥ, Κέντρα Υγείας). Η κατάσταση οξύνεται με την απόλυση των εργαζομένων στα 5μηνα από τα μέσα Μάη (τους χρωστάνε και δεδουλευμένα), αλλά και των συμβασιούχων του ΚΕΕΛΠΝΟ. Το Σεπτέμβρη λήγει η σύμβαση των επικουρικών. Κινδυνεύουν να κλείσουν κι άλλες κλινικές, εξειδικευμένα τμήματα, όπως η Παιδοψυχιατρική κλινική στο Ηράκλειο Κρήτης, κι άλλα κρεβάτια ή ολόκληρες μονάδες Υγείας.

Τα τεράστια κενά που προακαλούνται, η κυβέρνηση επιχειρεί να τα «μπαλώσει» με ένταση της κινητικότητας των υγειονομικών από χώρο σε χώρο και από περιοχή σε περιοχή. Αλλά και «επιβάλλοντας» αλλότρια καθήκοντα. Π.χ. σε ιδρύματα Πρόνοιας η καθαρίστρια κάνει επιμέλεια παιδιών, η νοσηλεύτρια κάνει φύλαξη, μαγειρεύει κ.ά. Σε νοσοκομεία και Κέντρα Υγείας η νοσηλεύτρια κάνει και την τραπεζοκόμο και την καθαρίστρια, ο γιατρός κάνει και τον τραυματιοφορέα. Την ίδια ώρα, η απλήρωτη εργασία μεγαλώνει.

Η διαχρονική εντατικοποίηση και η κατακόρυφη υποβάθμιση των υπηρεσιών έχουν τσακίσει πνευματικά, ηθικά και σωματικά ένα μεγάλο τμήμα των υγειονομικών. Αυτό εκφράζεται με τη λεγόμενη επαγγελματική εξουθένωση. Τα χιλιάδες οφειλόμενα ρεπό χωρίς μαζικές προσλήψεις δεν πρόκειται να αποδοθούν. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, αυξάνεται ο κίνδυνος να γίνει λάθος.

Ολα αυτά προκαλούν σε πολλούς επιστήμονες και εργαζόμενους την πικρή αίσθηση της συνεχούς διάψευσης του ρόλου τους, τη ματαίωση. Η επίγνωση ότι μπορούμε να προσφέρουμε σύγχρονες και εντελώς δωρεάν υπηρεσίες ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης στο λαό, η θέλησή μας να τεθούν η επιστήμη, η γνώση και η εμπειρία στις υπηρεσίες του λαού, βρίσκουν τοίχο στα εμπόδια που βάζουν η ανάπτυξη, που έχει σκοπό το κέρδος, η επιχειρηματική δράση στην Υγεία - Πρόνοια.

Επιπλέον, ενώ εργαζόμαστε σε ανθυγιεινές και πολλές φορές σε επικίνδυνες συνθήκες, είναι ανύπαρκτα τα μέτρα για την υγεία και την ασφάλεια, δεν είμαστε ενταγμένοι στα ΒΑΕ και αντί να μειώνονται τα ηλικιακά όρια συνταξιοδότησης, αυξάνονται.

-- Τι επιπτώσεις έχουν όλα αυτά για τους ασθενείς;

-- Αναμονή στα εξωτερικά ιατρεία, για εξετάσεις, απίστευτες ουρές στα επείγοντα, για θεραπεία, ακόμα και όταν η νόσος δεν περιμένει... Οι καρκινοπαθείς είναι σε αναμονή για δύο και τρεις μήνες προκειμένου να ξεκινήσουν θεραπεία, το 28% των καρκινοπαθών δεν έχει πρόσβαση στα φάρμακά του, το 60% των χρόνιων ασθενών δεν λαμβάνει σωστά τη θεραπεία του. Βαθιά βάζουν το χέρι στην τσέπη ασφαλισμένοι και ανασφάλιστοι και στις δημόσιες υγειονομικές μονάδες και στα ιδρύματα Πρόνοιας. Ιδιαίτερα οι κάτοικοι στα νησιά αναγκάζονται να ταξιδεύουν με προσωπικά έξοδα από νησί σε νησί ή στην Αθήνα ακόμα και για απλές εξετάσεις, για γιατρό, θεραπεία.

Πέρα, όμως, από την καθημερινή ταλαιπωρία και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ασθενείς, χρειάζεται να δούμε ποιο είναι το μέγεθος των αναγκών σήμερα. Σε συνθήκες καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης, η φτωχοποίηση του λαού από μπαράζ αντιλαϊκών μέτρων ΕΕ, ΔΝΤ και κυβερνήσεων έχει επίδραση στο επίπεδο της υγείας του. Αντικειμενικά, υπάρχει ανάγκη για αναβάθμιση της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης με σύγχρονους όρους και υποδομές, με πλήρη και επαρκή κρατική χρηματοδότηση και ευθύνη, με έμφαση στην πρόληψη.

Ομως, συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Η ίδια η ΕΕ αναγκάζεται να παραδεχτεί με τον πιο επίσημο τρόπο ότι αθώοι πεθαίνουν, ενώ θα μπορούσαν να ζήσουν. Πρόσφατο δελτίο Τύπου της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας αναφέρει ότι 577.500 θάνατοι, σε ποσοστό το 33,7% του συνόλου των θανάτων στην ΕΕ, «θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί υπό το πρίσμα της ιατρικής γνώσης και τεχνολογίας (...) αν είχε υπάρξει έγκαιρη και αποτελεσματική υγειονομική περίθαλψη». Η απώλεια είναι τεράστια, 3 στους 10 πεθαίνουν πρόωρα, το 2016!

-- Παρ' όλα αυτά, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ προπαγανδίζει ότι ο χώρος της Υγείας είναι «προνομιακό πεδίο» άσκησης «φιλολαϊκής πολιτικής» από την πλευρά της... Πώς το σχολιάζετε;

-- Το σίγουρο είναι ότι και μέσα στην καπιταλιστική οικονομική κρίση, η Υγεία, το Φάρμακο αποτελεί προνομιακό πεδίο αύξησης κερδών για τους μεγαλοεπιχειρηματίες.

«Μπίζνες πλαν», όμως, δεν βάζει μόνο ο κάθε επιχειρηματίας στον κλάδο, αλλά και το υπουργείο Υγείας και η κυβέρνηση. Ενδεικτικά, στον κρατικό προϋπολογισμό του 2016 τα έσοδα των νοσοκομείων από την πώληση υπηρεσιών στους ασθενείς προϋπολογίζονται στα 93 εκατ. ευρώ! Μάλιστα, για την κυβέρνηση η επιχειρηματική δράση των νοσοκομείων και των υπόλοιπων υγειονομικών μονάδων με την ταμπέλα του δημόσιου ιδρύματος δεν είναι αρκετή. Ετσι, προχώρησε στην παραχώρηση του Νοσοκομείου της Σαντορίνης σε Ανώνυμη Εταιρεία, παρότι χτίστηκε και εξοπλίστηκε με χρήματα του λαού. Πρόκειται για ταξική επιλογή που θα επιχειρήσουν να εφαρμόσουν και αλλού.

Από την άλλη, έχουμε περικοπή δαπανών, τσάκισμα εργατικών - λαϊκών δικαιωμάτων. Χαρακτηριστικά, η κυβέρνηση δεν έχει δώσει ούτε 1 ευρώ για προσλήψεις μόνιμου προσωπικού ούτε 1 ευρώ για την αναβάθμιση της λειτουργίας των νοσοκομείων, του ΕΚΑΒ, των Κέντρων Υγείας, των ιδρυμάτων Πρόνοιας. Ούτε 1 ευρώ για την επάνδρωση των κλινών στις ΜΕΘ. Την ίδια ώρα, στους μεγαλοεπιχειρηματίες έδωσαν και «ζεστό» χρήμα και νέα προνόμια από τον ιδρώτα και τον κόπο του λαού. Αυτό δεν είναι βέβαια φιλολαϊκή πολιτική, αλλά καραμπινάτη διαχείριση για την αύξηση της ανταγωνιστικότητας και της κερδοφορίας του κεφαλαίου.

Η ίδια η πραγματικότητα αποκαλύπτει για ποιον είναι «προνομιακό πεδίο» η Υγεία, η Πρόνοια, το Φάρμακο, στο πλαίσιο του καπιταλιστικού συστήματος, όπου τα μονοπώλια εμπορεύονται ακόμα και τον ανθρώπινο πόνο την ώρα της ανάγκης.

Δεν είναι τυχαίο ότι απέναντι στις διεκδικήσεις των υγειονομικών, του ταξικού κινήματος η μόνιμη απάντηση της κυβέρνησης είναι οι «δημοσιονομικές αντοχές», το «κόστος» και η τεράστια πολιτική απάτη ότι οι σημερινές θυσίες είναι προσωρινές κι όταν έρθει η ανάπτυξη θα βελτιωθούν οι υπηρεσίες ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Και τα λένε αυτοί που ψήφισαν τις βασικές κατευθύνσεις των σημερινών μέτρων και τη στρατηγική της ΕΕ πολλά χρόνια πριν από την οικονομική κρίση.

-- Τι αιτήματα προβάλλουν οι ταξικές δυνάμεις, πώς οργανώνουν την απεργία και πού επικεντρώνεται η αντιπαράθεση με τις άλλες συνδικαλιστικές δυνάμεις;

-- Τα οξυμένα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε οι υγειονομικοί, οι ασθενείς, οι περιθαλπόμενοι δεν μπορούν να περιμένουν. Οι δυνάμεις του ΠΑΜΕ σε κάθε κλάδο, σε όλη τη χώρα μπαίνουμε μπροστά, για να σημάνει συναγερμός ενάντια στη σημερινή άθλια κατάσταση και τα νέα μέτρα που ετοιμάζει η κυβέρνηση, για να γίνει η Υγεία του λαού υπόθεση κάθε πρωτοβάθμιου σωματείου σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, κάθε Ομοσπονδίας, των Εργατικών Κέντρων. Πρωτοστατούμε για να μπουν στο επίκεντρο της πάλης οι σύγχρονες ανάγκες των υγειονομικών και του λαού, κόντρα στους εκμεταλλευτές μας. Γιατί οι ταξικές επιλογές της κυβέρνησης και της ΕΕ ανατρέπονται μόνο με ταξικό αγώνα, κόντρα και σε ρήξη με τους καπιταλιστές και την εξουσία τους.

Σε αυτόν τον αγώνα έχουν τη δική τους ξεχωριστή θέση και συμβολή οι σύλλογοι χρονίως πασχόντων, γυναικών, νεολαίας, συνταξιούχων, οι επιστημονικοί φορείς. Τα σωματεία αυτοαπασχολούμενων, οι σύλλογοι των αγροτών, οι Λαϊκές Επιτροπές στις γειτονιές.

Οι υγειονομικοί που συσπειρωνόμαστε στο ΠΑΜΕ με τα σύγχρονα αιτήματά μας μπαίνουμε μπροστά για την οργάνωση της πανυγειονομικής απεργίας στις 8 Ιούνη, μέσα από συνεδριάσεις των Διοικητικών Συμβουλίων και Γενικές Συνελεύσεις, για να δημιουργηθούν προϋποθέσεις μαζικής κινητοποίησης των εργαζομένων και επιτυχίας της απεργίας.

Ταυτόχρονα, πρωτοστατούμε ώστε σε κάθε πόλη, σε κάθε νησί και περιοχή να αναδειχθούν οι ελλείψεις και τα προβλήματα ανά υγειονομική μονάδα, τι σημαίνουν για το λαό της περιοχής, ποια είναι η αιτία τους, μέσα από ποιο δρόμο μπορούν να ξεπεραστούν.

Ξέρουμε ότι απέναντί μας θα επιχειρήσουν να βάλουν εμπόδια, πέρα από την κυβέρνηση και την εργοδοσία, και οι πλειοψηφίες σε ΠΟΕΔΗΝ, ΑΔΕΔΥ. Ηταν οι μεγάλοι απόντες στις απεργιακές διαδηλώσεις ενάντια στην ψήφιση των αντιλαϊκών μέτρων (Ασφαλιστικό, «κόκκινα» δάνεια, «δημοσιονομικός κόφτης»), που έσφιξαν κι άλλο τη θηλιά γύρω από το λαιμό της εργατικής - λαϊκής οικογένειας. Δεν κούνησαν το μικρό τους δαχτυλάκι για να απεργήσουν εργαζόμενοι, για να κατέβουν στο δρόμο.

Τόσα χρόνια, αλλά και σήμερα που φαίνονται καλύτερα οι συνέπειες αυτής της πολιτικής, συνεχίζουν να βάζουν πλάτη στη γραμμή της ανταγωνιστικότητας και της επιχειρηματικότητας. Καλλιεργούν αυταπάτες ότι στο δρόμο της συνεργασίας με τους εκμεταλλευτές μας και τις λυκοσυμμαχίες τους, όπως η ΕΕ, μπορούν να ικανοποιηθούν τα εργατικά - λαϊκά αιτήματα. Στοχοποιούν τα μνημόνια και όχι αυτούς που τα φέρνουν για να αυξήσουν τα κέρδη τους.

Καλλιεργούν τη μοιρολατρία στους χώρους δουλειάς και, ταυτόχρονα, με συμβολικές κινήσεις, μακριά από τις συλλογικές διαδικασίες και τους ίδιους τους εργαζόμενους, προσπαθούν να «τσαλακώνουν» το προφίλ της κάθε κυβέρνησης, αφήνοντας στο απυρόβλητο την ουσία της αντιλαϊκής πολιτικής της, αφήνοντας στο απυρόβλητο αυτούς που έχουν την πραγματική εξουσία. Οι εργαζόμενοι έχουν πλέον εμπειρία από αυτές τις ηγεσίες, αλλά και από τις τεράστιες ευθύνες των παρατάξεων που μέχρι χτες ήταν συνοδοιπόροι και φανατικοί υποστηρικτές του ΣΥΡΙΖΑ.