ΑΓΚΥΡΑ.-

"Η συνεργασία και η αλληλεγγύη μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών, μοναδικής υπερδύναμης στις μέρες μας, και της Τουρκίας, η οποία αποτελεί στοιχείο σταθερότητας στην περιοχή με το δημοκρατικό, λαϊκό και πλουραλιστικό της σύστημα, είναι σημαντικές για την ειρήνη και την ειρήνη παγκοσμίως". Αυτά τα λόγια του Προέδρου της Τουρκίας, Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ, προδικάζουν κατά πάσα πιθανότητα αυτά που θα διαμειφθούν, κατά την επίσκεψή του στην Ουάσιγκτον, και την αυριανή συνάντησή του με τον Αμερικανό ομόλογό του, Μπιλ Κλίντον.

Χτες, λοιπόν, και πριν από την αναχώρησή του, ο Ντεμιρέλ τόνισε ότι κύριος στόχος της επίσκεψης θα είναι να καταστεί "πιο καρποφόρα" η πολυδιάστατη, πολυεπίπεδη συνεργασία Τουρκίας - ΗΠΑ.

Πώς θα γίνει αυτό; Κατ' αρχάς, όπως είναι γνωστό, αναμένεται να αρθούν ορισμένα εμπόδια όσον αφορά το εμπόριο (τελωνειακή συνεργασία, αποφυγή διπλής φορολογίας). Κατά δεύτερον, η Τουρκία θα ζητήσει από τις ΗΠΑ να ασκήσει πιέσεις στη Συρία, ώστε να πάψει να στηρίζει το ΡΚΚ. Μετά, βλέπουμε...

Πάντως, εκτός από τη σύζυγο του Αμερικανού Προέδρου, τη Χίλαρι Κλίντον, ο Ντεμιρέλ άφησε στη χώρα του κι ένα ταραγμένο πολιτικό σκηνικό...

Το Κόμμα Ευημερίας και οι υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι του στρατού είναι γνωστό ότι αλληλοϋποβλέπονται, όπως επίσης και ότι ανταλλάσσουν κατά καιρούς όχι ιδιαίτερα κολακευτικά σχόλια. Τούτη τη φορά, όμως, τα πράγματα έχουν σοβαρέψει. Μια "μυστική" εγκύκλιος του στρατού, την οποία έδωσε την περασμένη βδομάδα στη δημοσιότητα ένας βουλευτής του Κόμματος Ευημερίας (Ρεφάχ), προκαλεί οξείες αντιδράσεις.

Πρόκειται για μια εσωτερική διαταγή, η οποία θέτει περιορισμούς όσον αφορά την τέλεση θρησκευτικών τελετών, όπως αυτή της προσευχής. Η εγκύκλιος - η οποία φέρει την υπογραφή του πρώην υπουργού Εσωτερικών, Τεομάν Ουνουσάν - μεταξύ άλλων απαγορεύει:

• Τη χρήση, εντός στρατοπέδων της τουρκικής χωροφυλακής. μεγαφώνων που καλούν τους πιστούς στην προσευχή.
• Την ανέγερση νέων τζαμιών στους στρατώνες.
• Τις επιγραφές στην αραβική γραφή.
• Την τέλεση της προσευχής από αξιωματικούς και υπαξιωματικούς εντός των στρατώνων.
• Την ένδυση των ιμάμηδων στα υπάρχοντα τζαμιά των στρατώνων με θρησκευτικά ενδύματα.

Οπως είναι απολύτως φυσικό, περί της "μυστικής" αυτής εγκυκλίου έχει αναπτυχθεί μια ολόκληρη φιλολογία, αποτελούμενη από επικρίσεις και επικροτήσεις. "Μην αρχίσετε πόλεμο εναντίον του λαού", αναφέρει η εφημερίδα του ισλαμικού κόμματος Μίλι Γκαζέτ,προσθέτοντας ότι "ουδείς μπορεί να βγει νικητής από έναν πόλεμο κατά της πίστης του λαού".

Τα επιχειρήματα των υποστηρικτών της εγκυκλίου: "Τα χέρια που επιδιώκουν να καταργήσουν την ανεξαρτησία της λαϊκής τουρκικής δημοκρατίας, θα βρουν αντιμέτωπο το έθνος και τις ένοπλες δυνάμεις", Αχμέτ Κορεκτσί,αρχηγός της αεροπορίας, στην Τζουμχουριέτ. Και "οι επικριτές της εγκυκλίου είναι οπισθοδρομικοί, που δεν έχουν επαφή με τη σημερινή εποχή, και απροκάλυπτοι υποστηρικτές του ισλαμικού νόμου", Τεομάν Κομάν,επικεφαλής της τουρκικής χωροφυλακής.

Πολιτικοί αναλυτές εκτιμούν ότι η εγκύκλιος εντάσσεται στην προσπάθεια του στρατού να αναχαιτίσει τον "κίνδυνο του ισλαμισμού", που κατά πολλούς ελλοχεύει. Αλλωστε, λένε, δέκα μέρες πριν τις εκλογές του περασμένου Δεκέμβρη, 50 αξιωματικοί και υπαξιωματικοί εκδιώχθηκαν από το στρατό, εξαιτίας των θρησκευτικών τους πεποιθήσεων. Η πραγματικότητα είναι ελαφρώς διαφορετική. Πρόκειται απλώς για μια ακόμη έκφανση του δισυπόστατου της κοινωνίας της Τουρκίας...

• Δύο τούρκοι αεροπόροι έχασαν τη ζωή τους όταν το μαχητικό τύπου F-5 στο οποίο επέβαιναν συνετρίβη αμέσως μετά την απογείωσή του. Το ειδησεογραφικό πρακτορείο "Ανατολή" μετέδωσε ότι βρίσκεται σε εξέλιξη έρευνα για τα αίτια του δυστυχήματος.
• Ενόσω στην Ευρώπη ενυπάρχει η ασθένεια των "τρελών αγελάδων", η Τουρκία αντιμετωπίζει μια άλλη απειλή όσον αφορά τα βοοειδή, την πανούκλα. Το κρατικό τηλεοπτικό δίκτυο TRT-1 μετέδωσε χτες ότι τα βοοειδή, τα οποία εισάγονται από την Ουκρανία χωρίς έλεγχο, είναι ιδιαίτερα επικίνδυνα, καθώς αρκετά από αυτά φέρουν την ασθένεια...

ΣΑΡΑΓΕΒΟ.-

Σε ημερήσια διάταξη φαίνεται πως έχουν μπει στη Βοσνία οι παραβιάσεις της Συνθήκης του Ντέιτον. Στα ήδη συσσωρευμένα προβλήματα χτες προστέθηκε άλλο ένα: οι αστυνομικοί της κροατομουσουλμανικής ομοσπονδίας αρνήθηκαν να δώσουν πληροφορίες ή πρόσβαση στην πολυεθνική ΝΑΤΟϊκή δύναμη και σε διεθνή ομάδα ελεγκτών τήρησης της συνθήκης...

Η παραπάνω εξέλιξη σε συνδυασμό με την παρατεταμένη και κατά παράβαση της Συνθήκης Ντέιτον παραμονή Ιρανών μουτζεχεντίν στη Βοσνία ανάγκασε τον Πρόεδρο της Βοσνίας, Αλίγια Ιζετμπέκοβιτς, να καταβάλλει ορισμένες προσπάθειες εκτόνωσης της κρίσης διά της οδού των δηλώσεων αυτή τη φορά σε βδομαδιαία εφημερίδα του Σαράγεβο. Ο Βόσνιος Πρόεδρος αφού παραδέχτηκε ότι το ζήτημα των Ιρανών Μουτζαχεντίν έχει φέρει τις σχέσεις Σαράγεβο - Ουάσιγκτον "σε κρίσιμο σημείο", διαπίστωσε πως, όταν τον περασμένο μήνα Γάλλοι στρατιώτες της δύναμης του ΝΑΤΟ ανακάλυψαν και κατέστρεψαν μυστικό κέντρο εκπαίδευσης μουσουλμάνων στρατιωτών από Ιρανούς Μουτζαχεντίν, "αυτό ήταν το μεγάλο μας λάθος, γιατί κάτι τέτοιο αποτελεί παραβίαση της συνθήκης που υπογράψαμε".

Νωρίτερα, εκπρόσωπος της διεθνούς ΝΑΤΟϊκής δύναμης στο Σαράγεβο επανέλαβε ότι η παρουσία των Ιρανών Μουτζαχεντίν συνιστά παραβίαση της Συνθήκης του Ντέιτον, προσθέτοντας ότι αναμένεται άμεση ανταπόκριση εκ μέρους της βοσνιακής κυβέρνησης στην αξίωση για άμεση αποχώρηση και των τελευταίων ισλαμιστών μαχητών από τη χώρα. Την ίδια στιγμή, ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Νίκολας Μπερνς, προειδοποίησε ότι τα περιθώρια για την επιτυχή έκβαση της διάσκεψης για την ανάπτυξη της Βοσνίας που έχει προγραμματιστεί να γίνει στις Βρυξέλλες στις 12 και 13 Απρίλη, "θα μειωθούν σοβαρά" εάν οι Μουτζαχεντίν δε φύγουν από τη χώρα...

Το περασμένο 24ωρο, η αμερικανική εφημερίδα "Ουάσιγκτον Ποστ" υποστήριξε σε σχετικό δημοσίευμά της ότι οι μουσουλμάνοι συνεχίζουν να διατηρούν μία μυστική αστυνομία που δεν προβλέπεται από το Σύνταγμα της κροατομουσουλμανικής Ομοσπονδίας, ενώ δεν έχει συμφωνηθεί ανάμεσα στις δύο πλευρές η νέα σημαία της ομοσπονδίας, η χρήση ηλεκτρικής ενέργειας, οι τελωνειακοί δασμοί και άλλα εκκρεμή ζητήματα.

Υπο το βλέμμα του Αμερικανού πεζοναύτη

ΝΤΑΚΑ.-

Πέντε βδομάδες μετά τις εκλογές, οι οποίες χαρακτηρίστηκαν ευρέως "φάρσα", η πρωθυπουργός του Μπαγκλαντές, Μπέγκουμ Κχαλέντα Ζία, ζήτησε, ενδίδοντας στις πιέσεις της αντιπολίτευσης, τη διεξαγωγή νέων εκλογών.

Η πρωθυπουργός, μπροστά στην ανάγκη να λήξουν οι συνεχείς ταραχές σε ολόκληρη τη χώρα, τα δυο τελευταία χρόνια, απηύθυνε έκκληση στον Πρόεδρο, Αμπντούρ Ραχμάν Μπίσουας, να αναλάβει την πρωτοβουλία άμεσα ώστε να εξευρεθεί μια φόρμουλα σχηματισμού ουδέτερης κυβέρνησης, η οποία και θα οδηγήσει τη χώρα σε νέες εκλογές.

ΚΑΪΡΟ.-

Εληξε, αργά χτες το βράδυ, η αεροπειρατεία που εκδηλώθηκε νωρίς το απόγευμα, σε αεροσκάφος των αιγυπτιακών αερογραμμών. Οι δύο αεροπειρατές κατέλαβαν το Αιρμπας Α 320, μετά την απογείωσή του από το αεροδρόμιο της αιγυπτιακής πόλης Λούξορ, και ανάγκασαν τον πιλότο να το οδηγήσει στη λιβυκή πόλη Τομπρούκ. Το ειδησεογραφικό πρακτορείο ΜΕΝΑ μετέδωσε, αργά χτες βράδυ, ότι οι δύο αεροπειρατές που είχαν ζητήσει να συναντηθούν με τον Λίβυο ηγέτη Μοαμάρ Καντάφι, στον οποίο ήθελαν να θέσουν το ζήτημα της άρσης του αποκλεισμού των παλαιστινιακών εδαφών από το Ισραήλ καθώς και την επίλυση του προβλήματος του Σουδάν, παραδόθηκαν τελικά χωρίς κανένας επιβάτης να πάθει κάτι.

ΑΒΑΝΑ.-

"Η Κούβα δεν έχει άλλη εναλλακτική οδό από το σοσιαλισμό και την επανάσταση. Οτιδήποτε άλλο θα σήμαινε την απώλεια της ανεξαρτησίας μας", τόνισε ο Φιντέλ Κάστρο στη διάρκεια της διήμερης συνόδου της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΚ, που πραγματοποιήθηκε το περασμένο Σαββατοκύριακο στην Αβάνα, προκειμένου να συζητηθεί η οικονομική, κοινωνική και πολιτική κατάσταση στη χώρα.

Σύμφωνα με σχετικό τηλεγράφημα του "Ασσοσιέιτεντ Πρες", ο Κουβανός ηγέτης κάλεσε το λαό να παλέψει για την επιβίωση της Κούβας και της επανάστασης απέναντι στις νέες άδικες κυρώσεις της κυβέρνησης Κλίντον (νόμος Χελμς - Μπάρτον) που αποσκοπεί στο "πάγωμα" των ξένων επενδύσεων στην Αβάνα. Ο Κάρλος Λάχε, ανώτατος αξιωματούχος της κυβέρνησης Κάστρο πάνω σε ζητήματα οικονομικού σχεδιασμού, επισήμανε κατά τη διάρκεια της ομιλίας του ότι μέσα στο πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους η ανάπτυξη της οικονομίας κυμάνθηκε στο 7%, προβλέποντας ότι η αυτή η τάση θα επικρατήσει μέχρι το τέλος του 1996. Ο Λάχε υπογράμμισε επίσης ότι η ανάκαμψη της κουβανικής οικονομίας τα τελευταία δύο χρόνια οφείλεται στη βελτίωση του οικονομικού σχεδιασμού, της μεγαλύτερης αποτελεσματικότητας και βελτίωσης της παραγωγής σε είδη προϊόντων, όπως το νικέλιο, το ζαχαροκάλαμο, το κίτρο, το τσιμέντο και τα λιπάσματα.

Αποσπάσματα της ομιλίας του Φιντέλ Κάστρο και του Κάρλος Λάχε δημοσιεύτηκαν στο χτεσινό φύλλο της εφημερίδας του οργάνου της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος Κούβας "Γκράνμα".

ΜΑΔΡΙΤΗ.-

Προσπαθώντας να κερδίσει την υποστήριξη των τοπικών κομμάτων ώστε να εξασφαλίσει την απόλυτη πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο της Ισπανίας, ο ηγέτης του Λαϊκού Κόμματος, Χοσέ Μαρία Αθνάρ, τόνισε ότι είναι πρόθυμος να αυξήσει τις εξουσίες των αυτόνομων περιοχών της χώρας.

"Είμαι έτοιμος να υποστηρίξω την αποκέντρωση και την αυτόνομη εξέλιξη", δήλωσε ο Αθνάρ σε συνέντευξη Τύπου.

Παρά το γεγονός ότι στις τελευταίες εκλογές του Μάρτη, το Λαϊκό Κόμμα ήρθε πρώτο, δεν κατάφερε όμως να συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία.

Στο μεταξύ, χτες στην ψηφοφορία για την ανάδειξη του προέδρου της Βουλής, οι Καταλανοί, που διαθέτουν 16 έδρες σε σύνολο 350, εξασφάλισαν την εκλογή του υποψηφίου του Λαϊκού Κόμματος, Φεντερίκο Τρίγιο, παρά την αντίθεση των Σοσιαλιστών και της Ενωμένης Αριστεράς.