ΑΓΚΥΡΑ.-

Πόσο σοβαρές είναι οι εκτιμήσεις περί "επέμβασης" του τουρκικού στρατού στα πολιτικά πράγματα της χώρας, αν οι ισλαμιστές ανέλθουν στην εξουσία; Οχι και τόσο, αν τουλάχιστον πιστέψουμε τους πολιτικούς αναλυτές στη γείτονα.

Σήμερα, λένε, μια στρατιωτική επέμβαση είναι πρακτικά αδύνατη στην Τουρκία. Μια τέτοια κίνηση, πέραν του ότι θα απομάκρυνε κατά... χιλιετηρίδες την πολυπόθητη για την τουρκική πολιτική ηγεσία προσέγγιση με την Ευρώπη, θα σήμαινε μεγάλο ρίσκο. Ο στρατός δεν μπορεί να διακινδυνεύσει να χάσει την εμπιστοσύνη του πληθυσμού (περίπτωση Αλγερίας).

Κι έτσι, ο στρατός, όπως μεταδίδει το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων, αντιμετωπίζει με "προσοχή και επιφυλακτικότητα" την πιθανή έλευση του ηγέτη του Ισλαμιστικού Κόμματος Ευημερίας, Ερμπακάν, στην πρωθυπουργία, στο άμεσο μέλλον.

Πάντως, οι ιθύνοντες του τουρκικού στρατεύματος - 500 χιλιάδες άνδρες, δεύτερη δύναμη του ΝΑΤΟ μετά τις ΗΠΑ - φρόντισαν να απευθύνουν μια προειδοποίηση προς τα τουρκικά κόμματα μετά τις εκλογές της 24ης του περασμένου Δεκέμβρη. Στις 28 Δεκέμβρη, ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Ισμαϊλ Χακί Καρανταγί είχε πει ότι "ο στρατός έχει δημοκρατικές, κοσμικές και σύγχρονες αρχές, αντίθετες κάθε συντηρητικής ή αντιδραστικής τάσης. Είναι μια ανίκητη δύναμη προοδευτικού χαρακτήρα".

Τον ...προοδευτικό του χαρακτήρα ο στρατός τον έχει αποδείξει αρκετές φορές στο κοντινό παρελθόν: Συγκεκριμένα, το Μάη του 1960, το Μάρτη του 1971 και το Σεπτέμβρη του 1980. Τρία πραξικοπήματα, σε είκοσι χρόνια...

Παρά τις κορόνες των ιθυνόντων του, ο στρατός έχει συνυπάρξει με ισλαμιστές υπουργούς. Οταν ο τουρκικός στρατός εισέβαλε στην Κύπρο, το 1974, αντιπρόεδρος της κυβέρνησης ήταν - έκπληξη! - ο Νετσμεντίν Ερμπακάν. Ο ηγέτης του Κόμματος Ευημερίας, ο επίδοξος, σήμερα, πρωθυπουργός...

Η κατάληξη των διαπραγματεύσεων μεταξύ του Ερμπακάν και του Μεσούτ Γιλμάζ, ηγέτη του Κόμματος της Μητέρας Πατρίδας, είναι... γριφώδεις. Χτες, συναντήθηκαν εκπρόσωποι των δύο κομμάτων για να συζητήσουν την κατανομή των υπουργείων στην εκκολαπτόμενη νέα κυβέρνηση. Ο Γιλμάζ, λίγο πριν την έναρξη των συνομιλιών, είπε ότι "είναι αναγκαίο το Κόμμα της Ευημερίας να δώσει ορισμένες εγγυήσεις όσον αφορά στη δομή της κυβέρνησης, το πρόγραμμά της και την εφαρμογή του προγράμματος αυτού".

Η δήλωση του Γιλμάζ δε σημαίνει ουσιαστικά τίποτε άλλο παρά πίεση στον Ερμπακάν να αφήσει κατά μέρος τις προεκλογικές του υποσχέσεις περί "ανασύνταξης της Συμφωνίας Τελωνειακής Σύνδεσης" και "ίδρυσης διεθνικής ισλαμικής ένωσης".

Από την πλευρά του, ο Νετσμεντίν Ερμπακάν είπε χτες ότι ελπίζει "η μεικτή επιτροπή" (των δύο κομμάτων) "να καταλήξει σε μια συμφωνία και από την Παρασκευή να αρχίσουμε την εκπόνηση του πρωτοκόλλου του συνασπισμού". Και πρόσθεσε πως "ελπίζουμε η νέα κυβέρνηση να αναλάβει στις αρχές Μάρτη - το έθνος μας δεν έχει ούτε λεπτό για χάσιμο".

Πέραν των γενικόλογων τοποθετήσεων, όμως, δεν υπήρξε συγκεκριμένη αναφορά στο πώς θα συγκροτηθεί η κυβέρνηση, και πώς θα διαμορφωθούν οι ισορροπίες σε αυτήν. Το θέμα είναι κρίσιμο - και από την κατάληξή του θα εξαρτηθούν σχεδόν τα πάντα.

***

***

***

Ν. Η. - Η.

ΜΟΣΧΑ.-

Υστερα από πενθήμερες σφοδρές συγκρούσεις η κωμόπολη Νοβογκρόζνενσκι βρίσκεται από χτες υπό τον έλεγχο των ρωσικών ομοσπονδιακών δυνάμεων, δήλωσε ο υπουργός Αμυνας της Ρωσίας στρατηγός Πάβελ Γκρατσόφ. Το Νοβογκρόζνενσκι ήταν το προπύργιο των αυτονομιστών του Τζοχάρ Ντουντάγεφ στην Ανατολική Τσετσενία μετά την εκδίωξή τους από την πρωτεύουσα Γκρόζνι. Σύμφωνα με τον Γκρατσόφ, πάνω από 200 Τσετσένοι αυτονομιστές μαχητές έχασαν τη ζωή τους, ενώ τώρα συνεχίζεται η "εκκαθάριση" της κωμόπολης από τους Τσετσένους που έχουν κρυφτεί σε υπόγεια και σοφίτες. Στην εκκαθαριστική επιχείρηση συμμετέχουν δυνάμεις του υπουργείου Εσωτερικών και υπολογίζεται ότι θα διαρκέσει μερικές μέρες. Οι ρωσικές αρχές αναφέρουν ότι στην κωμόπολη βρίσκονταν περίπου 1.000 μαχητές, αρκετοί από τους οποίους κατόρθωσαν να διαφύγουν στα περίχωρα του Νοβογκρόζνενσκι και τα γύρω βουνά. Οι ρωσικές δυνάμεις ανακάλυψαν στην κωμόπολη μερικές μεγάλες αποθήκες με όπλα, πυρομαχικά, περίπου 1.000 οβίδες, αντιαρματικά, νάρκες, σταθμό επικοινωνίας. Από ρωσικής πλευράς αναφέρονται 30 νεκροί στρατιώτες.

Στο μεταξύ, στη Μόσχα, ο Πρόεδρος Μπορίς Γιέλτσιν συναντήθηκε στο Κρεμλίνο με τους διευθυντές των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, όπου είπε πως οι παραλλαγές σχεδίου επίλυσης της τσετσενικής κρίσης δεν είναι επτά, όπως είχε δηλώσει νωρίτερα, αλλά οκτώ, πάνω στις οποίες δουλεύουν τώρα οι ειδικοί, χωρίς, όμως, να αναφέρει άλλες λεπτομέρειες. Ωστόσο, όσο καιρό ο αριθμός των "παραλλαγών" θα αυξάνει, στο έδαφος της Τσετσενίας συνεχίζεται η αιματοχυσία, που το τέλος της δε φαίνεται να πλησιάζει.

Από την άλλη μεριά, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Γεβγκένι Πριμακόφ, ο οποίος πραγματοποιεί διήμερη επίσκεψη στο Καζαχστάν, δήλωσε μετά τη συνάντηση με τον Πρόεδρο Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγεφ ότι η κρίση στην Τσετσενία μπορεί να λυθεί αν η Δημοκρατία αυτή παραμείνει στη Ρωσική Ομοσπονδία. Πρόσθεσε δε ότι η εδαφική ακεραιότητα της Ρωσίας πρέπει να μείνει ανέπαφη και οι ειρηνευτικές συνομιλίες πρέπει να συνδυαστούν με μέτρα καταστολής ενάντια στους Τσετσένους αυτονομιστές και τον ηγέτη τους Τζοχάρ Ντουντάγεφ.

Μεσούτ Γιλμάζ - Ν. Ερμπακάν: Φαίνεται πως γίνονται αποδεκτοί από την στρατιωτική ηγεσία της Τουρκίας

ΠΑΡΙΣΙ. -

Τουλάχιστον 50.000 - 70.000 εργαζόμενοι της γαλλικής αμυντικής βιομηχανίας απειλούνται με απόλυση από τη συγχώνευση των δύο μεγαλύτερων ομίλων εταιριών αεροναυπηγικής της Γαλλίας, σύμφωνα με πρόσφατη κοινοβουλευτική έκθεση που δόθηκε στη δημοσιότητα.

Συγκεκριμένα, η κρατική "Αεροσπατιάλ" και η ιδιωτική "Ντασό Αβατιόν" θα συγχωνευτούν εντός των επόμενων δύο ετών, σύμφωνα με ανακοίνωση που εκδόθηκε από το πρωθυπουργικό γραφείο.

Στο μεταξύ, έχει ήδη δημιουργηθεί επιτροπή αποτελούμενη από μέλη των διευθύνσεων των δύο εταιριών, η οποία θα προτείνει μέχρι τις 30 Ιουνίου τον τρόπο προσέγγισης μεταξύ της "Αεροσπατιάλ" και της "Ντασό", με στόχο τη συγχώνευσή τους πριν την παρέλευση δύο ετών, αναφέρεται στην ανακοίνωση.

Η ανακοίνωση αυτή, το περιεχόμενο της οποίας είχε αποκαλυφθεί προχτές από τις δύο σημαντικότερες οικονομικές εφημερίδες του Παρισιού, την "Τριμπούν" και τη "Λες Εκός", εκδίδεται μια μέρα πριν από την κρίσιμη συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου Αμυνας υπό την προεδρία του Ζακ Σιράκ, κατά τη διάρκεια της οποίας θα αποφασιστεί η δημιουργία αμιγώς επαγγελματικού στρατού στη Γαλλία.

Στο μεταξύ, η γαλλική κυβέρνηση προχώρησε και σε άλλες αντιλαϊκές ενέργειες, ανακοινώνοντας την ιδιωτικοποίηση και του ομίλου εταιριών ηλεκτρονικής "Τόμσον ΑΕ", σύμφωνα με επίσημη ανακοίνωση που δόθηκε χτες στο Παρίσι. Κατά κυβερνητική πηγή, ο πρόεδρος της "Τόμσον" Αλέν Γκομέζ θα παραιτηθεί και θα αντικατασταθεί από τον Μαρσέλ Ρουλέ, πρώην πρόεδρο της εταιρίας "Φρανς Τέλεκομ".

ΜΟΣΧΑ (ανταπόκριση ΒΛ. ΜΑΣΙΝ). -

Η αριστερή αντιπολίτευση κέρδισε τη δίκη κατά των αρχών της Μόσχας. Οπως είναι γνωστό, στις 23 Φλεβάρη στη χώρα γιορτάζεται η "Μέρα του Υπερασπιστή της Πατρίδας", η οποία πριν από τον ερχομό στην εξουσία του καθεστώτος Γιέλτσιν ήταν "Μέρα του Σοβιετικού Στρατού και του Πολεμικού Στόλου". Αυτή ακριβώς την ημέρα το 1992, στο γιορτασμό της επετείου της ίδρυσης του Κόκκινου Στρατού, οι διαδηλωτές της αριστερής αντιπολίτευσης για πρώτη φορά συγκρούστηκαν με τις δυνάμεις της Τάξης. Από το 1992 οι κομμουνιστές και άλλες αντιπολιτευόμενες δυνάμεις πραγματοποιούν τις παραδοσιακές επετειακές πορείες και συγκεντρώσεις. Το γιελτσινικό καθεστώς, όμως, προσπαθεί κάθε χρόνο να παρεμποδίσει τις γιορταστικές εκδηλώσεις. Ετσι συνέβη και τότε. Η κυβέρνηση της Μόσχας απαγόρευσε την πραγματοποίηση της πορείας προς το κέντρο της πρωτεύουσας, αλλά η αντιπολίτευση προσέφυγε στο δικαστήριο, προειδοποιώντας τις αρχές ότι η Οργανωτική Επιτροπή απαλλάσσεται από την ευθύνη για ενδεχόμενες συγκρούσεις στους δρόμους της πόλης. Το δικαστήριο δικαίωσε την αντιπολίτευση και υποχρεώνει τις αρχές της Μόσχας να εξασφαλίσουν το συνταγματικό δικαίωμα των πολιτών να παίρνουν μέρος σε διαδηλώσεις. Ετσι, φέτος, στις 23 Φλεβάρη, οι φάλαγγες των διαδηλωτών με κόκκινες σημαίες θα διασχίσουν τους κεντρικούς δρόμους της Μόσχας.