Στη διακρατική ιμπεριαλιστική συμμαχία του ΝΑΤΟ (North Atlantic Treaty Organization - Οργανισμός του Βορειοατλαντικού Συμφώνου) συμμετέχουν 32 κράτη, μετά και την τελευταία διεύρυνση το 2024. Το ΝΑΤΟ έχει συγκροτημένη δομή και όργανα διοίκησης, τόσο στο πολιτικό (Βορειοατλαντικό Συμβούλιο) όσο και στο στρατιωτικό του σκέλος (Στρατιωτική Διοίκηση). Οι ΗΠΑ είναι η μεγαλύτερη δύναμη της συμμαχίας, οικονομικά και στρατιωτικά. Ο ρόλος της ήταν και παραμένει πρωταγωνιστικός στη συγκρότηση, λειτουργία και σχεδιασμό του ΝΑΤΟ. Οι συμμαχικές σχέσεις και τα κοινά συμφέροντα συνυπάρχουν με τους ανταγωνισμούς ανάμεσα στα κράτη - μέλη, οι οποίοι κατά περιόδους οξύνονται.

Μετά την ίδρυσή του το 1949, το ΝΑΤΟ αποτέλεσε τη «δύναμη κρούσης» απέναντι στην ΕΣΣΔ και στις άλλες χώρες που οικοδομούσαν τον σοσιαλισμό. Παράλληλα, στήριξε τη σταθεροποίηση της αστικής εξουσίας στα καπιταλιστικά κράτη της Ευρώπης μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Επαιξε και παίζει καθοριστικό ρόλο στην υπεράσπιση της πρωτοκαθεδρίας των ΗΠΑ στο παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό σύστημα. Μετά τις ανατροπές στις σοσιαλιστικές χώρες, παραμένει το «σιδερένιο χέρι» των ευρωατλαντικών συμφερόντων στον ανταγωνισμό με τα άλλα καπιταλιστικά κράτη, για τον έλεγχο σε πρώτες ύλες, αγορές, εμπορικούς - ενεργειακούς δρόμους και σφαίρες επιρροής.

Οι κυβερνήσεις των κρατών - μελών του ΝΑΤΟ σε συνεργασία με τα στρατιωτικά επιτελεία επεξεργάζονται και ανανεώνουν κατά καιρούς τη «Στρατηγική Αντίληψη», τους στόχους και τα μέσα που την υπηρετούν, για να γίνει η ιμπεριαλιστική αυτή συμμαχία πιο αποτελεσματική ενάντια στους λαούς, πιο ικανή στους σφοδρούς ανταγωνισμούς. Αντίστοιχα στην ΕΕ λειτουργούν θεσμοί που αποφασίζουν κοινές στρατηγικές κατευθύνσεις και Οδηγίες, ενώ ήδη έχουν διαμορφωθεί η κοινή αγορά και το κοινό νόμισμα της Ευρωζώνης, το ευρώ.

Στην πλευρά της Ευρασίας, οι οικονομικές και άλλες σχέσεις που αναπτύσσει η Κίνα με μια σειρά κράτη έχουν οδηγήσει τα τελευταία χρόνια στη διαμόρφωση μιας πιο σταθερής ή και στρατηγικής σχέσης, κυρίως στον οικονομικό τομέα, που αποτυπώνεται και σε σχήματα όπως οι BRICS, η Συνεργασία της Σαγκάης και άλλα. Σε αυτά συμμετέχουν κράτη που τα στρατηγικά τους συμφέροντα μπορεί να συγκρούονται με αυτά των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ (π.χ. Ρωσία) αλλά και καπιταλιστικά κράτη που έχουν οικονομικές σχέσεις μεταξύ τους, με την Κίνα και τη Ρωσία, αλλά και με κράτη του ευρωατλαντικού στρατοπέδου (π.χ. Ινδία).

Ετσι, η συνεργασία των κρατών που εν δυνάμει συγκροτούν την ευρασιατική συμμαχία μπορεί να μορφοποιείται σε ορισμένα πεδία, αλλά την ίδια ώρα συναντά εμπόδια στην περαιτέρω εμβάθυνση και αποκρυστάλλωσή της. Το έδαφος των κοινών συμφερόντων σε σχέση με την ευρωατλαντική συμμαχία είναι προς το παρόν λιγότερο διαμορφωμένο και η συνεργασία δεν έχει το ίδιο βάθος και θεσμοθέτηση, παρότι γίνονται ζυμώσεις σε αυτήν την κατεύθυνση, στο έδαφος των ανταγωνισμών που οξύνονται παγκόσμια.

Χαρακτηριστικά, ο Οργανισμός Συνεργασίας της Σαγκάης στην τελευταία σύνοδό του αποφάσισε μεταξύ άλλων την ίδρυση της Τράπεζας Ανάπτυξης, αλλά και τη δημιουργία φορέων για την Ασφάλεια και την Καταπολέμηση των Ναρκωτικών. Ωστόσο, παρά τη συγκρότηση κάποιων «θεσμών» στο πλαίσιο του Οργανισμού, παραμένουν σημαντικές αντιθέσεις μεταξύ των κρατών - μελών (Κίνα, Ινδία, Ρωσία, Πακιστάν, Ιράν, Καζακστάν, Κιργιστάν, Τατζικιστάν, Ουζμπεκιστάν και Λευκορωσία).

Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Ινδίας: Οι 3 μεγαλύτεροι εμπορικοί εταίροι της είναι διαδοχικά ΗΠΑ, Κίνα και Ρωσία. Η ίδια φαίνεται να ζημιώνεται από τους αμερικανικούς δασμούς, αλλά αντιτίθεται στον κινεζικό «νέο δρόμο του μεταξιού», επειδή θίγει τα συμφέροντά της. Ταυτόχρονα βρίσκεται σε σφοδρό ανταγωνισμό με το Πακιστάν, που επίσης είναι μέλος του Οργανισμού, ενώ πρόσφατα υπήρξε νέο πολεμικό επεισόδιο μεταξύ τους. Συν τοις άλλοις η Ινδία συμμετέχει στο σχήμα «Quad» (μαζί με Αυστραλία, Ιαπωνία και ΗΠΑ), αντίβαρο στην επιρροή της Κίνας στον Ινδο-Ειρηνικό.

Ρόλο στα παραπάνω παίζουν βέβαια και οι κινήσεις των ΗΠΑ με σκοπό να εμβολίσουν την επιρροή της Κίνας, να δυναμώσουν την πρόσδεση στο ευρωατλαντικό στρατόπεδο κρατών που συνεργάζονται μαζί της ή/και με τη Ρωσία.

Αντίστοιχα οι BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Νότια Αφρική, Αίγυπτος, Αιθιοπία, Ινδονησία, Ιράν και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα) έχουν συγκροτήσει Αναπτυξιακή Τράπεζα (NDB) και Κοινό Ταμείο για περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης (CRA). Επιδιώκουν την ενίσχυση των διμερών συναλλαγών τους με βάση τα εθνικά τους νομίσματα και όχι το δολάριο, όμως η συγκρότησή τους παραμένει χαλαρή, χωρίς αυστηρές δεσμεύσεις και με αντιθέσεις στο εσωτερικό τους.